Java e Shkencës 2012 - Universiteti i Prishtinës

KONFERENCA VJETORE E SHKENCËS ‘JAVA E SHKENCËS 2012
- një qasje që të mësohet në të gjitha lëndët se sa një lëndë e veqantë
- marrëdhënie reciproke dhe ndërlidhje mes njeriut dhe sistemit natyror.
Ka diskutime të hapura shkencore rreth termeve edukim mjedisor dhe edukimi per zhvillim te
qendreushem. Në këtë aspekt duhet potencuar se “edukimi mjedisor mbështet por mbulon një spektër
të ngushtë në krahasim me edukimin për zhvillim të qëndrueshëm. Integrimi i aspekteve të zhvillimit
të qëndrueshëm në mendimin dhe veprimin akademik definohet si një qëndrueshm[ri ekonomike,
socio-kulturore dhe mjedisore.
Edukimi mjedisor në kurrikulin e Kosovës
Korniza kurrikulumit e aprovuar në vitin 2011, promovon qasjen në kompetenca, të cilat zhvillohen
përmes të nxënit që bazohet në punën praktike. Kalimi nga kurrikulumi i bazuar në përmbajtje në
kurrikulumi që bazohet në kompetenca synon mobilizimin e potencialit të rinisë kosovare që me
sukses të konkurrojë në tregun e punës, si në vend ashtu edhe jashtë vendit. Aspirata është që
përfitimet potenciale që mund të pasojnë nga numri gjithnjë në rritje i të rinjve të arsimuar, të
shfrytëzohen maksimalisht për përmirësimin e shoqërisë kosovare, ekonomisë dhe mjedisit. Realizimi
i procesit mësimor në arsimin fillor bëhet në mënyrë të integruar, duke mundësuar që raporti i
fëmijëve me mjedisin natyror dhe mjedisin e krijuar të kuptohet në mënyrë sa më të plotë.
Aspekti më i rëndësishëm i Kurrikulumit është përcaktimi i tij si nj fushë e veqantë mësimore në
kuadër të fushës mësimore shoqëria dhe mjedisi. Kjo pastaj shkon duke u zb[rthyer p[rmes
perspektivave dhe sfidave në shkallë të ndryshme të kurrikulumit. Në shkallën e kurrikulumit 0,
fëmijët përmes lojës përkrahen në zhvillimin e hershëm personal përfshirë vetëdijesimin gradual për
veten, të tjerët dhe mjedisin që i rrethon. Në shkallën e kurrikulumit 1, fëmijët do tu ekspozohen
qasjeve të të nxënit më sistematik, përfshirë përvojat e të nxënit si hulumtimi i mjedisit në mënyrë më
sistematike.Në shkall[n e kurrikulumit 2 fëmijët u ekspozohen sfidave të të kuptuarit e përgjegjësisë
për vetveten, të tjerët dhe për mjedisin.
Në shkallën 3 synohet thellim i dijeve në kuadër të fushave të ndryshme mësimore, duke siguruar një
bazë fillestare për orientim akademik dhe në karrierë. Nxënësit i ekspozohen sfidave për kultivimin e
interesimit për njohje të mjedisit natyror e shoqëror si dhe zhvillimin e përgjegjshmërisë për
pjesëmarrje aktive në jetën shoqërore dhe mbrojtje të mjedisit.
Instrumentet për edukimin mjedisor në Kosovë
Paketa e Gjelbër është një kurikulum i edukimit mjedisor i nivelit mesatar kryesisht për fëmijë, i
orientuar për mësuesit e shkollave nëntevjeçare dhe nxënësit e tyre qe sot implementohet ne 18 shtete.
Ajo fokuson në mënyrë të veçantë aspektet e mbrojtjes së mjedisit dhe zhvillimin e qëndrueshëm dhe
përfshin një numër të madh materialesh edukative si: libri i mësuesit së bashku me planin e mësimeve
dhe fletët informuese për nxënësit, një koleksion me klipe filmash të shkurtër vizatimor dhe edukativë,
CD me informacione më të zgjeruara mbi temat të ndryshme mjedisore si dhe lojërat e dilemave. Pra,
përdoruesit do të mund të vijojnë planin mësimor, duke e plotësuar me prezantimin e përmbajtjes nga
videoja, informacionet nga CD-ja dhe faqet e tjera të internetit mbi edukimin mjedisor.
Paketa e Gjelbër formon vlera të reja tek nxënësit, si dhe nxit një model të ri sjelljeve në shkollë,
shtëpi dhe shoqëri. Ajo nuk është thjeshtë vetëm një përmbledhje njohurish në fushat e mjedisit.
Nxënësit janë partnerë me mësuesit në kryerjen e aktiviteteve të ndryshme, diskutim dhe
vendimmarrje. Mesazhet kryesore të saj shpërndahen nëpërmjet nxënësve dhe mësuesve, në mënyrë
shumë efektive edhe tek anëtarët e tjerë të familjes dhe shoqërisë.
Paketa e Gjelbër përmban 22 tema në lidhje me mbrojtjen e mjedisit dhe zhvillimin e qëndrueshëm, të
ndara në 5 kapituj si më poshtë:
PËRBËRSIT E KËRCËNIMET
MJEDISIT DHE PRESIONET
AKTIVITETI
NJERËZOR
~ 545 ~
SFIDAT
GLOBALE
VLERAT