Java e Shkencës 2012 - Universiteti i Prishtinës

KONFERENCA VJETORE E SHKENCËS ‘JAVA E SHKENCËS 2012
3.16. Tri vetat e para të foljeve, që mbarojnë me bashkëtingëllore në të tashmen e
dëftores, të folmet e toskërishtes i përdorin pa mbaresa vetore, p.sh. unë fal, ti fal, ai fal, unë
nis, ti nis, ai nis etj., ndërsa në gegërishte, sipas Rrotës 97 , dalin me mbaresa vetore të tipit
unë fali, ti falë, ai falë, un nisi, ti nisë, ai nisë etj.
3.17. Gegët, thotë pater Justin Rrota 98 , e përdorin infinitivin d.m.th. paskajoren tepër
shpesh ndërsa toskët e zëvendësojnë foljen e mënyrës paskajore me atë të lidhores, p.sh.
gegërisht: Me dashtë na me thanë të vërtetën; Ti duhesh me shkue etj., toskrisht: Po të duam
neve ta themi të vërtetën. Ti duhet të shkosh. Edhe ky konstatim i Rrotës, si shumë të tjerë të
paraqitur në këtë studim, del i saktë.
4. Dallimet në fushë të leksikut
1.Më pas Rrota 99 kërkonte dallimet dialektore në fushë të leksikut të të dy dialekteve të
shqipes dhe renditte fjalët e tipit agjëroj, arrij, ardhi, capi, çelur, ca, e të tjera duke ua vënë
përballë ato të gegërishtes të tipit ninoj, andej, mrrij, erdhi, harushë, hapi, çil etj. Kështu ai
merr dhe trajton reth 85 fjalë, pjesë të ndryshme të ligjëratës, veçanërisht emra, mbiemra,
folje e ndajfolje, por edhe pjesët e tjera të ligjëratës. Në dy copa të shkurtra leximi, njera
marrë nga Fishta dhe tjetra nga Lumo Skendo.
Studimit të pater Justin Rrotë për dialektologjinë shqiptare nuk i kanë kushtuar ndonjë
rëndësi as dialektologët në studimet e tyre individuale
97 Po ai, po aty
98 J. Rrota, Sintaksi i shqipes, Shkodër 2005, f. 130
99 Po ai, po aty
~ 79 ~
Recenzentë:
Prof.dr Imri Badallaj
Prof.dr. Shezai Rrokaj