Java e Shkencës 2012 - Universiteti i Prishtinës

KONFERENCA VJETORE E SHKENCËS ‘JAVA E SHKENCËS 2012
Vizatime nga shpella Lascaux, Francë të lashta
rreth 15.000 vjet.
Vizatime të tilla janë zbuluar në Francë, në Spanjë, etj. Para ca kohe, për një të tillë
në rrethinë e Prizrenit, kanë njoftuar edhe mediat kasovare. Por, se a ka bërë kush hulumtime
më të gjëra më vonë, nuk kam informacion.
2. Origjina e shkrimeve dhe logogrameve
Siç mund të konstatohet edhe në bazë të një pllake guri me shenja që shkojnë midis
figurave, simboleve dhe një lloji të shkrimeve të para, shfaqjes së formave të para të shkrimit
iu paraprijnë ato në formë figurash të shpezëve dhe të gjallesave 65 të tjera. Piktogramet dhe
petroglifet, herë-herë janë quajtur edhe logograme 66 , sepse ishin simbole me domethënie të
një fjale, apo emri.
3. Format e para të shkrimeve
Shkrimet kunjore (kuneiforme), konsideroheshin si më të lashtat. Janë zbuluar në
Lindje të afërt dhe të Mesme të Azisë (në Mesopotami e Iran, etj.). Vlerësohej se janë të
lashtë 2500 - 3500 vjet para erës së re.
Derisa hieroglifet egjiptiane janë kombinim i figurinave dhe i një lloji shkronjash,
format që mund të konsiderohen një lloj shkrimesh të realizuara nga shenja që mund të
konsiderohen edhe shkronja, janë Shkrimi Linaer A e B, te regjionit të Mesdheut, ai fenik
(Phoenicia), prej të cilave më vonë dalin shkrimet e ndryshme: ai etrusk, grek, latin,
glagolica sllave etj.
65 Shkrimi Luvitian, por edhe në hieroglifet egjiptase.
66 Logogram (greq. logos - fjalë + grafia, ose gram - shkrim), pra të shkruarit e fjalëve me
shenja (Mikel Ndreca, Fjalor fjalësh e shprehjesh të huaja, “Rilindja”, Prishtinë, 1980).
~ 61 ~