Java e Shkencës 2012 - Universiteti i Prishtinës

KONFERENCA VJETORE E SHKENCËS ‘JAVA E SHKENCËS 2012
fushtë të gjerë të analizave psikosociologjike” (Meunier, J. Peraya, D. Hyrje në teoritë e
komunikimit QSSHE 2009:37).Modeli i Lasuellit i quajtur ndryshe nga Proulx dhe “modeli
teorik i komunikimit” konsiderohet “si sprova e parë e ‘mediologjisë së përgjithshme’ ”
(Meunier, J. Peraya, D. Hyrje në teoritë e komunikimit QSSHE 2009:38).
Klasifikimi i Lasuellit shihet si një model përshkrues e taksonomik, por ai ndihmon në
klasifikimin e vrojtimeve mbi komunikimin dhe mediat.Studiuesit ndalen në aspektin makro
të medias, pra në raportin e saj me shoqërinë. Media e influencon shoqërinë me
informacionet dhe mesazhet që i përcjell asaj. Pikërisht këtu, futet dhe aspekti i dytë që ka të
bëjë me përdoruesit e medias, qofshin grupe ose dhe individë, duke krijuar një tjetër raport,
atë të medias dhe audiencës.Teoritë që lidhen me strukturën, fokusohen tek shenjat dhe
simbolet që përdoren në mesazhin e medias.Teoritë që lidhen me shoqërinë dhe kulturën
fokusohen tek funksionet e masmedias në shoqëri, shpërndarjen e informacionit dhe
ndikimin e tij, opinionin publik dhe pushtetin.Kurse teoritë në lidhje me audiencën, merren
me efektin e masmedias tek individi, tek komunitetet e audiencës dhe në përdorimin e
masmedias nga audienca. Sipas studiuesve të massmedia-s, John C Merrill, John Lee dhe
Eduarts Jay Friedlander “komunikuesit e masmedia-s dhe audienca janë në një lidhje të
përbashkët simbiotike me njëri-tjetrin.” (Merrill, J. Lee, J. dhe Friedlander, E. Modern
MassMedia, Harper&Row 1990:24). Pikërisht këtu, qëndron shpjegimi i perceptimit të
imazhit që media ngre me informacionin që përcjell dhe audienca merr prej saj atë që ajo
pret, duke e lënë veten të ndikohet prej saj.Ja pse,opinioni mediatik i imazhit negativ të
shqiptarëve në ekran apo në median e shkruar, nxit kureshtje të audiencës dhe shton në
radhët e saj perceptimin që artikulon media, pa harruar të vërtetën brenda saj që përbën
thjesht lajmin e radhës .
Pesë traditat në teoritë e masmedias janë: tradita semiotike që fokusohet në mënyrën sesi
mediat prodhojnë shenja që audienca i kupton dhe ndikohet prej tyre.
Tradita sociokulturore na çon në thënien e McLuhan “The medium is the
message.”(McLuhan,M. Instrumentat e komunikimit, Instituti i Dialogut dhe Komunikimit
2004:13).
McLuhan e përshkruan përmbajtjen e mediumit si një copë mishi që ushqehet nga fakti se
krime të tilla i serviren publikut në shtëpi për t’u konsumuar gjatë darkës. Dhe të mendosh
më pas, që imazhi të jetë thjesht shija e mirë apo e keqe e këtij ushqimi.Ja pse audienca
krijon për të huajin një imazh jo të drejtë, sepse në rastin kur në ekran shfaqet krimi, publiku
ndyshon qëndrim edhe pse s’ka lidhje me historinë. Njerëzit kanë prirjen të ndikohen nga
media dhe besojnë se atë që media e quan të rëndësishme , ajo është me të vërtetë e
rëndësishme. Pra imazhi i të huajit, kërkon dashamirësinë e dy partnerëve: medias dhe
audiencës. E kur të dyja këto kushtëzojnë njëra –tjetrën , del pothuajse i njëjti produkti :
imazh i mirë ose i keq.Përparësitë mediatike ndikojnë edhe mbi sjelljet e njerëzve, çka do të
thotë se media dhe teknologjia e re janë jo vetëm informuese, por dhe drejtojnë opinionin
dhe sjelljet e tij. 155
Tradita të tjera janë ato sociopsikologjike, kibernetike dhe kritike. Për tërë këtë lidhje duhet
analizuar audienca e masmediave dhe varësia e saj prej tyre.
1.4. Tipologjitë e audiencës
155 (Merrill, J. Lee, J. dhe Friedlander, E. Modern MassMedia, Harper&Ro= 1990:90).
~ 135 ~