Korniza për veprim - UNDP Kosovo

More documents

Recommendations

Info

74 OBJEKTIVET ZHVILLIMORE TË MIJËVJEÇARIT: KORNIZA PËR VEPRIM Pronësia vendore është përcaktues kyç i efektshmërisë së të gjitha strategjive zhvillimore,5 duke përfshirë ato të ndërlidhura me OZHM-të Objektivat afatgjata si OZHM-të mund të arrihen vetëm nëse pasqyrohen në strategjitë afatshkurtëra dhe afatmesme Para vitit 1990, rendësia e avokatëve ishte e vogël; ata vazhdimisht mbizotëroheshin nga pushteti dhe resurset e prokurorive. Derisa shumë vende të EQL/BSHP-së kanë ndërmarrë hapa në trajtimin e këtij disbalanci, tradita juridike është e ngadalshme në zënien e hapit. Gjyqtarët shpesh vazhdojnë të lëshojnë pe ndaj prokurorëve dhe shumë avokatë vazhdojnë të punojnë si pjesë e kolegjit të avokatëve e jo si avokatë privat. Kështu, edhe kur të pandehurit fi tojnë qasjen fi zike dhe fi nanciare te avokati i tyre, kjo nuk do të thotë se është sinonim i qasjes në drejtësi. Infrastrukura gjyqësore në shumë vende është mjeruese, me nxemje, ujësjellës dhe zyra të dobëta. Në shumë gjykata ende përdoren kafazet e hekurit për të pandehurit. Administrata gjyqësore ka mungesë të hapësirës për mjetet e konfi skuara, të cilat shpesh mbesit te i pandehuri pas ‘konfi skimit’ të tyre. Mekanizmat për zhgjidhjen alternative të kontesteve janë duke u zhvilluar në shumë vende të EQL/ BSHP-së, jo vetëm për shkak të mbingarkesës së gjyqeve, por për shkak se këta mekanizma nganjëherë konsiderohen si më të sigurtë dhe të besueshëm. Besimi i qytetarëve në sistemet juridike të këtyre vendeve ende mbetet i ulët, në disa raste madje mund të krahasohet me besimin në polici. Në anën tjetër, reformat gjyqësore janë në përparim e sipër në shumë vende të EQL/ BSHP-së. Po ashu, qasja në dokumente juridike është duke u përmirësuar, ndërsa puna falas në ofrimin e këshillave gjyqësore dhe programet juridike i bëjnë shërbimet gjyqësore shumë më të përshtatshme për xhepat e qytetarëve. Në përgjithësi trendet janë pozitive, edhe pse në shumë vende përparimi është më i ngadalshëm sesa është pritur. Fuqizimi i vendosjes së agjendës së OZHM-ve në pronësi të vendit Pronësia vendore është përcaktues kyç i efektshmërisë së të gjitha strategjive zhvillimore,5 duke përfshirë ato të ndërlidhura me OZHM-të. Pronësia vendore e proceseve, përmes së cilave bëhet përshtatja e OZHM-ve ndaj rrethanave vendore ka rëndësi të veçantë. Përshtatja në nivel të vendit duhet të ketë parasysh marrëveshjet ekzistuese lidhur me çështjet zhvillimore, nëse ka të tilla. Në vendet ku nuk ekizistojnë marrëveshje të tilla, procesi i përshtatjes ndaj rrethanave vendore mund t’i ndihmojë qeverisë, opozitës dhe organizatave joqeveritare në gjetjen e zgjidhjeve të pranueshme të kompromisit. Përpjekjet e tilla mund të kenë suksese të mëdha në sigurimin e qëndrueshmërisë afatgjate të agjendës zhvillimore, pavarësisht nga rrethanat apo ndryshimet aktuale politike. ( marrja joadekuate e informatave nga palët me interes shpesh ka qenë arsye e kthimeve pasuese të politikave që vijnë me ndryshimin e qeverisë .6) Përveç ndihmesës në fi timin e përkrahjes apo në zvogëlimin e kundërshtimeve nga grupet që do të mund të bllokojnë ndryshimet e dëshiruara politike, proceset kombëtare të përshtatjes së OZHM-ve duhet t’i identifi kojnë përfi tuesit e mundshëm dhe t’i informojnë ata lidhur me përparësitë e politikave të menduara. Pronësia vendore e agjendës së OZHM-ve kërkon që prioritetet zhvillimore, të paraqiture si synime dhe tregues numerikë, të jenë rezultat i proceseve të mirëfi llta të politikëbërjes. Akterët shtetërorë dhe joshtetërorë duhet të përfshihen në të gjitha fazat e procesit. Ky përfaqësim është i nevojshëm në përcaktimin e prioriteteve kombëtare, njëkohësisht duke e ruajtur përqendrimin në grupet me nevojat më të mëdhaja. Agjenda në pronësi vendore gjithashtu më lehtë zbatohet dhe monitorohet, pasi që përfaqësuesit e grupeve më të prekura e plotësojnë praninë në teren të agjencive qeveritare dhe mund të ndihmojnë në identifi kimin e mangësive.Përvoja e vendeve të EQL/BSHP-së sugjeron që agjendat kombëtare të OZHM-ve më së mirë zhvillohen përmes konsultimeve të gjëra me akademikët, shoqërinë civile, sektorin privat dhe me qeverinë e vendit. Konsultimet mund të ndihmojnë në krijimin e njohurive profesionale të nevojshme për hartimin dhe zbatimin e suksesshëm të agjendave të OZHM-ve, duke fi lluar nga identifi kimi dhe operacionalizimi i objektivave kombëtare përmes zhvillimit të kapaciteteve për grumbullimin dhe interpretimin e të dhënave e deri te përcjellja e përparimeve dhe rishikimi i supozimeve të mëhershme. Për më tepër, angazhimi i grupeve shoqërore me ndikim gjatë konsultimeve rreth OZHM-ve mund të jetë një mënyrë relativisht e lirë për shpërndarjen e porosisë së OZHM-ve. Përshtatja e OZHM-ve me strategjitë e tjera zhvillimore kombëtare Shndërrimi i OZHM-ve vendore në vepër kërkon korniza të zbatueshme të politikave dhe pronësinë vendore të procesit. Këto korniza duhet të bazohen apo së paku të jenë të përshatura me strategjitë e tjera kryesore afatshkurtëra dhe afatmesme në nivel kombëtar. Me qëllim të maksimalizimit të ndikimit të përgjithshëm zhvillimor dhe për të ulur shpenzimet, këto dokumente të strategjive duhet të bazohen në objektivat e njëjta afatgjata, ndërsa përcaktimi dhe zbatimi i tyre duhet të jenë në përputhje.
OZHM-të në Evropën qendrore dhe lindore, si dhe në BSHP: prioritetet, sfi dat dhe mundësitë Rubrika 4.1 Lidhja e OZHM-ve me DSZV-në në Azerbejxhan Në Azerbejxhan përpjekjet e shumë donatorëve që nga viti 2001 e ndihmuan sekretarinë dhe njësinë e përcjelljes së varfërisë të Programit Shtetëror për Zvogëlimin e Varfërisë dhe për Zhvillim Ekonomik (PSHZVZHE – DSZV e vendit) për përmirësimin dhe sistemimin e treguesve për matjen e synimeve të OZHM-ve. Procesi i hartimit të PSHZVZHE-së (në vitin 2001-2003) përcaktojë disa rregulla bazike që ishin të rëndësishme për përshtatjen e OZHM-ve ndaj specifi kave të Azerbejxhanit dhe ndaj kornizës së përgjithshme të politikave të Azerbejxhanit. PSHZVZHE ishte përpjekja e parë serioze e vendit në hartimin (në mënyrë të përbashkët) të strategjisë së përgjithshme zhvillimore, e cila ishte e afatizuar, me implikime të caktuara buxhetore dhe e ndërlidhur me OZHM-të e me numra realë buxhetor. Në anën tjetër, PSHZVZHE-ja nuk ishte prioritetizuar sa duhet; kishte vetëm disa synime konkrete; sistemi i monitorimit dhe i vlerësimit është konsideruar si i dobët, ndërsa korniza afatmesme e shpenzimeve ishte disi jofl eksibile.. Në qershor të vitit 2003, sekretaria e PSHZVZHE ia fi lloj së përcaktuari të objektivave specifi k të OZHM-ve me synimet dhe treguesit, duke siguruar përshtatjen e OZHM-ve specifi ke të vendit me PSHZVZHE-në dhe integrimin e vlerësimeve për varfërinë dhe të treguesve për standardin jetësor të përdorur për PSHZVZHE-në. Ky integrim ndimojë që DSZV-ja të bëjë një hap përpara drejt realizimit të OZHM-ve duke i lidhur ato me politikat konktrete për zvogëlimin e varfërisë dhe të rritjes së vetëdijësimit për OZHM-të. Në fund të vitit 2004, Ministria për zhvillim ekonomik, gjegjësisht, ministri i zhvillimit ekonomik deklaroi se pas kryerjes së PSHZVZHE-së në vitin 2005, duhet të formulohet strategjia e re për zvogëlimin e varfërisë e strukturuar për OZHM-të do të mund të formulohej për periudhën 2006-2015 në përputhje me orarin e plotësimit të OZHM-ve. Burim: raporti vjetor i 2004 (Zyra e bashkërenduesit regjional në Azerbejxhan, shkurt 2005– raport vjetor . http:/ / www.un-az.org/ doc/ 2004/ 2004_repor.pdf Objektivat afatgjata siç janë OZHM-të mund të arrihen vetëm nëse pasqyrohen në strategjitë zhillimore afatshkurtëra dhe afatmesme. Për shumicën e vendeve të EQL/BSHP-së, njëri apo të dyja llojet e strategjive afatshkurtëra apo afatmesme janë shumë të rëndësishme: strategjitë për zvogëlimin e varfërisë (apo startegjia për zvogëlimin e varfërisë pa-pers- PRSP);7 dhe strategjitë e ndërlidhura me hyrjen ose integrimin në Bashkim Evropian.8 Për vendet me të hyra të ulta, PRSP-ja është mekanizmi kryesor për bashkërendimin e politikave qeveritare dhe për ndihmën e bashkësisë ndërkombëtare.9 (PRSP-të gjithashtu janë dokumente, përmes të cilave shprehen kushtet për huazim dhe për krijimin e politikave në FMN dhe në Bankë Botërore dhe përmes të cilave zhvillohet një pjesë e madhe e bashkërendimit të donatorëve.) PRSP-të zakonisht marrin formën e planeve të veprimit tre deri në pesë vjeçare që kërkojnë të sigurojnë se politikat ekonomike de ndihma e jashtme të kenë një karakter të mirëfi lltë në favor të të varfërve. PRSP-të në këtë mënyrë lidhen ngushtë me kornizat afatmesme të shpenzimeve dhe me programet e investimeve publike. Krijimi dhe zbatimi i tyre në përgjithësi përcjellet me konsultime të gjëra me akterët nga shoqëria civile, të cilët në parim luajnë një rol të rëndësishëm në monitorimin e zbatimit PRSP-ve.Në vendet e Evropës Juglindore dhe të BSHP-së, DSZV-të janë instrument i përshtatjes së politikave afatshkurtëra dhe afatmesme fi skale, sociale, sektorale dhe të tjera, si dhe të ndihmëses së donatorëve, me synimet afatgjata të OZHM-ve. Synimet kombëtare të OZHM-ve duhet të jenë burim pët caktimin e qëllimeve dhe objektivave të DSZV-së, ndërsa synimet e DSZV-së lidhur me stabilitetin fi skal dhe makroekonomik janë çelës për zhvillimin e qëndrueshëm afatshkurtër dhe afatmesëm dhe, rrjedhimisht, në arritjen e OZHM-ve në afat më të gjatë. Pasi që të dy kornizat e politikave mund të parashohin obligimin e raportimit para qeverisë, integrimi i tyre eksplicit mund të lehtësojë bashkërendimin e raportimit dhe të fuqizojë kapacitetet vendore të përcjelljes dhe analizës së varfërisë. Derisa nevoja për përshtatjen e procesit të OZHMve me atë të DSZV-së tani pranohet nga shumica e palëve me interes, ende mbeten të hapura çështjet për mënyrën më të mirë të integrimit të tyre. Në një anë, Raporti për projektin e mijëvjeçarit10 kërkon lidhjen sistematike të DSZV-ve me synimet dhe afatet dhe përfshirjen në DSZV të analizave të hollësishme për investimet e nevojshme për arrtijen e OZHMve. Ndërsa, në anën tjetër, DSZV-të shpesh lëjnë pjesë të gjëra të agjendës së OZHM-ve, siç është barazia gjinore dhe qëndrueshmëria mjedisore, kryesisht të patrajtuara. Nëse OZHM-të duhet të shërbejnë si instrumente të punës për zbatimin e E strategjive kombëtare të OZHM-ve, fokusi i tematikës së DSZV-ve duhet të zgjerohet. Strategjia e OZHM-ve që nuk përmban vlerësime numerike të resurseve fi nanciare, njerëzore dhe të resurseve të tjera, që janë të nevojshme për zbatimin e saj, mund të jetë pak më shumë se një listë dëshirash 75
Page 1 and 2:
Raporti regjional i OZHM-së për E
Page 3:
Ekipi i raportit Bashkërendues i p
Page 6 and 7:
VI u bazuar në deklaratat e udhëh
Page 8 and 9:
VIII OBJEKTIVAT ZHVILLIMORE TË MIJ
Page 10 and 11:
X OBJEKTIVET ZHVILLIMORE TË MIJËV
Page 13 and 14:
Përmbledhje
Page 15:
në çrrenjosjen e pabarazive brend
Page 18 and 19:
6 OBJEKTIVET ZHVILLIMORE TË MIJËV
Page 21 and 22:
2Trendet zhvillimore të OZHM-ve n
Page 23 and 24:
Centralizimi fi lloj t’ia lëshoj
Page 25 and 26:
Tabela 2.2 Nivelet e BPV-së real ,
Page 27 and 28:
tregtare, si dhe për trajtimin e f
Page 29 and 30:
shoqërive në shtet e reja anëtar
Page 31 and 32:
së foshnjeve dhe të fëmijëve n
Page 33 and 34:
Table 2.2 Dallimet regjionale në q
Page 35 and 36: Figura 2.10 Qasja në furnizim të
Page 37 and 38: kandidate të BE-së (Rumania dhe T
Page 39 and 40: (Figura 2.12). Trende të ngjashme
Page 41 and 42: shprehur në dollarë amerikan. Fam
Page 43 and 44: Hungari apo Slloveni jetojnë nën
Page 45 and 46: Qipro dhe Malta kanë përjetuar nj
Page 47 and 48: Rubrika 2.4 HIV/ AIDS dhe tuberkulo
Page 49 and 50: prej vetëm 40 për qind të mesata
Page 51 and 52: larta të shkollimit si dhe përvoj
Page 53 and 54: kryesore e këtyre vështirësive e
Page 55 and 56: 3 Agjendat kombëtare të OZHM-së
Page 57 and 58: Kjo është posaçërisht e dukshme
Page 59 and 60: vende, siç janë: Republika Çeke
Page 61 and 62: të reja për ndërmarrësinë e fe
Page 63 and 64: urale, në mënyrë që të përmir
Page 65 and 66: vetëm 77 për qind të fëmijëve
Page 67 and 68: në shumicën e këtyre vendeve, sh
Page 69 and 70: Anëtarësimi i afërt i tyre në B
Page 71 and 72: fëmijëve të cilët janë të ven
Page 73 and 74: larta të varfërisë rurale janë
Page 75 and 76: si dhe HIV/ AIDS në veçanti. Mala
Page 77 and 78: shlyej 2.2 miliardë shtesë të pr
Page 79 and 80: Edhe në vendet e tjera ku femrat k
Page 81 and 82: Raportet e OZHM-ve të Kazakistanit
Page 83 and 84: 4OZHM-të në Evropën qendrore dhe
Page 85: OZHM-të në Evropën qendrore dhe
Page 89 and 90: OZHM-të në Evropën qendrore dhe
Page 101 and 102: 5Përfundimet
Page 103 and 104: kombëtare mund të bëhen të rën
Page 105: • identifi kimin më të mirë t
Page 108 and 109: 96 OBJEKTIVET ZHVILLIMORE TË MIJË
Page 110 and 111: 98 OBJEKTIVET ZHVILLIMORE TË MIJË
Page 112 and 113: 100 OBJEKTIVET ZHVILLIMORE TË MIJ
Page 115 and 116: Referencat Aladin, N. 1999. Ndryshi
Page 117 and 118: Pakti i Stabilitetit për Evropën
Page 119 and 120: http:/ / hdr.undp.org/ reports/ glo
Page 121: http:/ / lnweb18.worldbank.org/ eca
Page 136 and 137:
124 OBJEKTIVET ZHVILLIMORE TË MIJ
Page 138 and 139:
Page 140 and 141:
Page 142 and 143:
Page 144 and 145:
Page 146 and 147:
Page 148 and 149:
Page 150 and 151:
Page 152 and 153:
Page 154 and 155:
Page 156 and 157:
Page 158 and 159:
OBJEKTIVET ZHVILLIMORE TË MIJËVJE
Page 160 and 161:
Page 162 and 163:
Page 164 and 165:
Page 166 and 167:
Page 168 and 169:
Page 170 and 171:
Page 172 and 173:
Page 174 and 175:
Page 176 and 177:
Page 178 and 179:
Page 180 and 181:
Page 182 and 183:
Page 184 and 185:
Page 186:
UNDP është rrjet global zhvillimo
show all

Korniza për veprim - UNDP Kosovo

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?