Java e Shkencës 2012 - Universiteti i Prishtinës

KUMTESA
1. Letërsia interpretohet si një manual praktik e aktiv që ndihmon në zgjidhjen e mjaft problemeve të
jetës së përditshme.
2. Letërsia konsiderohet si një mekanizëm që ndihmon në harmonizimin e marrëdhënieve, të
komunikimeve të shumëllojshme ndërmjet njerëzve.
3. Nëpërmjet veprimtarisë së personazheve u ofron njerëzve modele sjelljesh të caktuara për t’i vënë
në jetë.
4. Letërsia i ndihmon më shumë dhe më natyrshëm njerëzit, veçanërisht adoleshentët, të njohin botën
e tyre.
5. Veprat letrare ndikojnë në jetën shpirtërore të nxënësve, ngjallin tek ata ndjenja të thella, mendime
fisnike.
6. Letërsia formon njeriun e së nesërmes, nxit vizionet e reja drejt një shoqërie në zhvillim e ndryshim
të herëpashershëm.
Letërsia, ndikon fuqishëm në formimin kulturor demokratik e social, në formimin e
personalitetit, në pasurimin e shpirtit dhe fisnikërinë e tij, në pajisjen me vlera bashkëkohore e
evropiane, si: dialogu dhe toleranca, mirëkuptimi dhe debati i argumentuar, përzgjidhja e problemeve
që përbëjnë problematikën sociale dhe edukative e humane për tërë njerëzimin.
Rikonceptimi i mësimdhënies e të nxënit efektiv si dhe nxitja e të menduarit kritik
Zhvillimi i mendimit kritik, në mënyrë të vecantë gjatë mësimit të letërsisë duhet të jetë në
qendër të kërkesave të një kurrikule të sotme. Zhvillimi i mendimit kritik, njohja e teknikave,
strategjive, e freskon kurrikulën, tekstin, i jep jetë asaj, e pasuron me aktivitete të larmishme, ku
bashkëpunimi dhe bashkëveprimi, hulumtimi, krahasimi, reflektimi, analiza, sinteza, interpretimi,
gjetja, zgjidhja e problemave bëhen aktivitete mbizotëruese të mendimit kritik e krijues të nxënësitadoleshent.
Ato u japin shumë mundësi nxënësve që duke bashkëpunuar në forma të ndryshme me
njëri-tjetrin përmes punës në grupe, apo aktiviteteve të tjera mësimore ndërvepruese të rritin shkallën
e të nxënit, duke paraqitur cilësi, shprehi, aftësi e qëndrime kritike, krijuese e logjikë argumenti e
analize të nxënësve.
Cili është përkufizimi për të menduarin kritik?
“Mendimi kritik buron nga “ajka e të menduarit”, sikurse mençuria e cila kulmon si cilësi
më e lartë e dijes, po ashtu edhe mendimi kritik është cilësia më e lartë e të menduarit” 531 . Ai
përfaqëson “leximin në mes të rreshtave”, mendimin e sofistikuar (të stërholluar) të cilën individi
bën përpjekje ta mbrojë duke u mbështetur në argumente dhe fakte, dëshmi dhe arsye.
531 2 Jaka B. “Metodika e mësimit elementar të matematikës”, Prishtinë, 2003.
~ 566 ~