klikoni këtu. - Ministria e Bujqesise, Ushqimit dhe Mbrojtjes se ...

klikoni këtu. - Ministria e Bujqesise, Ushqimit dhe Mbrojtjes se ... klikoni këtu. - Ministria e Bujqesise, Ushqimit dhe Mbrojtjes se ...

14.07.2013 Views

llojeve……Mekanizmat që përcjellin, (ngjitin) me bollëk ujin nga lumi, ndonëse askush nga jashtë nuk mund ti diktoj. 8 Sipas Diodorus Siçulus Fruta dhe lule, katarakte…….Kopshte që varen që nga tarracat e pallateve……Kafshë ekzotike… pak a shumë kjo është pamja e Kopshteve të Varura të Babilonisë në perceptimin e shumicës të njerëzve të asaj kohe Nuk përjashtohet dhe mundësia që ata kanë menduar që këto nuk kanë ekzistuar asnjëherë përveçse në mendjet dhe imagjinatën e poetëve dhe historianëve grekë. Ku ka qenë vendndodhja e këtyre kopshteve: Brigjet lindore të Lumit Euphrates (Eufrat), afërsisht 50 km në Jug të Bagdadit, Irak. Pak më shumë për historinë në funksion të rreshtave që cituam më sipër: Perandoria e Babilonisë siç dihet ka lulëzuar në sundimin e Mbretit të falshëm Hammurabi (1792-1750 para Erës së Re). Kjo zgjati deri në mbretërimin e Nabolasharit (625-605), gjithnjë para lindjes së Krishtit që i përket Dinastisë së Neo-Babilonasve që lidhet me themelimin dhe vendosjen e Civilizimit të Mesopotamisë. Djalit të tij, Nebuchadnezar II, (604-562, para Krishtit) i dedikohen (atribohen), ndërtimi i Kopshteve të Varurara Legjendare. Thuhet që ndërtimi i tyre ka qenë për të kënaqur pasionin e gruas se tij, që ishte e rrëmbyer në Media, tij për tu ngjitur në male. Ndërsa ky informacion vjen së shumti nga historianët grek se siç ishin Berossus dhe Diodorus Siçulus, nga pjesa babilonase pothuajse ka një heshtje. Informacioni i mbërritur nga Nebuchahdezar nuk ka as më të voglin referencë me Kopshtet e Varura të Babilonisë. Historianët e kohëve moderne kanë argumentuar që ushtarët e Aleksandërit të Madh mbërritën në tokën shumë pjellore të Mesopotamisë dhe pasi u njohën me Babiloninë, ishin tejet të impresionuar. Më pas kur ata u rikthyen në territoret e tyre të braktisura të vendlindjes ata përcollën impresionet e tyre të pashlyeshme për këto kopshte, palmat dhe për gjithë Mesopotaminë, për Pallatin e Nebuchahdezar, Kullën e Babel-it dhe për Ziggurats. Më vonë ishte radha e poetëve dhe historianëve të vjetër që gatuan, bën brumin e gjithë këtyre elementeve së bashku për të krijuar një nga 7 Mrekullitë e Botës. Kjo histori do të vazhdonte deri në shekullin e 20 lidhur me zbulimin e mistereve për Kopshtet e varura. Arkeologët akoma përplasen lidhur me vendndodhjen e tyre, sistemin e ujitjes së tyre dhe paraqitjen e tyre sa më reale, në të vërtetë janë disa kërkime të fundit 8 Edhe në hapësirën Shqiptare kanë ekzistuar mekanizma të tilla, ku më karakteristike është furnizimi i Kalasë së Stelushit, (e njohur si Kepi i Skënderbeut) 107

që pretendojnë që ndërtimi i tyre i dedikohet Sehanaherib dhe nga Nebuchadnëzar II, afërsisht 100 vjet më herët. Përshkrimi Përshkrimi më i hollësishëm vjen nga burime greke, kryesisht Straboni dhe Philo i Bizantit; Kopshtet e varura kishin bimë të kultivuara mbi nivel të tokës dhe rrënjët i takonin tarracës më të sipërme (ishin ngulur, fiksuar) dhe jo tokës 9 . E gjithë masa vegjetative mbështetej në kolonat e ngurta. Rrymat e ujit që vinin nga burime ujore të ngjitura mekanikisht në lartësi, rridhnin poshtë nëpër shpatina. Këto rrjedha të ujit ngopnin të gjitha rrënjët e bimëve duke i mbajtur gjithnjë të njomura. Kështu që bari ishte dhe mbetej gjithnjë jeshil dhe gjethet e drurëve do të fuqizoheshin për të furnizuar me ushqim degët dhe trungjet e drurëve duke “vjedhur” energjinë diellore” Kjo mund të konsiderohet dhe një luks i perandorive dhe mbretërive dhe tipari apo aspekti më domethënës ishte që puna apo investimi për kultivimin e tyre varej mbi kokat e vizitorëve. Pavarësisht kundërshtive që vijnë nga zbulimet arkeologjike të mëvonshme që flasin për zbulimet e pallateve me harqe në Irak dhe të sistemeve të tyre ujitëse,duke i identifikuar me Kopshtet e Varura, mbetet akoma ajo që thotë Starboni që vendndodhja e këtyre kopshteve kanë qenë brigjet e Eufratit. Aspekti njëherësh dekorativ dhe utilitar i ballkonit (tarracës) Kompozimi: Limoni, (mundësisht konquat), speca djegës, hudhra, herba si hithra etj, kungullore, cipola, apo cipoleti, erëza të panumërta sidomos shumëvjeçare si nenexhiku, indershan, menta, një vjeçare si borziloku, bimë aromatike si trëndelina, bimë mjekësore si Aloe vera. Funksioni për riciklim të mbetjeve të kuzhinës Duke llogaritur një numër të caktuar vazosh, 1-20, ose 4-5 për çdo pjesëtar të familjes, nëse këto do të mbushen jo më shumë se 2/3 e nivelit të tyre, realizohet riciklimi i gjithë mbetjeve të mbeturinave të shtëpisë si më poshtë: Lëvozhgat e vezëve të shkërmoqura janë jo vetëm ushqim për bimën në sajë të përmbajtjes së fosfateve të kalciumit, por nga ana estetike krijojnë një kontrast me pamjen kafe apo të errët të substratit të vazos; Mbetjet nga qërimi i fruta perimeve, të grira apo të copëtuara sa më shumë, (mbasi rritet mundësia e dekompozimit të tyre në saj të rritjes të sipërfaqes së kontaktit me agjentët atmosferik), ato do të lënë pjesën e ushqimit mineral që kanë rrëmbyer në 9 Disi duket paradoksale nëse do të mendosh se bimët (pjesa mbitokësore ) gjithnjë kanë fototropizëm pozitiv (drejtohen në drejtim të dritës) ndërsa pjesa nëntokësore, rrënjët kanë gjeotropizmin pozitiv, në kërkim të tokës. 108

që pretendojnë që ndërtimi i tyre i dedikohet Sehanaherib <strong>dhe</strong> nga Nebuchadnëzar II,<br />

afërsisht 100 vjet më herët.<br />

Përshkrimi<br />

Përshkrimi më i hollësishëm vjen nga burime greke, kryesisht Straboni <strong>dhe</strong> Philo i<br />

Bizantit;<br />

Kopshtet e varura kishin bimë të kultivuara mbi nivel të tokës <strong>dhe</strong> rrënjët i takonin<br />

tarracës më të sipërme (ishin ngulur, fiksuar) <strong>dhe</strong> jo tokës 9 . E gjithë masa vegjetative<br />

mbështetej në kolonat e ngurta. Rrymat e ujit që vinin nga burime ujore të ngjitura<br />

mekanikisht në lartësi, rridhnin poshtë nëpër shpatina. Këto rrjedha të ujit ngopnin të<br />

gjitha rrënjët e bimëve duke i mbajtur gjithnjë të njomura. Kështu që bari ishte <strong>dhe</strong><br />

mbetej gjithnjë jeshil <strong>dhe</strong> gjethet e drurëve do të fuqizoheshin për të furnizuar me ushqim<br />

degët <strong>dhe</strong> trungjet e drurëve duke “vjedhur” energjinë diellore”<br />

Kjo mund të konsiderohet <strong>dhe</strong> një luks i perandorive <strong>dhe</strong> mbretërive <strong>dhe</strong> tipari apo<br />

aspekti më domethënës ishte që puna apo investimi për kultivimin e tyre varej mbi kokat<br />

e vizitorëve.<br />

Pavarësisht kundërshtive që vijnë nga zbulimet arkeologjike të mëvonshme që flasin për<br />

zbulimet e pallateve me harqe në Irak <strong>dhe</strong> të sistemeve të tyre ujitë<strong>se</strong>,duke i identifikuar<br />

me Kopshtet e Varura, mbetet akoma ajo që thotë Starboni që vendndodhja e këtyre<br />

kopshteve kanë qenë brigjet e Eufratit.<br />

Aspekti njëherësh dekorativ <strong>dhe</strong> utilitar i ballkonit (tarracës)<br />

Kompozimi:<br />

Limoni, (mundësisht konquat), speca djegës, hudhra, herba si hithra etj,<br />

kungullore, cipola, apo cipoleti, erëza të panumërta sidomos shumëvjeçare si<br />

nenexhiku, indershan, menta, një vjeçare si borziloku, bimë aromatike si trëndelina,<br />

bimë mjekësore si Aloe vera.<br />

Funksioni për riciklim të mbetjeve të kuzhinës<br />

Duke llogaritur një numër të caktuar vazosh, 1-20, o<strong>se</strong> 4-5 për çdo pjesëtar të<br />

familjes, në<strong>se</strong> këto do të mbushen jo më shumë <strong>se</strong> 2/3 e nivelit të tyre, realizohet<br />

riciklimi i gjithë mbetjeve të mbeturinave të shtëpisë si më poshtë:<br />

Lëvozhgat e vezëve të shkërmoqura janë jo vetëm ushqim për bimën në sajë të<br />

përmbajtjes së fosfateve të kalciumit, por nga ana estetike krijojnë një kontrast me<br />

pamjen kafe apo të errët të substratit të vazos;<br />

Mbetjet nga qërimi i fruta perimeve, të grira apo të copëtuara sa më shumë, (mbasi<br />

rritet mundësia e dekompozimit të tyre në saj të rritjes të sipërfaqes së kontaktit me<br />

agjentët atmosferik), ato do të lënë pjesën e ushqimit mineral që kanë rrëmbyer në<br />

9 Disi duket paradoksale në<strong>se</strong> do të mendosh <strong>se</strong> bimët (pjesa mbitokësore ) gjithnjë kanë fototropizëm<br />

pozitiv (drejtohen në drejtim të dritës) ndërsa pjesa nëntokësore, rrënjët kanë gjeotropizmin pozitiv, në<br />

kërkim të tokës.<br />

108

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!