Java e Shkencës 2012 - Universiteti i Prishtinës

KONFERENCA VJETORE E SHKENCËS ‘JAVA E SHKENCËS 2012
radiofonik pёr çёshtje tё pёrditshme tё gjuhёs dhe thelbёsore, pёr ta ruajtur atё sa mё mirё
dhe pёr ta pёrshtatur me kёrkesat e kohёs nё mёnyrё tё drejtё pa e deformuar.
Po ashtu nёpёr gazeta mund t’i kushtohet njё artikull i veçantё njё herё nё javё, ku
gjuhёtarёt tё shkruajnё se si ёshtё mёnyra mё e mirё pёr ta pёrdorur gjuhёn shqipe, te japin
disa rregulla drejtshkrimore dhe tё tregojnё cilat fjalё qё ne po dёgjojmё e flasim sot janё tё
huaja dhe si mund t’i zёvendёsojmё ato. Mund tё bёhet njё punё e tillё si njё fjalorth me
fjalё tё huazuara tё panevojshme dhe gjegjёsen e tyre nё gjuhёn shqipe, siç bёhet tek revista
“Gjuha jonё”. Por mendoj se ndikimi qё ka ky fjalorth tek lexuesit do tё jetё mё i madh nё
njё gazetё tё pёrditshme se sa tek revista “Gjuha jonё”, pasi gazetat e pёrditshme kanё njё
numёr mё tё madh lexuesish. Ky lloj fjalorthi mund t’u shёrbejё dhe vetё gazetarёve apo
redaktorёve pёr tё shkruar nё mёnyrё tё saktё e tё kuptueshme pёr shqipfolësit e tё gjitha
niveleve arsimore duke ngulitur normёn gjuhёsore tek njё masё e gjerё qё lexojnё shkrimet e
tyre.
Gjithashtu mund tё bёhen trajnime tё shpeshta tё mёsuesve tё cilёt japin mёsim
gjuhёn shqipe nё arsimin parauniversitar, pasi ata janё të parët dhe më kryesorët që japin
njohuritë e sakta tё gjuhёs shqipe dhe tё ngulitjes sa mё mirё tё saj. Por edhe mësuesit e
profileve të tjera pasi edhe ata janë në kontakt të vazhdueshëm me nxënësit.
Njё vёmendje e veçantё duhet t’u kushtohet pёrkthyesve dhe librat qё ata pёrkthejnё.
Pёrkthyesi nuk duhet tё dijё shumё mirё vetёm gjuhёn e huaj, gjuhёn nё tё cilёn ёshtё
shkruar libri qё do pёrkthejё, por duhet tё ketё dhe njohuri shumё tё mira tё gjuhёs shqipe, tё
pasurisё sё leksikut, tё ndёrtimeve morfologjike e sintaksore, të frazeologjisё dhe njohuri tё
mira tё rregullave drejtshkrimore dhe jo tё shruajё atё qё pёrkthen si t’i vijё pёr mbarё.
Subjekteve tё ndryshme private para se t’u jepet liçenca pёr tё filluar njё aktivitet,
duhet t’u kёrkohet rreptёsisht qё gjuha e cila do pёrdoret tё jetё gjuha shqipe dhe emёrtimi i
aktivitetit tё jetё shkruar nё gjuhёn shqipe.
E rёndёsishme dhe e domosdoshme ёshtё ngritja e institucioneve shtetёrore pёr tё
mbrojtur gjuhёn dhe marrjen e masave ndёshkuese ndaj atyre personave qё nuk e pёrdorin
drejt atё sipas rregullave.
Secili nga ne e ka pёr detyrё ta pёrvetёsojё e ta pёrdorё drejt gjuhёn standarde dhe tё
japё kontributin e tij modest pёr ta mbrojtur dhe zhvilluar mё tej atё.Mbi tё gjithё kёtё
pёrgjegjёsi duhet ta ndjejnё punonjёsit e medias dhe personat qё kanё zё publik.Mendoj se
njё njeri mund ta quajё veten i plotёsuar intelektualisht duke njohur, folur dhe shkruar bukur
gjuhёn e tij.
Gjithashtu tё gjithё duhet tё shfrytёzojmё burimet e pashtershme tё fjalёve qё
gjenden nё gjuhёn popullore dhe tё hedhim njё gur nё kёshtjellёn e lashtё e tё bukur tё
gjuhёs shqipe, duke e pasuruar dhe pastruar, pёr ta bёrё sa mё tё kohёs, funksionale e t’i
pёrgjigjet kёrkesave tё sotme.
Pra, e rёndёsishme ёshtё qё tё punojmё sё bashku pёr tё njёjtin qёllimin, tё ruajmё
gjuhёn shqipe standarde nga fjalёt e huaja tё panevojshme dhe ndёrtimet sintaksore e
morfologjike qё nuk i shkojnё pёrshtat gjuhёs sonё dhe kur pёrdoren ndjehen vёrtet tё huaja
.
~ 323 ~
Recenzentë:
Prof. dr. Shezai Rrokaj
Prof.as.dr. Aljula Jubani