Java e Shkencës 2012 - Universiteti i Prishtinës

KUMTESA
përfshirë këtu globalizmin, internacionalizimin e tregtisë si dhe ndryshimin e dinamikës së
punë-zënies 559 .
Në formulimin preliminar të qasjes së hulumtimit të zhvillimit ekonomik lokal të Skenderajt,
kemi aprovuar qasjen tradicionale dhe atë bashkëkohore që ka të bëjë me kushtet ekonomike
dhe shoqërore që ofron ky lokalitet për nxitjen e krijimit të bizneseve të reja, mbajtjes së
bizneseve ekzistuese dhe tëreqjes së biznesve nga lokalitetet e tjera dhe më gjerë si
gjenerator të prodhimit, punësimit dhe të rritjes së mirëqenies. 560 Megjithatë, realiteti
ekzistues i Skenderajt dhe ndoshta i të gjitha komunave të tjera të Kosovës, është i lidhur me
faktin se: 1) Komunat me marrjen e kompetencave të reja 561 pas shpalljes së pavarësisë së
Republikës së Kosovës, janë ballafaquar me mungesë të kuadrit profesional që do të mund të
implementonte funksionet jo vetëm administrative legale por edhe vetë “administrimin” e
zhvillimit ekonomik, brenda kuadrantit të shtrirjes 562 ; 2) Dokumentet strategjike nga të cilat
do të duhej të derivonin të gjitha planet për zhvillim lokal, janë të ndërtuara kryesisht mbi
planifikimin “nga zyra” dhe jo mbi një bazë të “kërkimit profesional e shkencor”; dhe 3)
Strategjitë për zhvillimin ekonomik lokal, pavarësisht rëndësisë që kanë, asnjëherë nuk janë
materializuar tërësisht në aspektin financiar në mënyrë që të prodhojnë efektet e pritura, si
pasojë e investimeve elektorale që udhëheqësit e komunave i kanë premtuar gjatë procesit
zgjedhor.
Duke kuptuar natyrën komplekse të procesit si pasojë e elementëve të përmendura më lartë,
dhe me qëllim të analizës së hollësishme të planifikimit dhe aktiviteteve ekonomike, kemi
hulumtuar ndaras fushën ekonomike, sociale dhe atë të qytetarisë aktive, duke ndjekur
njëherazi praktikën tashmë të zakonshme të kombinimit të metodave shkencore, me theks të
veçantë atë empirike, korrelative, krahasuese dhe vlerësuese, si dhe me një qasje
epistemologjike të kombinuar pozitiviste dhe interpretuese. Qëllimi i hulumtimit ka qenë që
t’i kontribuohet disiplinës shkencore të zhvillimit ekonomik lokal përmes trajtimit të
modeleve të planifikimit që zbatohen në Kosovë, përkatësisht në rastin tonë të studimit, në
komunën e Skenderajt, si dhe futjes në agjendën e rëndësisë së kërkimeve dhe hulumtimeve
shkencore për procesin e zhvillimit ekonomik lokal. Fokusi i studimit ka qenë teorik por
edhe praktik, duke e trajtuar teoritë e zhvillimit ekonomik lokal si procese ekonomike,
sociale dhe publike (politike), si dhe në analizën dhe krahasimin e tyre me rastin e
hulumtimit tonë.
Për të krijuar një bazë logjike hulumtuese, kemi shfrytëzuar dokumentin e “Strategjisë për
Zhvillimin Ekonomik Lokal të Skenderaj 2005-2010” 563 , realizmi i të cilës ka pas për qëllim
“krijimin e kushteve të favorshme për zhvillimin shoqëror, ekonomik e kulturor të
bashkësisë”, përmes zhvillimit të infrastrukturës rurale dhe kushteve të mira për zhvillimin e
biznesit; modernizimit të bujqësinë; përmirësimit të mundësive për punësim; përmirësimit
559
Rogerson, M. Christian “Pro Poor Interventions for Local Economic Development: The case of sectorial
targeting” University of Witwatersrand, Johannesburg, 2002, fq 3;
560
Blakely, J. Edward and Nancy Green Leight “Planning Local Economic Development” SAGE, 2010, fq.
256
561
Ligji Nr.03/L-040 Mbi Vetëqeverisjen Lokale, aprovuar me 20.02.2008
562
Trajtimi i “kuadrantit të shtrirjes dhe fuqisë” është mjaft prezent në fushën dhe teorinë politike. Trajtimi i
plotë të ketij aspekti mund të gjindet tek F. Fokuyama “Ndertimi i Shtetit: Qeverisja dhe rendi boteror në
shek XXI” 2004;
563
Strategjia Zhvillimore Lokale (më tutje në tekst SZHL) është një dokument i përpiluar me ndihmën e
Komisionit Evropian në vitin 2008. Ky document mund të gjindet në: http://www.logincee.org/file/22451/library
~ 616 ~