19.06.2013 Views

Korniza për veprim - UNDP Kosovo

Korniza për veprim - UNDP Kosovo

Korniza për veprim - UNDP Kosovo

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Aneksi 2 Monitorimi i progresit drejt OZHM-ve të<br />

<strong>për</strong>shtatura <strong>për</strong> nivelin kombëtar<br />

Mbledhja e të dhënave cilësore<br />

Të dhënat cilësore janë të rëndësishme <strong>për</strong><br />

monitorimin e progresit të vendit drejt OZHMve.<br />

Ato na mundësojnë ta kuantifi kojmë<br />

<strong>për</strong>formancën prandaj duhet të bazohen në<br />

treguesit e defi nuar mirë duke pasur në shënjestër<br />

çështjet me interes kombëtar. Të dhënat duhet<br />

të japin një pasqyrë gjithë<strong>për</strong>fshirëse dhe<br />

kuptimplotë të progresit të vendit në një seksion<br />

të caktuar të agjendës. Ato duhet të mbulojnë<br />

tërë territorin e vendin <strong>për</strong> sa kohë që të zgjat<br />

<strong>për</strong>kushtimi. Këto të dhëna të mbledhura duhet<br />

të <strong>për</strong>faqësojnë popullësinë e prekur nga një<br />

çështje e caktuar. Ndarja sipas gjinisë, moshës,<br />

statusit socioekonomik dhe lokalitetit është<br />

esenciale <strong>për</strong> theksimin e hapësirave të varfërisë<br />

të cilat nuk mund të paraqiten në shifrat<br />

kombëtare. Sado që të jetë i ndërlikuar procesi i<br />

mbledhjes së të dhënave, ajo ka <strong>për</strong> qëllim që të<br />

shërbejë si bazë <strong>për</strong> <strong>për</strong>caktimin e prioriteteve<br />

kombëtare, duke rezultuar kështu në objektiva<br />

dhe synime që duhet të jenë të kufi zuara <strong>për</strong><br />

nga numri, të jënë të vazhdueshme dhe të mund<br />

t’i komunikohen lehtë publikut të <strong>për</strong>gjithshëm<br />

(UNDG 2001).<br />

Institucionet shtetërore identifi kojnë, mbledhin<br />

dhe monitorojnë të dhënat që shërbejnë <strong>për</strong><br />

të matur progresin drejt zotimeve të OZHMve<br />

kombëtare. Kjo presupozon se ministritë<br />

e qeverisë, administratat lokale dhe zyret<br />

statistikore kanë edhe kapacitetin <strong>për</strong> të kryer<br />

këto funksione edhe vullnetin <strong>për</strong> të komunikuar<br />

rezultatetet. Raportimi i OZHM-ve kërkon që<br />

këto institucione të kenë kapacitetin që të japin<br />

të dhëna të besueshmë dhe të krahasueshme<br />

në mënyrë të rregullt. Për hirë të efi kasitetit<br />

të kostos dhe krahasueshmërisë, të dhënat<br />

duhet të mbledhen në bazë të konventave dhe<br />

procedurave të <strong>për</strong>caktuara në nivel kombëtar.<br />

Derisa mbledhja e të dhënave mbetet nën<br />

fushën e <strong>për</strong>gjegjësisë së qeverive shtetërore,<br />

treguesit e OZHM-ve duhet të <strong>për</strong>mbushin<br />

standardet ndërkombëtare. Kjo do të thotë se<br />

metodologjia e zbatuar duhet të aplikohet në<br />

mënyrë të vazhdueshme <strong>për</strong> një periudhë të<br />

tërë kohore. Duhet bërë referim i duhur edhe në<br />

të dhënat standarde. Kurdo që është e mundur,<br />

duhet të bëhen referenca edhe <strong>për</strong> burimet<br />

publike që janë në dispozicion. Raportet duhet<br />

të paraqesin sqarime <strong>për</strong> ndonjë të metë ose<br />

mos<strong>për</strong>puthje të të dhënave derisa paraqiten të<br />

gjitha vlerësimet e bëra.<br />

Nuk është gjithmonë lehtë që të sigurohen<br />

të dhëna cilësore në rajonin e EQL /BSHP-së.<br />

Metodologjia statistikore e <strong>për</strong>dorur gjatë<br />

komunizmit ka qënë ndryshe nga standardet<br />

botërore dhe shtetet në tranzicion kanë pasur<br />

vështirësi në ndërtimin e kapaciteteve të duhura<br />

institucionale <strong>për</strong> mbledhjen dhe <strong>për</strong>punimin e<br />

të dhënave. Shumë zyre statistikore në rajonin<br />

e EQL/BSHP-së kanë <strong>për</strong>jetuar zvogëlime të<br />

mëdha të fi nancimit dhe personelit ndersa qasja<br />

në teknologjinë moderne të kompjuterëve<br />

mbetet ende e kufi zuar. Këto vështirësi janë<br />

<strong>për</strong>zier me sh<strong>për</strong>bërjen e shteteve, ekzistencën<br />

e konfl ikteve të brendshme dhe krijimin e<br />

strukturave te reja shtetërore. Në këto rrethana<br />

institucionet statistikore shpesh janë shuar ose<br />

nuk kanë mundur të mbajnë hapin me situatën<br />

që ndryshonte në mënyrë të shpejt (zhvendosja<br />

e njerëzve, <strong>për</strong>keqësimi i shërbimeve publike<br />

dhe shkatrrimi i ekonomisë).<br />

Cilësia e raporteve kombëtare të zhvillimit<br />

njerëzor varet në masë të madhe nga kapaciteti<br />

i vendit të prodhojë dhe shfrytëzoj të dhënat<br />

statistikore. Raportet kombëtare shpesh<br />

<strong>për</strong>mbajnë mangësi të shumta. Së pari,<br />

boshllëqet e mëdha në statistikat themelore të<br />

zhvillimit njerëzor, siç janë regjistrimi në shkolla,<br />

shkalla e shkollimit dhe madhësia e popullsisë<br />

shpesh bëhen të qarta kur të dhënat kombëtare<br />

mbledhen në nivel rajonal ose botëror. Së dyti,<br />

zyret statistikore shpesh zbatojnë metodologji<br />

jostandarde kur bëjnë kalkulimin e indekseve<br />

dhe mbështeten në burime cilësore jozyrtare.<br />

Në fund, formati i të dhënave të paraqitura<br />

nuk është gjithmonë i qartë dhe transparent<br />

ku ndodh të mungojnë disa burime <strong>për</strong> disa<br />

shifra. Si rezultat i këtyre mangësive ka shumë<br />

mos<strong>për</strong>puthje në mes të të dhënave kombëtare<br />

me ato ndërkombëtare. Kjo e bën shumë të<br />

vështirë krahasimin e mirfi lltë të vendeve të<br />

ndryshme. Nuk ekzistojnë zgjidhje të thjeshta<br />

<strong>për</strong> këto probleme.<br />

Respektimi i pronësisë kombëtare mbi agjendat<br />

e OZHM-ve në të gjitha vendet e rajonit kërkon<br />

që <strong>për</strong>pjekjet <strong>për</strong> <strong>për</strong>mirësimin e cilësisë së të<br />

dhënave duhet të fokusohen në nivele kombëtare.<br />

Edhepse krahasimet mes shteteve mund të jenë<br />

të dobishme, ato nuk janë të mundshme në të<br />

gjitha rastet <strong>për</strong> shkak të larmisë së agjendave<br />

kombëtare. Objektivi i <strong>për</strong>gjithshëm është<br />

që të monitorohet zhvillimi brenda vendit.<br />

Starndardet statistikore ndërkombëtare duhet<br />

të shfrytëzohen si udhëzues, por jo si drejtues<br />

<strong>për</strong> zhvillimin e treguesëve kombëtar që<br />

mund të jenë të dobishëm në shfrytëzimin e<br />

mjeteve në dispozicion. Burimet kombëtare<br />

<strong>për</strong> monitorimin e OZHM-ve <strong>për</strong>fshijnë (UNECE<br />

2004):<br />

• Regjistrimet e popullsisë. Në shumicën e vendeve<br />

Anekset<br />

113

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!