klikoni këtu. - Ministria e Bujqesise, Ushqimit dhe Mbrojtjes se ...
klikoni këtu. - Ministria e Bujqesise, Ushqimit dhe Mbrojtjes se ... klikoni këtu. - Ministria e Bujqesise, Ushqimit dhe Mbrojtjes se ...
historisë, që nuk mund të kuptohen pa sfondin dhe skenografinë e këtyre maleve dhe bjeshkëve. Këta malësor e kanë pasur si tabu, sedrën, edhe kur iu është komunikuar se do të dënohej me vdekje, pyetjes se kur e ke ndjerë veten më ngushtë, i është përgjigjur se ky moment tani s’është asgjë përballë situatës kur më ka ardhë miku, dhe s’kisha asgjë në shtëpi. Prej këtu ka lindur dhe thënia: Që një djalë pa sedër mos më leftë (lind) në katund. Me institucionin e sedrës është spekuluar shumë sidomos në kohën e komunizmit, duke rezultuar që tejkalimi i kësaj tradite, këtij virtyti është primitivizëm. Ashtu siç është spekuluar me besën e malësorit, po aq dhe me trimërinë dhe burrërinë e tij. Kufiri shqiptar, duke përjashtuar një pjesë të vijës bregdetare është e monumentuar me male. Duke qenë në kufi kishin obligimin e një trimërie sa herë “hasmi shkelte ke dera”. Ndërsa pjesa tjetër në brendësi ka qenë si “veshka midis dhjamit”. Shpesh shprehen dhe për fat të keq edhe breza të moshuar ti dëgjojnë këto këngë Trimërie duke filluar nga Çamëria dhe duke mbërritur në Kolesjan, Dibër “Hajredin Pasha po i vjen Radikës, po pyet, vallë ku janë Nëntë Malet e Dibrës” Trimëria dhe burrëria: Disi këndvështrime të ndryshme: Ndoshta është e mjaftueshme dhe shumë domethënëse ti referohemi një shprehje në gjermanisht: Mutter verloren, alles verloren. (auf deutsch) - ke humbur burrërinë, i ke humbur të gjitha. Fjala burrëri, mutter, është interesant se në gjermanisht origjinon nga fjala nënë. Thuhet, se nëse do të “hekuroset Shqipëria” sipërfaqja e saj do të zmadhohej shumë. Këtu fjala hekurosje është shumë figurative dhe nuk ka të bëjë me projeksionin horizontal (orthogonal) aksonometrik, apo stereometrik. Sipas Prof. Ahmet Osjes, Shqipëria ka 1,9 km rënie uji për çdo km 2 , ndërsa në Alpe kjo shifër shkon në 3.4 km/km 2 . Bora, akulli, në kreshtat e maleve nuk janë vetëm kënaqësi, por janë ujë në magazinë, uji i cili u jepet me racion (me xurrem, turqisht) dhe shumë i kontrolluar, ultësirave në prehrin e këtyre maleve gjatë gjithë verës, për krojet, përrenjtë, dhe lumenjtë. Sikur të mbushim vendin me prita malore, ose më saktë tu zëmë pritë këtyre përrenjve e lumenjve që zbresin nga mali; ose më saktë tu vëmë kapistrën, (harness do të thoshte inglizi): Pengimi i erozionit, të paktën për aq kohë që mbulesa pyjore me të gjitha katet e saj do të jetë rivendosur, por gjithsesi kjo do të vonoj. Ndalimi i prurjeve të ngurta që mbathin zonat më të ulëta dhe rrisin nivelin e shtretërve të lumenjve duke krijuar më shumë mundësi për përmbytje, shembull Kiri dhe Gjadri. 13
Deri kur të përfundojnë efektin e tyre, do të sigurojnë ujë për ujitje për zonat përreth dhe për bagëtitë sidomos, në kullotat verore. Më vonë do të kemi përftuar dhe pakëz tokë nga ndalesat që kanë bërë aluvionet e ardhura nga larg dhe nga lartësitë. Të gjitha këto nuk kushtojnë dhe aq shumë! Fare pak për vlerat e produkteve, prodhimeve nga këto masive të lartësive: Nuk është e nevojshme të zgjatemi pasi në të gjitha kohërat, njerëzit kanë vlerësuar origjinën e produktit: lartësia mbi nivelin e detit, deri diku dhe kundër drejtimi, për të vazhduar më tej me spektrin e ndriçimit diellor, ku rrezet e padukshme, një nga të cilat ultra - violet ishin me shumë bollëk, dhe kjo transmetohej tek produkti, molla, dardha, arra, fasulet, misri me cikël të shkurtër etj. Nga ka ardhur patatja - nga Shishtaveci, Lura, Veleçiku, Ndërshena. (Orosh). Nga ka ardhur djathi i bardhë apo kaçkavalli - nga Kulmaku, Biza, Veleçiku, etj, rakia manit të zi a është nga Boboshtica; rakia e rrushit a është nga Klosi (Mat). Vera a është Debinja e Leskovikut, fasulja a është nga Ndërshena, Orosh, (e njëjta për pataten. Ky qengj a mos ka kullotur në Llogora apo në tokat e kripura të Akërnisë. Kjo e fundit megjithëse nuk konsiderohet si malësi, delet shtegtojnë në Llogora apo në Malin e Vetëtimave ose gjetkë në këtë vargmal. Aq më tepër për mjaltin rrëmohet (qëmtohet më shumë, zhbirohet) akoma më shumë për origjinën dhe të kullotave të bletëve, nëse është nga Çajupi apo Gramozi. Dikur, por dhe sot konsumatori, blerësi pyet se ku ka kullotur, kjo dhi, dele, qengj, kec apo viç e mëshqerrë. Dhe kjo është një tendencë shumë pozitive. Sa larg dhe sa afër me kërkesat e BE-së: Duke aspiruar që sa më shpejtë do të jemi në familjen e BE-së, një njohje për regjistrimin dhe logon e produkteve, me qëllim të prezantimit të vlerave unikale që këto produkte kanë mund të jetë e nevojshme. Më poshtë po japim shkurtimisht logot e produkteve të regjistruara: PDO- Protected Designation of Origine. Këtu qëllimet janë të prezantohet, emri i rajonit, nga origjinon ky produkt, kualiteti dhe karakteristikat për të cilin ky rajon ka ekskluzivitetin e vet, përpunimin e këtij produkti, që realizohet në këtë hapësirë. PGI-Protected Geographical Indication, që do të thotë që garanton kualitete specifike, të veçanta, reputacion që lidhet me origjinën gjeografike, si dhe përpunimi që realizohet në këtë hapësirë gjeografike. 14
- Page 1 and 2: Almanak I Fermerit Shqiptar IDRIZ X
- Page 3 and 4: Dedikim Homazh për shumë kolegë
- Page 5 and 6: Në përfundim : Libri ka emrin e n
- Page 7 and 8: Almanaku mundëson bashkëpunimin m
- Page 9 and 10: Tashmë vihet re, dhe për të cil
- Page 11: A DUHET të ankohemi që kemi kaq s
- Page 15 and 16: Kalendari Gregorian, i njohur gjith
- Page 17 and 18: Përse ju katundarët i keni kaq sh
- Page 19 and 20: SHTATOR, VJESHTA E PARË September:
- Page 21 and 22: 19 Pogradec 17.3 16.0 14.2 13.9 19.
- Page 23 and 24: 39 24 25 26 27 28 29 Shtatori ësht
- Page 25 and 26: ANEKDODA Doktori i këshillon pacie
- Page 27 and 28: U hull mjegulla Drinit; Ore lale, E
- Page 29 and 30: Problemet politike i kanë sjellë
- Page 31 and 32: Shkëmbimi në natyrë gjatë shteg
- Page 33 and 34: Qymyrxhinjtë e Korçës, Një trad
- Page 35 and 36: Në shumë kohëra, në shtëpi ban
- Page 37 and 38: KOLONJË 99.8 SKRAPAR 94.9 KORCE 85
- Page 39 and 40: me lëvozhgë), ky është një sis
- Page 41 and 42: Festa e kungullit Festohet me 31 te
- Page 43 and 44: Rapseed, Brasiça napus, canola 40
- Page 45 and 46: Kamfora: E ekzistojnë disa drurë,
- Page 47 and 48: njohur këto vlera, kam besim se do
- Page 49 and 50: LEZHE 190.3 TROPOJE 287.6 LIBRAZHD
- Page 51 and 52: Kështu sapo u përhapen lajmet e p
- Page 53 and 54: Më poshtë do të shtrohen disa py
- Page 55 and 56: Në vitin 1995, tregu amerikan do t
- Page 57 and 58: Popullore: Nuk ka dardha në shënd
- Page 59 and 60: 31 05.22 07.01 16.27 KALENDARI HËN
- Page 61 and 62: Lidhur me këtë të fundit ndonës
Deri kur të përfundojnë efektin e tyre, do të sigurojnë ujë për ujitje për zonat përreth<br />
<strong>dhe</strong> për bagëtitë sidomos, në kullotat verore.<br />
Më vonë do të kemi përftuar <strong>dhe</strong> pakëz tokë nga ndalesat që kanë bërë aluvionet e<br />
ardhura nga larg <strong>dhe</strong> nga lartësitë.<br />
Të gjitha këto nuk kushtojnë <strong>dhe</strong> aq shumë!<br />
Fare pak për vlerat e produkteve, prodhimeve nga këto masive të lartësive:<br />
Nuk është e nevojshme të zgjatemi pasi në të gjitha kohërat, njerëzit kanë vlerësuar<br />
origjinën e produktit: lartësia mbi nivelin e detit, deri diku <strong>dhe</strong> kundër drejtimi, për të<br />
vazhduar më tej me spektrin e ndriçimit diellor, ku rrezet e padukshme, një nga të cilat<br />
ultra - violet ishin me shumë bollëk, <strong>dhe</strong> kjo transmetohej tek produkti, molla, dardha,<br />
arra, fasulet, misri me cikël të shkurtër etj.<br />
Nga ka ardhur patatja - nga Shishtaveci, Lura, Veleçiku, Ndërshena. (Orosh).<br />
Nga ka ardhur djathi i bardhë apo kaçkavalli - nga Kulmaku, Biza, Veleçiku, etj, rakia<br />
manit të zi a është nga Boboshtica; rakia e rrushit a është nga Klosi (Mat).<br />
Vera a është Debinja e Leskovikut, fasulja a është nga Ndërshena, Orosh, (e njëjta për<br />
pataten.<br />
Ky qengj a mos ka kullotur në Llogora apo në tokat e kripura të Akërnisë. Kjo e fundit<br />
megjithë<strong>se</strong> nuk konsiderohet si malësi, delet shtegtojnë në Llogora apo në Malin e<br />
Vetëtimave o<strong>se</strong> gjetkë në këtë vargmal.<br />
Aq më tepër për mjaltin rrëmohet (qëmtohet më shumë, zhbirohet) akoma më shumë për<br />
origjinën <strong>dhe</strong> të kullotave të bletëve, në<strong>se</strong> është nga Çajupi apo Gramozi.<br />
Dikur, por <strong>dhe</strong> sot konsumatori, blerësi pyet <strong>se</strong> ku ka kullotur, kjo dhi, dele, qengj, kec<br />
apo viç e mëshqerrë. Dhe kjo është një tendencë shumë pozitive.<br />
Sa larg <strong>dhe</strong> sa afër me kërkesat e BE-së:<br />
Duke aspiruar që sa më shpejtë do të jemi në familjen e BE-së, një njohje për regjistrimin<br />
<strong>dhe</strong> logon e produkteve, me qëllim të prezantimit të vlerave unikale që këto produkte<br />
kanë mund të jetë e nevojshme.<br />
Më poshtë po japim shkurtimisht logot e produkteve të regjistruara:<br />
PDO- Protected Designation of Origine. Këtu qëllimet janë të prezantohet, emri i<br />
rajonit, nga origjinon ky produkt, kualiteti <strong>dhe</strong> karakteristikat për të cilin ky rajon ka<br />
ekskluzivitetin e vet, përpunimin e këtij produkti, që realizohet në këtë hapësirë.<br />
PGI-Protected Geographical Indication, që do të thotë që garanton kualitete specifike, të<br />
veçanta, reputacion që li<strong>dhe</strong>t me origjinën gjeografike, si <strong>dhe</strong> përpunimi që realizohet në<br />
këtë hapësirë gjeografike.<br />
14
Change language