Java e Shkencës 2012 - Universiteti i Prishtinës

KONFERENCA VJETORE E SHKENCËS ‘JAVA E SHKENCËS 2012
Shoqëria manipulohej me qëllim të caktuar, duke ‘e bindur’ atë me ideologjinë e gjuhës,
sikur jetonte një ‘parajsë’, por në thelb artificiale dhe kriminale 187 . Absurdi dhe paradokset
ishin natyrë e tjetërsimit të shtetit. Hierarkia politike bënte ‘agjitacion-propogandë’ dhe
censuronte njëherazi kundërshtarët e vet politikë, duke përjashtuar njëherazi dialogun publik
dhe kompromisin me ‘të deklasuarit’. E Vërteta mohohej me qëllim.Gjyqet ishin formale, të
paligjshme dhe arbitrare.Oponenca publike 188 dhe avokatia nuk ekzistonin.Vendimet
gjyqësore ishin ekstremisht absurde, me varje dhe pushkatim. 189 Gjykata kishte formën e një
‘kulle-piramidë’ hermetike, ku informacioni dhe vendimet ishin të
tjetërsuar.Dokumentacioni i ndëshkimit mbahej i fshehur nga publiku.Kadare shkruan
‘Kullë’:-aktet, marrëveshjet e fshehta, korrespondenca me konsuj të huaj, akordet me
qeveritë shqiptare, me republikën e parë, me republikën e dytë, me mbretërinë, akordet me
guvernatorët apo komandantët e trupave pushtuese, turq, serbë, austriakë.Aktet ishin në disa
gjuhë, shumica në shqipen e vjetër.” Gjithçka ishte ‘top sekret’. E gjithë shoqëria shqiptare
jetonte një butafori të diktatorit-Zeus 190 dhe një çmenduri qesharake 191 ku fryma e
pëshpërima e frikës diktonte jetën si në një ishull, në zemër të Europës.
Sipas Kadaresë, është ‘makina monstruoze shtetërore’ që krijon probleme tepër të
ngatërruara, kryesisht ekonomike 192 , duke na sjellë në vemendje legjendën e shqiponjës, që
ushqehej me plagët e veta, si profesioni më i vjetër i njeriut, në gjueti me plumbin. Kjo për
shqiptarin, në ligjet kanonike quhet ‘taksa e gjakut’ 193 që buron nga ligji mbi tokën 194 .Në
kohën e komunizmit, diktatura politike e filloi sundimin në formën e një ligji agrar me natyrë
‘Shtetëzim’, ’Shpronësim’, ‘Konfiskim’. Në paqyrën e llogarisë, me një saktësi të çuditshme
ishën bërë krahasime nga taksat e gjakut, gjatë katër vjetëve të fundit, krahasuar me të
ardhurat e misrit, të bagëtisë, të shitjes së tokave, të minierave e të përqindjeve nga fajdetë,
dhe përfundimet ishin çmendurore.Bashkë me përçudnimin e gjithçkaje, po përçudnoheshin
dhe gurët e themelit të jetës morale në Kanun, si ‘besa’. ‘gjakmarrja’, ‘miku’, ‘nderi’ të cilat
janë vlerat më të mëdha e sublime për shqiptarin.Me kalimin e viteve këto vlera ishin
tjetërsuar njësoj si Tirani, duke u shndërruar dalngadalë në një makinë çnjerëzore, duke u
katandisur në dukje ‘një sipërmarrje kapitaliste fitimesh’.(IK. “Prilli i thyer”)
Për shtetin totalitar, shoqëria humane dhe individi në veçanti, shihej si ‘mall konsumi’ me të
cilin mund të bëjë tregëti si në kohën e skllavopronarisë së largët.Vlera dhe çmimi i jetës së
çdo shqiptari, sipas konceptit ‘stalinist’ nuk ishte më shumë se ‘5 astra’ 195 . Shteti nuk
qeveriste, por sundonte me dorë të hekurt.
Vetëm ‘Rrafshi’ që janë malësitë shqiptare të cilat përbëjnë ‘gjysmën e mbretërisë’, jetojnë
me fantazmën e Kanunit. Kanuni, ësthtë një e Drejtë për shqiptarin, para së cilit ligjet e
Hamurabit, apo ç’janë andej më tutje, ngjajnë ‘lodra fëmijësh’ (IK).Shteti është total, Kanuni
është total. Ato qëndrojnë si dy blloqe bazë, ballë njëri-tjetrit, që mbajnë dhe lëkundin
187
Elezi.I,Hysi.I, ‘Politika Kriminale’T,2006.
188
Rama.E, Term i tij.
189
Kadare.I,’Ikja e Shtërgut’, Onufri, 2000.
190
Kadare.I, ‘Stinë e mërzitshme në Olymp, T,2002.
191
Kadar.I, ‘Çështje të marrëzisë’, Tiranë, 2009.
192
Kadare.I, ‘Prilli i thyer’’, Tiranë, 1981.
193
po aty.
194
Meçani.D, ‘Pronësia mbi tokën’, Tiranë.
195
Kadare.I, ‘Dimri i madh’, Tiranë, 1977.
~ 171 ~