ideološki temelji revizionizma - Centar za socijalna istraživanja
ideološki temelji revizionizma - Centar za socijalna istraživanja ideološki temelji revizionizma - Centar za socijalna istraživanja
Istorijskim mišljenjem protiv ideoloških i političkih upotreba prošlosti prizna jugoslovenska emigrantska vlada u Londonu, koja je priznata od strane saveznika. Tek od tada bi se rat sa NOP-om mogao smatrati i mogućom izdajom. Ovde bi se moglo govoriti o istorijskim i formalnopravnim viđenjima istorijskih procesa i zbivanja – o pravnim ocenama da jugoslovenska vlada ima legitimitet kod saveznika, ali i istorijskim da nema faktički na prostorima Jugoslavije, sem u shvatanju četničkog pokreta. Unutrašnji, jugoslovenski legitimitet ta vlada je ipak stekla nezavisno od četničkog pokreta i pod uticajem NOP-a 1944, ali tek posle njene temeljne rekonstrukcije i definitivnog raskida sa četničkim pokretom i njegovom kolaboracijom. U istorijskom mišljenju nikad se ne zanemaruje i značenje faktičkog stanja u recepciji političkih i državnih procesa. Otuda se odbrana i držala samo tih formalno-pravnih razloga, braneći stav da se borba četnika protiv partizana ne može „smatrati kao borba protiv domovine“, jer „zakon inkriminiše jedino borbu protiv domovine što znači da u radnji optuženog Mihailovića nema elemenata za krivično delo... Isto tako i ona činjenica da su komandanti optuženog Mihailovića, a ne sam Mihailović, primali oružje od okupatora ne može sačinjavati elemenat za krivično delo za borbu protiv domovine.“ Koju to domovinu četnički pokret i Draža Mihailović stvarno brane, ukoliko nemaju unutrašnji jugoslovenski legitimitet i u svom nacionalnom programu propagiraju ideju homogene i hegemone Srbije u Jugoslaviji, ne treba posebno komentarisati. Izvesno je da te činjenice nisu mogle biti stvarna osnova za obnovu jugoslovenske države, posebno na pomenutim hegemonističkim implikacijama. sa spornim karakterom svog antifašističkog otpora, nespornom nacionalističkom koncepcijom o jugoslovenskoj državi i počinjenim zločinima nad drugim jugoslovenskim narodima – nisu ubijani samo komunisti, već njihove porodice, pripadnici drugih naroda i antifašisti – četnički pokret je faktički bio u ratu sa domovinom (jugoslavijom), za koju se formalno predstavljao, i za koju se stvarno borio nop. Odbrana je sve to branila tezama da je Mihailović „tragična, nesrećna ličnost. Njegova je tragedija u tome što nije održao sporazum sa maršalom Titom. Da li je on kriv za to (...) drugi su krivi, koji su rukovodili njegovim akcijama i njegovim opredeljenjem.“ Posebno, s tim u vezi, odbrana upozorava na veliki upliv britanskih vojnih misija na koncepciju četničkog pokreta i njegovu orijentaciju. No, to je već drugi kompleks argumentacije na kojoj insistira odbrana. Milivoj Bešlin: Neretko se revizionistička istoriografija služi argumentima o postojanju nacističke poternice protiv Mihailovića i savezničkim od- 133
Dr Ranko Končar likovanjima. Kako tumačite odluku Hitlera o uceni Dragoljuba Mihailovića 1943. godine, a kako De Golovo i Trumanovo odlikovanje komandantu četničkog pokreta? Dr ranko končar: To pitanje se obilato koristi u delu istoriografije koja brani antifašistički i jugoslovenski identitet četničkog pokreta. Kad i to pitanje izvučete iz istorijskog konteksta, onda vam se čini da taj argument ima svoju istorijsku težinu. Međutim, teško je tu Hitlerovu odluku odvojiti od prilika na jugoslovenskom prostoru i najava saveznika da će se iskrcati na obalama Jadrana. Ucena je upravo usledila 23. jula 1943. kad su informacije o mogućem iskrcavanju saveznika bile najprisutnije i u rukovodstvu četničkog, ali i partizanskog pokreta. Istoričar može prihvatiti deklarativni prosaveznički karakter četničkog pokreta, posebno u trenutku kad Hitler želi čistu situaciju na jugoslovenskom ratištu, kad se očekuje saveznička pobeda. S obzirom na vreme i na ove okolnosti ta ucena ima jedan drugi smisao – da uništi sve pokrete na prostorima Jugoslavije koji bi bili potencijalno uporište saveznika. Slično se može procenjivati i odlikovanje Draže Mihailovića od strane SAD i Francuske. I to pitanje može se razumeti samo u dubljem poimanju vremena i konteksta u kome su takve odluke donesene. Kada je reč o Americi, tu odluku donosi Trumanova administracija 1948, a to je vreme najvećih sukoba Jugoslavije i SAD, koji su imali prevashodno politički i ideološki karakter. Odnosi su pre bili ratni nego normalni. Jugoslavija je 1946. u leto oborila dva američka aviona iz kojih niko nije preživeo. Pored toga, Amerika ima i stvarnog razloga da se zahvali Draži Mihailoviću i četničkom pokretu za spasavanje američkih pilota 1944. međutim, redukovati karakter četničkog pokreta na spasavanje američkih pilota na kraju rata ne govori, niti objektivno može govoriti o političkoj i vojnoj fizionomiji tog pokreta tokom celog Drugog svetskog rata. Nije nepoznato da Amerika tokom 1944. želi da pomogne Dražu Mihailovića. O tome na sudu govori i sam Mihailović. Kada mu je u Štab došao američki pukovnik Mak Dauel, Mihailović kaže da mu je on tad rekao: „Nije mi interesantna vaša borba sa Nemcima. Vaše je da se održite u narodu.“ U tom smislu ne treba isključiti ni značenje velike propagande koja dolazi iz Amerike povodom suđenja Mihailoviću, koja i rasprostire tezu o političkom i ideološkom suđenju. Otuda bi se to odlikovanje moglo posmatrati i u tom kontekstu. Što se tiče De Gola i njegove odluke o odlikovanju Dragoljuba Mihailovića (februar 1943), istoričar ne može da izbegne konstataciju da Francuska i De Gol objektivno nisu bili informisani o stvarnim 134
- Page 83 and 84: Milan Radanović je oličavala Komu
- Page 85 and 86: Milan Radanović koja je nemoguća
- Page 87 and 88: Milan Radanović svojinskog poretka
- Page 89 and 90: Milan Radanović ovome: da li bi po
- Page 91 and 92: Milan Radanović ’lažnom iskazu
- Page 93 and 94: Milan Radanović pripadnici okupaci
- Page 95 and 96: Milan Radanović padali izvršioci
- Page 97 and 98: Milan Radanović U autorskom tekstu
- Page 99 and 100: Milan Radanović Prema svedočenju
- Page 101 and 102: Milan Radanović su postali zaroblj
- Page 103 and 104: Milan Radanović pokreta 2004. zako
- Page 105 and 106: Milan Radanović da je Srpska pravo
- Page 107 and 108: Milan Radanović posleratnoj jugosl
- Page 109 and 110: Milan Radanović Куљић, Тод
- Page 111 and 112: Milan Radanović „Закон о
- Page 113 and 114: 112
- Page 115 and 116: Rehabilitovani saveznik Rajha: Knez
- Page 117 and 118: Dr Olivera Milosavljević koji niko
- Page 119 and 120: Dr Olivera Milosavljević rave kola
- Page 121 and 122: 120
- Page 123 and 124: Dr Ranko Končar okupatoru i jugosl
- Page 125 and 126: Dr Ranko Končar misa nikada ne nap
- Page 127 and 128: Dr Ranko Končar rat, od sukoba par
- Page 129 and 130: Dr Ranko Končar tacijama, ali se
- Page 131 and 132: Dr Ranko Končar godina XX veka. U
- Page 133: Dr Ranko Končar prilike da među p
- Page 137 and 138: Dr Ranko Končar Izvori i literatur
- Page 139 and 140: 138
- Page 141 and 142: Vladimir Marković plugu“ (Blake,
- Page 143 and 144: Vladimir Marković „Fašističko-
- Page 145 and 146: Vladimir Marković antifašističko
- Page 147 and 148: Vladimir Marković razmišljalo o p
- Page 149 and 150: Vladimir Marković 148 građanske d
- Page 151 and 152: Vladimir Marković pohađao veliki
- Page 153 and 154: Vladimir Marković jih pogleda: že
- Page 155 and 156: Vladimir Marković nizacija u služ
- Page 157 and 158: Vladimir Marković imenom „Užič
- Page 159 and 160: Vladimir Marković U toku razvijanj
- Page 161 and 162: Vladimir Marković nemačke okupaci
- Page 163 and 164: Vladimir Marković slobodu. Savreme
- Page 165 and 166: Vladimir Marković literAtUrA: Bego
- Page 167 and 168: Vladimir Marković Petranović, Bra
- Page 169 and 170: 168
- Page 171 and 172: Dr Olivera Milosavljević „istori
- Page 173 and 174: 172
- Page 175 and 176: Kolektivna egzaltacija: Miting naci
- Page 177 and 178: Mr Mihael Antolović bez presedana
- Page 179 and 180: Mr Mihael Antolović zapadnonemačk
- Page 181 and 182: Mr Mihael Antolović sloboda. Pri t
- Page 183 and 184: Mr Mihael Antolović jalizam drugih
Dr Ranko Končar<br />
likovanjima. Kako tumačite odluku Hitlera o uceni Dragoljuba Mihailovića<br />
1943. godine, a kako De Golovo i Trumanovo odlikovanje komandantu<br />
četničkog pokreta?<br />
Dr ranko končar: To pitanje se obilato koristi u delu istoriografije<br />
koja brani antifašistički i jugoslovenski identitet četničkog pokreta.<br />
Kad i to pitanje izvučete iz istorijskog konteksta, onda vam se čini<br />
da taj argument ima svoju istorijsku težinu. Međutim, teško je tu<br />
Hitlerovu odluku odvojiti od prilika na jugoslovenskom prostoru i<br />
najava saveznika da će se iskrcati na obalama Jadrana. Ucena je upravo<br />
usledila 23. jula 1943. kad su informacije o mogućem iskrcavanju<br />
saveznika bile najprisutnije i u rukovodstvu četničkog, ali i parti<strong>za</strong>nskog<br />
pokreta. Istoričar može prihvatiti deklarativni prosaveznički karakter<br />
četničkog pokreta, posebno u trenutku kad Hitler želi čistu situaciju na<br />
jugoslovenskom ratištu, kad se očekuje saveznička pobeda. S obzirom<br />
na vreme i na ove okolnosti ta ucena ima jedan drugi smisao – da<br />
uništi sve pokrete na prostorima Jugoslavije koji bi bili potencijalno<br />
uporište saveznika. Slično se može procenjivati i odlikovanje Draže<br />
Mihailovića od strane SAD i Francuske. I to pitanje može se razumeti<br />
samo u dubljem poimanju vremena i konteksta u kome su takve<br />
odluke donesene. Kada je reč o Americi, tu odluku donosi Trumanova<br />
administracija 1948, a to je vreme najvećih sukoba Jugoslavije i SAD,<br />
koji su imali prevashodno politički i <strong>ideološki</strong> karakter. Odnosi su<br />
pre bili ratni nego normalni. Jugoslavija je 1946. u leto oborila dva<br />
američka aviona iz kojih niko nije preživeo. Pored toga, Amerika ima i<br />
stvarnog razloga da se <strong>za</strong>hvali Draži Mihailoviću i četničkom pokretu<br />
<strong>za</strong> spasavanje američkih pilota 1944. međutim, redukovati karakter<br />
četničkog pokreta na spasavanje američkih pilota na kraju rata ne<br />
govori, niti objektivno može govoriti o političkoj i vojnoj fizionomiji<br />
tog pokreta tokom celog Drugog svetskog rata. Nije nepoznato da<br />
Amerika tokom 1944. želi da pomogne Dražu Mihailovića. O tome<br />
na sudu govori i sam Mihailović. Kada mu je u Štab došao američki<br />
pukovnik Mak Dauel, Mihailović kaže da mu je on tad rekao: „Nije mi<br />
interesantna vaša borba sa Nemcima. Vaše je da se održite u narodu.“<br />
U tom smislu ne treba isključiti ni značenje velike propagande koja<br />
dolazi iz Amerike povodom suđenja Mihailoviću, koja i rasprostire<br />
tezu o političkom i ideološkom suđenju. Otuda bi se to odlikovanje<br />
moglo posmatrati i u tom kontekstu.<br />
Što se tiče De Gola i njegove odluke o odlikovanju Dragoljuba<br />
Mihailovića (februar 1943), istoričar ne može da izbegne konstataciju<br />
da Francuska i De Gol objektivno nisu bili informisani o stvarnim<br />
134
Change language