14.07.2013 Views

klikoni këtu. - Ministria e Bujqesise, Ushqimit dhe Mbrojtjes se ...

klikoni këtu. - Ministria e Bujqesise, Ushqimit dhe Mbrojtjes se ...

klikoni këtu. - Ministria e Bujqesise, Ushqimit dhe Mbrojtjes se ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Malok, malok dreqi - përsëri është fjala për një banor të këtyre hapësirave malore,<br />

shpesh është përdorur <strong>dhe</strong> ne kuptimin pexhorativ, më shumë nga mos mosnjohja e<br />

vlerave <strong>dhe</strong> të stoicizmit të malësorit. Më mirë <strong>se</strong> askush këtë stoicizëm e vizaton Mjeda:<br />

Ku fillojnë kufijtë e gegë dy qershia lidh me ‘i rrëfanë, rrojnë dy cika me i’ nanë”.<br />

Malësor - banor i zonave malore, me një portret jo vetëm pamor por <strong>dhe</strong> nënkupton <strong>dhe</strong><br />

një mençuri të mësuar në odat e burrave, Universiteti i Maleve.<br />

Mezhda, meja, trapi, i brezares, tarracës; për të zgjidhur konfliktet kanuni përcaktonte<br />

saktësisht <strong>se</strong> trapi, meja, mezhda, i takon arës së fqinjit sipër.<br />

Mish në hell, fërlik në disa zona të Mbishkodrës, qiqra në hell, (fig.). Në shumë zona,<br />

viktima e parë ka qenë qengji i Shëngjergjit që nuk ndahej nga e ëma “duke e paguar<br />

shumë shtrenjtë më vonë”.<br />

Mokër - dy gurë njëri mbi tjetrin si të mullirit. Kuptohet bluarja e drithërave, misër,<br />

grurë, thekër, tepë etj, bëhej me dorë. Përdorej në zonat fshatare që nuk kishin burime uji<br />

për të vënë lëvizje mullinjtë e blojës o<strong>se</strong> në rastet kur në dimrat e acartë nuk mund të<br />

shkoje në mulli.<br />

Mriz, Mriz i zanave, nga At Gjergj Fishta, ku mërzen cjapi me zile ….<br />

(Naim Frashëri, Bagëti e Bujqësia), mjedis nën hije o<strong>se</strong> shpellë ku vapojnë<br />

blegtoria, Mërzim, në Jug, tendë, një ngrehinë me furka, e mbuluar me barë<br />

o<strong>se</strong> gjethe për të kaluar vapën bagëtia në mungesë të mrizeve natyrale.<br />

Mulçerim - Të paktën në diametrin e kurorës së drurit, përdoren qoftë gjethet, e rëna,<br />

por e<strong>dhe</strong> mbeturinat e zdrukthëtarive, tallashi apo <strong>dhe</strong> gurë zalli në mungesë të tyre, për<br />

të minimizuar evaporimin, largimin e lagështisë nga toka. Me përjashtim të gurit, çakllit,<br />

materialet e tjera, pas dekompozimit të tyre siguronin <strong>dhe</strong> elementë ushqimor për bimën.<br />

Kuptohet do të pengohej apo frenohej dalja e bërave të këqija për rreth trungut të bimës.<br />

Myje gështenje (e<strong>dhe</strong> në mënyrë figurative) - Zemra e gështenjës, ksilema (bot.), pjesa<br />

e <strong>se</strong>ksionit të trungut pa ekzokarpin <strong>dhe</strong> epikarpin (floema). Në kuptimin figurativ thuhej<br />

<strong>dhe</strong> për “myje dëllinje” që nga ana anatomike nuk është e lehtë ta fiksosh për arsye të<br />

<strong>se</strong>ksionit relativisht të vogël në raport me drurët apo shkurret e tjera, ishte epitet apo<br />

karakterizimi i njerëzve jo vetëm stoik por që kishin lënë gjurmë në komunitete me bëmat<br />

e tyre.<br />

Nishanet, shenjat, të destinuar për miqtë kryesor; Koka në veri, e plotë o<strong>se</strong> e ndarë<br />

përgjysmë, bishti në zonat e Jugut, shpatullat, veshkat etj. Nuk kanë qenë të pakta <strong>dhe</strong><br />

konfliktet bile <strong>dhe</strong> të ashpërsuara kur nuk respektohej kodi i zonës <strong>dhe</strong> të origjinës së<br />

miqve, mosha, largësia. Për ndarjen e këtyre shenjave, nishaneve, ngarkohej zakonisht<br />

një i moshuar.<br />

148

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!