14.07.2013 Views

Dobór profilu - ITLiMS

Dobór profilu - ITLiMS

Dobór profilu - ITLiMS

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Projekt skrzydła<br />

<strong>Dobór</strong> <strong>profilu</strong><br />

• Wybór <strong>profilu</strong> ze względu na jego<br />

charakterystyki aerodynamiczne<br />

(K max, C Zmax, charakterystyki przeciągnięcia)<br />

• Wybór <strong>profilu</strong> ze względu na strukturę płata;<br />

1


Krawędź<br />

natarcia<br />

GEOMETRIA PROFILU<br />

GEOMETRIA PROFILU<br />

szkieletowa<br />

cięciwa<br />

Maksymalne<br />

PołoŜenie<br />

ugięcie<br />

maksymalnej<br />

szkieletowej<br />

grubości PołoŜenie<br />

maksymalnego ugięcia<br />

szkieletowej<br />

Maksymalna<br />

grubość<br />

Krawędź<br />

spływu<br />

2


V ∞<br />

AoA=0°<br />

AoA=10°<br />

Definicja kąta natarcia<br />

AoA<br />

AoA=15°<br />

Przeciągnięcie<br />

AoA=20°<br />

Punkt oderwania<br />

3


Charakterystyki aerodynamiczne <strong>profilu</strong><br />

Wsp. siły nośnej (C z lub C L)<br />

CZMAX<br />

α 0<br />

Przeciągnięcie<br />

dCl/dα ≡ a<br />

pochodna<br />

aerodynamiczna<br />

α KR<br />

Wsp. oporu (C x lub C D )<br />

Charakterystyki aerodynamiczne <strong>profilu</strong><br />

C z projektowy<br />

4


Charakterystyki aerodynamiczne <strong>profilu</strong><br />

Doskonałość (C z / C x)<br />

Funkcja energetyczna<br />

(C z 3 / Cx 2 lub Cz 1,5 /Cx)<br />

Charakterystyki aerodynamiczne <strong>profilu</strong><br />

Wsp. momentu C m<br />

Pochodna dCm/dCz<br />

mówi nam o<br />

stateczności<br />

podłuŜnej.<br />

Znak „-” w jej<br />

przypadku oznacza<br />

obiekt stateczny,<br />

znak „+”<br />

niestateczny<br />

5


Maksymalna grubość – t/c<br />

Cięciwa - c<br />

Maksymalna<br />

grubość - t<br />

Wpływ grubości <strong>profilu</strong> na współczynnik siły nośnej<br />

6%<br />

8%<br />

10%<br />

12%<br />

14%<br />

16%<br />

18%<br />

20%<br />

6


Wpływ grubości na maksymalny<br />

współczynnik siły nośnej<br />

Wpływ grubości <strong>profilu</strong> na współczynnik oporu<br />

6%<br />

8%<br />

10%<br />

12%<br />

14%<br />

16%<br />

18%<br />

20%<br />

7


6%<br />

8%<br />

10%<br />

12%<br />

14%<br />

16%<br />

18%<br />

20%<br />

Wpływ grubości <strong>profilu</strong> na doskonałość<br />

Wpływ grubości <strong>profilu</strong> na funkcję energetyczną<br />

6%<br />

8%<br />

10%<br />

12%<br />

14%<br />

16%<br />

18%<br />

20%<br />

8


szkieletowa<br />

Ugięcie szkieletowej<br />

Maksymalne<br />

ugięcie<br />

szkieletowej<br />

Wpływ ugięcia szkieletowej na współczynnik siły nośnej<br />

0%<br />

0,5%<br />

1%<br />

1,5%<br />

2%<br />

2,5%<br />

3%<br />

3,5%<br />

9


Wpływ ugięcia szkieletowej na współczynnik oporu<br />

0%<br />

0,5%<br />

1%<br />

1,5%<br />

2%<br />

2,5%<br />

3%<br />

3,5%<br />

Wpływ ugięcia szkieletowej na doskonałość<br />

0%<br />

0,5%<br />

1%<br />

1,5%<br />

2%<br />

2,5%<br />

3%<br />

3,5%<br />

10


Wpływ ugięcia szkieletowej na funkcję energetyczną<br />

0%<br />

0,5%<br />

1%<br />

1,5%<br />

2%<br />

2,5%<br />

3%<br />

3,5%<br />

Wpływ ugięcia szkieletowej na moment pochylający<br />

0%<br />

0,5%<br />

1%<br />

1,5%<br />

2%<br />

2,5%<br />

3%<br />

3,5%<br />

11


PołoŜenie maksymalnej grubości<br />

PołoŜenie<br />

maksymalnej<br />

grubości<br />

Rozwój warstwy przyściennej<br />

laminarna turbulentna<br />

przejście<br />

Maksymalna<br />

grubość<br />

oderwanie<br />

oderwana<br />

12


Wpływ „laminarności” <strong>profilu</strong> na współczynnik oporu<br />

15%<br />

20%<br />

25%<br />

30%<br />

35%<br />

40%<br />

45%<br />

50%<br />

Wpływ „laminarności” <strong>profilu</strong> na współczynnik siły nośnej<br />

15%<br />

20%<br />

25%<br />

30%<br />

35%<br />

40%<br />

45%<br />

50%<br />

13


15%<br />

15%<br />

Wpływ „samostateczności” <strong>profilu</strong> na współczynnik momentu<br />

28%<br />

22%<br />

28%<br />

22%<br />

35%<br />

0°<br />

2°<br />

4°<br />

6°<br />

Wpływ „samostateczności” <strong>profilu</strong> na doskonałość<br />

35%<br />

0%<br />

2%<br />

4%<br />

6%<br />

14


Wpływ liczby<br />

Reynoldsa na<br />

współczynniki<br />

aerodynamiczne<br />

Wpływ<br />

liczby<br />

Macha<br />

siłę nośną<br />

15


Wpływ liczby Macha moment<br />

pochylający<br />

Wpływ<br />

liczby<br />

Macha<br />

opór<br />

16


Krytyczna liczba<br />

Macha<br />

Historyczne wartości grubości względnej <strong>profilu</strong><br />

płata w funkcji projektowej liczby Mach’a<br />

17


Krytyczna liczba<br />

Macha<br />

Krytyczna liczba<br />

Macha<br />

18


Obliczyć liczbę Reynoldsa dla prędkości<br />

„projektowej”<br />

<strong>Dobór</strong> <strong>profilu</strong><br />

Re>3 000 000 3 000 000>Re>500 000 500 000>Re<br />

Obliczyć liczbę Macha dla<br />

prędkości maksymalnej<br />

M max 0,75<br />

Katalogi Wortmanna<br />

„Stuttgarter<br />

Profilkatalog” Vol.1 i 2<br />

Katalogi Seliga<br />

„Summary of low speed<br />

airfoil data” Vol.1-3<br />

„Airfoils at low speeds”<br />

Katalog Abbota „Theory of the wing section”, raport NACA 824, NASA TN D-7428<br />

Obliczyć liczbę Reynoldsa i liczbę Macha<br />

dla prędkości „projektowej”<br />

Odnaleźć charakterystyki dla Re proj i M proj<br />

Obliczyć C Z dla prędkości „projektowej”<br />

Profil nadkrytyczny np. NASA SC(2) 714<br />

NASA TM X-1109<br />

NASA TM X-2977<br />

NASA TP 2969<br />

<strong>Dobór</strong> <strong>profilu</strong><br />

Porównać C X dla C Zproj dla dostępnych w katalogu profili i wybrać kilka<br />

najlepszych<br />

Porównać C Zmax dla wybranych profili<br />

Porównać charakter oderwania dla wybranych profili<br />

Porównać C M dla wybranych profili<br />

Wybrać profil charakteryzujący się kombinacją ww. cech najlepiej pasującą<br />

do przeznaczenia projektowanego samolotu<br />

19


Projekt aerodynamiczny płata<br />

• Zaklinowanie płata względem kadłuba;<br />

• Średnia cięciwa aerodynamiczna SCA, c<br />

• Pole powierzchni nośnej (odniesienia) S;<br />

• Rozpiętość b;<br />

• WydłuŜenie A;<br />

• Wznios;<br />

• Kat skosu płata ( krawędzi natarcia ΛLE, linii 25% cięciw Λc/4); • ZbieŜność λ;<br />

• Skręcenie geometryczne i skręcenie aerodynamiczne<br />

płata;<br />

• Końcówki płata;<br />

• Skrzydła pasmowe<br />

Kąt zaklinowania<br />

Kąt zaklinowania płata – kąt pomiędzy<br />

cięciwą przykadłubową, a osią podłuŜną<br />

kadłuba;<br />

20


c R<br />

S<br />

W<br />

S =<br />

W / S<br />

b = A ⋅ S<br />

c R<br />

T<br />

=<br />

b/2<br />

ZBIEśNOŚĆ<br />

2⋅<br />

S<br />

[ b ⋅ ( 1 + λ)<br />

]<br />

c = λ ⋅ c<br />

R<br />

c T<br />

c<br />

λ =<br />

c<br />

T<br />

R<br />

Skrzydła o małym skosie:<br />

λ=0.4÷0.5<br />

Skrzydła o duŜym skosie:<br />

λ=0.2÷0.3<br />

ŚREDNIA CIĘCIWA AERODYNAMICZNA<br />

SCA, c<br />

c R<br />

c T<br />

0,25SCa<br />

Y<br />

c<br />

c R<br />

c T<br />

⎛ 2 ⎞<br />

c = ⎜⎝<br />

⎟⎠<br />

⋅ cROOT<br />

⋅<br />

3<br />

⎛ ⎞<br />

= ⎜ ⎟⋅<br />

⎝ 6 ⎠<br />

b<br />

Y<br />

2 ( 1+<br />

λλλλ + λλλλ )<br />

( 1+<br />

λλλλ )<br />

[ ( 1+<br />

2⋅<br />

λ )( 1+<br />

λ)<br />

];<br />

;<br />

21


Wiry generowane przez płat<br />

Wpływ wydłuŜenia (A) na współczynniki<br />

aerodynamiczne<br />

A<br />

=<br />

b<br />

S<br />

2<br />

Cx =<br />

Cx<br />

0<br />

2<br />

Cz<br />

+<br />

π ⋅ A ⋅e<br />

22


Wpływ wydłuŜenia (A, AR) na współczynniki<br />

aerodynamiczne<br />

C<br />

b 1 b2<br />

b 3<br />

Kąt wzniosu φ - kąt<br />

pomiędzy pł. cięciw<br />

skrzydła, a prostą<br />

prostopadłą do<br />

pionowej pł. symetrii<br />

samolotu<br />

Proste<br />

b 4<br />

L<br />

Skośne poddźwiękowe<br />

Skośne naddźwiękowe<br />

α<br />

= C<br />

l<br />

α<br />

⋅<br />

⎛<br />

⎜⎜<br />

⎝<br />

C<br />

l<br />

π<br />

ϕ<br />

α<br />

⎞<br />

⎟⎟ +<br />

⎠<br />

A<br />

⎛<br />

⎜⎜<br />

⎝<br />

A<br />

C<br />

Helmbolt equation<br />

=<br />

l<br />

π<br />

α<br />

2<br />

⎞<br />

⎟⎟<br />

⎠<br />

b<br />

S<br />

+ A<br />

2<br />

Wznios płata<br />

dolnopłat<br />

5 ÷ 7<br />

3 ÷ 7<br />

0 ÷ 5<br />

b 3


Λ c/4<br />

M eff =M ∞ cos(Λ LE )<br />

M kryt ~1/cos m (Λ LE )<br />

Skos płata Λ LE , Λ c / 4,<br />

Λ t / c<br />

tan LE<br />

c / 4<br />

Λ LE<br />

Linia łącząca ¼ cięciw płata<br />

wzdłuŜ jego rozpiętości<br />

[ ( 1 − λ)<br />

/ A ⋅ ( + λ)<br />

]<br />

Λ = tan Λ +<br />

1<br />

Skos płata<br />

Kąt skosu płata zmniejsza<br />

wartość efektywnej liczby<br />

Mach’a strumienia<br />

niezaburzonego. Λ LE<br />

q eff=q ∞cos 2 (Λ LE)<br />

W~tan 2 (Λ LE)<br />

Λ t/c<br />

M<br />

McosΛ LE<br />

24


Wpływ skosu na pochodną Cz po kącie<br />

natarcia<br />

dC<br />

dα<br />

L<br />

=<br />

2 +<br />

4 +<br />

β =<br />

eff<br />

( A ⋅β)<br />

2⋅<br />

π ⋅ A<br />

2<br />

2 ⎛ tan ( Λ ) ⎞ t / c<br />

⋅ ⎜⎜ 1 + ⎟ 2<br />

⎝ β ⎠<br />

2<br />

1− Meff<br />

M M cos Λ<br />

= ∞<br />

LE<br />

Wpływ skosu na oderwanie<br />

25


Skos płata<br />

Winglety<br />

26


Skręcenie<br />

geometryczne<br />

Skręcenie<br />

geometryczne<br />

Zwichrzenie płata<br />

Zwichrzenie<br />

aerodynamiczne<br />

Zwichrzenie płata<br />

Zwichrzenie<br />

aerodynamiczne<br />

27


AoA<br />

V<br />

Skrzydła<br />

pasmowe<br />

Skrzydła delta<br />

28


Efekt skrzydeł pasmowych<br />

Generatory wirów<br />

RAF Museum Hendon<br />

29

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!