Java e Shkencës 2012 - Universiteti i Prishtinës

KONFERENCA VJETORE E SHKENCËS ‘JAVA E SHKENCËS 2012
ut për pyetësorin e plotë është parë të jetë.926. Shkalla e sigurisë për vendimmarrje ka treguar
koeficient prej .949, ndërsa shkalla e pavendosshmërisë .946.
Dizajni i studimit
Studimi ka një dizajn deskriptiv që ka filluar me përshkrimin e karakteristikave kryesore të
maturantëve dhe vendimmarrjes së tyre për profesionin e ardhshëm. Është bërë analiza e korelacionit
për të parë ndërlidhjen midis pjekurisë për karrierë dhe sigurisë për vendimmarrjen.. Studimi është ex
post facto ndërsa sa i përket dimenzionit kohor, studimi në fjalë është ndërseksional i vetëm.
Rezultatet
Në bazë të analizave statistikore është kuptuar se pjesa më e madhe e adoleshentëve
kosovarë të regjionit të Prishtinës kanë vendosur për profesionin e tyre të ardhshëm, përkatësisht,
78.4% e maturantëve kishin bërë zgjedhjen e tyre profesionale ndërsa 21.6% akoma nuk kishin
vendosur. Nga pjesëmarrësit që kishin vendosur për profesion, 59.6 kanë dekraruar se zgjedhjen e
kanë bërë vet, 17.2 kanë deklaruar se profesioni që janë përcaktuar nuk është zgjedhje e tyre, ndërsa të
tjerët janë deklaruar si neutral ndaj kësaj cështje.
Pjekuria për karrierë ka konsistuar në pesë komponente për të cilat kanë raportuar
pjesëmarrësit dhe në saje të përgjigjjeve është kuptuar edhe niveli i tyre. Nga gjithë pjesëmarrësit,
32.4% kanë raportuar nivel të lartë të planifikimit për karrierë, 48.8 nivel të mesëm, ndërsa 18.8 kanë
raportuar nivel të ulët. Sa i përket dimenzionit tjetër eksplorimit për karrierë, 70.8% kanë raportuar
nivel të lartë të eksplorimit, 24.8% nivel të mesëm dhe 4.4% nivel të lartë. Përqindje po ashtu e lartë e
pjesëmarrësve kanë raportuar nivel të lartë të shkathtësive për vendimmarrje, ku 88.4 kanë treguar
nivel të lartë, 6.8% nivel të mesëm ndërsa 4.8% nivel të ulët. Për njohuritë rreth botës së punës, 76.8%
kanë raportuar nivel të lartë të njohurive, 20.4% nivel të mesëm dhe 2.8% nivel të ulët. Njohuri të
nivelit më të ulët janë parë të jenë për profesionin e preferuar ku 49.8% kanë raportuar nivel të lartë të
njohurive, 37.2% nivel të mesëm ndërsa 13.0% kanë raportuar nivel krejtësisht të ulët të njohurive për
profesionin e zgjedhur.
Profesionet e zgjedhura nga ana e të rinjëve ishin nga më të ndryshëm, por Fakulteti
Ekonomik ishte më i zgjedhuri ku 14.8% e pjesëmarrësve ishin përcaktuar për të. Profesionet tjera më
të zgjedhura nga ana e të rinjëve ishin Arkitektura, Psikologjia, Pedagogjia, Shkencat kompjuterike,
etj. Për të kuptuar nëse profesioni i zgjedhur ka ndonjë ndërlidhje me profesionin e prindërve, motrës
e vëllaut, është bërë analiza e ndërlidhjes së tyre në bazë të së cilës kemi këto gjetje: Cramer’s V për
profesionin e pjesëmarrësve të këtij studimi dhe profesionin e nënës është .385 dhe sig. prej .000,
babait .366 e sig. prej .002, motrës .403 dhe sig. prej .000 si dhe vëllaut .415 dhe sig. prej .000.
Është parë nëse siguria për vendimmarrjen ka ndërlidhje me moshën, gjininë, vendbainimin,
radhën e fëmijës, faktin se pjesëmarrësit jetojnë me prindër apo vetëm, dhe rezultatet tregojnë një
ndërlidhje fare të ulët e pa domethënie statistikore. Për analizën e sigurisë për vendimmarrjen me
gjininë Cramer’s V doli te jetë .027 dhe signifikancë prej .669, për sigurinë e vendimmarrjes me
moshën Cramer’s V .028 dhe sig. prej .326. Sa i përket ndërlidhjes së sigurisë për vendimmarrjen me
variablat tjera demografike rezultatet tregojne ndërlidhje fare të ulët e pa domethënie statistikore,
përkatësisht, për vendbanimin, Cramer’s V doli të jetë .053 me sig. prej .402, për faktin se a jetojnë
pjesëmarrësit apo jo me prindër Cramer’s V .071 me sig. prej .531, për numrin e fëmijëve në familje
Cramer’s V doli .144 me sig. prej .393 dhe sa i përket radhës së fëmijëve që pjesëmarrësit ishin,
Cramer’s V ishte .062 me sig. prej .929.
Niveli i sigurisë për vendimin e marrë është parë të jetë i lartë tek 76.8% e pjesëmarrësve të
cilët kishin bërë zgedhjen e tyre profesionale ndërsa 23.2% e tyre kishin raportuar nivel krejtësisht të
ulët. Siguria për vendimmarrje duket të jetë e lartë tek një përqindje e madhe e kampionit, por në këtë
rast do të ishte e rëndësishme të kuptohet se me cilin faktorë kjo siguri po ka më shumë ndërlidhje në
këtë studim. Për të kuptuar ndërlidhjen e pjekurisë për karrierë dhe sigurisë për vendimmarrjen është
bërë analiza e korelacionit. Kjo analizë është përdorur për të kuptuar edhe ndërlidhjen e sigurisë për
vendimmmarrje me faktorët kontekstual, përkrahjes së prindërve, mësimdhënësve e
~ 577 ~