Java e Shkencës 2012 - Universiteti i Prishtinës
Share Embed Flag
Download ePaper

Java e Shkencës 2012 - Universiteti i Prishtinës

Java e Shkencës 2012 - Universiteti i Prishtinës Java e Shkencës 2012 - Universiteti i Prishtinës

masht.gov.net
from masht.gov.net More from this publisher
20.06.2013 Views

integrim i Kurrikulës koherencë e programeve kompetencë digjitale kompetencë kryesore komponentë operative komunikim (komunikues) efektiv komunitet global konsistencë konsolidim i dijes kontribues produktiv Kornizë e Kurrikulës kurrikulë Kurrikulë bërthamë Kurrikulë e fshehur kurrikulë e integruar Kurrikulë efektive Kurrikulë formale Kurrikulë me bazë shkolle prokurim qasje interaktive qasje konstruktiviste realitet virtual reflektim pozitiv resurse njerëzore sektor i arsimit sfidë arsimore shëndet reproduktiv shkallë kryesore e Kurrikulës shkallë kurrikulare shkathtësi proaktive shkollë transparente sistem i Kurrikulës KONFERENCA VJETORE E SHKENCËS ‘JAVA E SHKENCËS 2012 Fjalët e huazuara, të përfshira në listën përfundimtare 37 , janë pranuar në një trajtë të caktuar. Siç ndodhë në të shumtën e rasteve, këto fjalë janë futur në përdorim në gjuhën shqipe në trajtën fonetike të tyre të gjuhës nga e cila kanë ardhur (shumica absolute e tyre nga gjuha angleze). Me këtë rast, fjalët e huazuara kanë pësuar ndryshime të konsiderueshme morfologjike – kanë ndryshuar trajtën e tyre të origjinës duke iu përshtatur rregullave të gjuhës shqipe dhe duke ruajtur shqiptimin e tyre të gjuhës dhënëse. Ndryshimet e bëra morfologjike të fjalëve të huazuara kanë të bëjnë me ndryshimet: 37 Fjala është për listën përfundimtare të fjalëve të huazuara, të përfshira në Kornizën e Kurrikulës (fusnota 12) ~ 41 ~ monitorim i mësimit monitorues i procesit mostër e dijes nënsektor i arsimit nivel formal i arsimit normativ arsimor nxënie e integruar nxënie memorizuese nxënie sfiduese pakoja e Kurrikulës performancë e nxënësve personel menaxhues plan operativ politika të Kurrikulës prioritetizim i objektivave procedim efektiv program i balancuar programe ekstrakurrikulare softver arsimor staf menaxhues stres strukturë e Kurrikulës teknologji informative test i standardizuar trajnim i mësimdhënësve veb faqe veprim kontekstualizues vlerësim formativ vlerësim i standardizuar vlerësim sumativ zhvillim holistik

KUMTESA 1. në fillimin (parashtesat) e fjalëve të huazuara, si: jashtëkurrikular, joformal, nënsektor, passekondar; 2. në fundin (prapashtesat) e fjalëve të huazuara, duke u përshtatur me ato të gjuhës shqipe, si psh., administrim, aplikim, diversitet, dizajn, fasilitim, gjenerim, infrastrukturë, konsolidim, menaxhim, monitorim, transparencë; 3. të shkronjave të përdorura në fjalët e huazuara, duke ruajtur shqiptimin e gjuhës dhënëse, si psh., aplikant, asistent, elektronik, kreativ, proaktiv, sektor; 4. me ndryshime të tjera që nuk i përmbahen formës fonetike as morfologjike të fjalëve të huazuara, si psh., mision, resurs. Ndërkaq, në disa raste, fjalët e huazuara në trajtën e përshtatur, krahas ruajtjes së trajtës shqiptimore, kanë ruajtur edhe trajtën shkrimore të tyre të gjuhës së origjinës, si psh:, global, formal, informal, mentor, normativ, staf, stres 38 virtual, CV 39 (sivi, por edhe seve), veb (ose web). Fjalët e huazuara kanë “mbuluar” një pjesë të madhe të fushës së arsimit parauniversitar të Kosovës, duke plotësuar zbrazëtitë jo të pakëta të fjalorit ekzistues të shqipes në fillim të viteve 2000, duke përcaktuar një pjesë të fjalorit të ri që do të përdoret në këtë fushë dhe duke përkufizuar kuptimet e terminologjisë së re, të futur në përdorim gjatë kësaj periudhe kohore. Fjalori i huazuar shënon reformat dhe zhvillimet e reja të gjitha niveleve arsimore parauniversitare në Kosovë dhe fushat e ngushta, aspektet e dimensionet e ndryshme të tyre: sistemin e ri arsimor, programet mësimore, planet mësimore, trajnimet e personelit mësimdhënës dhe drejtues të shkollave, etj); ndryshimet e shumta që janë bërë në këtë fushë me qëllim të përafrimit të sistemit tonë arsimor me ato të vendeve euroatlantike. Huazimi i kёtyre fjalёve, pothuaj që të gjitha nga gjuha angleze, nё formёn e huazuar, sipas rregullave fonetike tё gjuhës sё huaj nga e cila janë huazuar, gjatë përdorimit të tyre praktik në gjuhën shqipe, në formën gojore, por edhe në atë të shkruar, nuk ka paraqitur ndonjё vёshtirёsi të veçantë. Kjo ka ndodhur pasi, pas luftës së fundit, gjuhët e huaja (sidomos gjuha angleze, por edhe gjuhët tjera të “mëdha” 40 ) tashmё kanë fituar një rëndësi më të madhe dhe një status juridik të ri 41 (sidomos e para) dhe si të tilla janë duke u 38 Fjalët staf dhe stres në gjuhën angleze kanë shkronjë të dyfishtë në fund të tyre (staff, stress). 39 Kjo shkurtesë shkruhet si në gjuhën dhënëse (CV), por shqiptohet në dy mënyra (anglishtfolësit e shqiptojnë në mënyrën e parë, kurse frëngjishtfolësit edhe në të dytën). 40 Pas gjuhës angleze, për nga përdorimi i tyre në Kosovë renditen: gjuha frënge, gjuha gjermane dhe gjuha italiane 41 Sipas Kornizës së Kurrikulës gjuha angleze duhet të mësohet si lëndë e detyrueshme nga klasa e parë e shkollës fillore, kurse gjuhët e dyta (gjuhët: frënge, gjermane, italiane, spanjolle, etj. duhet të mësohen si lëndë zgjedhore ~ 42 ~

integrim i Kurrikulës<br />

koherencë e programeve<br />

kompetencë digjitale<br />

kompetencë kryesore<br />

komponentë operative<br />

komunikim (komunikues) efektiv<br />

komunitet global<br />

konsistencë<br />

konsolidim i dijes<br />

kontribues produktiv<br />

Kornizë e Kurrikulës<br />

kurrikulë<br />

Kurrikulë bërthamë<br />

Kurrikulë e fshehur<br />

kurrikulë e integruar<br />

Kurrikulë efektive<br />

Kurrikulë formale<br />

Kurrikulë me bazë shkolle<br />

prokurim<br />

qasje interaktive<br />

qasje konstruktiviste<br />

realitet virtual<br />

reflektim pozitiv<br />

resurse njerëzore<br />

sektor i arsimit<br />

sfidë arsimore<br />

shëndet reproduktiv<br />

shkallë kryesore e Kurrikulës<br />

shkallë kurrikulare<br />

shkathtësi proaktive<br />

shkollë transparente<br />

sistem i Kurrikulës<br />

KONFERENCA VJETORE E SHKENCËS ‘JAVA E SHKENCËS <strong>2012</strong><br />

Fjalët e huazuara, të përfshira në listën përfundimtare 37 , janë pranuar në një trajtë të<br />

caktuar. Siç ndodhë në të shumtën e rasteve, këto fjalë janë futur në përdorim në gjuhën<br />

shqipe në trajtën fonetike të tyre të gjuhës nga e cila kanë ardhur (shumica absolute e tyre<br />

nga gjuha angleze). Me këtë rast, fjalët e huazuara kanë pësuar ndryshime të konsiderueshme<br />

morfologjike – kanë ndryshuar trajtën e tyre të origjinës duke iu përshtatur rregullave të<br />

gjuhës shqipe dhe duke ruajtur shqiptimin e tyre të gjuhës dhënëse.<br />

Ndryshimet e bëra morfologjike të fjalëve të huazuara kanë të bëjnë me ndryshimet:<br />

37<br />

Fjala është për listën përfundimtare të fjalëve të huazuara, të përfshira në Kornizën e Kurrikulës<br />

(fusnota 12)<br />

~ 41 ~<br />

monitorim i mësimit<br />

monitorues i procesit<br />

mostër e dijes<br />

nënsektor i arsimit<br />

nivel formal i arsimit<br />

normativ arsimor<br />

nxënie e integruar<br />

nxënie memorizuese<br />

nxënie sfiduese<br />

pakoja e Kurrikulës<br />

performancë e nxënësve<br />

personel menaxhues<br />

plan operativ<br />

politika të Kurrikulës<br />

prioritetizim i objektivave<br />

procedim efektiv<br />

program i balancuar<br />

programe ekstrakurrikulare<br />

softver arsimor<br />

staf menaxhues<br />

stres<br />

strukturë e Kurrikulës<br />

teknologji informative<br />

test i standardizuar<br />

trajnim i mësimdhënësve<br />

veb faqe<br />

veprim kontekstualizues<br />

vlerësim formativ<br />

vlerësim i standardizuar<br />

vlerësim sumativ<br />

zhvillim holistik

logo

products

Resources

Company

Terms of service
Privacy policy
Cookie policy
Cookie settings
Imprint
Change language
Made with love in Switzerland
© 2024 Yumpu.com all rights reserved

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!