Korniza për veprim - UNDP Kosovo

More documents

Recommendations

Info

76 OBJEKTIVET ZHVILLIMORE TË MIJËVJEÇARIT: KORNIZA PËR VEPRIM Vlerësimi i nevojave të OZHM-ve Strategjia e OZHM-ve që nuk përmban vlerësime numerike të resurseve fi nanciare, njerëzore dhe të resurseve të tjera, që janë të nevojshme për zbatimin e saj, mund të jetë pak më shumë se një listë dëshirash. Mungesa e një vlerësimi të tillë të nevojave mund të dobësojë seriozisht besueshmërinë në fushatën kombëtare të OZHM-ve. Po ashtu, mund të ndajë agjendën e OZHM-ve nga procesi i DSZV-së, në të cilin hartimi dhe zbatimi i kornizave afatmesme të shpenzimeve për udhëzimin e programeve të investimeve publike (në shëndetësi, arsim, politika mjedisore, në shërbime komunale dhe në infrastrukturë) luajnë një rol kyç. Pasi që fi nancimi i jashtëm që nevojitet për plotësimin Rubrika 4.2 Vlerësimi i nevojave të OZHM-ve për Taxhikistanin e OZHM-ve shpesh lidhet me DSZV-në, duhet të evitohet ndarja e këtyre dy koncepteve nga njëritjetri. Në anënën tjetër, kur lidhen me bilancin e fi skal dhe atë të jashtëm, vlerësimi i nevojave të OZHM-së mund t’i vendosë ministritë e fi nancave, bankat qendrore dhe akterët e tjerë të rëndësishëm politikë në përputhje me strategjitë kombëtare të OZHM-ve.11 Duke ofruar vlerësime të përafërta të qasjeve të ndryshme të mundshme në plotësimin e vlerësimit të nevojave të OZHM-ve, mund të caktohen prioritetet e politikave të vendit duke caktuar politika relativisht pak të kushtueshme me shpagime të mëdha dhe të menjëhershme.72 Rëndesia e vlerësimit të nevojave mund të krahasohet me vështirësitë analitike të caktimit të drejtë të tyre’. 12 Vlerësimet në nivel global për resurset e nevojshme për plotësimin e OZHM-ve shkojnë prej 50 miliardë deri në 100 Taxhikistani ishte vendi i parë i EQL/BSHP-së ku u zbatua vlerësimi i nevojave të OZHM-ve. Ky vlerësim mori parasysh se Taxhikistani është vendi më i varfër në regjion, se nuk ka dalje në det dhe cenueshmërinë e veçantë ndaj dridhjeve të jashtme ekonomike. Përpilimi i vlerësimit përfi toi nga angazhimi i zyrtarëve kryesorë, të cilët i udhëhoqen grupet punuese në projekt dhe nga puna intenzive e ministrive. Këto vlerësime u përqendruan në: •Ofrimin e analizave të besueshme për trendet dhe politikat aktuale zhvillimore në Taxhikistan dhe për politikat kombëtare e sektorale të nevojshme për arritjen e OZHM-ve; •Krijimin e modeleve gjithëpërfshirëse dhe fl eksibile të nevojshme për dhënien e skenareve të ndryshme zhvillimore qeverisë dhe partnerëve të saj, duke përfshirë raportet e hollësishme të nevojave si dhe të vlerësimeve të resurseve qeveritare e të atyre të jashtme nga donatorët, që nevojiten për arritjen e OZHM-ve; •Nxitja e diskutimeve thelbësore për aspektet praktike të sfi dave zhvillimore të Taxhikistanit. Vlerësimi fi llestar i nevojave është hartuar nga ekipi i OKB-së për OZHM-të gjatë viteve 2003- 2004, në bashkëpunim me Projektin e Mijëvjeçarit. Vlerësimet fi llestare u përqendruan në synimet vijuese: }rrënjosjen e varfësisë dhe urisë së skajshme (zhvillimi i të ushqyerit dhe ai rural) (OZHM1); përfshirja e të gjithë fëmijëve në shkollim fi llor (OZHM2); arrtija e barazisë gjinore (OZHM3); zvogëlimi i shkallës së vdekshmërisë së fëmijëve (OZHM5) dhe i asaj të vdekshmërisë së nënave (MDG5); luftimi i përhapjes së sëmundjeve (OZHM6) dhe përmirësimi i qasjes në ujë të pastër të pijes (OZHM7). Vlerësimet fi llestare treguan se shpenzimet e përgjithshme të arritjes së synimeve të OZHM-ve në Taxhikistan deri në vitin 2015, do të jenë rreth 13 miliardë $, gjegjësisht, 6.2 mialiardë $ për ushqim dhe zhvillim rural, 1.8 miliardë $ për arsim dhe edukim, 0.1 miliardë për barazi gjinore, 3.6 miliardë $ për shëndetësi, 1 miliardë $ për qasje më të mirë në shërbime të ujësjellësit dhe 0.26 miliardë $ për mjedisin. Lidhur me skenarin e reformës fi llestare, i cili supozon se nuk do të ketë përmirësime të dukshme në mjedisin ekonomik, institucional dhe struktural të Taxhkistanit, vlerësimi vuri në pah mungesën fi nanciare prej 4.7 miliardë $, duke sugjeruar kështu shumën që Taxhikistanit me gjasë do t’i nevojitet. Po ashtu, ky raport vë në pah reformat dhe politikat vendore që nevojiten për avancimin e zhvillimit ekonomik dhe për të siguruar që ky zhvillim të jetë dobiprurës për kategoritë më të rrezikuara të popullatës. Këtu përfshihen masat për fuqizimin e e kornizës ligjore dhe institucionale, të reformës së politikave sociale, të përmirësimit të cilësisë së shërbimeve publike dhe të menaxhimit më të mirë të resurseve fi nanciare të vendit. Vlerësimi i nevojave nuk e lenë anash përgjegjësisë e qeverisë gjatë marrjes së vendimeve të vështira politike, por i informon zyrtarët qeveritarë rreth zgjidhjeve lidhur me politikat duke iu ofruar vlerësime reale të shpenzimeve të parapara. Burimi: UNDP Taxhikistan 2005.
OZHM-të në Evropën qendrore dhe lindore, si dhe në BSHP: prioritetet, sfi dat dhe mundësitë miliardë dollarë në vit. Ky dallim i madh në vlerësim rrjedhë nga dallimet së supozimet dhe metodologjitë e mundshme, në veçanti lidhur me shkallën e reformës ekonomike dhe me përmirësimet në efi kasitetin e sekorit publik. Siç cekin Vandemoortele dhe Roy (2004) , qasjet e ndryshme krijojnë mekanizma dhe politika (gjegjësisht, funksione të ndryshme të shpenzimeve), të cilat po ashtu janë të ndërlidhura me plotësimin e OZHM-ve të ndryshme. Derisa disa aktivitetete, siç është promovimi i larjes së duarve si masë e shëndetit publik, kanë pak shpenzime apo nuk kanë fare, të tjerat, siç është rindertimi i infrastrukturës janë shumë të shtrenjta. Kufi zimet në sasinë dhe cilësinë e të dhënave paraqesin sfi dë tjetër 13 . Ashtu siç ndodh edhe me parashikimet e tjera afatgjata ekonomike, vlerësimi i nevojave të OZHM-ve nuk duhet të pranohet si 100% i sigurtë: këto vlerësime duhet të analizohen me kujdes dhe të krahasohen me vlerësimet e tjera konkuruese për plotësimin e OZHM-ve. Ndoshta për shkak të këtyre arsyeve, vetëm një numër i vogël shtetesh të EQL/BSHP-së e kanë marrë me seriozitet sfi dën e vlerësimit të nevojave. Një nga këto shtete është Taxhikistani ( vendi më i varfër i EQL/BSHP-së), për të cilin vlerësimi i nevojave të OZHM-ve është hartuar me ndihmën e Rubrika 4.3 përshtatja e procesit të përfshirjes sociale të BE-së me OZHM-të Në prill të vitit 2004 në Vilnus të Lituanisë, UNDP dhe Komisioni Evropian u pajtuan rreth interesave dhe shqetësimeve të përbashkëta lidhur me përshirjen sociale, në një seminar qe e organizuan së bashku mbi përshtatjen e procesit të BE-së për përfshirje sociale me OZHM-të. Pjesëmarrësit i konfi rmuan gjërat e përbashkëta të këtyre dy proceseve me rastin e hyrjes në Bashkim Evropian të 10 shteteve të reja anëtare. Ata gjithashtu u pajtuan se çështjet e varfërisë dhe të përfshirjes sociale janë shumë të rëndësishme për zhvillimin e perspektivave dhe prioriteteve zhvillimore të zbatuara nga UNDP-ja dhe KE-ja në Ballkanin perëndimor me theks në procesin e hyrjes në BE. Fjala përmbyllëse e kryesuesit nënvizoi nevojën për bashkëpunim të mëtejmë mes qeverive, Komisionit Evropian dhe UNDP-së, mes të tjerëve, për të: • Shfrytëzuar procesin e përfshirjes sociale dhe të OZHM-ve në vetëdijësimin e qytetarëve për qëllimet e politikës sociale dhe të zbutjes së varfërisë; • Shfrytëzuar MPP-dhe PKV-të për përfshirje sociale, pasi që ato po bëhen pjesë e agjendave kombëtare në cilësinë e kornizave programore për ndihmën e UNDP-së në luftimin e varfërisë dhe të mospërfshirjes sociale; • Inkurajuar shtetet e reja anëtare dhe shtetet kandidate në shfrytëzimin e treguesve të OZHM-ve, që janë të përshtatur për kontekstin zhvillimor të vendit, gjatë monitorimit dhe raportimit të tyre për planet kombëtare të veprimit me qëllim të çrrënjosjes së varfërisë dhe të përfshirjes sociale dhe • Hartuar raportet e përshtatura dhe të kontekstualizuara të OZHM-ve të drejtuara në trajtimin e çështjeve sëecifi ke të përfshirjes sociale, veçanërisht në shtetet kandidate dhe në ato potencialisht kandidate, siç janë ato të përgatitjes së të dhënave mbi pakicat etnike apo grupet e rrezikuara. Në qershor të vitit 2005, vendimmarrësit e lartë qeveritarë, përfaqësuesit e KE-së, agjencitë e OKB-së dhe organizatat e shoqërisë civile u mblodhën në Tiranë, pët të shqyrtuar gjendjen, trendet dhe zgjidhjet për varfërinë dhe mospërfshirjen sociale në Ballkanin perëndimor. Pjesëmarrësit i identifi kuan objektivat e tyre të përbashkëta në rajon, duke përfshirë stabilitetin, fuqizimin e institucioneve demokratike. Mbrojtjen e të drejtave të njeriut, zhvillimin ekonomik për të varfërit, mbrojtjen e pakicave, arritjen e OZHM-ve dhe hyrjen në BE. Ata theksuan se OZHM-të nuk janë strategji e veçantë zhvillimore, por janë pjesë përbërëse e politikave dhe planifi kimit kombëtar zhvillimor. Po ashtu është theksuar se pasi që procesi i OZHM-ve luan rol të rëndësishëm për përgatitjen e shteteve të ardhshme kandidate për hyrje në BE lidhur me pjesëmarrjen në proceset e përfshirjes sociale të BE-së, KE-ja mund të bazohet më shumë në përvojat e raportimit për OZHM-të të vendeve të ndryshme dhe në kornizën e ofruar nga OZHM-ja në përkrahje të këtyre vendeve. Gjithashtu është rekomanduar vlerësimi i nevojave të OZHM-ve si një instrument për integrimin e përpjekjeve të ndryshme kundër varfërisë në një plan kombëtar zhvillimor dhe për përgatitjen e vendeve për përqafi min e strategjisë për përfshirje të BE-së. Në fund, UNDP-ja dhe KE-ja e njohën rëndësinë e treguesve dhe të të dhënave të ndara sipas regjionit, moshës, përkatësisë etnike apo sipas grupeve të tjera të rrezikuara nga varfëria dhe të nevojës për t’i ndihmuar qeverive në hartimin e treguesve dhe të burimeve të të dhënave për varfërinë dhe mospërfshirjen sociale. Burimi: UNDP RBEC 2004a, UNDP RBEC 2005d. Deklarata e Mijëveçarit përputhet me Kartën Sociale të BE-së 77
Page 1 and 2:
Raporti regjional i OZHM-së për E
Page 3:
Ekipi i raportit Bashkërendues i p
Page 6 and 7:
VI u bazuar në deklaratat e udhëh
Page 8 and 9:
VIII OBJEKTIVAT ZHVILLIMORE TË MIJ
Page 10 and 11:
X OBJEKTIVET ZHVILLIMORE TË MIJËV
Page 13 and 14:
Përmbledhje
Page 15:
në çrrenjosjen e pabarazive brend
Page 18 and 19:
6 OBJEKTIVET ZHVILLIMORE TË MIJËV
Page 21 and 22:
2Trendet zhvillimore të OZHM-ve n
Page 23 and 24:
Centralizimi fi lloj t’ia lëshoj
Page 25 and 26:
Tabela 2.2 Nivelet e BPV-së real ,
Page 27 and 28:
tregtare, si dhe për trajtimin e f
Page 29 and 30:
shoqërive në shtet e reja anëtar
Page 31 and 32:
së foshnjeve dhe të fëmijëve n
Page 33 and 34:
Table 2.2 Dallimet regjionale në q
Page 35 and 36:
Figura 2.10 Qasja në furnizim të
Page 37 and 38: kandidate të BE-së (Rumania dhe T
Page 39 and 40: (Figura 2.12). Trende të ngjashme
Page 41 and 42: shprehur në dollarë amerikan. Fam
Page 43 and 44: Hungari apo Slloveni jetojnë nën
Page 45 and 46: Qipro dhe Malta kanë përjetuar nj
Page 47 and 48: Rubrika 2.4 HIV/ AIDS dhe tuberkulo
Page 49 and 50: prej vetëm 40 për qind të mesata
Page 51 and 52: larta të shkollimit si dhe përvoj
Page 53 and 54: kryesore e këtyre vështirësive e
Page 55 and 56: 3 Agjendat kombëtare të OZHM-së
Page 57 and 58: Kjo është posaçërisht e dukshme
Page 59 and 60: vende, siç janë: Republika Çeke
Page 61 and 62: të reja për ndërmarrësinë e fe
Page 63 and 64: urale, në mënyrë që të përmir
Page 65 and 66: vetëm 77 për qind të fëmijëve
Page 67 and 68: në shumicën e këtyre vendeve, sh
Page 69 and 70: Anëtarësimi i afërt i tyre në B
Page 71 and 72: fëmijëve të cilët janë të ven
Page 73 and 74: larta të varfërisë rurale janë
Page 75 and 76: si dhe HIV/ AIDS në veçanti. Mala
Page 77 and 78: shlyej 2.2 miliardë shtesë të pr
Page 79 and 80: Edhe në vendet e tjera ku femrat k
Page 81 and 82: Raportet e OZHM-ve të Kazakistanit
Page 83 and 84: 4OZHM-të në Evropën qendrore dhe
Page 85 and 86: OZHM-të në Evropën qendrore dhe
Page 87: OZHM-të në Evropën qendrore dhe
Page 101 and 102: 5Përfundimet
Page 103 and 104: kombëtare mund të bëhen të rën
Page 105: • identifi kimin më të mirë t
Page 108 and 109: 96 OBJEKTIVET ZHVILLIMORE TË MIJË
Page 110 and 111: 98 OBJEKTIVET ZHVILLIMORE TË MIJË
Page 112 and 113: 100 OBJEKTIVET ZHVILLIMORE TË MIJ
Page 115 and 116: Referencat Aladin, N. 1999. Ndryshi
Page 117 and 118: Pakti i Stabilitetit për Evropën
Page 119 and 120: http:/ / hdr.undp.org/ reports/ glo
Page 121: http:/ / lnweb18.worldbank.org/ eca
Page 138 and 139:
126 OBJEKTIVET ZHVILLIMORE TË MIJ
Page 140 and 141:
Page 142 and 143:
Page 144 and 145:
Page 146 and 147:
Page 148 and 149:
Page 150 and 151:
Page 152 and 153:
Page 154 and 155:
Page 156 and 157:
Page 158 and 159:
OBJEKTIVET ZHVILLIMORE TË MIJËVJE
Page 160 and 161:
Page 162 and 163:
Page 164 and 165:
Page 166 and 167:
Page 168 and 169:
Page 170 and 171:
Page 172 and 173:
Page 174 and 175:
Page 176 and 177:
Page 178 and 179:
Page 180 and 181:
Page 182 and 183:
Page 184 and 185:
Page 186:
UNDP është rrjet global zhvillimo
show all

Korniza për veprim - UNDP Kosovo

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?