Korniza për veprim - UNDP Kosovo
Korniza për veprim - UNDP Kosovo
Korniza për veprim - UNDP Kosovo
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
56<br />
OBJEKTIVET ZHVILLIMORE TË MIJËVJEÇARIT: KORNIZA PËR VEPRIM<br />
Këto vende kanë raportuar<br />
rritje të fuqishme<br />
ekonomike gjatë viteve<br />
2000 – 2004<br />
Përqindja e popullatës së<br />
Moldavisë që jeton me më<br />
pak se 2.15 $ në ditë sipas<br />
Paritetit të Fuqisë Blerëse<br />
të shprehur në dollarë<br />
amerikan është afër 43 <strong>për</strong><br />
qind<br />
madhësisë së këtij grupi nga 47 në 33 <strong>për</strong> qind.<br />
Raporti i Bullgarisë kërkon që të ofroj furnizime<br />
qendrore me ujë <strong>për</strong> të gjitha vendbanimet<br />
gjer në vitin 2015 (1.3 <strong>për</strong> qind të popullatës<br />
kanë pasur mungesë të tillë në vitin 1990, dhe<br />
<strong>për</strong>mirësimet në këtë fushë nuk kanë qenë<br />
evidente në dekadën e parë të tranzicionit). Nga<br />
viti 2002 gjer në vitin 2015, Rumania synon që<br />
të dyfi shoj <strong>për</strong> qindjen e popullatës me qasje<br />
të qëndrueshme në ujë të pijshëm, i cila do<br />
të siguronte një ngritje prej 150 <strong>për</strong> qind në<br />
disponueshmëri të sistemeve të centralizuara të<br />
furnizimit me ujë në vendet rurale.<br />
Caku global <strong>për</strong> një <strong>për</strong>mirësim domethënës<br />
të jetërave të banorëve të lagjeve të varfra<br />
është ridefi nuar në shumicën e vendeve të<br />
Evropës Juglindore në aspekte të kushteve të<br />
<strong>për</strong>mirësuar të strehimit dhe të atyre sanitare.<br />
Raporti i Bullgarisë koncentrohet në sigurimin<br />
që të gjitha qytezat dhe vendbanimet me më<br />
te<strong>për</strong> se 2000 banorë do të jenë të lidhura me<br />
objekte të trajtimit të ujërave të zeza gjer në<br />
vitin 2015, gjë që do të paraqiste një <strong>për</strong>mirësim<br />
prej 150 <strong>për</strong> qind mbi nivelet e vitit 2000.<br />
Raporti i Kroacisë gjithashtu kërkon zbritje të<br />
numrit të atyre të cilët kanë mungesë në qasje në<br />
objekte të tilla <strong>për</strong> 40 <strong>për</strong> qind gjer në vitin 2015.<br />
Raporti i OZHM-së i Shqi<strong>për</strong>isë kërkon ngritjen<br />
e shpenzimeve shtetërore <strong>për</strong> ambientin, si dhe<br />
futjen e çështjeve të zhvillimit të qëndrueshëm<br />
në planprogramin mësimor shkollor.<br />
Raportet gjithashtu kërkojnë <strong>për</strong>mirësime<br />
domethënëse në sigurinë e <strong>për</strong>gjithshme të<br />
shtëpive. Raporti i Maqedonisë defi non grupin e<br />
synuar si popullatën e cila jeton në vende që nuk<br />
i plotësojnë ‘kushteve <strong>për</strong> jetesë normale’. Edhe<br />
pse numri i amvisërive në rrethana të tilla ka<br />
qenë vetëm 614 në vitin 2002, kjo shifër paraqit<br />
një shumëfi shim prej 20 herë në krahasim me<br />
vitin 1994. Raporti nga Bosnja dhe Hercegovina<br />
ka sugjeron sigurimin e kushteve adekuate të<br />
jetesës si reagim ndaj shkatërrimit të rëndë të<br />
infrastrukturës gjatë luftës. Zvogëlimi i numrit<br />
të fushave të cilat duhet të deminohen në 20<br />
<strong>për</strong> qind në vitin 2015, si dhe rikthimi i pronave<br />
(pjesa e popullatës pa pronësi duhet të zbritet<br />
<strong>për</strong> dy të tretat gjatë periudhës) jgjithashtu<br />
janë synime të raportit. Pa marrë parasysh<br />
<strong>për</strong>parimin e vazhdueshëm në rindërtimin<br />
pas luftës, raporti i Bosnjës dhe Hercegovinës<br />
parashikon që shumica e popullatës në vitin<br />
2015 ka pak gjasë që të ketë qasje në objekte të<br />
<strong>për</strong>mirësuara sanitare.<br />
Objektivi 8: Partneritetet globale <strong>për</strong><br />
zhvi llim në Evropën<br />
Juglindore<br />
Raportet kombëtare mbi OZHM-të nga<br />
Evropa Juglindore theksojnë kërcënimet e<br />
ndërlidhura me vartësinë e tepruar potenciale<br />
nga ndihmat dhe huat e huaja, si dhe theksojnë<br />
rëndësinë e tërheqjes së investimeve të huaja të<br />
drejt<strong>për</strong>drejta. Raporti bullgar kërkon trefi shimin<br />
e investimeve të huaja të drejt<strong>për</strong>drejta ndërmjet<br />
viteve 2001 dhe 2015 në nivelin prej 15 <strong>për</strong> qind<br />
të BPV-së, <strong>për</strong>derisa borxhi i huaj duhet të zbritet<br />
në 55 <strong>për</strong> qind të BPV-së në vitin 2015 (një e treta<br />
e proporcionit të vitit 1990). Raporti i Bosnjës<br />
kërkon zbritjet e barrës së borxhit të vendit si<br />
dhe vartësisë nga ndihmat <strong>për</strong>mes <strong>për</strong>mirësimit<br />
gradual të bilancit tregtar dhe <strong>për</strong>mirësimit të<br />
rolit të Investimeve të Huaja të Drejtë<strong>për</strong>drejta<br />
në fi nancimin e tregtisë së Bosnjës, si dhe<br />
defi citeve të llogarive rrjedhëse. Nivelet në rritje<br />
të Investimeve të huaja të drejtë<strong>për</strong>drejta do<br />
të mundësojnë që fondet e Ndihmës zyrtare<br />
zhvillimore të pakësohen nga niveli i tanishëm që<br />
paraqet një të gjashtën e BPV-së në një <strong>për</strong> qind<br />
të BPV-së në vitin 2015. Raporti maqedon kërkon<br />
rritje të investimeve të huaja <strong>për</strong> të mbuluar nga<br />
nivelet e tanishme prej rreth 2 <strong>për</strong> qind të BPVsë<br />
në ato që janë parë në vitin rekord 2001 (12<br />
<strong>për</strong> qind të BPV-së). Niveli se sa është ekonomia<br />
e Maqedonisë e hapur, krahasuar me shumën e<br />
importeve dhe eksporteve relative ndaj BPV-së,<br />
do të ngritët nga 80 <strong>për</strong> qind të BPV-së në 120<br />
<strong>për</strong> qind gjer në vitin 2015, <strong>për</strong>derisa rritja e<br />
<strong>për</strong>shpejtuar e eksportit do të zvogëlojë defi citin<br />
tregtar nga 20 në 12 <strong>për</strong> qind të BPV-së në këtë<br />
kohë. Gjer në vitin 2015, Shqi<strong>për</strong>ia pret që të<br />
katërfi shoj hyrjen vjetore të Investimeve të huaja<br />
të drejtë<strong>për</strong>drejta, nga 150 milionë $, sa ishin<br />
në vitin 2002.Zhvillimi i shoqërive informative<br />
shfaqet si prioriteti i OZHM8 në disa nga<br />
raportet kombëtare. Raporti I Rumanisë kërkon<br />
dyfi shimin e numrit të njerëzve të ndërlidhur<br />
me rrjete të telefonisë fi kse gjatë viteve 2001<br />
- 2015. Norma e de<strong>për</strong>timit të kompjuterëve<br />
personalë do të ngritët <strong>për</strong> së paku 20 <strong>për</strong> qind<br />
në baza vjetore, gjë që do të shpie në një ngritje<br />
të shtatëfi shtë gjatë viteve 1998 - 2015 (mbi 130<br />
kompjuterë personalë <strong>për</strong> 1,000 banorë). Bosnja<br />
dhe Hercegovina parashikon një zgjerim të<br />
qëndrueshëm me vitin e synuar 2015 në aspekte<br />
të telefonisë fi kse (<strong>për</strong> të mbuluar çerekun e<br />
popullatës), de<strong>për</strong>timin e kompjuterëve personal<br />
(një ngritje katërfi sh krahasuar me vitin 2001) si<br />
dhe ngritje në shfrytëzim të internetit (nga 1 në<br />
15 <strong>për</strong> qind). Rritja eksponenciale në shpenzime<br />
hulumtuese dhe zhvillimore, <strong>për</strong> të arritur 1 <strong>për</strong><br />
qind të BPV-së, gjithashtu do t’i <strong>për</strong>krahë këto<br />
trende. Raporti shqiptar parashikon trefi shimin<br />
e numrit të linjave telefonike dhe shfrytëzuesve<br />
të telefonave mobilë gjer në vitin 2015, dhe<br />
kërkon ngritjen e de<strong>për</strong>timit të kompjuterëve<br />
personalë dhe të internetit <strong>për</strong> 35 <strong>për</strong> qind.<br />
Prodhimi i energjisë elektrike duhet të rritet <strong>për</strong><br />
50 <strong>për</strong> qind gjatë kësaj kohe, <strong>për</strong>derisa humbjet<br />
në bartjen e rrymës elektrike duhet të zbriten<br />
<strong>për</strong>gjysmë.3
Change language