klikoni këtu. - Ministria e Bujqesise, Ushqimit dhe Mbrojtjes se ...
klikoni këtu. - Ministria e Bujqesise, Ushqimit dhe Mbrojtjes se ...
klikoni këtu. - Ministria e Bujqesise, Ushqimit dhe Mbrojtjes se ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Në Lindjen e Mesme. Në besimin islamik kërkohet të ndalohet veshja e burrave me rroba<br />
mëndafshi përndryshe ata do të konsideroheshin si femra. Gjith<strong>se</strong>si mëndafshi në botën<br />
islamike kishte një popullaritet për arsye të lejimit për gratë. Gjatë pushtimit nga arabët<br />
të gadishullit Iberian ato përcollën atje <strong>dhe</strong> traditën e prodhimit të mëndafshit.<br />
Evropa mesjetare <strong>dhe</strong> moderne: Tregtarët e Venedikut tregtonin gjerësisht mëndafsh <strong>dhe</strong><br />
inkurajonin prodhuesit e mëndafshit të vendo<strong>se</strong>shin në Itali. Që nga kjo periudhë<br />
mëndafshi i provincës Komo ka qenë bërë mëndafshi më me vlerë në botë. Dhe begatia<br />
<strong>dhe</strong> pasuria e Firences ka qenë mbështetur në prodhimin e mëndafshit. Mbreti Francis i<br />
ka ftuar prodhuesit Armenian që të krijonin një industri të mëndafshit sidomos në Lion.<br />
Më vonë kjo industri u shkatërrua nga dyndjet e barbarëve Hugenot.<br />
Jamesi bëri përpjekje të themelonte prodhimin e mëndafshit në Angli duke blerë <strong>dhe</strong><br />
mbjellë 100,000 rrënjë mani të egër por pothuaj<strong>se</strong> dështoi <strong>se</strong> rezultuan të papërshtatshme<br />
për kultivimin <strong>dhe</strong> ushqimin e krimbit të mëndafshit. Por Anglia rivendosi këtë industri në<br />
Qipro, 1928<br />
Në Itali kemi Stazione Biologica në Padova që kishte si objektiv Serikulturën. Në Evropën<br />
Mesjetare mëndafshi ishte shumë i shtrenjtë <strong>dhe</strong> i destinuar vetëm për të pasurit.<br />
Amerika e Veriut: James i Parë i Anglisë ka introduktuar kultivimin e mëndafshit rreth<br />
vitit 1619 në kolonitë angleze me qëllim që të dekurajonte prodhimin e duhanit. Gjurmët<br />
e para të kësaj industrie janë në New England. Më vonë New Jer<strong>se</strong>y bëhet kryeqendra<br />
amerikane e prodhimit të mëndafshit ndonë<strong>se</strong> importi nga Japonia mbetej akoma me<br />
peshë.<br />
Lufta e Dytë botërore e ndërpreu tregtinë me Japoninë <strong>dhe</strong> amerikanët bënë përpjekje<br />
për ta zëvendësuar me materiale sintetike siç ishte nylon (najlon) që prodhohet nga fibra<br />
celulozike <strong>dhe</strong> shpesh është vështirë të dallohet nga mëndafshi natyral.<br />
Mëndafshi ka fijet më të forta por në lagështi kjo fortësi ulet si <strong>dhe</strong> kur ekspozohet në<br />
rrezet e diellit.<br />
Mëndafshi është përçues i dobët i elektricitetit, është rezistent ndaj shumë acideve<br />
minerale me përjashtim të acidit sulfurik i cili e tretë atë.<br />
Aftësia absorbue<strong>se</strong> e tij e bën atë të jetë i përshtatshëm <strong>dhe</strong> i rehatshëm si veshje në kohë<br />
të nxehtë,. Gjithashtu është <strong>dhe</strong> izolator i të ftohtit në stinë të ftohtë.<br />
Mëndafshi ka <strong>dhe</strong> përdorime të shumta në art, veshje muresh, parashuta, goma<br />
biçikletash si <strong>dhe</strong> në artileri për qeskat e barutit. Gjithashtu veshjet antiplumb janë me<br />
bazë mëndafshi. Përdoret <strong>dhe</strong> në kirurgji sidomos në rastet e fëmijëve. Është material me<br />
shumë interes kur përdoret për piktura <strong>dhe</strong> shkrime të tjera.<br />
Duke qenë <strong>se</strong> prodhimi i mëndafshit nënkupton <strong>dhe</strong> mbytjen e<br />
larvave është shumë i kritikuar nga aktivistët e të drejtave të<br />
kafshëve. E<strong>dhe</strong> Mohandas Gandi ka qenë shumë kritik bazuar në<br />
filozofinë: “Mos dëmto asnjë organizëm të gjallë”. Kjo ka<br />
shpejtuar <strong>dhe</strong> promovuar shumë zhvillimin e industrisë së<br />
tekstileve të pambukut. Sidomos në Indi<br />
122
Change language