14.07.2013 Views

klikoni këtu. - Ministria e Bujqesise, Ushqimit dhe Mbrojtjes se ...

klikoni këtu. - Ministria e Bujqesise, Ushqimit dhe Mbrojtjes se ...

klikoni këtu. - Ministria e Bujqesise, Ushqimit dhe Mbrojtjes se ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

mjedi<strong>se</strong>t ku janë kultivuar, që nënkupton mjedi<strong>se</strong>t me potenciale, të destinuara për<br />

to, në një bujqësi shumë intensive jashtë apo në mjedi<strong>se</strong> të mbrojtura. Nuk mund të<br />

përfytyrohet <strong>se</strong> sa të pangopura do të jenë 15-20 vazo në shtëpi që do të thotë që<br />

gjatë një viti bashkia e Qytetit të llogaris një makinë më pak për transportin e<br />

mbetjeve urbane.<br />

Kërkohet një strukturë e bimëve <strong>dhe</strong> rotacionit të tyre për tu përshtatur, apdejtuar<br />

në varësi të zonës, lartësisë, kundër drejtimit, drejtimit të erës, lagështisë ajrore etj.<br />

Në rastin e ballkonit nuk është e nevojshme p.sh. njohja e temperaturës së tokës.<br />

E<strong>dhe</strong> duke përjashtuar lulëzimin, i cili është qëllim në vetvete i mbajtjes së bimëve<br />

në ballkon, e<strong>dhe</strong> pjesa vegjetative rrezaton në gjatësi vale të ndryshme duke krijuar<br />

një diversitet të madh të pamjes vegjetative, që përfaqëson organin somatik, e cila<br />

siç dihet ka jetëgjatësi shumë më të ma<strong>dhe</strong> <strong>se</strong> sa pjesa gjenerative e lules. E gjitha<br />

kjo për të realizuar <strong>dhe</strong> funksionin dekorativ të këtyre bimëve, bile gjatë gjithë<br />

fazave të rritjes <strong>dhe</strong> zhvillimit.<br />

Kopshtet për të cilët folëm o<strong>se</strong> i përmendëm më sipër, kanë sisteme të<br />

ndryshme klasifikimi brenda <strong>dhe</strong> jashtë Shqipërisë<br />

Një klasifikim shumë i përgjithshëm i kopshteve,<br />

kopshteve të kuzhinës <strong>këtu</strong> <strong>dhe</strong> jashtë kufijve të<br />

Shqipërisë<br />

Në pamjen më klasike apo tradicionale, pavarësisht <strong>se</strong> nuk ka kufijtë shumë të<br />

përcaktuar, kopshti tek ne është kopsht i kuzhinës siç është kudo në botë, ndryshe<br />

nga pjesa me bimë dekorative, bile <strong>dhe</strong> me erëza.<br />

Ndoshta është e nevojshme të fokusohemi tek përkufizimi që francezët i bëjnë<br />

kopshtit të kësaj natyre,<br />

Potager Garden, pothuaj<strong>se</strong> ekuivalent i Kitchen garden, Fillimet e arkitekturës së këtij<br />

kopshti i ndeshim që në Rilindjen Franceze, French Renaissance, të kopshteve me stil<br />

Barok kur kombi <strong>dhe</strong> kultura franceze marrin frymë <strong>dhe</strong> bile filluan të diktojnë, në<br />

aspektin, kulturor, gjuhësor, p<strong>se</strong> jo <strong>dhe</strong> ushtarak. Shpesh bimët dekorative të ngrënshme<br />

apo jo si <strong>dhe</strong> perimet barishtore kanë qenë të bashkuara me perimet e<strong>dhe</strong> me qëllimin për<br />

të rritur bukurinë e mjedisit përreth rezidencës. Kështu që bimët do të zgji<strong>dhe</strong>shin qoftë<br />

për funksionin, utilitetin, qoftë <strong>dhe</strong> aspektin estetik, ngjyrën, formën, teksturën, ruajtjen e<br />

raporteve midis bimëve gjetherënë<strong>se</strong> <strong>dhe</strong> me gjelbërim të përhershëm me një kosto<br />

shumë të ulët mund të prodhojë ushqim, perime barishtore, erëza <strong>dhe</strong> lule të prera,<br />

(cutting flowers).<br />

Ndërsa, kopshti i destinuar vetëm për perimet, Vegetable garden, kopshti me drejtim<br />

ekskluziv për perimet duke mos marrë parasysh aspektet dekorative <strong>dhe</strong> estetike.<br />

Ka ekzistuar <strong>dhe</strong> një ndarje me pjesët e destinuara për perimet gjethore, sallatë, spinaq,<br />

pazi, qepë e hudhra të njoma etj, me pjesët për erëzat (spices) që janë të panumërta <strong>dhe</strong><br />

përgjithësisht fermeri <strong>dhe</strong> konsumatori shqiptar ka njohje për to <strong>dhe</strong> predispozita për ta<br />

zgjeruar gamën e tyre.<br />

109

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!