14.07.2013 Views

klikoni këtu. - Ministria e Bujqesise, Ushqimit dhe Mbrojtjes se ...

klikoni këtu. - Ministria e Bujqesise, Ushqimit dhe Mbrojtjes se ...

klikoni këtu. - Ministria e Bujqesise, Ushqimit dhe Mbrojtjes se ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Vllaja, lehe, pje<strong>se</strong> të shtratit, farishtes për prodhimin e fidanëve, rasatit.<br />

Vresht - jo vetëm si taksonomi e klasifikimit të tokës, por <strong>dhe</strong> si referencë për<br />

mbledhjen e taksave gjatë pushtimit osman. Toponimi, Vresht, vneshtë apo veshtë, zë<br />

një pjesë të ma<strong>dhe</strong> të toponomastikës në vendin tonë me shumë vlera në kuptimin e<br />

njohjes së historive të komuniteteve <strong>dhe</strong> të traditës së bujqësisë <strong>dhe</strong> vreshtarisë.<br />

Vërri - Sa vrre ke për gjënë e gjallë (kuptohet blegtoria), për ti nxjerre nga dimri?. Prej<br />

këtej origjinon <strong>dhe</strong> folja me vrris, ai ke vrris sot bagëtinë apo jo në kthim nga dimërimi,<br />

jo vetëm kullotën por <strong>dhe</strong> bazën ushqimore për kafshët e transportit, që do të shoqëronin<br />

gjithnjë tufën, bujtësi do të përgjigjeshin me qengja apo qumësht, mbasi delet <strong>dhe</strong> deshët<br />

ishin tej ma<strong>se</strong> të dobësuar, të ligët, ligsht. Mund të konsiderohet <strong>dhe</strong> si ekuivalent i fjalës<br />

zahire.<br />

Zabeli, një nënndarje e vatanit, bashtinës, me synim kryesisht për drutë e zjarrit për<br />

dimër, materialin e ndërtimit për shtëpinë e re, mjedis për pushimin e bagëtive në<br />

mesditë, mriz, Ku mërzen cjapi me zile, Poezi e Naim Frashërit, nga Bagëti e Bujqësia,<br />

(Mrizi i Zanave, At Gjergj Fishta).<br />

Zahire - Pjesa e prodhimeve, bulmetit <strong>dhe</strong> ushqimeve të tjera të lëna mënjanë për dimër,<br />

të përgatitura me teknologji të ndryshme sipas zonave <strong>dhe</strong> traditave.<br />

Zarzavate - e origjinuar nga sllavishtja, zarzavti, perime, siç kanë origjinuar nga gjuhët e<br />

tjera: domate-mollatarte, nga italishtja pomo d’oro, patate, kërtollë, nga kartofel, sllavisht<br />

<strong>dhe</strong> rusisht, kastravec- kastravsti (e<strong>dhe</strong> në rumanisht).<br />

Yshmeri- Tepelene - Salari-Progonat-Gryka e Këlcyrës- një gatim me shumë petë që<br />

piqen më vete. Këto të gjitha pas pjekjes zbuten në ujë të ngrohtë me kripë <strong>dhe</strong> gjalpë të<br />

shkrirë.<br />

Shenim: Pasuria gjuhesore <strong>dhe</strong> frazeologjike pa llogarituar aspektin figurativ <strong>dhe</strong><br />

lakonizmat eshte shume e ma<strong>dhe</strong>, <strong>dhe</strong> ne kete botim vetem sa ceken keto pasuri.<br />

Njësitë matë<strong>se</strong> tradicionale të përdorura ndër kohëra 19<br />

19 Pavarësisht <strong>se</strong> janë shfrytëzuar shumë dokumente që flasin <strong>dhe</strong> për këto njësi që janë <strong>dhe</strong> trashëgimi<br />

kulturore, nuk duhet të kërkohet një unifikim i tyre. Ndryshe nga disa vende, Amerika e veriut, Anglia,<br />

Irlanda, që kanë rezistuar shumë në mos ndryshimin e sistemit të matjes, tek ne i është hapur rrugë sistemit<br />

metrik, por nuk ekziston akoma një shpjegues <strong>se</strong> si do të konvertohen këto njësi.<br />

Më shumë e kanë ndjerë institucionet e kthimit të pronave, mbasi atyre u prezantohen dokumente të kohëve<br />

të ndryshme <strong>dhe</strong> me sisteme të ndryshme.<br />

Prandaj <strong>dhe</strong> nuk kemi dashur të bëjmë konvertimet, për t’ia lënë lexuesit për të kontribuar ai vetë.<br />

153

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!