Intervista Pierre-Pandeli Simsia tregon pasionin e tij - Albemigrant
Intervista Pierre-Pandeli Simsia tregon pasionin e tij - Albemigrant Intervista Pierre-Pandeli Simsia tregon pasionin e tij - Albemigrant
itur. E thash edhe me siper. Kenget kane qene ushqimi im shpirteror. Kam lindur per kenge dhe dua te vdes me kenge.Ju nuk mund ta imagjinoni shpirtin dhe ndjenjen time per kenget e festivaleve dhe te gjitha kenget e tjera te bukura shqiptare. Dritherrohesha nga emocionet para se te vinte festivali ne ditet e fundit te tij. Nuk mund ta pershkruaj dhe Ju nuk mund ta imagjinoni dot ate cfare une kam ndjere, kur shihja perpara ekranit te televizorit te hapej perdja e skenes se festivalit. Syte e mi ishin para ekranit, ndersa shpirti im ishte atje, ne sallen e festivalit, ne skene, bashke me artistat, kengetaret. Kam nje memorie teper te rralle, te mprehte dhe di shume kenge te muzikes se lehte shqiptare, por edhe ato popullore. Nuk eshte mburrje, eshte fakt, kur te them per memorien time te mprehte.Cdo skene te festivaleve, duke filluar qe nga Festivali i 11te(1972) e deri ne Festivalin e 29-te(1990) une t'i pershkruaj me detaje te hollesishme cdo skene festivali. Ndermjet shembujve te shumte qe une i kam shkruar ne internet, po ju jap edhe disa te tjere. Psh. Askujt nuk mund t'i kujtohet sot qe kenga "Buka e duarve tona" ne Festivalin e 14-te ishte e gjashta ne rradhe ne naten e dyte te konkurimit dhe po e gjashta ne rradhe ne naten e trete ne kenget me te mira te festivalit. Per cfare po them, mund te shihni e ta verifikoni ne arkiven e festivaleve ne RTV. Ose edhe nje tjeter. Po te them tre kenget e para te Festivalit te 15-te ne naten e pare. E para ishte kenga "Partise", muzika Cesk Zadeja, e dyta "Vallja e festes se madhe" muzika Reshat Osmani dhe e treta "Bisedon nje popull..." muzika Limoz Dizdari. Une mund te shkoj edhe me thelle, nese te them se kam qene 7 vjec kur kam degjuar radioposten, kerkesat e degjuesve, kur spikerja ka thene per kengen "Feste ne Malesi"(Hidhni valle kendoni cika/ agronome na u kthye Mrika/ e ka rritur-o vete malesia.../ se per kete kenge na kane ardhur ne redaksi 104 kerkesa dhe me kujtohet shume mire vendi se ku kam qene kur e kam degjuar kete. Ju me pyesni per numrin e teksteve te kengeve. Une nuk i kam numeruar, por ua them me bindje te plote se di shume, shume, shume, pothuajse te gjitha kenget e cdo festivali. Pastaj eshte nje periudhe e tere njezet vjecare qe une i kam ndjekur festivalet dhe brenda kesaj periudhe kane qene edhe anketat muzikore te muajit, Koncertet e Majit, pastaj Koncertet e Pranveres, festivalet e rretheve. Edhe nese them se di mbi njemije kenge, kjo nuk eshte hiperbole, zmadhim. Eshte fakt i vertete qe une i di. Si ju ka lindur dëshira për t’i mësuar tekstet e këngëve? - Pak me pare dhash nje shembull per nje kenge ne moshen time 7 vjecare. Kjo tregon se une i kam degjuar kenget qe i vogel. Prinderit e mi e kane pas dashur shume muziken, sidomos babi kishte nje ze tenori ne te kenduar, por jeta e denoi..., Ne familjen time ne jemi kater femije, dy vellezer dhe dy motra. Ne fillimvitet 70-te vellai im Petraqi ka qene ushtar dhe fillimin me kenget e festivaleve e kam me dy motrat e mija Xheni dhe Xhulieta pak me te rritura se une. Ne ate kohe ato pane Festivalin e 10te te kenges ne televizor. Nje shoqes se tyre i dilte i ati me makine jashte shtetit dhe kishte televizor ne shtepi .U kishte lene shume mbresa festivali, sidomos dueti Justina Aliaj Sherif Merdani ne kengen "Ne mbremjen e vallezimit", levizjet e tyre ne skene. Gjithashtu edhe kengetare dhe kenge te tjere si e bukura Rozeta Doraci. Ato, duke i kenduar ato kenge ne ato vite, une kam qene 12 vjece, kendoja dhe une pas tyre. Keshtu me kete fryme erdhi Festivali i 11-te, Festivali i pare per mua qe une e shikoja ne televizor dhe e pash zhvillimin e tij ne te trija netet. Edhe tani ne kete cast, e kam teper
te fresket ate cfare une kam pare ne televizor, Festivalin e 11-te. Pavaresisht se jeta e atij festivali ishte shume e shkurter, 3 muaj, per aresyet qe dihen, kenget e tija u mesuan shume shpejt nga ne dhe kendoheshin edhe me vone, ne shtepi dhe ne shoqeri. Madje per kujtimet nga ai festival me ka kerkuar ndihme shkrimtari Skifter Kellici per nje shkrim te tijin qe i eshte botuar ne nje gazete, i cili edhe vete shkrimtari Kellici e permenend emrin dhe ndihmen time ne ate shkrim, pavaresisht se une ne ate kohe kam qene ndermjet moshes 12-13 vjecare. Edhe pse festivalet e tjere pasardhes nuk kishin frymen e festivalit te 11-te ne i prisnim me shume kenaqesi, sepse ishin te vetmet aktivitete kulturore artistike qe na benin te cliroheshim nga monotonia e jetes se zymte. Askush nuk ka te drejte sot ta mohoje kete fakt, sepse edhe prinderit tane, sidomos nenat tona, shpejtonin te mbaronin punet e tyre ne shtepi, pergatitjet per Vitin e Ri, qe te shikonin festivalin. Madje edhe diten e neserme, diskutimet e te gjitha moshave ishte me pyetje pergjigjet rreth festivalit dhe kengeve te tij. Cila është kënga që ju ka pëlqyer më shumë dhe këngëtarja që vlerësoni më shum? E veshtire t'i pergjigjem kesaj pyetje, sepse cdo kenge ka vleren dhe bukurine e vete, ashtu edhe kengetaret kane zerin dhe menyren e tyre te te kenduarit. Nuk mund te vecoj kengen qe me ka pelqyer, sepse ato jane nje numer i shumte dhe eshte veshtire per t'i ndare. A mund te ndahet kenga "Te dua o det" kenduar nga Tonin Tershana? qe edhe pse ka pothuajse 40 vjete qe eshte kenduar, kur e degjon edhe sot, te duket gjithmone me e re. Mund te ndahet kenga "Djaloshi dhe shiu" nga kenga tjeter pas 16 vjetesh e kompozuar po nga i njejti kompozitor Agim Krajka "C'lumturi na dha kjo jete" ne Festivalin e 20-te? Mund te ndahet kenga "Njerezit e agimeve" nga kenga "Vajze moj, lule moj"? Mund te vecohen kenget e Flamur Shehut "Agimet tona", kenduar ne Fest. 20-te nga duetet Theodhori-Tershana, Kondakci-Ceka,"Emrin ty kush nuk ta di",Irma Libohova, "Kur flasin zemrat' Bashkim Alibali, "Askush s'do ta besoje" Anita Bitri? Cilen kenge mund te ndash nga ato te kenduara nga Frederik Ndoci, "Toka e Diellit" apo "Ne bijte e Lirise"? "Ne cdo zemer njehere troket" apo "Pranvera do lule shume"? e keshtu me radhe. Ju nuk mund ta imagjinoni cfare ndjeja une ne shpirtin tim kur degjoja kenget. Psh. kur degjoja kengen "Shqiperi o vendi im", kompozuar nga Avni Mula dhe kenduar nga Ema Qazimi. Po flas per muziken dhe jo per tekstin e saj. Kur mbaronin vargjet e fundit te strofes se pare: "...Te na thote s'e kemi nene, s'e nuk jemi pa atdhe, pa atdhe" dhe pastaj vazhdon orkestra me tingujt e saj booom, booom, pastaj vazhdon perseri kenga: "Brez pas brezi larg atdheut.... Ato boom boom-et e orkestres frymore me jepnin nje trazim te paimagjinushem shpirteror. Sa per kengetaret qe me kane pelqyer, ne fillim ka qene Justina Aliaj, por edhe kjo e pati fatin e Fest. 11-te dhe e "zhduken" nga skena. Alida Hisku ka qene "vajza" e shtepise sone, "motra" jone. E kemi pelqyer shume si kengetare, aq sa edhe jemi perlotur kur e denuan. Nena ime e ka dashur shume Aliden dhe e kemi thene shpesh, do ishte deshperuar shume, kur te mesonte per denimin e Alides. Ajo nuk e mesoi kurre denimin e saj, se vdiq me pare se Alida te denohej. Une i perkas atij brezi kengetaresh, qe kane qene me plot kuptimin e fjales kengetare.
- Page 1 and 2: Intervista Pierre-Pandeli Simsia tr
- Page 3: Me vone, ne vitet e shkolles se mes
- Page 7 and 8: cuar per botim nje vjershe ne gazet
- Page 9: Nju Jorkut, ne mes te amerikaneve.
te fresket ate cfare une kam pare ne televizor, Festivalin e 11-te. Pavaresisht se jeta e<br />
a<strong>tij</strong> festivali ishte shume e shkurter, 3 muaj, per aresyet qe dihen, kenget e <strong>tij</strong>a u mesuan<br />
shume shpejt nga ne dhe kendoheshin edhe me vone, ne shtepi dhe ne shoqeri. Madje<br />
per kujtimet nga ai festival me ka kerkuar ndihme shkrimtari Skifter Kellici per nje shkrim<br />
te <strong>tij</strong>in qe i eshte botuar ne nje gazete, i cili edhe vete shkrimtari Kellici e permenend<br />
emrin dhe ndihmen time ne ate shkrim, pavaresisht se une ne ate kohe kam qene<br />
ndermjet moshes 12-13 vjecare.<br />
Edhe pse festivalet e tjere pasardhes nuk kishin frymen e festivalit te 11-te ne i prisnim<br />
me shume kenaqesi, sepse ishin te vetmet aktivitete kulturore artistike qe na benin te<br />
cliroheshim nga monotonia e jetes se zymte. Askush nuk ka te drejte sot ta mohoje kete<br />
fakt, sepse edhe prinderit tane, sidomos nenat tona, shpejtonin te mbaronin punet e tyre<br />
ne shtepi, pergatitjet per Vitin e Ri, qe te shikonin festivalin. Madje edhe diten e<br />
neserme, diskutimet e te gjitha moshave ishte me pyetje pergjigjet rreth festivalit dhe<br />
kengeve te <strong>tij</strong>.<br />
Cila është kënga që ju ka pëlqyer më shumë dhe këngëtarja që vlerësoni më<br />
shum?<br />
E veshtire t'i pergjigjem kesaj pyetje, sepse cdo kenge ka vleren dhe bukurine e vete,<br />
ashtu edhe kengetaret kane zerin dhe menyren e tyre te te kenduarit. Nuk mund te<br />
vecoj kengen qe me ka pelqyer, sepse ato jane nje numer i shumte dhe eshte veshtire<br />
per t'i ndare.<br />
A mund te ndahet kenga "Te dua o det" kenduar nga Tonin Tershana? qe edhe pse ka<br />
pothuajse 40 vjete qe eshte kenduar, kur e degjon edhe sot, te duket gjithmone me e re.<br />
Mund te ndahet kenga "Djaloshi dhe shiu" nga kenga tjeter pas 16 vjetesh e kompozuar<br />
po nga i njejti kompozitor Agim Krajka "C'lumturi na dha kjo jete" ne Festivalin e 20-te?<br />
Mund te ndahet kenga "Njerezit e agimeve" nga kenga "Vajze moj, lule moj"? Mund te<br />
vecohen kenget e Flamur Shehut "Agimet tona", kenduar ne Fest. 20-te nga duetet<br />
Theodhori-Tershana, Kondakci-Ceka,"Emrin ty kush nuk ta di",Irma Libohova, "Kur<br />
flasin zemrat' Bashkim Alibali, "Askush s'do ta besoje" Anita Bitri? Cilen kenge mund te<br />
ndash nga ato te kenduara nga Frederik Ndoci, "Toka e Diellit" apo "Ne bijte e Lirise"?<br />
"Ne cdo zemer njehere troket" apo "Pranvera do lule shume"? e keshtu me radhe.<br />
Ju nuk mund ta imagjinoni cfare ndjeja une ne shpirtin tim kur degjoja kenget. Psh. kur<br />
degjoja kengen "Shqiperi o vendi im", kompozuar nga Avni Mula dhe kenduar nga Ema<br />
Qazimi. Po flas per muziken dhe jo per tekstin e saj. Kur mbaronin vargjet e fundit te<br />
strofes se pare: "...Te na thote s'e kemi nene, s'e nuk jemi pa atdhe, pa atdhe" dhe<br />
pastaj vazhdon orkestra me tingujt e saj booom, booom, pastaj vazhdon perseri kenga:<br />
"Brez pas brezi larg atdheut.... Ato boom boom-et e orkestres frymore me jepnin nje<br />
trazim te paimagjinushem shpirteror.<br />
Sa per kengetaret qe me kane pelqyer, ne fillim ka qene Justina Aliaj, por edhe kjo e<br />
pati fatin e Fest. 11-te dhe e "zhduken" nga skena. Alida Hisku ka qene "vajza" e<br />
shtepise sone, "motra" jone. E kemi pelqyer shume si kengetare, aq sa edhe jemi<br />
perlotur kur e denuan. Nena ime e ka dashur shume Aliden dhe e kemi thene shpesh,<br />
do ishte deshperuar shume, kur te mesonte per denimin e Alides. Ajo nuk e mesoi kurre<br />
denimin e saj, se vdiq me pare se Alida te denohej.<br />
Une i perkas a<strong>tij</strong> brezi kengetaresh, qe kane qene me plot kuptimin e fjales kengetare.
Change language