Java e Shkencës 2012 - Universiteti i Prishtinës

KUMTESA
Se i këmbejnë si bagëtinë!
Në shkrimet e Hafiz Ali Korçës do të spikatin dukshëm idetë e qarta, interesat kombëtare për
vendin e atdheun e tij. Edhe pse një fetar mysliman, në radhë të parë do të ishte një atdhetar
me domosdoshmërinë e kuptimit të qartë të raporteve komb dhe fe.“Gjithë sahabet ishin
fetarë të sakët. Secili prej syresh atdhetar m’i flakët!” 1 Në veprën “Shtatë ëndërrat e
Shqipërisë” ai do të përshkruante rrugën e luftës së shqiptarëve për liri,luftë së cilës ai i qe
përkushtuar totalisht. Ai e shihte me dhimbje copëzimin e Shqipërisë. Midis të tjerave ai do
të shprehet:
“Ata që mendonin të ardhmen derthnin lot gjaku e iu dridhej buza kur kujtonin copëtimin e
paracaktuar…”
“Atdhetarët e çmueshëm duke vënë vdekjen në syt, themeluan shoqërinë e fshehtë “Ittihat
ve Terekki”, (“Bashkim e Përparim”) më 1908 në Manastir.
Jo vetëm shkrimet, por edhe marrja pjesë në krye të çetës devollite në vitin e parë të
shek.XX, do të qëndrojë në mes të bashkëluftëtarëve me parrullën në dorë: “Shqipëri A
Vdekje”.
Në shkrimet e tij, sidomos ato publicistike, pasqyrohej drejtpërsëdrejti njohja dhe
kompetenca e tij jo vetëm në fushën e politikës dhe të së drejtës, por edhe si historian,
psikolog, etj.Tematikës së tij të larmishme i duhen shtuar edhe motivet e idetë domethënëse
si: atdhedashuria,drejtësia njerëzore,humanizmi,tezat shkencore,kujdesi i tij i vazhdueshëm
për të mbrojtur interesat e islamit botëror etj. Tema qendrore në disa shkrime të tij ishte edhe
gjuha shqipe, një nga problemet më të mëdha të kohës. Ai do të shkruante:
“Nuk duhet të mbushim gjuhën tonë engjullore me gjemba e me ferra se nuk i qërojmë dotë
më vonë.”
Domethënia e kësaj ideje kuptohet më së miri. Ruajtja e gjuhës nga ndikimet e gjuhëve të
tjera, lufta dhe përpjekja për ta mbajtur të pastër, patjetër që do të ishte pjesë e punës së
Hafiz Ali Korçës, si mësues i gjuhës shqipe. Ai do të jepte mësime falas në shkollën shqipe
të djemve në Korçë, etj.
Hafiz Ali Korça shkruan një shqipe të pastër, shumë afër normës së sotme në të gjitha planet
ku herë-herë ndihet edhe atmosfera e të folmeve të Korçës, vendlindjes së tij. 1 Duke qenë
ndër pedagogët e parë të Mësonjëtores, organizues i komisionit “Përparimi” për pastrimin e
gjuhës shqipe nga fjalët e huaja, Hafiz Ali Korça mori shkas të botonte “Shtatë ëndrrat e
Shqipërisë”.Me intelektualizmin e tij në shërbim të njerëzve dhe të kombit ai do të japë
ndihmesën e tij në ato fusha ku politika do të ishte e pafuqishme ta pengonte: në kultivimin e
njerëzve dhe botës shpirtërore të tyre, me vlerat e mirëfillta kulturore e kombëtare. Arma me
të cilën do të luftonte ishte arsimimi, kultura, përkthimi dhe intelekti.Me mbarimin e shkollës
do të ishte një njohës i mirë i gjuhës turke, perse, arabe dhe frënge. Pjesëmarrja në pesë
Kongrese do të shfaqë edhe një herë potencialin e tij intelektual:
-në Kongresin e Manastirit në përpjekje për një abetare unike;
-në Kongresin e Dibrës në përpjekje për një Shqipëri etnike;
-në Kongresin e Elbasanit gjuha shqipe nisi të merrte udhë, etj.
Deputetë të asaj kohe, bashkëkohës të H.A.Korcës kanë treguar se ai ishte një njeri i
nderuar dhe kishin dashur ta dënonin me vdekje, sepse përhapte farën e gjuhës
shqipe.Megjithatë vazhdoi punën dhe veprimtarinë e vet pa kurrfarë tronditjeje e luhatjeje,
duke shkruar edhe abetaren me gërma latine. Këtë abetare e botoi po atë vit. Në të paraqitej
së pari një pasqyrë abeceike me gërmat e shoqërisë së shkronjave e pas saj një pasqyrë
abeceike e ndërtuar tërësisht prej shkronjash latine. Kurse në faqen 24 të saj një pasqyrë
~ 258 ~