Dagiti Nagannac ken Annac (II) - Seventh Day Adventist Reform ...

Dagiti Naipalaon 

1. Dios, Cristo, ken Sangkataoan - - - - - - - - - - - - - - -5 

2. Kallaysa: Ingga-adda Biag a Panagtipon - - - - - - - - 10 

3. Ti Asawa a Lalaki ken Asawa a Babai - - - - - - - - 15 

4. Dagiti Nagannac ken Annac (I) - - - - - - - - - - - - - - 20 

5. Dagiti Nagannac ken Annac (II) - - - - - - - - - - - - - - 26 

6. Relihion iti Pagtaengan - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 31 

7. Aglawlaw ti Pagtaengan - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 36 

8. Ti Pagtaengan kas Pagsanayan a Pagadalan - - - - - - 41 

9. Ti Gunglo ti Pamilia - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 47 

10. Disiplina ti Pamilia - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - 52 

11. Dagiti Influensia ti Pagtaengan - - - - - - - - - - - - - - 57 

12. Gagayyem, Kakabagian ken Pagliwliwaan - - 62 

13. Panangimaton kadagiti Pakarikutan ti Pagtaengan 67 

Dagiti Pangsabado a Leksion, inaldaw a programa ti panagadal, naibasar laeng iti Biblia ken 

Espiritu ti Padto nga awanan iti nainayon a komento. Dagiti naadaw a sasao ket ababada a 

mangipaay iti natarus a kapanunotan. Naipaay dagiti braket [ ] kadagiti sumagmamano a kaso 

tapno maipasigurado ti kinalawag, umiso a kaipapan ken nalinis ken nalaka a mabasa. 

Mairekomenda ti ad-adda pay a panangadal kadagiti nairekomenda a pablaak. 

2

Pauna a Sarita 

Iti rukod a dipay naimatangan idi, ti pamilia ket mararaut. Masansan ti 

suppiat, di agkatunosan nga agassawa, pannakaliput iti kari ti kallaysa, 

nasaem a panagsisina, diborsio ken panagasawa manen, napaspas ti yaadu 

dagiti nabaybay-an wenno naabandona nga ubbing iti aglawlawtayo. Ti 

pannakaduprak ti pagtaengan ti maysa kadagiti kadagsenan a problema a 

sangsangoen dagiti tattao iti adu a pagpagilian ita. Nakaledleddaang a 

kinapudno a ti galad ti Nacristianoan a pagtaengan ket agbalbalinen a 

“mapukpukaw a kita” iti maikaduapulo ket maysa a siglo. Maysa kadagiti 

nakaam-amak a tanda ti pannakadadael iti pagtaengan, diborsio a buyogan 

dagiti nakabutbuteng a banagna isu ti rumbeng a maiyuna iti listaan. 

Ti laeng evangelio ti Apotayo a Jesu Cristo ti maisalakan ti pagtaengan. 

Gapu iti daytoy, nangted ti Dios kadagiti panursuro iti Biblia a, no suroten, 

saan laeng a mangpasingked iti naragsak a pamilia no di ketdi agserbi a 

mangpasubli kadagiti saan nga agtutunos a puso ken nagrakrak a pagtaengan. 

Daytoy a kuwarter, babaen iti titulo Ti Nacristianoan a Pagtaengan, 

adalentayo a nalaing ti kaadduan daytoy a bilin tapno makaibangon kadagiti 

naballaigi a Nacristianoan a pampamilia. Adu a balbalakad ti naurnong 

manipud kadagiti sinurat ni Ellen G. White. Naasawaanka man wenno saan, 

nagannac wenno anac, dagitoy naitiempo a pammagbaga ket addaan kadagiti 

leksion para iti tunggal maysa. Kararagmi a dagiti pagtaengan ket agbalin a 

bassit a langit iti rabaw ti daga. Ngem gutogutenna daytoy ti panangisuko iti 

bukodtayo a nataoan a sirib ken nainlubongan a wagas ket suroten ti sirib ken 

wagas ti Dios. 

No mapasayaat ti disiplina, urnos ken kinadalus, kasta met iti tunos, 

kappia ken ayat, no dagiti kankanta ken karkarag agpangato iti binigat ken 

rinabii manipud kadagiti naconvertir ken managyaman a puso a naummong iti 

aglawlaw iti altar ti pamilia, no tunggal miembro ti pamilia pagbiaganda 

dagiti panursuro ti Sao ti Dios, ngarud ti presencia ni Cristo ken dagiti 

nasantoan nga angeles ket marikna iti pagtaengan. Dagiti kakasta a 

pagtaengan ti agbalin a makapabang-ar a lugar para kadagiti nabannog nga 

agdaldalyasat, pagsanayan a pagadalan para kadagiti agtutubo ken nabunga a 

tay-ak ti misyonero a pakanamnamaan ti tunggal nagannac iti nabunga nga 

apit manipud iti napudno a panagtrabahoda. 

Dagiti bendisyon coma ti Dios ti maipaay kadagiti nagannac ken annac, 

manursuso ken estudiante, bayat iti panagadalda kadagitoy a leksion! 

Ti Departamento ti Eskuwela Sabatina ti Komperensya Heneral 

3

Umuna a Pangsabado a Daton para iti 

Iglesia idiay Pune, India 

4 

SABADO, ABRIL 6, 2013 

Maysa a nalawa a democrasia a pagilian ti India nga addaan iti 1.2 bilion 

a tattao nga addaan kadagiti agduduma a relihion kas Hinduismo, Islam, 

Budismo, Sikismo, Zoroastrianismo, Jainismo ken Cristianismo. 

Babaen iti dimmanon a mensahe ti Repormasyon iti India agarup kagudua 

a siglo ti napalabas, nagpannuray ti naan-anay a pannakasukogna sacbay a 

nakaipaay kadagiti umuna a bungana iti akin-amianan ken amianan a daya a 

paset ti India iti nasapa a walopulo. Sipud iti dayta a tiempo, ti Agdama a 

Kinapudno ket nagtutuloy a mangdanon iti tunggal suli ti pagilian. 

Saan a kas iti adda iti lubong, adu a karit, rikrikot ken pannakaidadanes ti 

sangoen iti nakain-inaka a rukod iti daytoy naidumduma a paset. No lagipen 

ti kapadasan dagidi nagkauna nga Adventista, maiyallangogantayo dagitoy 

makapaganetget a balikas: “Adu a tawtawen a dagiti payonir ti trabahotayo 

ket nakigubalda iti bisin, kasta unay a rigat tapno maisaadda ti agdama a 

kinapudno iti nagundaway a disso. Addaan laeng iti bassit nga alikamen, 

nagtrabahoda a di agressat, ket binendisyonan ti Dios ti napakumbaba a 

peksada…Ita, no ibilin ti Dios nga ipacdaartayo ti mensahe iti maminsan pay 

a sibibileg….saantayo kadi a sumungbat kas maysa a tao ket aramiden ti 

bilinNa? Saantayo kadi nga iplano nga ipatulod dagiti mensaherotayo 

kadagitoy a tay-ak ken suportarantayo ida a sibubuslon?... Bayat iti 

panangaramidtayo iti daytoy, masarakantayo a sumrec ti pamataudan kadagiti 

kamaligtayo, ket maaddaantayo kadagiti pundo tapno maidanon pay iti 

nalawlawa ken ad-adayo pay ti pakadanonan ti trabaho.”- 9T 98-101. 

Ti Pune ket maysa a nakalawlawa a ciudad iti estado ti Maharashtra 

agarup sangagasut a milya manipud Mumbai – ti kalawaan a ciudad ti India. 

Nalatak idi ti Pune a maysa nga ili sipud 847 A.D. Ita, daytoy nadur-as a 

ciudad ket nalatak kas centro ti pagadalan, ken kadagiti nagduduma nga 

aktibidades ken agduduma a relihion. Hinduismo ti nangnangruna a relihion, 

ket iti dagup ti 1.1bilyon a bilang ti tao, basbassit ngem 2% dagiti Cristiano. 

Panawenen ti pannakaipasdec iti Pune ti capilia a mangdayaw iti pudno 

ken sibibiag a Dios, ngem agbalin laeng daytoy babaen iti nabuslon a tulong 

dagiti kakabsat iti intero a lubong. Yun-unamin ti agyaman kadagiti 

napapateg ken nabuslon a tulongyo. 

Dagiti kakabsatyo manipud Pune

Leksion 1 Sabado, Abril 6, 2013 

Dios, Cristo, ken Sangkataoan 

“Ti Dios adda idi ken Cristo a pakicappiaennatayo ti lubong 

kencuana met laeng a saanna nga ipabaclay cadagiti tattao dagiti 

salungasingda; ket intalecna cadacami ti sao ti pannakicappia.” (2 

Corinto 5:19). 

“Sipud di immay nakipagtaeng ni Jesus kadatayo, ammotayon nga 

am-ammo ti Dios dagiti suottayo ket makipagrikna kadagiti leddaangtayo. 

Maawatan ti tunggal anac ni Adan a lalaki ken babai a ti Namarsuatayo – 

gayyem dagiti managbasol.” – MLT, p. 290. 

Maisingasing a Basbasaen: DA, pp. 33-36 

Domingo Marzo 31 

1. MAYSA A NADIOSAN A PANNAKIRELASYON 

a. Iladawan ti relasyon nga adda kenni Cristo iti Ama (a) sacbay nga 

immay Isuna ditoy lubong, ken (b) idi adda Isuna ditoy lubong. Juan 

1:1, 14; Filipos 2:5-8; Juan 17:5. 

“Ti maikasangapulo ket pito a kapitulo ti Juan silalawag a saoenna ti 

maipapan ti personalidad ti Dios ken ni Cristo, ken ti relasyonda iti tunggal 

maysa.” – 5 BC, p .1145. 

“Ti Kangatoan iti universo saan a nagmaymaysa iti trabahoNa nga 

agaramid iti naimbag. Adda kaduaNa – katrabahoanNa a makaappreciar 

kadagiti panggepNa, ken mabalinNa a kabingay iti ragsakNa a mangted 

ragsak kadagiti naparsua. ‘Idi punganay adda ti Verbo, ket ti Verbo adda iti 

Dios, ket ti Verbo isu, Dios. Isu met laeng adda idi punganay iti Dios’ (Juan 

1:1,2). Ni Cristo, ti Verbo, ti bugbugtong nga Anac ti Dios, ket naikadua iti 

agnanayon nga Ama – maymaysa iti galad, iti kababalin, iti panggep – isu 

laeng ti makabalin a makastrec kadagiti amin a balakad ken panggep ti Dios.” 

– PP, p. 34. 

b. Kasanu a pinasingkedan ni Cristo ken ti Dios Ama ti kinauneg ti 

relasyonda? Juan 8:29; Mateo 17:5. 

5

Lunes Abril 1 

7. TI PLANO TI NAMARSUA 

a. Para iti ania a panggep nga imparsua ti Dios ti daga? Isaias 45:18. 

Kaano ken kasano a maipatungpal ti orihinal a panggep ti Dios? 

Salmo 37:29; 2 Pedro 3:13. 

“Innala ti amin a langit ti nauneg ken naragsak nga interes iti 

pannakaiparsua ti lubong ken ti tao. Dagiti nataoan a parsua ket maysa a baro 

ken naidumduma nga urnos. Naaramidda a ‘kaldawan ti Dios, ket plano idi ti 

Dios nga agpaaduda iti rabaw ti daga.” – RH, Feb. 11, 1902. 

b. Ania nga ayo ti innala ti Dios kadagiti simmungbat iti singasingNa? 

Salmo 145:18, 19; Isaias 49:14-16. 

“No agpakaasitayo iti Dios a kaassianNatayo iti ladingittayo, ken 

ibagnosNatayo babaen iti Espiritu SantoNa, pulos a dinanto paglikodan ti 

kararagtayo. Posible pay kadagiti nagannac a panawan ti mabisbisin nga 

anacna ngem ti Dios a dinto pulos mangrejectar iti asug ti agkasapulan a puso 

ken gumawgawawa a puso.” – MB, p. 132. 

k. Iladawan ti ayo a mapaadda iti puso dagiti sumungbat iti ayat ti Dios 

a naipalgac kenni Cristo. 1 Juan 4:19, 9-11. 

“Naibangon ti relihion iti ayat ti Dios, nga isu ti mangiturong kadatayo 

nga agayat iti tunggal maysa. Napno daytoy iti panagyaman, kinapakumbaba, 

nabayag nga agitured. Manangilacsid iti bagi daytoy, managibtor ken nalaka 

a mamakawan. Isacrificiona ti sibubukel a biag ken idanonna ti influensiana 

kadagiti sabsabali. 

“Dagiti agayat iti Dios dida pasangbayen da gura ken apal. No ti 

nainlangitan a prinsipio ti agnanayon nga ayat punoenna ti puso, agluppias a 

mapan iti sabali. Saan laeng a gapu a nakaawatda ti pabor kadacuada, no di 

ket gapu ta ti ayat isu ti prinsipio a mamagtignay ken mangpasayaat iti ugali, 

mangituray iti rikna ken mangtengngel kadagiti pagreggetan, mangpasuko iti 

gura ken mangitag-ay ken mangitan-ok kadigiti rikrikna. Daytoy nga ayat…. 

Ket kas kalawa ti lubong ken kas kangato ti langit, ket maitunos kadagiti 

agtrabtrabho nga angel. Daytoy ayat a naipateg iti kararua pasam-itenna ti 

intero a biag ket mangipaay iti mangpapino nga influensia kadagiti amin nga 

aglawlawna.” – 4T, p. 223, 224. 

6

Martes Abril 2 

3. TI PANNAKIRELASYON TI DIOS ITI SANGKATAOAN 

a. Kasano a nabendisyonantayo babaen iti pannakirelasyontayo iti 

Kinadios? Mateo 7:7-11. Ania a pammanecnec ti inted ti Dios 

kadatayo nga ay-ayatenNatayo ken maseknan iti pagimbagantayo? 

Jonas 4:2 (maudi a paset); Mikias 7:18. 

“Pagaayat dagiti angeles ti agrukbab iti sangoanan ti Dios; pagaayatda ti 

adda iti asidegNa. Ibilangda a kaindaclan a ragsacda ti makisao Kencuana; 

ngem kadagiti annac ti daga, nga agkasapulan unay iti tulong a ti Dios laeng ti 

makaipaay. Kasla mapnecdan a magna nga awanan iti lawag ti EspirituNa, ti 

pannakikadua ti presenciaNa.” – SC, p. 94. 

“In-galut ti Dios dagiti pusotayo Kencuana babaen kadagiti saan a 

mabilang a pagilasinan iti langit ken daga. Babaen kadagiti banbanag ti 

nakaparsuaan, ken ti kaunegan ken kaumbian a naindagaan a galut a 

maammoan dagiti natoan a puso.” – Ibid., p. 10. 

b. Ania ti siaannugot nga aramiden ti Dios para kadagiti kameng ti 

nataoan a pamilia kalacsidan ti nadadael a kasasaadda? Mateo 

6:25-30 

“Iti sermon idiay Bantay, impasigurado ni Cristo kadagiti dicipulosNa 

dagiti agkakapateg a leksion mainaig ti kinapateg ti agtalek iti Dios. Nairanta 

dagitoy a leksion a mangpabileg kadagiti annac ti Dios iti amin a panawen, 

ket simmangbayda iti tiempotayo a napno kadagiti sursuro ken liwliwa. 

Intudo ti Mannubbot kadagiti pasurotNa dagiti billit iti angina a bayat ti 

panangikantada ti pagdaydayawda, awanan pannakadagsen kadagiti 

pagannongan a kapanpanunotan, ta ‘saanda nga agmula, saanda met nga 

agapit.’ Ngem ketdi ipaay ti naindaclan nga Ama ti kasapulanda. Sinaludsod 

ti Mannubbot, “Saan kadi a naimimbagcayo ngem kadacuada?’ (Mateo 

6:26).” – Ibid., p. 123. 

k. Sino ti tumulong kadagiti lallaki ken babbai iti pananggun-odda iti 

umno a pannakirelasyon? Galacia 5:22, 23; 2 Pedro 1:3-7. 

“Dagiti agbalin a baro a parsua ken Cristo Jesus mangisangbayda kadagiti 

bungbunga ti Espiritu, ‘ayat, rag-o, talna, nabayag a panagitured, kinaanus, 

kinalaing, kinamanagtalek, kinaemma, panagteppel’ (Galacia 5:22, 23)”. – 

Ibid., p. 58. 

7

Mierkules Abril 3 

4. IBAGA TI DIOS DAGITI KASAPULAN TI TAO 

a. Ania dagiti rason a napan da Agar ken iti anacna a lalaki idiay 

disierto, ken iti ania a wagas nga impaay ti Dios dagiti kasapulanda 

Agar ken ti anacna a lalaki? Genessis 21:9-11, 17-20. 

b. Mainaig iti personal a pannakirelasyon, ania a prinsipio ti naipakita 

iti pakasaritaan ti babai a natiliw iti pannakiabig? Juan 8:10, 11. 

Kasano a binigbig ni Jesus ti dignidad ti sangkataoan? Lucas 15:1, 2. 

“Iti tignay ni Jesus a nangpakawan iti babai [naakusaran a 

nagsalungasing iti maikapito a bilin] ken nangpaganetget kencuana nga 

agbiag iti naim-imbag a biag, ti kababalin ni Jesus nagranniag ti pintas ti 

naan-anay a kinalinteg. SaanNa a sinapul ti mangcondena no di ket 

mangisalacan.” – DA, p. 462. 

“Nagtugaw ni Jesus kas madaydayaw a sangaili iti lamisaan ti 

agsingsingir ti buis, babaen iti pannakipagrikna ken nalaing a 

pannakikaduaNa ti mangipakpakita a binigbigNa ti dignidad ti sangkataoan; 

ket tarigagay dagiti tattao ti agbalin a maikari iti talekNa. Kadagiti mawaw a 

pusoda a nagtinnag dagiti balikasNa a buyogan ti nasantoan, mangted-biag a 

bileg. Nariing dagiti baro a rikna, ket nalukatan ti posibilidad ti baro a biag 

kadagiti walang ti kagimongan.” – Ibid., p. 274. 

k. Ania ti kari ti Dios iti tunggal maysa a naitalek iti salluadNa? 

Zacarias 2:8; Isaias 49:15, 16; Mateo 10:29, 30. No italektayo ti 

biagtayo iti Dios, kasano a masiguradotayo a salacnibannatayo dagiti 

nainlangitan nga ahencia? Juan 10:28, 29. 

“Ti kararua a naisuko kenni Cristo agbalin a bukodNa a pagkamangan, a 

tengngelNa iti nagubat a lubong ket rantaNa nga awan ti turay a maam-ammo 

itoy no di ti bukodNa. Ti kararua a kasta a salsaluadan dagiti nainlangitan nga 

ahencia dinto maduprak kadagiti pangraut ni Satanas.” – Ibid., p. 324. 

“Kabayatan nga itunda ni Cristo iti amin a lubong ti awisNa nga umasideg 

Kencuana tapno maisalacan, binilinNa dagiti angelesNa a mangipaay iti 

nadiosan a tulong iti tunggal kararua nga agbabbabawi a sumangbay 

Kencuana, ket personal nga umay Isuna babaen iti Espiritu Santona iti 

tengnga ti iglesia.” – TM, p. 15. 

8

Hueves Abril 4 

5. TI PAGWADAN A PANNAKIRELASYON 

a. Ania ti pagayatan ti Dios para kadatayo mainaig iti nainlangitan a 

pannakirelasyon? Juan 3:16, 17; 17:3, 22. 

“Isuna a namarsua iti tao, naawatanNa ti pateg ti sangkataoan. 

ImpacdaarNa ti diablo a kabusor dagiti kalikagumanNa a bendisyonan ken 

isalacan. Iti tunggal tao, nakitaNa ti anac ti Dios, maysa a mabalin a maisubli 

iti gundaway iti nadiosan a pannakirelasyon.” – Ed., p. 79. 

b. No mapadasantayo dagiti bendisyon ti pannakirelasyon iti Dios, ania 

ti iturongna nga aramidentayo? 1 Corinto 9:16; 2 Corinto 5:14, 15. 

“No kayatmo ti agbalin a pasurot ti Mannubbot, kasapulan a pasayaatem ti 

pannakipagrikna ken simpatia…. No kumitkitaka ken Jesus, agsaksakdo 

manipud Kencuana iti pannakaammo, pigsa ken parabor, mabalinmo ti 

mangibingay iti liwliwa iti sabali , agsipud ta ti Mangliwliwa adda kenca.” – 

WM, p. 26. 

“Ti ayat ni Cristo, naipalgac kadatayo, mamagbalin kadatayo a nakautang 

kadagiti amin a saan a makaammo Kencuana. InikkanNatayo ti Dios iti 

lawag, saan laeng a para iti bagitayo no di ket ibingay met kadacuada.” – SC, 

p. 81. 

Viernes Abril 5 

PERSONAL A PANGREPASO A SALSALUDSOD 

1. Kasano ti pannakaawattayo iti sumagmamano a punto iti relasyon ni 

Cristo ken iti Dios? 

2. Ania a mensahe ti naiturong kadacuada a kadagiti alaldaw ti sipnget 

nariknada a saan a sipapanunot ti Dios kadacuada? 

3. Ania a pammanecnec ti mangipakita a ti pannakirelasyontayo iti 

kinaDios ket napateg unay? 

4. Isalaysay dagiti kapadasan da Agar ken ti babai a natiliw iti 

pannakiabig. Kasano nga impakita ti Dios iti gagarNa iti 

sangkataoan? 

5. Ania ti sumagmamano kadagiti kababalin nga adda kadigiti pasurot 

ni Cristo tapno maiparangarangda ti kababalin ti langit kadagiti 

dadduma? 

9


KALLAYSA: INGGA- ADDA BIAG A PANAGTIPON 

“Gapuna a ti pinagtipon ti Dios a maymaysa, saan coma a pagsinaen 

ti tao” (Mateo 19:6). 

“Kas ti tunggal maysa kadagiti naimbag a sagut ti Dios a naitalek a 

salimetmetan ti sangkataoan, ti kallaysa ket nadadael gapu iti basol, ngem 

panggep ti evangelio nga isubli ti kinadalus ken kinapintasna.” – MB, p. 64. 

Maisingasing a Basbasaen: The Adventist Home, pp. 105-128. 

Domingo Abril 7 

1. TI NAGTAUDAN TI KALLAYSA 

a. Idi pinaadda ti Dios ti pasdec ti kallaysa, ania a linteg ti 

imbangonNa para kadagiti lallaki ken babbai? Genesis 2:24. 

“Bayat a pinagtipon ti Namarsua dagiti ima ti nasantoan a pareha iti 

agkallaysa, kinunaNa, ti lalaki ‘panawannanto ti amana ken ti inana, ket 

tumiponto iti asawana, ket agbalindanto a maymaysa a lasag’(Genesis 2:24), 

ImpacdaarNa ti linteg ti kallaysa para kadagiti amin nga annac ni Adan 

agingga iti panagserra ti tiempo. Dayta impacdaar ti Ama a naimbag isu ti 

linteg nga addaan kangatoan a bendisyon ken pakasukogan para iti tao.” – 

MB, pp. 63, 64. 

b. Para iti ania a rason a naipasdec ti kallaysa? Genesis 2:18; 1:26-28; 1 

Corinto 7:2. 

“Rinambakan ti Dios ti umuna a kallaysa. Ngarud ti naipasdec ket 

para iti nangirugi itoy – ti Namarsua iti universo. ‘Ti panagasawa nadayaw’ 

(Hebreo 13:4); maysa kadagiti kaunaan a sagut ti Dios iti tao; ket maysa 

kadagiti dua a naipasdec a, kalpasan ti Pannakatnag, intugot ni Adan iti labes 

dagiti ruangan ti Paraiso. No dagiti nadiosan a prinsipio ket nabigbig ken 

natungpal iti daytoy a banag, ti panagasawa ket maysa a bendisyon; bantayan 

ti kinadalus ken ragsak ti puli. Ipaayanna ti tao iti pannakikadua a kasapulan. 

Itag-ayna dagiti galad ti bagi, panunot ken moralidad.” – PP, p. 46. 

10

Lunes Abril 8 

2. PANANGPILI ITI KADUA 

a. Ania nga ehemplo ti inted ni Abraham iti panangpili iti asawa ni 

Isaac? Genesis 24:1-4, 67. Ilawlawag no kasano kalawa ti 

pakaidumaan dagiti agkunkuna a Cristiano manipud kenni Isaac iti 

daytoy a banag. 

“Anian a pannakaisupadi ti dana ni Isaac kadagiti sursuroten dagiti 

agtutubo iti panawentayo, uray kadagiti agkunkuna a Cristiano! Masansan a 

marikna dagiti agtutubo a no maipapan iti panagayatda, ti laeng bagbagida ti 

rumbeng a maiyumang – banag a saanen a nakontrol uray ti Dios wenno 

nagannac. Nabayag sacbay a madanonda ti(husto a tawen) kinamalalaki ken 

kinababai – impagarupda a kabaelandan ti agpili, uray awan ti tulong dagiti 

nagannacda. Sumagmamano a tawen ti biagda a naasawaan ti nakaanay a 

mangipakita kadacuada iti biddutda, ngem masansan a naladaw unayen a 

lapdan ti nakaam-amak a banagna. Ta ti isu met laeng a nakurang a sirib ken 

control iti bagi a nangidiktar iti naganat a panagpili ti napalubosan a 

nangpakaro iti dakes, agingga a ti relasyon ti agassawa ket nagbalin a 

makadadael a sangol. Adu ti kasta a nangdadael iti ragsakda iti daytoy a biag 

ken ti namnamada iti biag a sumangbay.” – PP, p. 175. 

b. Mangted iti sumagmamano a madi a panagpili, mainaig iti 

panangpili iti asawa. Lucas 17:32; Genesis 26:34, 35; 27:46; Job 

2:9,10; Oc-ocom 14:1-3. 

k. Aramaten ti kapadasan ni Lot kas ehemplo, ilawlawag ti mabalin a 

bunga ti biddut a panagpili iti asawa. 

“Ti asawa ni Lot ket managimbubukod, saan a relihiosa a babai ket 

gapu iti inpluensiana simmina ti asawana kenni Abraham. Ngem para 

kencuana, saan coma a nagtalinaed ni Lot idiay Sodoma, napaidaman iti 

balakad ti nasirib, managbuteng iti a patriarca. Ti inpluensia ni baketna ken 

dagiti kabaddongalanna iti dayta nadangkes a ciudad, naiturong isuna a 

sumina iti Dios, no saan laeng a gapu kadagiti naannugot a sursuro a 

naawatna idi manipud ken Abraham. Ti kallaysa ni Lot ken ti panangpilina iti 

Sodoma a pagtaenganna isu ti kadena dagiti paspasamak a napno iti kinadakes 

ti lubong para kadagiti adu a kaputotan.” – Ibid., p. 174. 

11


3. DAGITI NAPUDNO ITI KALLAYSA 

a. Ania a pagbaliwan iti relasyon ti pamilia ti kasapulan a mapasamak 

tapno agbalin ti kallaysa a naballaigi? 1 Corinto 7:33, 34. 

“Tunggal tulag ti kallaysa rumbeng a naannad ti pannnakautobna, ta ti 

kallaysa ket maysa nga addang para iti biag. Rumbeng unay a siaannad ti 

lalaki ken babai a mangutob no mabalinda ti agkinnammayet iti tunggal 

maysa iti unos ti panagduduma iti biag agingga a sibibiagda.” – AH, p. 340. 

b. Ania a panagmaymaysa ti patauden ti kari ti Nacristianoan a kallaysa 

manipud iti lalaki kasta met iti babai? Marcos 10:8, 9; Hebeo 13:4 

(umuna a paset). 

“Inaramid ti Dios ti babai manipud iti lalaki, tapno agbalin a kadua ken 

katakunaynayna, makikaysa kenkuana, a mangpregta, mangpabileg ken 

mangbendisyon kencuana, ket isuna agbalin met a napigsa a katulongan ni 

baketna. Amin a sumrec iti pannakiasawa nga addaan nasantoan a panggep – 

ti asawa a lalaki gun-odenna ti nadalus nga ayat ti puso ti babai, ti asawa a 

babai met ti mangpalukneng ken mangpasayaat iti kababalin ni lakayna ket 

mangipaay daytoy iti kinaan-anay – matungpal ti panggep ti Dios para 

kadacuada.”- Ibid., p. 99. 

“Iti panunot dagiti agtutubo ti kallaysa ket nakawwesan iti romansa, ket 

nagrigat nga isina manipud iti daytoy ti kasta a galad, nga isu ti pangabbong ti 

imahinasyon, ket imaldit iti isip dagiti kapanunotan maipapan kadagiti 

agkakadagsen a respsonsibilidad a nairaman iti kari ti kallaysa. Daytoy a kari 

ti namagsilpo kadagiti destinasyon dagiti dua a tattao babaen iti galut nga 

awan ti makapugsat no di laeng ti ima ni patay.” – Ibid., p. 340. 

k. Kasano ti pannakaammotayo a ti pagayatan ti Dios a maadaan ti 

lalaki ti maymaysa laeng nga asawa, ket ti babai maaddaan laeng met 

ti maymaysa nga asawa a lalaki? Mateo 19;4-6. Sino ti kaunaan a 

naisurat iti Biblia nga adu ti asawana? Genesis 4:18, 19. 

“Idi punganay inted ti Dios ken Adan ti maysa nga asawa, kasta a 

maipakita ti bilinNa. Pulos a diNa implano a ti lalaki maaddaan iti adu nga 

asawa. Ni Lamek ti kaunaan a simmina manipud iti nainsiriban nga urnos ti 

Dios. Naaddaan iti dua nga asawa, a nangpataud iti riri iti pamiliana.” – 3SG 

99. 

12

Mierkules Abril10 

4. DIBORSIO (PANAGSINA): SAAN A PLANO TI DIOS 

a. Apay a ti diborsio ken pannakiasawa manen ket napalubosan iti 

paglintegan ni Moises? Mateo 19:7,8. 

“Immay ni Jesus iti lubongtayo tapno maator dagiti biddut ken tapno 

maisubli ti ladawan ti Dios iti tao. Dagiti biddut a rikrikna mainaig iti 

kallaysa iti nakasarak iti lugar kadgiti panpanunot dagiti manursuro ti Israel. 

Ar-aramidenda nga awanan bileg ti sagrado a pasdec ti kallaysa. 

Agbalbalinen ti tao a nasukir unay nga uaray awan kapapay-anna a pambar - 

sumina manipud iti asawa, wenno, no pilienna, isinana ni baketna manipud 

kadagiti annacda ket papanawenna isuna… Immay ni Cristo tapno aturenna 

dagitoy a kinadakes ket ti immuna a milagroNa ket napasamak iti okasyon ti 

boda. Kasta nga impacdaarNa iti lubong a no ti kallaysa ket pagtalinaeden a 

nadalus ken awanan mulit, maysa a sagrado a pasdec.” – AH, p 341. 

b. Ania laeng ti rason a mabalin ti lalaki nga isinana ti asawana? Mateo 

5:32; 19:9. 

k. Iti ania a wagas nga ingetan ti Biblia dagiti karbengann ti naisina a 

tao? Marcos 10:11, 12; Lucas 16:18; Roma 7:1-3; 1 Corinto 7:10, 

11, 39. 

“Ita kas idi al-aldaw ni Cristo, ti kasasaad ti kagimongan iparangna ti 

naliday a komento maipapan iti nainlangitan a pannggep iti daytoy sagrado a 

relasyon. Ngem uray kadagiti nakasarak iti kinapait ken pannakauppapay iti 

dayta ninamnamada a mangted ti ragsak ken katakunaynay, idiaya ti 

Evangelio ni Cristo ti liwliwa. Ti kinaanus ken kinaamo nga ibingay ti 

EspirituNa ti mangpasam-it iti dayta napait. Ti puso a pagnaedan ni Cristo 

ket mapno unay, mapnec unay iti ayatNa a dinto maibus iti tarigagay a 

mangawis iti simpatia ken imatang iti bagina. Ket babaen iti panangisuko iti 

kararua iti Dios, maipatungpal ti siribNa ti aniaman a di maaramid ti nataoan 

a sirib. Babaen iti pannakaipalgac ti paraborNa, dagiti puso nga iti naminsan 

saan a mangikaskaso ken naisina – mabalinna manen ti makikaysa iti galut a 

natibtibker ken naam-amnut ngem kadagiti adda iti daga – ti nabalitokan a 

galut ni ayat a makaandor iti suot ti pannubok.” – MB, p. 65. 

13


5. MAYSA A NATIBKER A PANNAKIRELASYON 

a. Ania a kababalin ti tunggal maysa iti agassawa ti kasapulan para iti 

pannakapatibker ti relasyon ti kallaysa? Efeso 5:21; 1 Pedro 5:5; 1 

Corinto 12:25 (maudi a paset). 

“Iti nagmaymaysa a biagyo ti panagayatyo ket para iti pakaragsakan ti 

tunggal maysa. Tunggal maysa ket agserbi para iti pakaragsakan ti asawana. 

Daytoy ti pagayatan ti Dios maipapan kenca. Ket kabayatan nga agtiponkayo 

kas maymaysa, awan coma ti siasinoman kadakayo a mangpukaw iti 

kinataona iti sabali…. 

“Aramiden ni Cristo nga umuna ken maudi ken kaimbagan iti amin a 

banag. Kankanayon nga imatangan Isuna, ket inaldaw coma nga umun-uneg 

ken pumigpigsa ti ayatmo para Kencuana bayat iti ilalasatda iti suot ti 

pannubok. Ket bayat a kumarkaro ti ayatyo Kencuana, ti ayatyo para iti 

maysa ken maysa ket umun-uneg ken tumibtibker.” – 7 T, pp. 45, 46. 

b. Tapno makaaramid iti naballaigi a kallaysa, ania ti kasapulan? 

“Ti parabor ni Cristo, ket daytoy laeng, ti makaaramid iti daytoy pasdec ti 

kallaysa kas plano ti Dios a rebbengna – maysa nga ahencia para ti 

pannakabendisyon ken pannakaitag-ay ti sangkataoan. Iti kasta dagiti pamilia 

iti daga, iti panagkaykaysa, ken talon, ken ayatda, maiparangda ti pamilia ti 

langit.” – MB, p. 65. 



1. Ania dagiti dua a pasdec a nairugi idiay Paraiso? 

2. Iti ania a kaadayo ti napanan ni Abraham tapno makaala iti umno a kadua 

para ken Isaac? 

3. Ania a kababalin ti rumbeng nga ipaay ti asawa a lalaki ken asawa a babai 

para iti maysa ken maysa tapno maipatungpalda ti panggep ti Dios para 

kadacuada? 

4. Kasanu nga apektaran ti evangelio ti naipasdec a kallaysa? 

5. Kasanu ti rumbeng a panagtignay ti asawa a lalaki ken asawa a babai para iti 

maysa ken maysa tapno mapatalinaedda ti kinasanto ti relasyonda kas 

agassawa? 

14


Asawa a Lalaki ken Asawa a Babai 

“Agkawwescayo ngarud…. Iti kinaimbag ti nakem, iti 

kinapakumbaba; iti kinaemma, ken iti nabayag a panagitured; nga 

agiinnanuscayo, ket agpipinnacawancayo” (Colosas 3:12, 13). 

“Numan pay tumanor dagiti pakarikutan, pakakumikuman ken 

pakauppapayan, awan coma kadagiti agassawa lalaki man wenno babai ti 

agpanunot a ti panagtiponda ket maysa a biddut wenno maysa nga uppapay … 

Itultuloy dagidi nasapa a panggep… Adalen nga aramiden ti pakaragsakan ti 

tunggal maysa.” – AH, p. 106. 

Maisingasing a Basbasaen: The Ministry of Healing, pp. 356-362. 


1. DAGITI RAMEN TI BALLAIGI 

a. Kasano a dagiti agassawa a lalaki ken babai ket agtinnulong a 

mangpasantac iti ayat, parabor ken iti pannakaammo iti Apotayo? 

Galacia 6:2. 

“Ania ti ad-adda a makaay-ayo iti Dios ngem iti makakita kadagiti sumrek 

iti relasyon ti kallaysa nga agpada a mangikagumaan nga agadal ken Jesus 

tapno agbalinda nga ad-adda a mapno iti EspirituNa?” – AH, p. 114. 

b. Ania pay ti sabali a ramen ti mainayon iti ballaigi ti relasyon ti 

kallaysa? Colosas 3:12-15. 

“Awan ti sabali a nabileg a makadadael iti ragsac ken kinaserbi ti babai ken 

mamagbalin iti biag a nakaladladingit no di ti bukodna nga asawa; ket awan ti 

makaaramid iti mamin-gasut a kawadwad ti mangpalamiis kadagiti namnama 

ken panggep ti maysa a lalaki, mangparalisado iti pigsana ken mangdadael iti 

influencia ken panggepna no saan a ti bukodna nga asawa.” – Ibid., p. 43. 

“Addaanka itan kadagiti pagrebbengan nga aramiden a saanmo nga araramiden 

idi sacbay ti kallaysam. ‘Ikawwesmo ngarud… iti kinaimbag ti 

nakem, iti kinapa-cumbaba; iti kinaemma, ken iti nabayag a panagitured.’ 

‘Magnakayo babaen iti ayat, kas met ni Cristo inay-ayatnatayo’ (Colosas 

3:12; Efeso 5:2).” – 7T, p. 46. 

15

Lunes Abril 15 

2. TI RELASYON TI ASAWA A LALAKI KEN ASAWA A BABAI 

a. Ania dagiti bilbilin a mangtulong kadagiti kameng ti pamilia iti 

panaglilinnangenda iti uneg ken ruar ti pagtaengan? 1 Pedro 3:1-4. 

Ania ti panggep ti Dios iti Nacristianoan a pagtaengan? 

“Kayat ti Dios a dagiti pamiliatayo ket tanda ti pamila idiay langit.” – AH, 

p. 17. 

“Amin ket rumbeng a mangtaripato iti kinaanus babaen iti panangisanay iti 

anus. Babaen iti kinaasi ken kinaibtor, mapagtalinaed a nabara ti ayat iti 

puso ket masukog dagiti kababalin nga anamungan ti Langit.” – Ibid., p. 106. 

b. Babaen iti ania a kondisyon nga agtalinaed ti tunos ti relasyon ti 

kallaysa? Galacia 5:13-16. 

“Pagsaritaan coma a naimbag dagiti agassawa dagiti banbanag.Pabaroen 

dagiti nasapa a panggepda iti tunggal maysa, bigbigenyo dagiti biddutyo, 

ngem iti daytoy a trabaho – kasapulan ti annad a saan coma nga akuen ti 

asawa a lalaki ti mangikonpesar iti biddut ni baketna wenno ti asawa a babai 

iti asawana. Ikagumaan nga agbalinkayo kas iti kayatyo a pagblinan para iti 

maysa ken maysa, iti kasta ti galut ti panagasawa isu ti kalikaguman unay 

a singgalut.” – HP, p. 203. 

k. Kasano ti panangtrato dagiti agassawa iti tunggal maysa? Efeso 5:22, 

23, 25; Mateo 7:12. 

“Kasapulan nga addaantayo iti Espiritu ti Dios, wenno pulos a saantayo a 

maaddan iti tunos iti pamilia. Ti asawa a babai, no addaan iti Espiritu ni 

Cristo, agbalin a naannad kadagiti balikasna; kontrolenna ti espirituna, 

paiturayan ngem saanna a marikna nga adipen isuna no di ket kadua ni 

lakayna. No ti asawa a lalaki ket adipen ti Dios, saan nga isu ti mangituray iti 

baketna; saan coma a naturay ken nainget. Saantayo a maipateg ti ayat iti 

pagtaengan no sobra ti alluad; ta ti pagtaengan, no agnaed ti Espiritu ti Apo 

sadiay, isu ket tipo ti langit…. No agbiddut ti maysa, ipakita met ti kaduana ti 

Nacristianoan a kinaanus ket saan a pumanaw a silalamiis.” – AH, p. 118. 

“Iti aglawlaw ti tunggal pamilia adda sagrado a timbukel a saan coma a 

maputed. Iti uneg daytoy a timbukel awan ti sabali a tao ti addaan karbengan 

nga umuneg. Saan coma a palubosan ti asawa a lalaki wenno asawa a babai ti 

sabali a makibingay kadagiti palimed a para laeng kadacuada.” – MH, p. 361. 

16


3. PAGBULIGAN NGA AYAT, RESPETO KEN DAYAW ITI KALLAYSA 

a. Ania a kababalin ti rumbeng nga adda iti asawa a lalaki para iti 

asawana? Colosas 3:19. 

“Saan a gakat ti Dios a ti asawa a lalaki ket addaan control, kas ulo iti 

balay, no isuna a mismo ket saan a paiturayan ken Cristo. Kasapulan nga 

adda isuna iti babaen ti turay ni Cristo tapno maiparangna ti ralasyon ni Cristo 

iti iglesia. No isuna ket nagubsang, nakuspag, natagari, natangig, nainget, ken 

naturay a tao, saanna coma nga iyebkas ti sao a ti asawa a lalaki isu ti ulo ti 

asawana, iti kasta kasapulan a sumuko isuna kencuana…. 

“Assawa a lallaki rumbeng nga adalen ti pagtuladan ket ikagumaan nga 

ammoen no ania ti kaipapanan ti tanda a naiparang iti Efeso, ti relasyon nga 

adda kenni Cristo iti iglesia. Ti asawa a lalaki isu ti kas Mangisalacan iti 

pamiliana.” – AH, p. 117. 

“Kabsatko a lalaki, agbalinka coma a naasi, naanus, managitured. 

Laglagipem nga inawatnaka ni baketmo kas lakayna, saan a tapno iturayam, 

no di ket tapno agbalinca a katulonganna. Saanca koma a nainget ken 

naturay. Saanmo nga ipakat ti napigsa a pagayatam a mangpilit iti asawam a 

mangaramid iti kayatmo. Laglagipem nga addaan met isuna ti pagayatan ket 

kalikagumanna met ti kayatna a kas ti panagkalikagummo ti kayatmo…. 

Managpabus-oy ken naraemkayo coma. “Ngem ti sirib nga aggapu sadi 

ngato, umuna nadalus, sumaganad natalna, nalaing, nalaca a pagdawatan, 

napno iti asi ken cadagiti nasayaa a bungbunga’(Santiago 3:17).” – 7T, p. 48. 

b. Ania ti isuro ti Nasantoan a Surat maipapan ti isusuko dagiti assawa a 

babbai kadagiti assawada? Colosas 3:18; 1 Pedro 3:4-6. Ania dagiti 

pangbalakad a balikas ti impilit nga inted ti mensahero ti Apo iti 

maysa nga asawa a babai? 

“Masansan a madlawko iti sangoanan ti sabali ti wagas ti panagsasaom 

kenni Juan iti naturay a wagas, ti tono ti bosesmo kasla makaunget. Maria, 

nadlaw ti dadduma daytoy ket insaoda dayta kaniac. Sactanna ti inpluenciam. 

“Datayo a babbai kasapulan a laglagipen nga insaadnatayo ti Dios a 

paiturayan iti asawa. Isu ti ulo, ket ti panggeddeng ken kapanunotan ken 

rason kasapulan a maitunos kencuana no mabalin. No saan, ti ipangpangruna 

ti Sao ti Dios ket naited iti asawa a lalaki a no saan a banag ti konsencia. 

Kasapulan a sumukotayo iti ulo.” – TSBAD, p. 28. 

17


4. MAYSA A KAPANUNOTAN TI PATEG TI BAGI 

a. Kasano kauneg ti ayat ti lalaki para iti asawana? Efeso 5:28. 

“Raemen coma ti asawa a babai ti lakayna. Ayaten ken ipateg coma ti 

asawa a lalaki ti baketna; ket kas ti panangkaykaysa kadacuada ti kari ni 

kallaysa kas maymaysada, ngarud ti pammatida ken Cristo ti mangikaysa 

Kencuana.” – AH, p. 114. 

“Adalen coma ti asawa a lalaki ken ama nga awaten dagiti sasao ni 

Cristo, saan nga iti bangbangir a wagas, a ti laeng isusuko ti asawa a babai iti 

lakayna, no di ket iti lawag ti cruz ti Calvario, adalenna ti bukodna a takem iti 

pamilia. ‘Lallaki, ayatenyo dagiti assawayo, a cas met iti panagayat ni Cristo 

iti iglesia, ket inyawatNa ti bagina gapu kenca; tapno pasantoenna, idinto nga 

inugasanNa iti panangbuggo ti danum gapu iti sao’ (Efeso 5:25,26). Inted ni 

Jesus ti Bagina a matay idiay cruz tapno madalusan ken maiyadayonatayo iti 

basol ken rugit babaen iti inpluensia ti Espiritu Santo.” – Ibid., pp. 117, 118. 

b. Kasano a ti tunggal asawa ket padayawan ken pabilgenna ti estado ti 

kallaysada a naan-anay, sibabara, ken sipupudno? Efeso 5:33; 1 

Pedro 3:1,7. 

k. Kasano ti panagbalintayo a karagsakan kadagiti pampamilia? Colosas 

3:16, 17; Salmo 128. 

“Tunggal maysa agipaay coma iti ayat imbes nga ingetan daytoy. 

Pasantaken no ania ti katan-okan kadagiti bagbagiyo ket agblain a naalisto a 

mangbigbig kadagiti naimbag a kababalin nga adda iti tunggal maysa. Ti 

pannakarikna a bigbigbigendaca ket maysa a nakakaskasdaaw mangparegta 

ken mangpennec…. 

“ Awan coma kadagiti agassawa lalaki man wenno babai ti mangpadas a 

mangipakat iti naturay a pangkontrol iti sabali. Saan a padasen a piliten ti 

tunggal maysa a sumuko iti pagayatanyo. Saanmo a maaramid daytoy ket 

mapagtalinaed ti ayat ti tunggal maysa. Naasikayo coma, naanus ken naibtor, 

managpabus-oy ken naraem. Babaen iti parabor ti Dios, agballaigikayo a 

mangparagsak iti tunggal maysa, kas ti inkariyonga armidenyo idi 

nagkallaysakayo.” – MH, p. 361. 

“Kayat ni Jesus ti mangkita kadagiti naragsak a kallaysa, naragsak a 

pagtaengan.” – AH, p. 99. 

18


5. KALLAYSA, INSTRUMENTO TI PANNAKAISALACAN 

a. Ania a prinsipio ti addaan iti naisangsangayan a lugar iti 

Nacristianoan a pagtaengan? Mateo 5:14-16; Titus 2:1-4. 

“Tunggal pamilia rumbeng a lugar ti ayat, lugar a pagnaedan dagiti 

angeles ti Dios, agtrabtrabaho a buyogan ti mangpalukneng, mangpasuko nga 

inpluencia kadagiti puso dagiti nagannac ken annac. 

“Maaramid coma dagiti pagtaengantayo a Bethel, dagiti pusotayo ti altar. 

Sadinoman a ti ayat ti Dios ket naipateg iti kararua, adda talna, addanto lawag 

ken rag-o. Iruar ti sao ti Dios iti sangoanan ti pamiliayo a siaayat ket 

saludsoden, ‘Ania ti inasao ti Dios?’” – AH, p. 18, 19. 

b. Kadagiti ania a wagas a ti kallaysa agbalin nga instrumento ti 

pannakaisalacan kadagiti saan a mamati? Tito 2:4-6; 1 Juan 3:18; 1 

Corinto 7:16. 

“Manipud iti utnggal Nacristianoan a pamilia agranyag coma ti nasantoan 

a lawag. Maipalgac ti ayat iti tunggal tignay. Rumuar kadagiti amin a 

pinaglilinnangen iti pagtaengan, mangipakpakita ti kinaasi, kinaamo ken saan 

a naimbukodan a kinaraem.” – PP, p. 144. 

“Ti kasayaatan a suot ti kinacristiano iti maysa a pagtaengan isu ti kita ti 

kababalin nga itden ti inluensiana. Agsao ti tignay a napigpigsa ngem ti 

kapintasan a panangibunannag iti kinasanto.” – Ibid., p. 579. 



1. Dagdagupen dagiti agpada a pagrebbengan dagiti agassawa? 

2. Ania ti bilin ti Dios maipapan iti pinaglilinnangen iti uneg ken ruar ti 

pagtaengan? Kasano a mapagtalinaed ti tunos iti relasyon ti 

agassawa? 

3. Ania dagiti kababalin, no iparangarang dagiti agassawa, isangbayna 

ti langit iti uneg ti pagtaengan? 

4. Dakamaten ti sumagmamano a wagas a ti tunggal persona a 

nakikallaysa ket makaipaay iti maysa ken maysa iti kapanunotan a 

pateg ti bagi. 

5. Kadagiti ania a wagas a ti kallaysa ket instrument ti pannakaisalacan? 

19

Leksiyon 4 Sabado, Abril 27, 2013 

Dagiti Nagannac ken Annac (I) 

“Adtoy, siac ken dagiti ubbing nga ited caniac ni Jehova 

maipaayda a pagilasinan ken datdatlag idiay Israel a naggapu ken 

Jehova dagiti buybuyot, isu nga agtaeng idiay bantay Sion” (Isaias 8:18). 

“Dagiti annac ket naitalec kadagiti nagannac kas maysa a napateg a 

talec, nga iti maysa nga aldaw gutoguten ti Dios kadagiti imada. Kasapulan 

nga ipaayan ida iti ad-adu a tiempo iti panagsanayda, ad-adu nga annad ken 

ad-adu a kararag.” – RH, June 13, 1882. 



1. LALAKI KEN BABAI 

a. Apay a pinarsua ti Dios ti tao – ken kasano a daytoy a panggep ket 

maiyanninaw iti pannakaiparsua da Adan ken Eva? Isaias 43:7; 

Genesis 1:27. 

“Dagiti tattao ket maysa a baro ken naidumduma a kita. Naaramidda a 

‘kaladawan ti Dios,’ ket panggep ti Namarsua nga agpaaduda iti rabaw ti 

daga.” – RH, Feb. 11, 1902. 

b. Ania ti dackel a kaipapanan ti kinapudno nga inramid ti Namarsua 

ida a lalaki ken babai? Genesis 2:18; 1:28; 3:20. 

“Saan a panggep ti Dios nga agbiag ti tao nga agmaymaysa. Kinunana: 

‘Ke ni Jehova Dios kinunana, saan a nasayaat nga agmaymaysa ti tao; 

yaramidacto ti catulonganna a maitutop kencuana’ (Genesis 2:18).” – AH, p. 

25. 

“Saan a naaramid ti tao nga agmaymaysa; kasapulanna ti makikadua… Ti 

Dios a mismo ti nangted iti kadua ni Adan. ImpaayanNa iti ‘katulonganna’– 

katulongan a maitutop kencuana, a makikaysa kencuana iti ayat ken 

simpatia.” – PP, p. 46. 

“Ni Cristo intedNa ni Eva kenni Adan kas maysa a katakunaynay…. 

Naituding a dagiti lallaki ken babbai ket agtiponda babaen iti nasantoan a 

kallaysa, a mangpatanor kadagiti pamilia a dagiti kamengna, nabalangatan iti 

dayaw, isunto ti mabigbig a miembro ti pamilia idiay ngato.” – AH, p. 159. 

20


2. MAYSA A PRIBILIHIO KEN PAGREBBENGAN 

a. Maibasar iti pakasaritaan, kasanu nga inutob dagiti tattao ti Dios ti 

pribilihio a maaddaan iti annac? Genesis 30:1, 2; Salmo 127:3. 

“Naaddaan dagiti annac iti biag ken kinatao manipud kadagiti dadackelda, 

ngem babaen daytoy ti mangparsua a bileg ti Dios tapno dagiti annac ket 

maaddaan iti biag, ta ti Dios ti mangmangted iti biag. Laglagipen coma a 

saan a trataren dagiti annac a kunam no bukodda a kukua. Dagiti annac ket 

pagtawiden ti Dios ket ti plano ti Pannakasubbot iramanna ti pannakaisalacanda 

kasta met kadatayo. Naitalekda kadagiti nagannac tapno 

maisangbayda iti panangtaraken ken balakad ti Dios, tapno agbalinda a 

maibilang a mangaramid iti trabahoda ita ken iti kinaagnanayon.” – AH, p. 

280. 

b. Ania ti pagpatinggaan ti pagrebbengan ti naganac para iti 

naespirituan a pannakapadackel dagiti annacda? Isaias 8:18; 

Hebreo 2:13. 

“Maysa met idi ni Cristo a bassit nga ubing. Gapu kencuana dayawen dagiti 

annac. Kitaen ida kas sagrado a talek, saan a palpalugodan, panuynuyan, ken 

ipangpangruna, no di ketdi suroan nga agbiag a nadalus ken natan-ok. Kukua ida 

ti Dios; ay-ayatenNa ida, ket awisennacayo a makitinnulong Kencuana a 

tumulong kadacuada a mangsukog iti perpecto a kababalin…. 

“Saanna nga umsien, baybay-an wenno panawan dagiti annac ti arban. 

Saanna nga ibilin kadatayo nga agpatuloytayo ket panawan ida…. Magutogut 

dagiti nagannac iti Nagan ti Dios iturong ida iti nakipet a dana.” – Ibid. 

“Ti kapatgan a tiempotayo para iti bukodtayo a lasag ken dara. Pulos 

coma a dinakay mangngeg ti anacyo a mangibaga ‘Awan ti maaramidac 

kenca.’ Agingga nga addaantayo iti dana nga agturong iti trono ti Dios, datayo 

kas nagannac rumbeng a mabain a mangisao it kasta a sao. Agkiddaw ken 

Jesus, ket tulongannakayo a mangisangbay kadagiti annacyo Kencuana ket 

iyadayo ida manipud iti bileg ti kabusor.” – RH, Jul. 16, 1895. 

k. Anianto ti gun-guna dagiti napudno nga agay-aywan iti pagtaengan? 1 

Pedro 5:4. 

“No sarakem ti Dios a sikakappia, pakanem ti arbanNa ita iti naespirituan a 

taraon; ta tunggal anac addaan ti gundaway a manggun-od iti agnanayon a 

biag. Dagiti ubbing ken agtutubo napateg a gameng ti Dios.” – AH, p. 280. 

21


3. KONSIDERASYON PARA KADAGITI ANNAC 

a. Idi insangbay dagiti inna dagiti ubbingda tapno bendisyonan ni Jesus, 

ania ti pinadas nga aramiden dagiti disipulos? Mateo 19:13-15. 

“Kadagidi alaldaw ni Cristo, inyasideg dagiti inna dagiti ubbingda 

Kencuana, tapno ipatayNa ti imaNa kadacuada a mangbendisyon. Babaen iti 

daytoy a tignay impakitada ti pammatida ken Jesus ken ti nakana a gagar ti 

pusoda para iti agdama ken masacbayan a pagsayaatan dagiti ubbing a 

naitalek kadacuada. Ngem saan a makita dagiti disipulos ti panagkasapulan 

inatipada ti Apo a mangtaming kadagiti ubbing, ket bayat ti 

panangpapanawda kadagiti inna, tinubngar ni Jesus ida ket imbilinNa 

kadagiti tattao a wayaanda dagiti namatalek nga inna a kadua dagiti babassit 

nga ubbingda. KinunaNa, ‘Bay-anyo dagiti ubbing a babassit nga umay 

caniac, ket dikay pawilan ida, ta dagiti cacastoy cucuada ti pagarian ti langit’ 

(Mateo 19:14).” – AH, p. 273. 

b. Kasanoti panangibilang ti Dios kadagiti ub-ubbing? Mateo 18:1-4, 6. 

k. Ania ti maysa kadagiti rason no apay a rumbeng a saantayo a baybay- 

an dagiti annactayo? Mateo 18:10. 

“Dagiti annac ket naitalec kadagiti nagannac kas maysa a napateg a talec, 

nga iti maysa nga aldaw gutoguten ti Dios kadagiti imada. Kasapulan nga 

ipaayan ida iti ad-adu a tiempo iti panagsanayda, ad-adu nga annad ken adadu 

a kararag. Ad-adda a kasapulanda ti umno a kita ti panursuro.” – AH, p. 

161. 

“No tarigagayantayo dagiti annactayo a mangayat ken mangdayaw iti 

Dios, kasapulan a saoentayo ti kinaimbagNa, ti kinatan-okNa ken ti 

pannakabalinNa, kas naiparang kadagiti ar-aramid ti panagparsua ken iti 

sagrado a balikas. No tarigagayantayo ida a mangayat ken mangtulad iti 

kababalin ni Cristo, kasapulan nga ibaga kadacuada ti sacrificio nga 

inaramidNa para iti pannakasubbottayo, ti kinapakumbaba ken 

panangilacsidNa iti bagina, ti awan kapadana nga ayat ken simpatia, a 

naiparang iti biagNa iti rabaw ti daga ken ibaga kadacuada a datoy a 

pagpatulad ti surotentayo…. 

“Laglagipen a dagiti annacyo a lallaki ken babbai ket ub-ubbing a 

miembro ti pamilia ti Dios. IntalekNa ida a salluadanyo, sanayen ken suroan 

para iti langit. Agsungbatkayo Kencuano no ania a wagas ti panangakemmo 

iti sagrado a takemmo.” – RH, June 13, 1882. 

22


4. PANAGTUTUNOS ITI PAMILIA 

a. Akin aglawlaw ti pagpusiposan ti amin a banbanag iti pagtaengan? 

Apay? Proverbio 31:10-13, 25, 28. Apay nga ipagarupmo a ti 

panagtutunos, kinaurnos, kinadalimanek ken disiplina iti pagtaengan 

ket nasisita para iti sapasap a pagimbagan ti pamilia? 

“Inna, aramidenyo dagiti babagiyo a makaay-ayo inggat kabaelanyo; saan 

a babaen iti panagpapintas no di ket babaen iti panagbado kadagiti nadalus, 

maibagay a kawwes. Iti kasta maitedyo kadagiti annacyo ti agtultuloy a 

leksion ti kinalinis ken kinadalus. Ti panagayat ken panagraem dagiti 

annacna ti rumbeng nga ipaayan ti ina iti kaangatoan a pateg. Tunggal banag 

iti kinataona mangisuro iti kinadalus ken kinaurnos ken rumbeng a 

maiyammo kadagiti panpanunotda ti kinatarnaw. Adda kapanunotan ti 

pannakaitutop, kapanunotan ti pannakaibagay dagiti banbanag, kadagiti 

panpanunot uray kadagiti ub-ubbing nga annac; ken kasanu ti 

pannakasursuroda a mangipateg iti kinadalus ken kinasanto no dagiti matada 

ket kankanayon met a makakita kadagiti nadulpet a kawwes ken nawara a 

kuwarto? Kasano a dagiti nainlangitan a sangaili a ti pagtaenganda ket 

nadalus ken nasantoan, ket maawis iti kasta a pagtaengan? 

“Urnos ken kinadalus isu ti linteg ti langit; ket tapno maisangbay a 

maitunos iti nadiosan nga urnos, pagrebbengantayo ti agbalin a nadalus ken 

naraman” – AH, p. 254. 

b. Ania ti rumbeng a saoen ti ama iti asawa ken annnacna kas ulo ti 

pagtaengan? Apay? Salmo 103:13. 

“Ti asawa a lalaki ken ama isu ti ulo ti pagtaengan. Sapulen ni baketna 

Kencuana ti ayat ken simpatia, ken tulong para iti panangsanay kadagiti 

annacda; ket umno daytoy. Dagiti annac ket kucuada a dua, ket agpadada nga 

interesado para iti pagsayaatanda. Sapulen dagiti annac iti ama ti suporta ken 

pannakaibagnus; kasapulan nga addaan isuna iti umno a kapanunotan iti biag, 

iti inpluensia ken iti pannakilangen a rumbeng a manglawlaw iti pamiliana; 

kangrunaan ti amin, kasapulan a makontrol isuna babaen iti ayat ken 

panagbuteng iti Dios ket babaen iti panursuro ti saoNa, mabalinna nga 

ibagnus dagiti sacsaka dagiti annacna iti umno a dana… 

“Ti ama rumbeng nga ipatungpalna iti pamiliana ti naing-inget a galad – 

pigsa, integridad, kinapudno, kinaanus, panagraem, kinagaget ken kinaserbi. 

Ket aniaman a gutogutenna kadagiti annacna rumbeng met nga isanayna a 

mismo, ipakpakita dagitoy a galad iti bukodna a kinatao.” – MH, pp. 390, 391. 

23


5. TUNGGAL NACRISTIANOAN A PAGTAENGAN MAYSA A BETHEL 

a. Isalaysay ti kapadasan ni Jacob idiay Bethel. Genesis 28:16-19. 

Kasano ti panangipagarupmo a dagiti nacristianoan a nagannac 

mapagbalinda dagiti pagtaenganda a Bethel (balay ti Dios)? 

“Dagiti pagtaengantayo agbalin coma a Bethel, dagiti pusotayo ti altar. 

Sadinoman a ti ayat ti Dios ket impateg iti kararua, adda talna, addanto lawag 

ken rag-o. Iruar ti sao ti Dios iti sangoanan ti pamiliayo a siaayat ket 

saludsoden, ‘Ania ti inasao ti Dios?’” – AH, p. 19. 

b. Ilawlawag ti pannakasukog ti kababalin ti ubing mainaig kadagiti 

inpluensia ti pagtaengan ken ti kasasaad ti kagimongan. Galacia 6:7- 

9. 

“No dagiti agtutubo ket naadalan ken no dagiti kababalinda nasukog iti 

kinaubbingda kadagiti agkakaimbag nga ug-ugali, control iti bagi ken 

nateppel, kasta met ti inpluensiada iti kagimongan. No mabatida a di 

malawagan ken makontrol, agbanagto a, naturongda, awanan panagteppel iti 

raman ken rikna, kastanto met ti masacbayan nga inpluensiada a mangsukog 

iti kagimongan. Ti bunggoy nga adda ita kadagiti ubbing, dagiti kababalin a 

pinormada ita, ken dagiti principio nga inawatda ita isuda ti mangipakita iti 

kasasaad ti kagimongan kadagiti sumangbay a tawtawen.” – Ibid., p. 15 



1. Idi panagparsua, ania a pammanecnec ti mangipakita a naaramid ni 

Adan a mannakikadua a tao? 

2. Iti banag a panaganac, ania ti mangipakita a naawatan ni Jacob a ti 

Dios ti addaan iti kontrol kadagiti paspasamak? 

3. Ania dagiti leksion a maadaltayo manipud iti panangtaming ni Jesus 

kadagiti ub-ubbing? 

4. Ania dagiti akmen dagiti nagannac iti panagtinulongda iti maysa ken 

maysa? 

5. Iti ania a wagas a ti inpluencia ti pagtaengan apektaranna dagiti 

annac ken kagimongan a pagbibiaganda? 

24

25 

SABBATH, MAYO 4, 2013 

Umuna a Pangsabado a Daton para iti 2013 a 

Proyekto iti London 

Patgen a Kakabsat ken gagayyem nga agat-atendar iti Eskuela Sabatina iti 

intero a lubong: 

Kas tao nga agsagsagana para iti maikadua a yaay ni Jesus, siuutangtayo iti 

panagyaman iti nascion ti England. Sacbay a nangrugi ti Repormasyon ti 

Protestante babaen kenni Luther idiay Germany, John Wycliffe ti akinrebbeng 

iti pannakaited iti taldiap iti Biblia iti pagsasao dagiti kadawyan a tattao. 

Gapu iti daytoy a rason a naawagan isuna a “baggac ti Repormasyon” “saan 

laeng nga iti Englnd no di ketdi para iti amin a Cristiano. Ti naindaclan a 

protesta maibusor iti Roma a nangpalubos kencuana a mangibalikas ket 

dinton pulos mapaulimec. Ti protesta ti nanglukat iti dangadang a 

mangibanag iti pannakawayawaya kadagiti tattao, kadagiti ig-iglesia ken 

nasnascio.” (GC, p. 80) 

Ti trabaho ti Seventh Day Advenist Reform Movement iti daytoy a 

pagilian a nabacnang unay iti pakasaritaan ti Protestante, nagbalin a narikut 

unay sipud pay di rugrugi. Daytoy a tawen planomi ti mangipaay iti natured 

ken nalawag a siglat iti daytoy a trabaho babaen iti panangaramid iti proyekto 

a mangasaba idiay London, England (Hunio-Agusto, 2013), tapno mabalinan 

nga ibangon daytoy a trabaho ti kaudian a Repormasyon a rinugian ti “baggac 

ti agsapa.” Tapno makita nga agballaigi daytoy a trabaho a mangipasdec iti 

maysa nga iglesia iti daytoy a pagilian, kasapulanmi ti adu a voluntario a 

nakasagana a mangisacrificio iti tiempoda, abilidad ken sanikua para iti 

panagballaigi daytoy. 

No maamirisyo, ti proyecto a kastoy ti rukodna, kasapulan ti naynay a 

kararag, dagiti voluntario a tumulong iti daytoy a programa, kasta met iti 

tulong pinancial. Ti London ti kadackelan a ciudad iti Europa, addaan daytoy 

iti 13 milion nga agnanaed iti masakupanna a daga ket di maparmec ti 

rangkona kas kanginaan a ciudad a pagnaedan ken pagtrabahoan. Gapu iti 

daytoy a rason kasapulan nga utobenyo daytoy a proyecto a buyogan ti 

kararag ken suporta iti daytoy a trabaho saan laeng nga iti Umuna a 

Pangsabado a Daton no di pay ket iti sumaruno bulbulan. 

Yun-unamin ti agyaman kadagiti naayat a tulongyo a namagbalin a 

naballaigi ti 2013 a Proyecto ti London. 

Departamento ti Misyonero iti Conferencia Heneral

Leksion 5 Sabado, Mayo 4, 2013 

Dagiti Nagannac ken Annac (II) 

“Annac, agtulnogcayo cadagiti dadackelyo gapu iti Apo; ta daytoy 

nalinteg…. Dacayo nga amma, dicay ruroden dagiti annacyo, no di ket 

idalanyo ida iti alagaden ken pammagbaga ti Apo” (Efeso 6:1, 4). 

“Plano ti Dios nga agkakadua dagiti kameng ti pamilia iti panagtrabaho 

ken panagadal, iti panagdaydayaw ken panagliwliwa, ti ama kas padi ti 

pagtaengan, ket dagiti amma ken inna kas manursuro ken kadkadua dagiti 

annacda.” – Ed., pp. 250, 251. 

Maisingasing a Basbasaen: The Adventist Home, pp. 211-223; 231-239. 


1. PANANGSALLUAD ITI SUMARUNO A KAPUTOTAN 

a. Kasano a ti pagtaengan maysa a kadawyan a lugar a mangirugi iti 

trabaho ti pannakapabaro? Malakias 4:5, 6; Lucas 1:17. 

b. Ania dagiti naipadto a balikas ti naipakat ken Cristo ti mabalin met a 

tontonen dagiti nagannac kas pagtaudan ti pammapigsa iti 

panangsanay kadagiti annacda? Hebreo 2:13. 

“Naindaclan unay ti kinapateg a mabalinan dagiti nagannac nga isao, 

‘Adtoy siac, ken dagiti ubbing nga inted kaniac ni Jehova’ (Isaias 8:18). No 

pribilihiotayo daytoy, makitanto a naaramidtayo ti trabaho a naitalek kadagiti 

imatayo; a naaramat ti natangken a kayo iti panangtubay iti kababalin dagiti 

annactayo. Makitanto a saanda a natulawan, saan a narugitan kadagiti 

kinadakes ti lubong; ti ayat ken buteng ti Dios ket adda kadagiti kararuada.” – 

ST, May 13, 1889. 

“Naragsac dagiti nagannac a ti biagda ket pudno a mangiyanninaw ti 

kinadios, tapno dagiti karkari ken bilbilin ti Dios iriingna iti ubing ti 

panagyaman ken panagraem; dagiti nagannac babaen iti kinaamo ken husticia 

ken nabayag a panagituredda ilawlawagda iti ubing ti ayat ken linteg ken 

nabayag a panagitured ti Dios.” – MH, p. 375. 

26


2. DAGITI PAGREBBENGAN DAGITI NAGANNAC 

a. Kasano a mapatibker ti pagwadan a panaglilinnangen dagiti 

nagannac ken annac? Colosas 3:20, 21. 

“Ti pudno a biddut rumbeng a maiparang a basol ta talaga a basol ket 

rumbeng a maipatungpal ti natibker ken nalawag nga addang a manglapped iti 

pannakaulitna; ngem saan a rumbeng nga ibati dagiti annac iti awanan 

namnama a kasasaad ti panunot, no di ket buyogan iti kinatured mapasayaat 

ken magun-odanda ti panagtalek ken yaanamongyo.” – CG, p. 279. 

b. Ania ti pagrebbengantayo kadagiti annactayo iti sikakararag a 

panangdisiplina kadacuada iti ayat ken iti panagbuteng iti Dios? 

Proverbio 19:18; Hebreo 12:7, 8. 

“Maamiris kadi dagiti nagannac ti pagrebbenganda? Adu ti kasla saanen a 

mangitaltalek iti panagbantay a rumbeng nga ipaayda kadagiti ananacda, ket 

palubosanda ida a mangpalugod kadagiti dakes a rikriknada, ken mangsukir 

kadacuada. Bassit laeng ti panangikasoda kadacuada agingga a dagiti 

bukodda a rikna ket ngumato iti kasta siuungetda a mangdusa kadacuada. 

“Adu a nagannac ti mangipaay iti nakaam-amac a panagsungbat gapu iti 

panangbaybay-ada kadagiti annacda. Tinaraken ken impategda dagiti dakes a 

rikriknada babaen iti panangpalugod kadagiti kalikagum ken pagayatanda, idi 

a dagiti kalikagum ken pagayatan dagiti annacda ket maiturong coma 

kadacuada. Insangbayda ti sidunget ti Dios kadacuada ken kadagiti annacda 

gapu kadagitoy a banbanag. Nagannac, nalipatanyo kadi no ania ti naisurat iti 

nasantoan a balikas: ‘Ti mangiliclic iti pagbaut cagurana ni anacna?’ 

(Proverbio 13:24). Mabati dagiti annac a rumkuas imbes a nasanay coma. 

Dagiti kakaasi nga ubbing saan a nasuroan a mangammo wenno umawat iti 

panangator iti edad a sangapulo wenno sangapulo ket dua a bulan, ket 

mangrugi dan a mangipakita iti kinasukir iti dayta a kinaubingda. Palubosan 

dagiti nagannac ida a mangpalugod iti dakes a rikna ken reggetda a dida man 

la ida tubngaren wenno babalawen, ket iti kasta nga aramidda, impateg ken 

tinarakenda dagitoy dakes a rikrikna agingga a dimmackel dagitoy bayat iti 

idadackelda ken napapigsa bayat iti panagpigsada.” – RH, Sept. 19, 1854. 

b. Ania a saludsod ti damagen ti Dios kadagiti nagannac kas agaywan 

kadagiti annacda? Jeremias 13:20. 

27


3. NAYON PAY A PAGREBBENGAN DAGITI NAGANNAC 

a. Ania ti kangrungaan a kababalin ti rumbeng nga ipalgac ti lalaki kas 

anac a lalaki sacbay a mabalinna ti agbalin a nalaing nga ama? 

Proverbio 15:20; 1:5; 13:1; 14:16. 

“Pulos a di maipatungapal ti edukasyon ti amin a mabalin ken rumbeng a 

maipatungpal aginga a maan-anay ti pannakabigbig ti kinapateg ti trabaho 

dagiti nagannac, ket maawatda ti panagsanay para kadagiti sagrado a 

pagrebbenganna.” – Ed., p. 276. 

b. Kasano kapateg para kadagiti nagannac a saanda a pulogodan dagiti 

bulsek nga ayat wenno iti mangiparangarang iti saan a mainugot a 

kinainget kadagiti annacda? Juan 10:27; Efeso 6:4. 

“Idinto a saantayo a palugodan ti bulsek nga ayat saantayo met a 

mangiparangarang iti di-mainugot a kinainget. Saantayo a maiyasideg dagiti 

tattao iti Dios babaen iti puwersa. Maiturong ida ngem saan a maiduron. 

‘Dagiti carneroc denggenda ti timecco, ket ammoc ida ket surotendac, 

‘impacdaar ni Cristo (Juan 10:27). SaanNa a kinuna, dagiti carneroc 

denggenda ti timecko ket mapilitda a mapan iti dana ni panagtulnog. Pulos 

coma a saan a sactan dagiti Nagannac dagiti annacda babaen iti kinagubsang 

ken saan a maiparbeng a panagipapilit. Ti kinagubsang abugenna dagiti 

kararua a mapan iti iket ni Satanas. 

“Ipatungpal dagiti pagannurotan ti pagtaengan iti sirib ken ayat, saan a 

babaen iti pang-or a landok, Agtungpal dagiti annac a buyogan ti naannugot a 

panagtungpal iti pagannurotan ti ayat….Aramiden ti biagda a 

naragsac…Pagtalinaeden ti daga ti pusoda a nalamuyot babaen iti 

pannakaiparangarang iti ayat ken pammateg, iti kasta maisagsagana para iti 

bukel ti kinapudno.” – CPTS, p. 244. 

“Ti nagtipon nga inpluensia ti turay ken ayat ti mamagbalin a matengngel 

a siitibker ken siaayat dagiti rienda ti gobierno ti pamilia.” – AH, p. 308. 

28

Mierkules Mayo 1 

4. DAGITI PAGREBBENGAN DAGITI ANNAC 

a. Ania ti nadiosan nga obligasyon dagiti annac mainaig kadagiti nagannacda? 

Efeso 6:2, 3. Ilawlawag no kasano nga agtignay dagiti pudno a 

Nacristianoan nga annac kadagiti dadackelda. Leviticus 19:32 

“Ti obligasyon a naipato kadagiti annac a mangdayaw kadagiti 

nagannacda ket agbayag agingga nga adda biag…. Ti obligasyontayo kadagiti 

nagannactayo ket dinto pulos agpatingga. Ti ayattayo kadacuada ken ti 

ayatda kadatayo, ket saan a marukod babaen iti tawen wenno distancia, ti 

pagrebbengantayo dinto pulos mailacsid.” – AH, p. 360. 

“Karbengan dagiti nagannac iti rukod ti ayat ken respeto a saan a 

rumbeng a para iti sabali a tao. Ti Dios a mismo ti nangisaad kadacuada iti 

responsibilidad para kadagiti kararua a naitalek kadacuada, naibilin a 

kabayatan dagiti nasapsapa a tawtawen iti biagda, agtacder dagiti nagannac iti 

saad iti Dios kadagiti annacda….Ti maikalima a bilin gutogutenna dagiti 

annac a saanda laeng a respetoen, paiturayan ken agtulnog kadagiti 

nagannacda no di pay ket ipaayan ida iti ayat ken asi, a mangpalag-an iti 

annongda, tapno mabantayan ti repotasyonda ket tulongan ken liwliwaen ida 

inton nataengandan.” – PP, p. 308. 

Ti pudno a Cristiano pulos a di nakuspag, pulos a dina baybay-an ti tatang 

ken nanangna iti uray a ania a pasamak…. 

“Annac, ipaayyo kadagiti nagannacyo a masacsakit ken saanen a 

makabael a mangaywan kadagiti bagbagida, a mapno iti pannakapnec, talna 

ken ayat dagiti maudi nga al-aldawda. Gapu man ken Cristo palubosanyo ida 

a mapan ken tanem a ti laeng mangmangegda kadacayo ket sasao ti 

pammateg, ayat, asi ken pammakawan. Tarigagayanyo ti Dios a mangayat, 

mangngaasi ken mamakawan kadacayo, ken mangasikaso iti iddayo iti 

panagsakityo, saanyo ngarud a tamingen ti sabali a kas ti kayatyo a 

pannakatamingyonto?” - AH, pp. 362, 363. 

b. Malacsid kadagiti nagannac, sino pay ti rumbeng a maipaayan iti 

naisangsangayan a panagraem? 1 Timoteo 5:1, 17; Hebreo 13:17. 

“Kasta met nga ibilin ti maikalima a bilin ti panagraem kadagiti ministro ken 

agtuturay ken kadagiti amin a sabali pay nga inikkan ti Dios iti turay.” – PP, p. 308. 

“Nangnangruna nga imbilin ti Dios ti panangrespeto kadagiti nataengan. 

Kinunana, ‘Ti ubanan nga olo balangat ti kinadayag; no masaracanto iti dalan 

ti kinalinteg’ (Proverrbio 16:31). Ibagana dagiti gubgubat a nakilabananna 

ken dagiti ballaigi a nagun-odna; dagiti dadagsen nga inawitna ken dagiti 

sulisog a nasarkedan-na. Ibagbagana dagiti nabannogan a sacsaka nga umasasideg 

iti paginanaanda, dagiti lugar a mabakantenton iti mabiit.” - Ed., p. 

244. 

29

Hueves Mayo 2 

5. TI PAGTAENGAN KEN TI ALDAW A PANAGINANA 

a. Sadino ken kasano a ti pamilia ken Aldaw a Panaginana ket 

napagkaykaysa? Genesis 1:27, 28; 2:1-3. 

b. Kasano a ti Aldaw a Panaginana mangipaay kadagiti pampamilia iti 

gundaway a makisao iti Dios? Exodo 31:13; 20:11. 

“Ti Aldaw a Panaginana ken ti pamilia ket agpada a naipasdec idiay Eden, 

ket iti panggep ti Dios a dinto mapukaw ti panagtiponda. Iti daytoy nga aldaw 

a nakarkaro ngem iti sabsabli nga aldaw, possible para kadatayo a pagbiagan 

ti biag idiay Eden. Panggep idi ti Dios a dagiti miembro ti pamilia ket 

aguummongda iti trabaho ken panagadal, iti panagdaydayaw ken 

panagliwliwa, ti ama kas padi ti pagtaenganna ket agpada ti ama ken ina kas 

manursuro ken kadkadua dagiti annacda.” – Ed., p. 250, 251. 

“Rumbeng nga isangrattayo ti panawen ti Aldaw a Panaginana a makaayayo 

kadagiti annactayo. Panagbaliw tapno maaddaan iti naragsac nga 

inpluensia kadacuada. Makipagpagnatayo kadacuada iti nalayang nga angin; 

makitugawtayo kadacuada iti kakaykayoan ken iti narangrang a kainitan, ket 

bussogen dagiti di-mabannog a panunotda babaen iti panangisao kadacuada 

kadagiti ar-aramid ti Dios, ken ipaganetget kadacuada ti ayat ken panagraem 

babaen iti panangiturong ti imatangda kadagiti agkakapintas a banbanag iti 

nakaparsuaan. 

“Aramiden ti Aldaw a Panaginana a makaay-ayo unay kadagiti bukodtayo a 

pamilia tapno ti linawas a panagsublina ket padaanan a sirarag-o.” – CG, p. 536. 

Viernes Mayo 3 


1. Ania a padto ni Malakias ti mangitudo iti naisangsangayan a trabaho 

a maaramid kadagiti Nacristianoan a pagtaengan? 

2. Kasano a sukogen dagiti Nacristianoan a nagannac dagiti nasisita a 

paglaingan tapno magun-odan ti kasayaatan a relasyonda kadagiti 

annacda? 

3. Iti ania a rukod a pabilgen dagiti nagannac dagiti annacda a 

mangiparangarang iti serioso nga interes iti panagadalda iti Biblia? 

4. Ania ti aramiden dagiti annac kas panagtulnog iti nadiosan a bilin a 

dayawenda dagiti nagannacda? Kasano ti panangtamingda kadagiti 

nagannacda iti kinataenganda? 

5. Apay a ti pamilia ken Aldaw a Panaginan ket di-mapagsina a 

napagkaysa? 

30

Leksiyon 6 Sabado, Mayo 11, 2013 

Relihion iti Pagtaengan 

“Iti panagbuteng ken Jehova isu ti pangrugian ti kinasirib; 

addaanda iti nasayaat a panagaw-awat dagiti agtungpal cadagiti 

bilbilinna; iti pannakaidaydayawna agpaut nga agnanayon.” (Salmo 

111:10). 

“Kasapulan ti relihion iti pagtaengan. Daytoy laeng ti makalapped iti 

nakana a biddut a masansan a mangpapait iti naasawaan a biag. Iti laeng 

pagturayan ni Cristo ti addaan iti nauneg, napudno ken saan a naimbukodan 

nga ayat. Iti kasta ti kararua ket maisilpo iti kararua ket dagiti dua a biag 

agtunosda.” – 5T 362. 


Domingo Mayo 5 

1. DAGITI IMPORTANTE A PRINSIPIO 

a. Ania ti kangrunaan a prinsipio ti pudno a relihion iti pagtaengan? 

Salmo 111:10; Job 28:28. 

“Dagiti amma ken inna a mamagbalin iti Dios nga umuna iti 

pagtaenganda, a mangisuro kadagiti annacda a ti panagbuteng iti Dios isu ti 

pangrugian ti kinasirib, maidayag ti Dios iti sangoanan dagiti angel ken iti 

sangoanan dagiti tattao babaen iti panangiparang iti lubong iti naurnos, 

disiplinado a pamilia, pamilia nga agayat ken agtulnog iti Dios imbes nga 

agsukirda Kencuana….Dagiti kakasta a pamilia ti makatonton iti kari: ‘ta 

dagidiay a mangdayaw kaniac, dayawecto’ (1 Samuel 2:30).” – 5T, p. 424. 

b. Ania nga ayo, no malaokan iti panagbuteng iti Dios, mamagbalin iti 

relihion ni Cristo a makaay-ayo iti pagtaengan? Proverbio 15:13 

(umua a paset) 

“Ti pagtaengan coma ket lugar nga ayan ti ragsak, panagraem ken ayat. 

Daytoy ti mamagbalin a makaay-ayo kadagiti ubbing…Ti panangkontrol iti 

bagi iti paset dagiti amin a kameng ti pamilia ti mamagbalin iti pagtaengan a 

ngannganin paraiso. Aramiden dagiti kuwartoyo a nakaragragsac. Masarakan 

dagiti annac a ti pagtaengan isu ti pakaay-ayoan unay a lugar iti rabaw ti 

daga.” – CH, p. 100. 

31

Lunes Mayo 6 

2. RELIHION TI PAGTAENGAN 

a. Kasano ti panangituray ni Abraham iti bukodna a balay? Genesis 

18:18, 19. Ania dagiti leksion a masursurotayo manipud iti 

ehemplona? 

“No addaantyao iti naimbag a relihion iti pagtaengan, maaddaantayo iti 

kasayaatan a pagtitiponan a relihion. Tenglen ti sarikedked ti pagtaengan. 

Iconsagraryo ti pamiliayo iti Dios, ket agsao ken agtignaykayo iti pagtaengan 

kas maysa a Cristiano. Naasi, naibtor ken naanuskayo iti pataengan gapu ta 

dacayo iti manursuro.” – AH, p. 319. 

“Ipakita iti biagyo a ni Jesus ti amin a banag kadacayo, ken kasta met nga 

ipakita a ti ayatNa ti namagbalin kadacayo a naanus, naayat, naibtor, ngem 

ketdi natibker a mangbilin kadagiti ananacyo a sumurot kadacayo kas ti 

inarmaid ni Abraham.” – Ibid., p.317. 

b. Kasano ti panangpasingked ni apostol Pablo iti epecto dagiti inpluensa 

ti pagtaengan iti biagmo iti iglesia? 1 Timoteo 3:4, 5; 1 Tesalonica 

2:10-13. 

“Iti pagtaengan a maisaad ti pundasyon para iti panagrang-ay ti iglesia. 

Dagiti inpluensia a mangituray iti biag iti pagtaengan ket maitugotda iti 

biagda iti iglesia; ngarud dagiti pagrebbengan iti iglesia ket umuna a 

mangrugi iti pagtaengan.” – Ibid., p. 318. 

k. Ania a tema ti mangsakop iti kangrunaan a lugar iti panangsanay 

kadagiti annac? 1 Corinto 2:2; Roma 16:25, 26. 

“Ibaga kadagiti annac ti naindaclan a tay-ac ti misyonero ken isao 

kadacuada ti ayat ni Cristo; ket ti naidaclan a sacrificio a naaramid gapu ta ayayatenNatayo 

ken kayatNatayo a maaddaan iti pagtaengan a kadua Isuna iti 

pagarianNa. Immay ditoy lubong tapno bendisyonanNatayo iti nadiosan a 

presenciaNa, tapno maisangbay ti talna ken lawag ken ragsak; ngem saan nga 

inawat ti lubong Isuna ket pinatayna ti Princepe ti Biag. Ti ipapatayNa ti 

nangisangbay iti langit iti pakagaw-atan ti amin a mamati Kencuana. 

Aramiden daytoy nangayed a kinapudo a nalawag kadagiti annacyo; ket bayat 

a ti ubing pay a pusoda ket dumacdackel nga agayat iti Dios, bay-an ida a 

mangiparang iti bassit a datonda, tapno maakemda ti pasetda a mangipatulod 

iti napateg a lawag ti kinapudno iti sabali.” – Rh, Dec.11, 1888. 

32

Martes Mayo 7 

3. PANANGISURO ITI RELIHION ITI PAGTAENGAN 

a. Ania ti naindaclan a pagrebbengan ti adda kadatayo para kadagiti 

annactayo, ken kasano a bendisyonan ti Dios ti peksatayo? Proverbio 

4:1-8. 

“Pagrebbengan ti ama ken ina ti pannakamentenar ti relihion iti 

pagtaengan.” – AH, p. 321. 

“Dagiti addaan iti saad ni talek iti pakaigapuan ti Dios an-anayenda ti 

biagda a maisurot iti nadiosan a kaasaping. Iti pagtaengan, iti iglesia, iti 

sangoanan ti lubong [dagiti manursuro, ministro ken dodoktor] ipalgacda ti 

bileg ti Nacristianoan a prinsipio a mangbaliw iti biag.” – CPTS, p. 397. 

“Agaramid ti Dios iti naindaclan a banbanag para kadagiti manglukat iti 

pusoda iti saoNa, ket bay-an a mangtagikua iti templo ti kararua.” – Ibid., p. 

396. 

b. Ania ti ipatunggpal ti narelihionan a bilin iti pagtaengan para 

kadagiti annactayo? Proverbio 4:10-13. Ilawlawag no kasanokapateg 

ti panangisuro dagiti nagannac kadagiti annacda no kasano iti 

umasideg ken Jesus. 

“No nagaget ken nasalukag iti panangisuro ken panangsanayda kadagiti 

annacda a dagiti matada nakaturong laeng iti dayag ti Dios, makitinnulongda 

iti Dios ket makitinnulong met ti Dios kadacuada iti pannakaisalacan dagiti 

kararua dagiti annac a nakatayan ni Cristo. 

“Ti narelihionan a bilin ket dacdackel ti kaipapananna ngem ti ordinario a 

bilin. Ipaawatna a makipagkararagkayo kadgiti annnacyo, isursuro ida no 

kasano ti umasideg ken Jesus, ket ibaga Kencuana ti kayatda. Ipaawatna nga 

ipakitayo iti biagyo a ni Jesus ti amin a banag kadacayo, ken kasta met nga 

ipakita a ti ayatNa ti namagbalin kadacayo a naanus, naayat, naibtor, ngem 

ketdi natibker a mangbilin kadagiti ananacyo a sumurot kadacayo kas ti 

inarmaid ni Abraham. 

“Iti panagtignaymo iti biagmo iti pagtaengan, naisuratka kadagiti libro ti 

langit. Isuna nga agtarigagay nga agbalin a santo sadi langit kasapulan nga 

agbalin pay nga umuna a santo iti bukodna a pamilia…. Nagannac, saan kadi 

a maysa laeng a panagibunannag ti relihionyo no di ketdi maysa a 

kinapudno.”– AH, p. 317. 

“No awan dagiti kangrunaan a prinsipio ti pudno a relihion, no awan ti 

pannakaammo no kasano ti agserbi ken mangigloria iti Mannubbot, ti 

edukasyon ket ad-adda a makadangran ngem ti makapasayaat.” – CPTS, p. 

412. 

33


4. PANNAKAAMMO ITI NASANTOAN A SURAT KASAPULAN 

a. Kasano kasapa ti panangisangbaytayo iti lawag ti pannakaammo 

kadagiti annactayo? 2 Timoteo 3:15. 

“Apaman a nalaingen dagiti ubbing nga umawat, rumbeng nga ibagan 

dagiti nagannac ti pakasaritaan ni Jesus tapno makainumda iti napateg a 

kinapudno maipapan iti Ubing diay Betlehem. Imaldit kadagiti panpanunot 

dagiti ubbing dagiti rikrikna ti nanumo a kinaimbag a maitutop iti tawen ken 

abilidadda.” – AH, p. 320. 

b. Kasano ti rumbeng a kinagagettayo kas nagannac a mangisuro iti 

Nasantoan a Surat kadagiti annactayo? Isaias 34:16 (umuna a 

paset); Deuteronomio 6:6-9. 

k. Iti ania ti pakabuklan ti relihion iti pamilia? Proverbio 22:6. 

“Buklen ti relihion ti pamilia ti panangpadackel kadagiti annac iti 

panursuro ken balbalakad ti Dios. Tunggal maysa iti pamilia ket mataraonan 

kadagiti leksion ni Cristo, ket nainget coma ti pannakabantay ti interes ti 

tunggal kararua.” – Ibid., - p. 317. 

“Ti relihion ti pamilia ket maysa a nakakaskasdaaw a bileg. Ti tignay ti 

asawa a lalaki iti baketna ken ti asawa a babai iti lakayna ket mabalin a 

mamagbalin iti biag ti pagtaengan a maysa a panagsagana para iti iseserrek iti 

pagtaengan idiay ngato. 

“Dagiti puso a napno iti ayat ni Cristo pulos a didanto agiinnaddayo. Ti 

relihion ket ayat, ket ti maysa a nacristianoan a pagtaengan isu ti maysa a 

lugar a pagturayan ti ayat ket maipeksa daytoy kadagiti sao ken tignay ti 

sipapanunot a kinaimbag ken naamo a panagraem.” – Ibid., p. 94. 

“Ti peksa a mamagbalin iti pagtaengan iti kas iti rebbengna –ket maysa a 

tanda iti pagtaengan idiay langit – mangisagana kadatayo iti nalawlawa a tayak. 

Ti adal a naawat, babaen iti panangipakita iti naayat a panangibilang iti 

tunggal maysa isu ti mamagbalin kadatayo a mangammo no kasano ti 

mangdanon kadagiti puso a kasapulan a masuroan kadagiti prinsipio ti pudno 

a relihion. Kasapulan ti iglesia ti amin a napasayaat a naespirituan a puwersa 

a mabalin a maton-oyan, tapno ti amin, ket naannad ti pannakabantayna. Ti 

kinapudno a nagbiagan iti pagtaengan aramidenna ti bagina a marikna 

kadagiti awan idumdumana a panagtrabaho iti sabali a disso. Isuna nga 

agbibiag a Cristiano iti pagtaengan agbalin a naranyag ken agsilsilnag a lawag 

iti sadinoman.” – Ibid., pp. 38, 39. 

34

Hueves Mayo 9 

5. TI GAPU KEN BUNGA TI PANNAKIRELASYON 

a. Kas mainaig iti pannakasanay ti anac, mangibaga iti ehemplo ti 

panagtinnulong dagiti agassawa. Oc-ocom 13;8-12. Ania ti rumbeng 

a masiguro kadagiti nagannac sacbay a mabalinanda nga isuro dagiti 

annacda? Deuteronomio 4:9. 

“Ti ama ti pamilia saanna nga ipasulo iti ina ti amin nga annong a 

mangipaay iti naespirituan a sursuro. Dackel a trabaho ti aramiden dagiti 

amma ken inna. Ket agpadada a mangakem iti indibidual a pasetda iti 

panangisagana kadagiti annacda para iti naindaclan a panangamiris ti 

pangocoman.” – AH, p 321. 

b. Ania nga inpluensia ti ipaay ti pudno a relihion ti pagtaengan iti 

kagimongan? Deuteronomio 4:5-8. 

“No ti relihion ket inpluensiaanna ti kagimongan, kasapulan nga 

inpluensiaanna nga umuna ti pagtaengan. No dagiti annac ket nasuroan iti 

pagtaengan nga agayat ken agbuteng iti Dios, no rumuarda a mapan iti 

lubong, nakasaganada a mangisuro iti bukodda a pamilia para iti Dios, ket iti 

kasta dagiti prinsipio ti kinapudno ket mabalin nga imula iti kagimongan ket 

mangipaay iti agsasao nga inpluensia iti lubong. Ti relihion saan a maisina 

manipud iti edukasyon ti pagtaengan.” – Ibid., p. 318. 



1. Apay a ti kinaragsak rumbeng a maitipon iti panagbuteng iti Dios iti 

pagadalan iti pagtaengan? 

2. No addaantayo iti nasayaat a relihion iti pagtaengan, ania ti 

mapaadda iti iglesia? 

3. Ania ti aramiden ti Dios kadagiti nagannac a mangilukat iti pusoda iti 

saoNa iti panangisuroda kadagiti annacda? 

4. Padackelentayo dagiti annactayo iti panursuro ken balakad ti Dios. 

Ania ti kaipapananna dayta? 

5. Ania dagiti prinsipio nga isuro dagiti nagannac kadagiti annacda? 

35


Aglawlaw ti Pagtaengan 

“Bendito ti tunggal maysa nga agbuteng ken Jehova; a magna 

cadagiti daldalanna…. Wen, makitam coma dagiti annac dagiti annacmo. 

Maadda coma ti cappia iti Israel” (Salmo 128:1, 6). 

“Ti pagtaengan coma ti lugar a pagnaedan ti kinaragsac, panagraem 

ken ayat; ket sadinoman a pagnaedan dagitoy a grasia, agnaed met sadiay ti 

ragsac ken kappia….Kinaanus, kinamanagyaman ken ayat ti mamagtalinaed 

iti lawag iti puso.” – MH, p. 393. 



1. PRESENCIA NI CRISTO ITI PAGTAENGAN 

a. Kasano a maibunannag ti presencia ni Cristo iti pagtaengan? Salmo 

16:11; Galacia 5:22, 23. Ania ti kangrunaan iti pagtaengan a 

pangayatan dagiti annac kadagiti nagannacda ken iti Dios? 

“Ti pagtaengan a napapintas babaen iti ayat, kinamanangngaasi ken 

kinaamo ket maysa a lugar a pagaayat dagiti angeles a sarungkaran ken isu ti 

pakaigloriaan ti Dios. Ti inpluensia ti naan-anay ti pannakabantayna a 

Nacristianoan a pamilia kadagiti tawtawen ti kinaubing ken kinaagtutubo isu 

ti kasiguradoan a salacnib maibusor kadagiti pangdadael ti lubong. Iti 

aglawlaw ti kasta a pagtaengan masursuro dagiti annac ti mangipateg kadagiti 

naindagaan a nagannacda ken ti nainlangitan nga Ama.” – AH, p. 19. 

b. Iti ania ti pagpatinggaan ti inaldaw a pannakapasanto nga agbalin 

nga instrumento iti pannakasukog ti Nacristianoan a kababalin iti 

pagtaengan? 2 Tesalonica 2:13 (maudi a paset); Juan 16:13 (umuna 

a paset). 

“Kasapulan dagiti iglesia ti malawagan mainaig iti practikal a relihion iti 

pagtaengan. Paulit-ulit ti kinanasken a pagbiagan ti nalinteg a biag, ti 

maaddaan iti napasanto a puso, mangipalgac iti dumacdackel a pannakaitunos 

iti ladawan ni Cristo, kasapulan a maiparang kadagiti tattao. Maamirisda kadi 

a ti trabaho ti pannakapasanto ket trabaho agingga nga adda biag?” – RH, May 

24, 1892. 

36

Lunes Mayo 13 

2. DAGITI UMISO AYO 

a. Ania dagiti dua a pagpeggadan a kasapulan a maliklikan iti tunggal 

Nacristianoan a pagtaengan? Isaias 3:16; Proverbio 23:21 (maudi a 

paset). 

“Kabayatan a bantayantayo ti awan kapapay-anna a panagarkos ken 

panagpabuya, saantayo met a liwayan ken baybay-an ti maipapan ti akinruar a 

langatayo. Amin a maipapan iti kinatao ken pagtaengantayo ket nadalus ken 

makaay-ayo coma. Maisuro coma kadagiti agtutubo ti kinapateg ti 

panangiparang iti langa a di madillaw, langa a mangidayaw iti Dios ken 

kinapudno…… 

“Saan a may-ayo iti Dios iti nagulo, naliway ken nakurang nga annad iti 

sinoman. Dagitoy a pagkurangan ket nakaro a dakes ket agduyos a 

mangpusot iti ayat ti asawa a lalaki kenni baketna no ti asawa a lalaki ket 

naayat iti naurnos, disiplinado nga ubbing ken nadalimanek a balay. Ti asawa 

a babai ken ina saanna a maaramid ti pagtaenganna a makaay-ayo ken 

naragsak malacsid no addaan isuna iti ayat iti urnos, mapagtalinaed ti 

dignidadna ken addaan iti naimbag a panangiwanwan; ngarud amin nga 

agkurang kadagitoy a punto rumbeng nga insegida a mangrugidan a suroan 

dagiti bagbagida iti daytoy a banag ket pasayaatenda dagiti banbanag a 

pagkuranganda unay.” – AH, pp. 22, 23. 

b. Ania a sulisog ti malapdan ti pudno a pannakaisuro iti pagtaengan? 

Efeso 4:17. 

“Ad-adda a makaay-yo dagiti ub-ubbing a kadawyan ken gagangay. Saan a 

nasayaat nga ipaayan dagiti ubbing iti naisalsalumina nga asikaso ket uliten dagiti 

nasayaat a sasaoda iti sangoananda. Saan coma a mapabileg ti kinaubbaw babaen 

iti panangdayaw iti itsurada, sasaoda ken tigtignayda. Saanda coma met a 

makawwesan kadagiti agkakangina wenno iti pammarang a wagas. Pabilgenna 

daytoy ti kinatangsitda ken riingenna ti apal iti puso dagiti kakaduana. Isuro 

kadagiti ubbing a ti pudno a panagpapintas ket saan nga akinruar…. 

“Kasapulan a masuroan dagiti babassit nga ubbing iti pang-ubing a 

kinasimple. Rumbeng a masuroanda a makontento iti bassit ken makatulong a 

pagrebbengan ken dagiti ragragsak ken kapkapadasan a kadawyan iti tawenda.” – 

CPTS, pp. 141, 142. 

“Kasano met kadacayo amma ken inna? Umin-inum kayo kadi kadagiti 

banbanag iti daytoy a biag ket liplipaten dagiti agnanayon nga interes dagiti 

annacyo? Wenno umas-asidegkayo iti trono ti parabor, agpacpakaasi ken agununnoy 

iti Dios para iti asi ken bendisyon para iti pagtaenganyo?” – RH, Dec. 21, 

1886. 

37

Martes Mayo 14 

3. TI KINAPATEG DAGITI PAGANNUROTAN 

a. Ania ti mapaadda kas maysa a kangrunaan a paset iti tunggal 

disiplinado a Nacristianoan a pagtaengan? Proverio 6:20-23. 

“Tunggal Nacristianoan a pagtaengan addaan kadagiti pagannurotan, 

kadagiti sasao ken panagtigtignayda iti maysa ken maysa, ipaay kadagiti 

ubbing ti napateg ken nabiag nga ehemplo iti aniaman a tarigagayyo a 

pagbalinanda. Kinadalus iti panagsasao ken pudno a Nacristianoan a 

panagraem ti naynay a maisanay. Suroan dagiti ubbing ken agtutubo a 

mangrespeto kadagiti bagbagida, agbalin a napudno iti Dios, napudno iti 

prinsipio; suroan ida a mangrespeto ken mangtungpal iti linteg ti Dios.” – AH, 

p. 16. 

“Kasapulan nga addaan ti ina iti kinatibker ken pangeddeng. Kasapulan a 

kas katibker ti bato ket saan a sumiasi manipud iti linteg. Dagiti linteg ken 

pagannurotanNa kasapulan a maipatungpal iti amin a tiempo iti babaen ti 

amin a parikut, ket maaramidna daytoy a buyogan ti amin a kinaamo ken 

kinaemma.” – RH, Dec. 21. 1886. 

b. Ania nga inpluencia ti maipaay iti nasayaat ti urnosna ken disiplinado a 

pamilia iti lubong nga aglawlawda? 1 Timoteo 3:4, 5; Genesis 18:18, 19. 

“Ti maysa a nasayaat ti urnosna ken disiplinado a pamilia ad-adu ti 

maibagana maipapan ti kinaCristiano ngem kadagiti amin a sermon a maikasaba. 

Ited ti kasta a pamilia ti pammanecnek a nagballaigi dagiti nagannac a nangsurot 

kadagiti bilbilin ti Dios, ken kasta met a dagiti annacda aserbida Kencuana iti 

iglesia. Dumackel ti inpluensiada; ta bayat ti panangibingayda, umawatda manen 

iti ibingayda. Makasarac ti ama ken ina iti katulongan kadagiti annacda, a 

mangted iti sabali iti sursuro a naawatda iti pagtaengan. Dagiti kaarrubada ket 

natulongan, ta gapu itoy napabacnangda para ita ken para iti kinaagnanayon. Ti 

sibubukel a pamilia ket agtrabahoda iti servicio ti Apo; ket babaen iti nadiosan 

nga ehemploda’ mapabileg ti sabali nga agbalin a matalek ken napudno iti Dios iti 

pannakilangenda iti arbanNa, ti napintas nga arbanNa.” – Ibid., June 6, 1899. 

“Tunggal lalaki ken tunggal babai ken tunggal anac kasapulan a napasnec. 

Awanen ti tiempo a maupapay ita; ta ti diablo ket imammamegnatayo a nakarkaro 

ngem idi, ket saantayo a kabaelan a mapukaw ti tacdertayo babaen iti panagsubli. 

Iti nagan ni Jesu-Cristo iti Nazaret, kasapulan nga agmaymaysatayo para iti 

kinapudno, ket ikagumaantayo a saan a maagaw dagiti annactayo maipud kadagiti 

takkiagtayo, ket mairuar kadagiti pagtaengantayo, ket maiyabogda kadagiti buyot 

ti kabusor. Saantayo a kabaelan daytoy. Kasapulan nga agtrabahotayo para iti 

Dios ken kasapulan nga agtrabahotayo para iti langit a buyogan ti amin a bileg 

ken pammati nga adda kadatayo.” – Ibid., Dec. 21, 1886. 

38


4. LANGIT DITOY DAGA 

a. Masasan a maibilang dagiti annac a “mangsingsinga iti talna” ti pagtaengan. 

Ania ti mabalin nga aramiden dagiti nagannac a mangpasayaat iti daytoy a 

situwasyon? Salmo 128:1, 3, 6; Proverbio 31:27, 28. 

“Ti pagtaengan kasapulan a maaramid iti amin a kas ti ipaawat ti balikas. 

Bassit daytoy a langit ditoy daga, maysa a lugar a pakapasantakan iti ayat 

imbes a lapdan daytoy.” – 3T, p. 539. 

‘”Iti nakalawlawa a panirigan parnuayen dagiti nagannac ti lawlaw ti 

sibubukel a pagtaengan….Ti trabaho ti pannakabalbaliw kasapulan a 

maaramid itan. Ti inaldaw a biagtayo ikeddengna ti pagtungpalantayo.” – AH, 

p. 16. 

“Nagdawatka kadagiti annacmo nga umasidegda ken Cristo, sakanto 

mapan iti lugar nga awan ti mata a makakita, ken awan ti lapayag a 

makangngeg ket iburaymo dagiti dawdawatmo iti sangoanan ti Dios para 

kadacuada? Apay nga addaancayo iti pagtaenganyo kadagiti saan a 

naiconsagrar nga annac? – Agsipud ta awan ti kaipapananna dagiti 

tontontonen ti Dios. Agsipud ta awan ti kaipapananna a ginatang ida ni 

Cristo, ket annacNa ida.” – RH, Dec. 21, 1886. 

b. Ania a kapadasan ti agbalin a panggep ti tunggal kameng ti pamila? 

Filipos 2:1-5. Kasano nga aramiden dagiti nagannac a makaay-ayo a 

lugar ti pagtaengan? 

“Idinto a nagkaadu dagiti agkakadagsen a pagrebbengan nga annongen 

dagiti nagannac a siaannad a mangsaluad iti masacbayan a ragsak ken interes 

dagiti annacda, pagrebbenganda met ti mamagbalin iti pagtaengan a makaayayo 

unay. Adayo a nain-indaclan daytoy a banag ngem iti maaddaan kadagiti 

sanikua ken kuarta. Ti pataengan saan coma a makurangan iti ganaygay. 

Kasapulan a ti rikna iti pagtaengan mapagtalinaed a nabiag kadagiti puso 

dagiti annac, tapno taliawenda ti pagtaengan ti kinaubingda a kas lugar ti talna 

ken ragsak a sumaruno iti langit. Ket bayat iti panagtawenda, isuda met ti 

mangikagumaan nga agbalin a liwliwa ken bendisyon dagiti nagannacda.” – 

Ibid., Feb. 2, 1886. 

“Ti pagtaengan coma ti lugar iti lubong a pakaay-ayoan unay dagiti 

annac, ket ti presencia coma ti ina ti kaindaclan a pakaguyoguyan. Addaan 

dagiti ubbing iti sensitibo ken naayat a galad. Nalakada a may-ayo ken 

nalakada met a mapaldaang. Babaen iti naamo a disiplina, iti naayat a sao ken 

tignay, maisinggalut dagiti inna dagiti anacda iti pusoda.” – MH, p. 388. 

39

Hueves Mayo 16 

5. NABISA A PAGSURSUROAN ITI PATAENGAN 

a. Ania ti masursurotayo manipud iti ababa a rekord ti kinaubing ni 

Cristo? Lucas 2:40, 52. 

“Adda napateg a leksion a sursuroen para kadagiti nagannac ken annac iti 

kinaulimec ti Nasantoan a Surat maipapan iti kinaubing ken kinaagtutubo ni 

Cristo. Isuna ti ehemplotayo iti amin a banag. Iti bassit nga imatang a 

naipaay ti kinaubing ken kinaagtutuboNa ket ehemplo para kadagiti nagannac 

kasta met kadagiti annac, a no ad-adda a naulimek ken saan nga ikaskaso a 

lumabas ti panawen ti kinaubing ken kinaagtutubo, ken no ad-adda a 

kadawyan ken nawaya manipud iti saan a nakaisigudan a kinagagar, ad-adda a 

nataltalged para kadagiti ubing, ken ad-adda a naim-imbag para iti 

pannakasukog iti nadalus a kababalin, kadawyan a kinasimple ken pudno a 

pateg ti dayaw.” – MLT, p. 299. 

“No ad-adda a natalna ken kadawyan ti biag ti ubing –no ad-adda a 

nawaya manipud iti saan a nakaisigudan a kinagagar ken no ad-adda a 

maitunos iti nakaparsuaan – ad-adda met a nasaysayaat ti bagi, simbeng ti 

panunot ken naespirituan a pigsana.” – CG, p. 139. 

b. Kasano nga isuro ni Cristo, babaen iti linteg ken ehemplo, dagiti 

Cristiano no kanayonda nga agkararag? Mateo 14:23; Lucas 6:12; 

18:1. 

“Maaddan iti lugar para iti nalimed a panagkararag. Pinili ni Jesus dagiti 

lugar para iti pannakisaoNa iti Dios, kasta tayo coma met. Masansan nga 

aginana ket mapantayo iti sumagmamano a disso, nupay nanumo, lugar a 

mabalintayo ti agmaymaysa a kadua ti Dios.” – MB, p. 84. 



1. Ania a kapadasan ti inaldaw a makita kadacuada a mangikagkagumaan 

a mangtulad iti biag ni Cristo iti uneg ti pagtaengan? 

2. Ania dagiti sumagmamano a rason a mangpasayaat iti kasasaad ti 

pagtaengan? 

3. Apay a dagiti pagannurotan ket kasapulan kadagiti amin a kameng ti 

pamilia? 

4. Bayat ti idadanon dagiti ubbing iti panagtawen, kasano ti 

panangtaliawda iti Nacristianoan a pagtaengan a dimmackelanda? 

5. Kasano a masiguro dagiti nagannac a ti aglawlaw ti pagtaenganda ket 

addaan iti naespirituan a talged para kadagiti annacda? 

40


Ti Pagtaengan kas Pagsanayan a Pagadalan 

“Ikabilyo ita pusoyo dagiti amin a sasao nga ipanecnecco kadacayo itoy nga 

aldaw, isu nga ibilinyonto cadagiti annacyo a tungpalenda nga aramiden, a ti 

dagup met laeng dagiti sasaoen daytoy a linteg” (Deuteronomio 32:46). 

“Ti pudno nga edukasyon isu ti pakasursuroan iti kinamisyonero. 

Maawagan ti tunggal anak a lalaki ken babai nga agbalin a misyonero; 

naayabantayo iti servicio ti Dios ken iti padatayo a tao; ket ti mangitutop 

kadatayo para iti daytoy a servicio isu ti panggep ti edukasyontayo.” – MH, p. 

395. 



1. PANAGSANAY PARA ITI SERVICIO 

a. Ania a plano ken panggep ti adda ken Cristo para iti tunggal kararua 

a mapan Kencuana? Juan 17:18; Mateo 20:27, 28; 10:16. 

“Daytoy panggep [ nga agserbi iti Dios ken iti pada a tao] kasapulan nga 

agnanayon nga adda iti imatang dagiti Nacristianoan a nagannac ken 

manursuro. Saantayo nga ammo no ania a linya ti serbianto dagiti 

ananactayo. Mabalin nga isangratda ti biagda iti uneg ti pagtaengan; mabalin 

a sumrecda iti kadawyan a bokasyon wenno mapan kas manursuro iti 

evangelio iti sabali a daga; ngem aminda ket agpapada a naayaban nga 

agmisyonero para iti Dios, mangipaay iti asi iti lubong. 

“Dagiti ub-ubing ken agtutubo…. Gun-odenda ti adal a makaatulong 

kadacuada nga agtacder iti sibay ni Cristo iti naayat a servicio….. Iti tunggal 

sikigan ti pangsilo ti lubong a mangsapul iti bagi ken panangpalugod iti bagi ti 

mangawis kadacuada nga umadayo manipud iti dana a nailatang para kadagiti 

sinubbot ti Apo. No ti biagda ket bendisyon wenno lunod agsanggir iti 

panagpilida. Aglablabonan iti pigsa, nagagar a mangsuot iti di pay napadas a 

kabaelan, kasapulan a makabirokda iti sumagmamano a ruaran para iti 

aglablabonan unay a biagda. Aktiboda para iti imbag wenno para iti dakes. 

Ti sao ti Dios saanna a pawilan ti tignay no di ket mangibagnus a sililinteg…. 

“Kadatayo kas nagannac ken kas Cristiano a naipabaklay ti mangipaay 

kadagiti annactayo ti umiso a turong. Siaannad, nainsiriban ken siaayatda 

coma a maibagnus iti dana ti kas ken Cristo a panagserbi…. Saan a tapno 

paservian no ket agservi’ isu ti naindaclan a leksion a sursuroentayo ken 

isuro.” – MH, pp. 395, 396. 

41

Lunes Mayo 20 

2. TI PAGTAENGAN KAS ESKUWELA A PAGSURSUROAN 

a. Ania a pagdumaan ti makita iti nagbaetan ti pagtaengan a nagsanayan 

ni Jesus ken kadagiti manursuro idi panawenNa? Lucas 2:40; Juan 

7:15; Mateo 7:29. Ilawlawag ti kinapateg ti pagtaengan iti 

panagsanay para iti sevicio. 

“Nagun-odan ni Jesus ti adalNa it pagtaengan. Ni nanangna ti umuna a 

maestrana. Manipud kadagiti bibigna, ken manipud kadagiti nalukot a libro 

dagiti propeta, nasursuroNa dagiti nainlangitan a banbanag…. Dagiti 

manursuro iti dayta a tiempo, inkagumaanda nga ibilin ti respeto babaen iti 

pabuya ken kinaparammag. Kadagitoy amin, iparang ni Jesus ti 

nakakadkadlaw a panagsupadi…. ‘Ket daydi ubing dimmackel ken pimmigsa, 

ken napno ti sirib; ket ti gracia ti Dios adda idi Kencuana’ (Lucas 2:40). 

Kasta a naisagana, napan Isuna iti misyonNa, iti tunggal kanito a maikadua 

kadagiti tattao ipaayanNa ida iti inpluensia a mangbendisyon, bileg a 

mangbalbaliw, kas iti saan pay pulos a nasacsian ti lubong. 

“Ti pagtaengan ti umuna a pagadalan ti ubing, ket ditoy a maisaad ti 

pundasyon para iti sevicio ti biag. Dagiti prinsipiona ti maisuro saan laeng a 

teorya. Isuda ti mangsukog iti sibubukel a sursuro ti biag.” – MH, pp. 399, 

400. 

b. Ania a balakad ti adda iti nasirib a tao para iti tao a saanna a kayat ti 

agtrabaho? Proverbio 6:6-11. Kasano a ti kinamanagtulong ket 

maipakat iti biag ti pagtaengan? 

“Nasapa koma ti pannakaisuro ti leksion ti kinamanagtulong iti ubing. 

Apaman a naan-anay ti pannakasukog ti pigsa ken bilegna a mangikalintegan, 

rumbeng a maipaayanen kadagiti pagrebbengan iti uneg ti pagtaengan. 

Rumbeng a mapapigsa isuna a mangpadas a tumulong iti ama ken inana, 

mapapigsa a mangilacsid ken mangkontrol iti bagina, ti mangiyun-una iti 

pakaragsakan ken pagimbagan ti sabali ngem iti bukodna, ti mangbantay 

kadagiti gundaway a mangparagsac ken tumulong kadagiti kakabsatna a 

lallaki ken babbai ken kaay-ayamna, ken ti mangipakita iti kinamanangngaasi 

kadagiti nataengan, masacsakit ken awanan gasat. No ad-adda a naan-anay ti 

pannakaigamer ti espiritu ti pudno a misyonero iti pagtaengan, ad-adda met a 

naan-anay ti pannakaisukogna iti biag dagiti annac. Masursuroda ti 

macasarac iti ragsac iti servicio ken sacrificio para iti pagimbagan ti sabali.” – 

Ibid., p. 401. 

42


3. TI LIBRO A PAKASURSUROAN ITI PAGTAENGAN 

a. Ania ti naisangsangayan a bilin ti laglagipen dagiti nagannac iti 

panangisuroda kadagiti annacda? Roma 14:19; Filipos 2:15; Judas 3. 

“Ipaay ti Biblia dagiti nalawag a bilbilin mainaig iti napateg a trabaho a 

mangisuro kadagiti annac [Deuteronomio 6:4-6, 7-9; 7:3, 4, 6-8 naadaw]… 

Dagitoy dagiti nalawag a bilbilin a dimmanon iti tiempotayo. Agsasao ti Dios 

kadatayo kadagitoy maudi nga al-aldaw, ket maawatanto Isuna ket 

tungpalen.” – 5T, p. 328. 

“Dagiti nakakita iti kinapudno ken nakarikna iti kinapategna ken naaddaan 

iti kapadasan kadagiti banbanag ti Dios, isuda ti mangisuro iti naan-anay a 

doctrina kadagiti annacda. Rumbeng nga iyammoda kadacuada dagiti 

naindaclan nga adigi ti pammati, dagiti rason no apay a Sabatistatayo – apay a 

naawagantayo, kas kadagidi annac ti Israel, tapno agbalin a naidumduma nga 

ili, nasantoan a nascion, naisina ken naiduma manipud iti amin a kita ti tao iti 

rabaw ti daga. Dagitoy a banbanag ti kasapulan a mailawlawag kadagiti 

ubbing iti nalawag a pagsasao, nalaka a maawatan; ket bayat iti yaadu ti 

tawenda, dagiti leksion a maipaay kadacuada ket maitutop iti dumacdackel a 

kabaelanda, agingga a maisaad a silalawa ken siuuneg dagiti pundasyon ti 

kinapudno.” – Ibid., p. 330. 

“Saan nga ibilin ti Dios kadagiti agtutubo a nakurang ti panagtarigagayda. 

Dagiti elemento ti kababalin a mamagbalin iti tao a pudno nga agballaigi ken 

maidaydayaw kadagiti tattao – ti saan a malapdan a tarigagay para iti 

sumagmamano a nain-indaclan nga imbag, ti saan a maparmec a pagayatan, ti 

saan a mabannog a kinaanus – saan coma a mauppapay. Babaen iti parabor ti 

Dios maiturongda coma iti pannakatun-oy kadagitoy a panggep a nangatngato 

ngem iti naimbukodan ken nainlubongan nga interes kas kadagiti langlangit a 

nangatngato ngem iti daga.” – MH, p. 396. 

b. Ania ti kasapulan nga ‘inaldaw a pangbantay’ dagiti nagannac? Salmo 119: 

105, 130. 

“Ti sao ti Dios isu ti inaldaw a pangbantay daiti nagannac. Mangted iti sursuro 

tapno saan nga agbiddut dagiti nagannac iti panangisuroda kadagiti annacda; ngem 

saanna nga anamongan ti di panangikankano ken kinaliway. Ti linteg ti Dios ket 

mapagtalinaed kadagiti panpanaunot dagiti ubbing kas naindaclan a pakaibasaran ti 

kababalin. No bumangonda ken no agtugawda, no rumuarda, ken no sumrecda, 

daytoy a linteg ti maisuro kadacuada kas naindaclan a pagannurotan ti biag ket dagiti 

principiona ti maiyabel kadagiti amin a kapadasanda. Masuroanda nga agbalin a 

napudno, nateppel, nainut ken nagaget, ket ayaten ti Dios iti amin a puso. Daytoy ti 

mangpadackel kadacuada iti panangtaraken ken balakad ti Dios. Daytoy ti mangisaad 

kadagiti sakada iti dana ti pagrebbengan ken talged.” – 5T, p. 329. 

43


4. RESPETO PARA ITI TURAY 

a. Ania ti gutoguten ti maikalima a bilin? Exodo 20:12. Ilawlawag ti bunga ti 

napudno a panangsanay kenni Isaac mainaig iti turay dagiti nagannac 

(Genesis 24:1-4, 67). 

“Dagiti annac…. Kasapulan a masuroan, maadalan ken madisiplinaan agingga 

nga agbalinda a natulnog kadagiti dadackelda, mangipapaay iti respeto iti turay. Iti 

daytoy a wagas, ti respeto para iti nadiosan a turay ket maimula kadagiti pusoda, ket ti 

panursuro ti pamilia agbalin a kas mangisagana a panangsanay para iti pamilia sadi 

langit.” – CG, p. 224. 

“Pulos coma a di mapukaw iti imatang dagiti nagannac ti bukodda a 

pagrebbengan para iti masacbayan a ragsac dagiti annacda. Ti panangraem ni Isaac iti 

pangeddeng ni amana isu ti bunga ti sursuro a naisuro kencuana a mangayat iti 

natulnog a biag. Ginutogut ni Abraham kadagiti annacna a raemenda ti turay dagiti 

dadackelda, ti inaldaw a biagna ti agsacsi a ti turay ket saan a managimbubukod 

wenno naturay a tengngel no di ket naibuangay iti ayat a sipapanunot iti pagimbagan 

ken pakaragsakanda.” –MYP, pp. 465, 466. 

“’Rumbeng kadi a dagiti nagannac,’ saludsodem, ‘ti mangpili iti kadua a dida 

ibilang ti kapanunotan wenno rikna ti anacda a lalaki wenno babai?’ Isaadko ti 

saludsod kenca a kas rebbengna; Rumbeng kadi a pilien ti anac a lalaki wenno babai 

ti kaduada a saanda a pulos nga iyumang kadagiti nagannacda, no ti kasta nga addang 

ket kangrunaanna nga apektaran ti ragsac dagiti nagannac no addaanda iti aniaman a 

rikna para kadagiti annacda? Ket rumbeng kadi a dayta nga anac, iti lacsid ti balakad 

ken dawat ti dadackelna, ipilitna a suroten ti bukodna a dana? Silalawag a sungbatac; 

Saan; saan no di pulos a mangasawa. Lapdan ti maikalima a bilin ti kasta nga 

aramid.” – 5T, p. 108. 

b. Kasano ti mabalin a panangiladawan iti kababalin ni Ismael? Genesis 

16:12. Ilawlawag ti bunga ti panursuro ni Abraham kenni Ismael. 

“Dagiti nasapa a panursuro ni Abraham ket saan nga awanan iti epekto 

kenni Ismael, ngem ti inpluensia dagiti assawana ti nangibanag iti pannakaibangon 

iti panagdidiosen iti pamiliana. Naisina manipud iti amana, ken 

nagbalin a dakes babaen iti riri ken susic iti pagtaengan nga awanan iti ayat 

ken panagbuteng iti Dios, naiduron ni Ismael a mangpili iti naatap, 

mangraraut a biag ti disierto, ‘ ti imana’ ‘maicaniwasto iti tumunggal tao, ket 

ti ima ti tumunggal tao maicaniwasto kencuana’ (Genesis 16:12). Kadagiti 

maudi nga alaldawna, nagbabawianna dagiti dakes nga ar-aramidna ket 

nagsubli iti Dios ni amana, ngem nagtalinaed ti selyo ti kababalin a naited iti 

kaputotanna. Ti nabileg a nascion a nagtaud kencuana ket nariri, awanan dios 

a tattao, kankanayon a mangsingsinga ken mangparigat iti kaputotan ni Isaac.” 

– PP, p. 174. 

44


5. DAGITI KARKARI TI BENDISYON 

a. Tapno mabalinan dagiti annnac ti manggun-od iti pannakaamo ti 

Dios, ania ti imyammo ni Jehova kadagiti nagannac? Deuteronomio 

32:46; 11:18, 19, 21. 

“Naibilangtayo iti Israel. Amin a sursuro a naited kadagidi Israelitas 

mainaig iti educasyon ken panangsanay kadagiti annacda, amin dagiti karkari 

ti bendisyon babaen iti panagtulnog ket para kadatayo.” – MH, p. 405. 

“Kas ti panangsalacnib dagiti Israelitas kadagiti annacda iti uneg dagiti 

babbalayda kabayatan ti panawen ti peggad, pagtalinaedentayo dagiti 

annactayo a naisina ken naiduma iti lubong. Isurotayo ida a dagiti bilbilin ti 

Dios ipaawatna ti nakarkaro ngem iti maamiristayo. Dagiti mangsalimetmet 

kadacuada saanda a tuladen dagiti kannawidan dagii agsalsalungasing iti 

linteg ti Dios.” – CG, p. 304. 

b. Kasano ti panagayat ti Dios kadagiti mangipaay iti bagbagida iti 

servicioNa? Mikias 5:7, 8; Juan 17:22, 23. 

“Nakakaskasdaaw, nakakaskasdaaw dagiti balikas, nganngani iti labes ti 

petpet ni pammati! Ti Namarsua kadagiti amin a lubong ay-ayatenNa dagiti 

mangipaay iti bagida iti servicioNa, kas ti panangayatNa iti anacNa. Uray 

ditoy ket ita ti naparabor a pabor ket naisagut kadatayo iti daytoy 

makapasiddaaw a kalawa. IntedNa kadatayo ti Lawag ken Kinangayed ti 

langit, ket Kencuana, insagutNa ti amin a gameng ti langit… TarigagayanNa a 

sagrapentayo amin a banag a mangpatan-ok, mangpalawa ken mangitag-ay iti 

kababalintayo.” – MH, p. 405. 



1. Kasano kapateg ti mangipaay kadagiti annactayo ti umisu a panangiturong 

iti dana ti Nacristianoan a panagservi? 

2. Iti ania a kapanunotan ken apay a ti panangsanay iti misyonero ket 

mangrugi iti pagtaengan? 

3. Ania dagiti sumagmamano a pundasyon ti Nacristianoan a panangsanay 

iti ubing? 

4. Sadino ti pakakitaanyo iti nalawag a pagdumaan da Isaac ken Ismael? 

5. Kasano ti panangayat ti Dios a mangdanon kadagiti annac babaen 

kadagii nagannac? 

45

46 

SABADO, HUNIO 1, 2013 

Umuna a Pangsabado a Daton para iti Pagtataripnongan 

iti Belize 

Ti Belize ket masaracan iti makin-amianan a daya ti Sentral America. 

Addaan kalawa a 8, 867 milya kuadrado (22, 965 sq km), kabassitan a nascion 

a sumaruno iti El Salvador, iti dackel a daga ti America, ken isu pay ti 

kabassitan kadagiti agnaed a 328,000. Iti amianan, beddeng ti Mexico, iti 

abagatan ken laud bineddengan ti Guatemala ket iti daya Baybay ti Caribbean 

nga addaan iti 174 milya (280-km) iti aplayana. Ti Belize nalatak kas British 

Hundoras agingga idi 1973, isu ti kaudian a colonia ti Britania. Nagunodanna 

ti wayawaya idi Setiembre 21, 1981, ngem nagtalinaed a miembro ti 

Commonwealth. 

Ti mensahe ti Repormasyon nangrugi iti daytoy a pagilian idi a ti maysa a 

pagtaengan ti iglesia manipud Honduras ket nagdappat iti Belize idi Enero 

1990. Babaen iti panagmisyonda naidon ti mensahe ti evangelio kadagiti baro 

a karkarua babaen ket idi Marzo 1994 narambakan ti umuna a bunyag. Saan a 

mabayag kalpasanna, naibaon ti maysa a trabahador ti Biblia manipud 

Honduras a mangidur-as iti trabaho, kasta a nailatag ti dana para iti 

pannakabuangay ti Belize Mission. Idi 1998 inkeddengmi nga aramiden nga 

incorporasyon ti iglesia ket naanamongan daytoy idi 2001. Idi damo nagupa 

kami iti balay kas lugar a pagdaydayawan, ngem ti tarigagay a mangbangon 

iti bukodmi a simbaan isu ti gumaygayebgeb iti pusomi. 

Babaen iti parabor ti Dios ken tulong dagiti kakabsat a lallaki ken babbai, 

ken gagayyem iti aglawlaw ti lubong, nabalinanmi ti gimmatang iti daga iti 

Belize ket tapno mairugi ti bilding para iti pagtaripnonganmi. Nupay kasta ti 

Belize ket nadam-eg a daga a nababbaba ngem iti baybay. Tapno maibangon 

ti bilding, adu ti kasapulan a binangon ti natangken a daga, darat ken grava 

tapno maipangato ti daga a nangatngato ngem iti atab ti linya ti danum. 

Magutogut ti natibker a pundasyon. Agyamankami iti napalabas nga Umuna 

a Pangsabado a Daton, ngem kasapulanmi pay ti nayon a pundo tapno 

maileppas daytoy a proyekto. 

Gapuna, nga ikararagmi iti Apo a tignayenNa ti pusoyo ta ibingayyo ti 

kinaabunawyo inton maurnong ti Umuna a Pangsabado a Daton para Belize. 

“Kuarta, tiempo, inpluensia – amin a sagot nagtaudda iti ima ti Dios, 

[dagiti napno iti ayat ni Cristo] ipategda laeng kas wagas a mangidur-as iti 

trabaho ti evangelio.” – AA. P. 71. 

Dagiti kakabsatyo a lallaki ken babbai manipud Belize

Leksion 9 Sabado, Hunio 1, 2013 

Ti Gunglo ti Pamilia 

“Anacco salimetmetam dagiti bilbilin ni amam, ket dica baybay-an 

ti linteg ni inam” (Proverbio 6:20). 

“Maysa a sagrado a talek ti naikumit kadagiti nagannac a mangbantay 

iti pannakasukog ti bagi ken naimbag a kababalin dagiti ubbing, tapno 

mabalanse ti nerbio, tapno saan nga agpeggad ti kararua. Kasapulan a 

maawatan dagiti amma ken inna dagiti linteg ti biag, tapno saanda a, gapu iti 

kinaignorante, mapalubosan ti pannakasukog ti panagduyos iti biddut kadagiti 

annacda.” – FCE, p. 143. 

Maisingasing a Babsasaen: Child Guidance, pp. 244-267. 


1. BUYA A MAKAAY-AYO ITI DIOS KEN KADAGITI ANGELES 

a. Kasano a maipatungpal ti pamilia dagiti pagrebbenganna? I Corinto 

14:40. 

“Ti naurnos a pamilia ket makaay-ayo iti imatang ti Dios ken kadagiti 

agserserbi nga angeles. Kasapulan a sursuroem ti mamagbalin iti pagtaengan 

a naurnos, nagin-awa, ken makaay-ayo. Samo papintasen ti pagtaengan iti 

makaay-ayo a dayaw (dignidad), ket ti espiritu awaten dagiti annac; iti kasta ti 

kinaurnos, kinapasnec ken panagtulnog ket madadaan a magun-odyo nga 

agpadpada.” – 2T, p. 259. 

“Dagiti amma ken inna a mamagbalin iti Dios nga umuna iti 

sangkabalayan, mangisursuro kadagiti annacda a ti panagbuteng iti Dios isu ti 

pangrugian ti sirib, idayag ti Dios iti sangoanan dagiti angeles ken iti 

sangoanan dagiti tattao babaen iti panangiparang iti lubong ti naurnos unay 

ken disiplinado a pamilia, pamilia nga agayat ken agtulnog iti Dios imbes nga 

agsukir a mangbusor Kencuana. Saan a gan-gannaet ni Cristo iti 

pagtaenganda; ti naganNa isu ti nagan ti sangkabalayan, rinaem ken indayag. 

Pakaragsakan dagiti angeles ti pagtaengan a pagturayan ti Dios ket nasuroan a 

mangraem iti relihion, iti Biblia ken iti Namarsuada.” – AH, p. 322. 

“Ti gunglo ti pamilia kasapulan a naimbag ti pannakaurnosna. Agpada 

nga utoben ti ama ken ina dagiti pagrebbenganda, ket buyogan iti nadalus a 

pannakaawat aramidenda ti trabahoda. Awan coma ti panagsusuppiat. Ti 

ama ken ina pulos coma a saanda a dillawen ti panggep ken pangusig ti maysa 

ken maysa iti sangoanan dagiti annacda.”- Ibid., p. 314. 

47

Lunes Mayo 27 

2. TI AMA ITI GUNGLO TI PAMILIA 

a. Ania a kita dagiti inpluensia ti rumbeng a manglikmut kadagiti 

ubbing ken agtutubo kadagiti pagtaengantayo? Roma 12:10; Efeso 

5:2. Ilawlawag ti papel ti ama iti daytoy a banag? 

“Sapulen dagiti annac iti ama ti suporta ken pannakaibagnus; kasapulan 

nga addaan isuna iti umno a kapanunotan iti biag ken iti inpluensia ken 

pannakilangen a rumbeng a manglawlaw iti pamiliana; kangrunaan ti amin, 

kasapulan a makontrol isuna babaen iti ayat ken panagbuteng iti Dios ket 

babaen iti panursuro ti saoNa, mabalinna nga ibagnus dagiti sacsaka dagiti 

annacna iti umno a dana.” – AH, p. 211. 

b. Ania ti mamagbael iti ama a mamagbalin iti pamiliana a naragsac, 

natalna a lugar? Filipos 2:5. Ilawlawag no kasano nga aramiden ti 

namatalec nga ulo ti sangabalayan dagiti pagrebbenganna iti 

pamiliana? 

“Rumbeng nga aramiden ti ama ti pasetna a mamagbalin iti pagtaenganna 

a naragsac. Aniaman dagiti pakaseknanna ken pakakumikomanna iti negosio, 

saanda coma a mapalubosan a manglangeb iti pamiliana; sumrek isuna iti 

pataenganna a buyogan ti isem ken sasao a makaparagsac.” – Ibid., pp. 211, 

212. 

“Agtacder ti ama iti ulo ti pamiliana, saan a kas ubing-ubing, awanan 

disiplina a lalaki, no di ket kas malalaki nga addaan iti malalaki a kababalin, a 

dagiti rikriknana ket kabaelanna a kontrolen. Gun-odenna ti adalna iti umiso 

a naimbag a kababalin. Dagiti tigtignayna iti pagtaenganna ket naiturong ken 

napawilan babaen iti nadalus a prinsipio ti sao ti Dios.” – Ibid., p. 213. 

k. Ania a tigtigany iti paset ti asawa a lalaki ken ama ti makatulong iti 

ballaigi ti sangabalayan? 1 Corinto 11:1. 

“Ti asawa a lalaki ken ama isu ti ulo ti pagtaengan. Sapulen ni baketna 

Kencuana ti ayat ken simpatia, ken tulong para iti pannakasanay dagiti 

annacda….No ania ti inpluensiana iti pagtaengan – maikeddeng babaen iti 

pannakaammona iti maymaysa a pudno a Dios ken Jesu Cristo nga 

imbaonNa.” – Ibid., pp. 211, 213. 

“Insaad ti Dios ti asawa a lalaki kas ulo ti asawa a babai tapno agbalin a 

salacnibna; isuna ti patapat ti pamilia, mangpatapat a mamagkaykaysa 

kadagiti kamengna.” – Ibid., p. 215. 

48


3. TI INA ITI GUNGLO TI PAMILIA 

a. Iti ania a kapanunotan a dagiti pagrebbengan ti ina ket ad-adda a 

sagrado ngem iti pagrebbengan ti ama? Mangted iti ehemplo. Ococom 

13:9-12. 

“Kasapulan ti lubong dagiti inna, inna a saan laeng nga iti nagan no di 

ket iti tunggal kaipapanan ti sao. Mabalintayo a sitatalgedtayo nga ibaga a 

dagiti naidumduma a pagrebbengan ti babai ket nasagsagrado, nasansanto 

ngem kadagiti lallaki, Maamiris coma ti babai ti kinasagrado ti trabahona ket 

iti pigsa ken buteng iti Dios awatenna ti misyon ti biagna.” – AH, p. 231. 

b. Kadagiti ania a wagas a ni Anna, ina ni Samuel, agservi kas 

makapabileg nga ehemplo para kadagiti inna ita? 1 Samuel 1:11. 

“Anian a gun-guna ti adda ken Anna! Ken anian a makapabileg a 

kinamatalek ti ehemplona! Adu dagiti gundaway a di mapattapatta ti pategna, 

interes a kasta unay ti gatadna, ti naitalek iti tunggal ina.... Gundaway ti 

tunggal ina ti mangbendisyon iti lubong babaen iti inpluenciana, ket iti 

panangaramidna iti daytoy, isangbayna ti ragsac iti bukodna a puso.” – PP, 

572. 

k. Apay kadi a, sumaruno iti Dios, ti bileg ti ina para iti imbag isu ti 

kapigsaan a bendisyon iti pamilia ken iti kagimongan? Iti ania a 

patingga a ti ina ken ti anacna ket narappetda iti naum-umbi a 

bedbed? Mangted iti ehemplo. 2 Timoteo 1:5. 

“Ti ina ti ahente ti Dios a mamagbalin iti pamiliana a Cristiano. 

Iparangarangna ti relihionna a naibasar iti Biblia, mangipakpakita no kasano a 

a mangkontrol ti inpluensiana iti inaldaw a pagrebbengan ken pagragsakan, 

mangisursuro kadagiti annacna a babaen laeng iti parabor a maisalacanda, 

babaen iti pammati, nga isu ti sagut ti Dios.” – AH, p. 235. 

“Inna agriingkayo iti kinapudno a ti inpluensia ken ehemployo ti 

mangapektar iti kababalin ken destinasyon dagiti annacyo; ket iti buya ti 

pagrebbenganyo, sukogen ti balanse a panunot, ken nadalus a kababalin, a 

mangiyan-anninaw laeng iti pudno, naimbag ken napintas. 

“Ti naasi a Mannubbotmo ket banbantayannaka a buyogen ti ayat ken 

simpatia, sisasagana a dumngeg kadagiti kararagmo, ken mangipaay iti tulong 

a kasapulam. Ammona ti dadagsen ti puso ti tunggal ina ket Isuna ti 

kaimbagan a gayyem iti tunggal emerhencia.” – RC, p. 170. 

49


4. DAGITI SABALI PAY NGA INPLUENSIA (PACTORA) 

a. Ania ti kangrunaan kadagiti pagrebbengan dagiti nagannactayo? Marcos 

13:33; Genesis 12:8; 13:18. 

“Inkararagan ni Cristto dagiti disipulosNa, saan a tapno maikkatda iti 

lubong, no di ket tapno maiyadayoda iti dakes – tapno masalacnibanda a 

sumuko kadagiti agtutupatop a sulisog a masabsabatda. Daytoy ti kararag a 

rumbeng nga ikararag ti tunggal ama ken ina. Ngem makaanay kadin ti 

panagdawatda iti Dios ti para kadagiti annacda, ket panawanda idan a 

mangaramid iti kaykayatda? Rumbeng kadi a palugodanda ti ramanda 

agingga nga isun ti mangituray, sadanto inanamaen a mapawilanda dagiti 

annacda? – Saan; panagteppel ken panagtengngel iti bagi rumbeng a maisuro 

manipud iti indayon nga agpangato.” – CE, p. 166. 

b. Kasano a mapagbalin dagiti nagannac ti pagtaenganda a “balay a 

pagkararagan”? Isaias 56:7; 1 Cronicas 16:40. Ilawlawag dagiti 

pagimbagan ti regular a panagkararag ti pamilia ita. 

“No adda man ti kanito a ti tunggal balay ket balay ti kararag, isu itan. 

Dagiti amma ken inna kasapulan a masansanda nga itag-ay dagiti puspuoda iti 

Dios iti napakumbaba a panagdawdawat para kadagiti bagbagida ken kadagiti 

annacda.” – Ibid., p. 221. 

k. Ania pay ti laglagipen nga aramiden dagiti nagannac para kadagiti 

annacda? Malakias 3:16 (umuna a paset). Ania a ballaag ti ipangagtayo? 

“Kabsat L (lalaki),… saan a nainsiriban ken natanang ti panagsaom iti 

asawa ken annacmo. Pasantakem ti kinaimbag ken kinaamo. Awanan dagiti 

annacmo iti kasayaatan nga inpluencia ken ehemplo iti sangoananda. Saan 

nga isuda ti mangkontrol kenca, no di ketdi sika ti mangkontrol kadacuada, 

saan a ginugubsang, saan kinukuspag, ngem ketdi buyogan iti natalna ken 

natibker a panggep. 

“Kabsat L (babai), naindackal a dangadang ti sangoem tapno agballaigi. 

Pinalubosam ti bagi a mangtagikua iti ballaigi. Ti nasukir a pagayatam isu ti 

kaindaclan a kabusormo. Addaanca iti saan a maparukma a rikna ken saanmo 

a matengngel ta dilam. Ti nakurang a panangkontrol iti bagi ti dackel a 

mangdangran ita bagim ken iti pamiliam. Adda pagyanan ti ragsac, ulimec 

ken talna iti pagnaedanyo ngem apagbiit la a kanito. No masuppiat ti 

pagayatam nalakaka nga agpungtot sakanton agsao ken agtignay a kunam la 

no nasanibanka ti demonio. Pumanaw dagiti angeles manipud iti buya ti riri a 

pagsisinnukatan dagiti naunget a sasao.” – 2T, pp. 78, 79. 

50


5. DAGITI NAISANGSANGAYAN A SURSURO 

a. Ania a leksion ti naumbi a panangsaluad iti asawa a babai ken annac 

ti sursuroen ti Nacristianoan nga ama manipud iti ehemplo ni Jacob? 

Genesis 33:13, 14. 

“Ti kadawyan nga ama sayangenna ti adu a nabalitokan a gundaway a 

mangguyogoy ken makisinninged kadagiti annacna. Iti panagawidna 

manipud iti negosiona, masarakanna coma a makaparagsac a gundaway ti 

mangbosbos iti sumagmano a panawenna kadagiti annacna. 

“Mawayaan coma dagiti amma manipud kadagiti palso a dignidadda, 

ilacsidda dagiti bagbagida kadagiti sumagmamano a pangpennecda iti 

bagbagida kadagiti paglinglingayan, tapno makikadua kadagiti annacda, 

makipagrikna kadacuada kadagiti babassit a parikotda, isinggalut ida kadagiti 

puspusoda babaen iti napigsa a reppet ni ayat, ket ipasdec ti kasta nga 

inpluencia iti lumawmawa a panpanunotda tapno dagiti balakadda maibilang a 

sagrado.” – AH, p. 220. 

b. Ania a kari ti mabalin a tontonen ti namatalec a nagannac iti 

panangisuroda kadagiti annacda? Isaias 49:25 (maudi a paset). 

“Ti ama, kas padi ti sangabalayan, idatonna iti altar ti Dios kadagiti 

pangbigat ken pangrabii a sacrificio, kabayatan a ti asawa a babai ken annac 

makikaysada nga agkararag ken agdaydayaw. Iti kasta a sangabalayan, ti 

pagaayat ni Jesus a paggianan.” – CE, p. 221. 

“Agtacder dagiti nagannac iti saad ti Dios kadagiti annacda, ket 

agsungbatdanto, no nagbalinda a napudno kadagiti sumagmamano a naitalek 

iti salluadda.” – RH, Marzo 28, 1893. 

“Ti kalawa ti inpluensia ti ina ket mabalin a nanumo; ngem daytoy, naikaysa iti 

inpluensia ti ama, ket agtaeng kas ti kinaagnanayon.” – AH, p. 240. 



1. Kasano nga aramiden dagiti nagannac ti pagtaenganda a makaay-ayo a lugar 

para iti Dios ken kadagiti angeles? 

2. Ilawlawag dagiti pagdudumaan iti kababalin ti asawa a lalaki ken ama ken iti 

asawa a babai ken ina. 

3. Kasano a nasagsagrado dagiti naidumduma a pagrebbengan ti babai ngem 

kadagiti pagrebbengan ti lalaki? 

4. Ania ti kangrunaan a pactora a mangisigurado iti presencia ni Jesus iti 

pagtaengan? 

5. Dakamaten ti sumagmamano a dadagsen a mabalin nga ibingay dagiti 

nagannac iti sibubukel a pagtaengan. 

51


Disiplina ti Pamilia 

“Iti casta dagiti nagbuteng ken Jehova nagsaoda iti maysa ken 

maysa; ket ni Jehova nagimdeng, ken mangipangag, ket maysa a libro a 

pacalaglagipan nasuratan iti saclangna, agpaay cadagidiay nagbuteng 

ken Jehova, ken cadagidiay a nagpanunot iti naganna” (Malakias 3:16). 

“Ti ayat agtaud iti Dios. Maysa daytoy a mula a nainlangitan ti 

idadackelna, ket saan nga agbiag ken agrangpaya iti kadawyan a puso…. Ti 

kasayaatan a wagas a mangreporma iti kababalin ken mangurnos iti tigtignay 

ti pamilia isu ti prinsipio ni ayat. Pudno unay a bileg daytoy ket 

maipatungpalna dayta saan a maarmid ti kuwarta wenno pigsa.” – 4T, p. 256. 


Domingo Hunio 2 

1. DAGITI HUSTO KEN MADI NGA AYO 

a. Ania ti kasapulan dagiti nagannac a mamagtalinaed iti disiplina ti 

pamilia? Mateo 18:19. Mangted iti ehemplo no kasano a dagiti ayo iti 

pagtaengan ket maitugot iti biag iti iglesia. 

“Ti ama isu ti mangreppet iti pamilia. Daytoy ti saadna, ket no Cristiano 

isuna, pagtalinaedenna ti turay ti pamilia. Mabigbigbig ti panangraem iti 

turayna… No agsupadi dagiti amma ken inna, ti maysa agtrabaho a maibusor 

iti asawana tapno makontra ti inpluensiana, adda ti pamilia iti nakakaskas-ang 

a kasasaad, ket saan a maawat ti ama wenno ti ina ti respeto ken talek a 

kasapulan iti panangimaton iti pamilia…. Agtunos coma nga agtrabaho dagiti 

nagannac a mangibagnus kadagiti annacda iti panagbuteng iti Dios ket 

laglagipenda nga isuda ti ahenteNa.” – RH, March 13, 1894. 

“Dagiti mangiturturong kadagiti pasdectao ti addaan iti karikutan a trabaho 

a mamagtalinaed iti urnos ken ti mangdisiplina kadagiti agtutubo nga adda iti 

aywanda. Dackel ti maaramidan dagiti kameng ti iglesia a mamagtalinaed a 

nakangato dagiti im-imada. No saan a naannugot dagiti agtutubo a sumurot iti 

pangdisiplina ti intitusyon wenno iti ania a banag makisuppiatda kadagiti 

ngatoenda a determinadoda a mangaramid iti kaykayatda, saan coma a 

sibubulsek a mangkanonong ken makisimpatia kadagiti annacda.” – 7T, p. 

185 

52

Lunes Hunio 3 

2. PANANGATOR KADAGITI ANNAC 

a. Ania ti masansan a kasapulan iti peksatayo a mangator kadagiti 

annactayo? Provrbio 19:18. 

“Kalpasan a maaramidmo ti pagrebbengam a sipupudno kadagiti 

annacmo, isangbaymo ida iti Dios ket kiddawem Kencuana a tulongannaka. 

Ibagan Kencuana a naaramidmon ti pasetmo, ket kiddawem a sipapammati iti 

Dios nga aramidenNa ti pasetNa, dayta saanmo a maaramid. Kiddawen 

Kencuana a mangtimbeng iti ug-ugalida, pagbalinen ida a naalumanay ken 

naamo babaen ti Espiritu Santona. DenggenNa ti kararagmo. PagaayatNa a 

sungbatan dagiti kararagmo. Babaen kadagiti balikasNa imbilinNa kenca nga 

aturem dagiti annacmo, tapno ‘isalakan ida saan a para iti sangsangitda,’ ket ti 

saoNa maipangag kadagitoy a banbanag.” – RH, Sept. 19, 1854. 

b. Ania dagiti madi a panangiturong iti paset dagiti nagannac ti mabalin 

nga isaag iti kinasukir ti sumagmamano nga annac ti agkunkuna a 

Nacristianoan a pagtaengan? 2 Timoteo 3:2 

“Maysa kadagiti tanda ti ‘maudi nga al-aldaw’ isu ti kinasukir dagiti annac 

kadagiti nagannacda. 2 Timoteo 3:2. Ket maamiris kadi dagiti nagannac ti 

pagrebbenganda? Kasla naawan iti imatangda ti panangsaluad a kankanayon 

coma nga ipaayda kadagiti annacda, ket saan ida a palugudan kadagiti dakes 

a rikriknada ken ti mangsukir kadacuada. Bassit laeng ti panangtamingda 

kadacuada agingga a kumaro ti bukodda a rikrikna ket dusaendanto ida iti 

pungtotda…. 

“Nagannac, atorenyo dagiti annacyo. Irugiyon kabayatan nga ubbingda 

pay, a nalaka pay a maaramid dagiti kapanpanunotanda, ket maparukma 

dagiti dakes a rikriknada sacbay a dumackel iti idadackelda ken pumigsa 

bayat ti panagpigsada. Rumbeng nga atorenyo dagiti annacyo a buyogan ti 

ayat.” – Ibid. 

k. Bayat ti pannakasukog dagiti annacda iti pinagtangkenda, ania ti 

kasapulan dagiti nagannac tapno mabibig kadagiti pagannurotan ken 

wagas ti panangdisiplinada? 1 Corinto 13:11. 

“Saanyo laeng a trataren dagiti annacyo iti kinagubsang, a liplipatanyon ti 

kinaubingyo ket liplipatenyon nga ubbingda. Saanyo a namnamaen ida a 

perpectoda wenno padasen a pagbalinen ida nga agtignay kas nataengan a 

lallaki ken babbai.” – AH, p. 196. 

53

Martes Hunio 4 

3. TALGED BABAEN ITI DI AGBALBALIW NGA AYAT 

a. Iti ania a tignay nga umasidegtayo kadagiti annactayo tapno suroan 

ida? Mateo 18:3 (umuna a paset). Ilawlawag ti sumagmamano a 

kangrunaan a prinsipio iti daytoy a punto. 

“Inna, awan kadi ti trabaho a para kadacayo nga aramidenyo iti 

pamiliayo? Mabalinyo a saludsoden, kasano nga ipamuspusanmi dagiti 

addan a kinadakes? Kasano a rugianmi ti trabaho? No agkurangkayo iti 

sirib, mapankayo iti Dios; inkariNa a mangted a sibubuslon. Kaadduenyo ti 

agkararag ken sipapasnec para iti nadiosan a tulong. Ti maysa a pagannurotan 

ket saan a masurot iti amin a kaso. Ti pannakaipakat ti napasanto a pangusig 

ket kasapulan ita. Saan nga agdardaras ken mariribok ket asitgan dagiti 

ubbing a mangbabbabalaw. Ti kasta a wagas pataudenna laeng ti panagsukirda. 

Mariknayo coma a nalaing dagiti madi a wagas nga impakatyo, a 

nangilukat iti ruangan para kenni Satanas a mangiturong kadagiti annacyo 

kadagiti sulisogna….Sacbay nga isuroyo kadagiti annacyo ti leksion a 

mangkontrol iti bagida, sur-suroenyo pay nga umuna kadagiti bagbagiyo.” – 

AM, pp. 20, 21. 

“Sumagmamano a nagannac ti nasapa a mangisuro iti panagtulnog 

kadagiti annacda. Masansan a mapalubosan ti ubing nga agtawen iti dua 

wenno tallo nga irugi dagiti nagannac, nga agkedked a mangdisiplina, 

mangipagpagarup nga ubing pay unay nga agsursuro nga agtulnog. Ngem 

kadagitoyen a tiempo ti bagi ket pumigpigsan, ket tunggal aldaw aramidenna 

a rumigrigat ti trabaho para kadagiti nagannac a mangkontrol iti ubing. 

“Iti nasapa unay a tawen a makaawaten dagiti ubbing no ania ti silalawag 

a maibaga kadacuada, ket babaen iti naayat ken natanang a panangimaton, 

masuroanda nga agtulnog…. Saan a palubosan ti ina ti anacna a 

makagundaway kencuana iti uray maysa laeng a kanito; ket tapno 

mapagtalinaed daytoy a turay, saan a nasisita nga agaramat kadagiti 

nagubsang nga addang; natibker ken natalna nga ima ken kinaayat a 

mangallukoy iti ubing a maipatungpal iti panggep…. 

“Pulos a saan a palubosan dagiti ubbing a mangipakita iti saan a 

panagraem kadagiti nagannacda. Pulos a saan a palubosan ti bukod a 

pagayatan a di matubngar. Ti masacbayan a pagimbagan ti ubing 

gutogutenna ti naasi, naayat ngem natibker a disiplina.” – CG, pp. 82, 83. 

b. No ti bileg ni ayat ti maipakat babaen kadagiti maseknan a nagannac, 

ania ti maaramidna para kadagiti annnacda? 1 Corinto 13:7, 8 

(umuna a paset); Roma 15:1. 

54

Mierkules Hunio 5 

4. PANANGIPEKSA ITI AYAT KADAGITI KAMENG TI PAMILIA 

a. Ania ti maysa kadagiti kangrunaan a rason a maadaan iti naballaigi a 

biag ti pamilia? Filipos 2:2. Ilawlawag no kasano ti kankanayon a 

panangipakitada iti ayatda kadagiti annacda. 

“Kasapulan dagiti inna nga ibagnus dagiti annacda tapno ibilangda dagiti 

bagbagida kas paset ti pamilia….Kankanayon nga imaldit kadagiti annacyo ti 

kinapudno nga ay-ayatenyo ida; nga agtrabtrabahocayo para kadacuada; ta ti ragsacda 

ket napateg kadacayo; ket panggepyo nga aramidenyo laeng ti aniaman a para iti 

pagimbaganda. Penkenyo dagiti babassit a kasapulanda no la ketdi ta nainkalintegan 

nga aramidenyo.” – AH, pp. 197, 198. 

“No ti bassit nga anacmo ket agay-ayam iti banag a saan a maiparbeng pay 

kencuana nga aramatenna kas maysa nga ay-ayam, saanmo a gursoten manipud 

kencuana, no di ket alaem ket sukatan iti sabali a maikanatad kencuana, nga ad-adda a 

makaay-ayo kencuana.”- ST, April 30, 1894. 

“Sursuroan dagiti annnacyo manipud iti kinatagibida nga agbalin a 

naragsac ken natulnog. Suroan ida a tumulong kadacayo. Ibaga kadacuada a 

pasetda ti pamilia, ket kasapulanyo ti tulongda, tapno mailasatka a 

mangtaraken kadacuada. ‘O,’ kuna ti sumagmamano nga inna, ‘dagiti 

ubbingko riribokendac no padasendak a tulongan.’ Kasta met kaniac, ngem 

panagkunayo kadi ipalubosko a maammoanda a kasta? Padayawanyo dagiti 

annacyo. Isuroyo ida uged iti rabaw ti uged, alagaden a mainayon iti 

alagaden. Nasaysayaat daytoy ngem ti panagbasa iti nobela, nasaysayaat 

ngem ti makitintinnawag, nasaysayaat ngem iti panangsurot iti moda ti 

lubong. Lumabastayo iti daytoy a lubong iti maminsan laeng. Saantayo a 

kabaelan ti mapaay a manggaw-at iti panggep nga imbaga ni Cristo nga 

ikagumaantayo.” – 1 ST, pp. 325, 326. 

b. Kasano nga ipeksa dagiti kameng ti Nacristianoan a pamilia ti ayatda 

iti maysa ken maysa? Efeso 4:32; Santiago 3:17. 

“Kadagiti adu a pampamilia adda naindaclan a pagkurangan iti inda 

panangipeksa iti ayatda iti maysa ken maysa. Idinto a saanen a kasapulan ti 

kinasentimentalismo (nalaka a pannakatignay), kasapulan ti panangipeksa iti 

ayat ken panangipateg iti nadalus, natarnaw ken napno iti respeto a wagas. 

Adu ti mangtaraken iti natangken a puso iti sao ken aramid ipalgacna ti 

sinasatanas a sikigan ti kababalinda. Naumbi a pammateg coma ti kankanayon 

nga adda iti nagbaetan ti agassawa, nagannac ken annac, kakabsat a lallaki 

ken babbai. Maatur coma ti nadarasudos a sao, ket awan uray iti langa ti 

nakurang nga ayat para iti maysa ken maysa. Pagrebbengan ti tunggal maysa 

iti pamilia ti agbalin a makaay-ayo, naayat nga agsao.” – AH, p. 198. 

55

Hueves Hunio 6 

5. ADDAAN ITI ESPIRITU SANTO A MANGKONTROL 

a. Ania nga ehemplo ti iparang dagiti amma ken inna iti sangoanan 

dagiti annacda? Mateo 11:28-30. 

“Iti pamilia, dagiti amma, ken inna kankanayonda nga iparang iti 

sangoanan dagiti annacda ti ehemplo a kayatda a tuladenda. Kasapulan nga 

iparangarangda ti respeto iti tunggal maysa iti sao ken ikikita ken tigtignay. 

Iparangarangda a ti Espiritu Santo ti mangkonkontrol kadacuada, babaen iti 

panangiparang kadagiti annacda ti kababalin ni Jesu Cristo.” – RH, March 13, 

1894. 

b. Ania a panggep ti kankanayon a panpanunoten dagiti nagannac iti 

panangisuroda kadagiti annacda, ken kasano iti panangaramidda iti 

daytoy? 2 Juan 4-6. 

“Rumbeng nga iparangarang dagiti nagannac iti inaldaw a biagda no 

kasano nga ipangpangruna nga ayaten ti Dios ken kadagiti kaarruba kas iti 

panagayatda iti bagbagida. No ti relihion ket practikal a banag iti pagtaengan, 

naindaclan nga imbag ti maipatungpal. Ti relihion ti mangiturong kadagiti 

nagannac a mangramid iti trabaho a panggep ti Dios a maaramid iti 

pagtaengan. Mapadackel dagiti annac iti buteng ken balakad ti Dios.” – Ibid. 

Viernes Hunio 7 


1. Apay a kasapulan ti bassit nga ubing ti natibker a panangibagnus? 

Apay a rumbeng a maammoanna ti nagdumaan ti naimbag ken 

maawat nga ugali ken iti saan a maawat iti pagtaengan. 

2. Paglasinen ti nagbaetan ti umiso ken madi a wagas ti panangator 

kadagiti annac. 

3. Ania a prinsipio ti itag-aytayo iti sangoanan dagiti annac kas 

pundasyon ti amin a sirib? 

4. Kasano kapateg ti panangipeksa iti ayat kadagiti miembro ti pamilia? 

5. Kasano nga ipakita dagiti Nacristianoan a nagannac a kontrolado ida 

ti Nasantoan nga Espiritu? 

56


Dagiti Inpluensia ti Pagtaengan 

“Ta iti Dios dacami ti maysa a macaay-ayo a banglo ni Cristo, 

cadagiti maisalacan ken cadagiti mapukaw” (2 Corinto 2:15). 

“Iti dackel a rukod ti ragsak dagiti lallaki ken babbai ken ti ballaigi ti 

iglesia agsanggir iti inpluensia ti pagtaengan… Ti lubong saan unay nga 

agkasapulan kadagiti naindaclan a panpanunot, kas iti naiimbag a tattao, a 

bendisyon kadagiti pagtaenganda.” – GW, p. 204. 

Maisingasing a Basbasaen: Testimonies, vol. 4, pp. 499-503. 


1. “DAGITI PAGBANAGAN TI BIAG” 

a. Apay a kasapulan a ti puso pagtalinaeden iti amin a regta? Proverbio 

4:23. Ilawlawag no kasano a ti pamilia isu ti puso ti kagimongan, iti 

iglesia ken iti nascion? 

“Ti sociodad ket buklen dagiti pamilia ken isu ti pagbalinen dagiti ulo ti 

pampamilia. Ta aggapu iti puso ‘dagiti pagbanagan ti biag’ (Proverbio 4:23); 

ket ti puso ti kagimongan, ti iglesia ken ti nascion isu ti sangakabbalayan. Ti 

pagimbagan ti kagimongan, ti ballaigi ti iglesia, ti rang-ay ti nascion, 

agsanggir iti inpluensia ti pagtaengan.” – MH, p 349. 

b. Ilawlawag dagiti resulta ti makagun-guna nga inpluensia ti 

pagtaengan? Salmo 115:11-14 

“No ti biag ti pagtaengan ket nalinis ken napudno, no dagiti annac a 

rumuar manipud iti salluadna ket nakasagana a sumabat kadagiti pagrebbengan 

ken peggad, ania a pagbaliwan ti makita iti lubong!” – Ibid., p. 351. 

“Dagiti kameng ti pamilia ipalgacda ti kinapudno, kinaprangka, kinaibtor 

ken kinaumbi iti maysa ken maysa. Babaen iti panagsasao kadagiti 

makapapigsa a sasao, tunggal maysa ikagumaanna a tulongan ti sabali. Ti 

kasta a sasao masansan a mangipaay iti inpluensia a mamagbalin iti babalaw a 

saanen a kasapulan. Kumita kadagiti banbanag iti naragsak a lawag, 

ikagkagumaan nga waknitan ti anniniwan a no maipateg, sallokubanna ti 

kararua. Pasantaken ti simpatia para iti sabali. Kinaragsak, kinaasi ken ayat ti 

agramaram iti pagaengan.” – ST, Sept. 1, 1898. 

57

Lunes Hunio 10 

2. PRACTIKAL A PANNAKAIPARANG TI KINACRISTIANO 

a. Kasano ti panangaramid dagiti Nacristianoan a pamilia ti practikal a 

pannakaiparang ti mangisalacan a pammati nga ikunkunada? Mateo 7:20, 

21; Santiago 1:25, 27. 

“Sursuroan dagiti Nacristianoan a nagannac dagiti annacda nga agtungpal 

iti linteg ti Dios. Dagiti rason iti daytoy a panagtungpal ken panangrespeto iti 

linteg ti Dios ti mabalin a maimaldit kadagiti ubbing apaman a maawatanda ti 

galadna, tapno ammoda no ania ti rumbeng nga aramidenda, ken no ania ti 

liklikanda nga aramiden.” - RH, May 10, 1898. 

“Iti lalaki nga asawa ken ama, makunac, Siguradoem a nadalus, nasantoan 

a law-ang ti manglawlaw ita kararuam…. Inaldawka nga agsursuro ken 

Cristo. Pulos, pulos a saanka a mangipakita iti naulpit nga espiritu iti 

pagtaengam. Ti lalaki a mangaramid iti daytoy ket makipagtrabtrabaho iti 

ahencia ni Satanas. Isukom ta pagayatam iti pagayatan ti Dios. Aramidem iti 

amin a bilegmo a pagbalinen ti biag ti asawam a makaay-ayo ken naragsak. 

Alaem ti sao ti Dios kas balakadmo. Iti pagtaengan, pagbiagam dagiti 

panursuro ti sao. Iti kasta mapagbiagam ida iti iglesia ket itugotmo ida iti 

lugar ti negosio. Dagiti prinsipio ti langit ti mangpatan-oc kadagiti amin a 

pannakitulagmo. Dagiti angeles ti makitunos kenca, tumultulong a 

mangipalgac ken Cristo iti lubong.” – AH, pp. 213, 214. 

“Maaddaantayo coma iti practical a relihion… No ti dayaw ti Dios ket 

adda iti sangakabbalayan, awanto ti peggad ti suppiat iti iglesia. Sadinoman 

nga ayan dagiti mamagkakappia, adda met sadiay dagiti nasantaoan nga 

angeles tapno agservi. Agbalbaliw; agbabawi; amirisen no ania ti relihion. 

Lukatanyo dagiti puspusoyo ket pastreken ni Apo Jesus. Saan a mabalin saan 

a naimpusoan a panagservi iti Dios ken nakasagana nga agtacder inton ocom. 

Kasapulan nga adda ni Cristo iti akin-uneg a paset, ket parrnuayen ti sagrado 

a presenciaNa ti nadalus a law-ang iti pagtaengan ken iti iglesia.” – YI, Jan. 9, 

1896. 

b. Ania a parang ti isaad dagiti Nacristianoan a pamilia iti sangoanan ti 

lubong? 1 Pedro 3:15, 16; 2 Corinto 2:15, 16. 

“Kayat ti Dios nga agbalin dagiti pamilia a tanda ti pamilia sadi langit. 

Laglagipen coma dagiti nagannac, ken annac daytoy iti inaldaw, ikaykaysada ti 

bagbagida iti maysa ken maysa kas kameng ti pamilia ti Dios. Iti kasta ti biagda 

agbalin kas ti kababalin a mangipaay iti lubong iti maysa a parang no ania ti 

pagbalinan dagiti pamilia nga agay-ayat iti Dios ken mangsal-salimetmet kadagiti 

bilbilinNa. Maigloria ni Cristo; ti cappia, parbor ken ayatNa ti agramaram iti 

sibubukel a pamilia kas napateg a bangbanglo.” – AH, p. 17. 

58


3. TI INPLUENSIA TI NACRISTIANOAN A PAMILIA 

a. Maibusor kadagiti mangdadael nga inpluensia ti lubong, ania dagiti 

rason a mangibingay iti nalawag a salacnib kadagiti annactayo? 

Mateo 5:13. 

“Ti pudno a relihion isu ti lawag ti lubong, ti asin ti daga. Nacristianoan a 

nagannac, utobenyo kadi a ti asin ket addaan iti mangilasacan a bileg para iti 

pamiliayo? Awan coma ti nalaaw a boses nga agmandar iti pagtaengan. 

Awan coma ti agaon kadagiti bibigyo makapaunget kadagiti ananacyo. 

Awaten dagitoy nga annac dagiti umuna a leksionda manipud iti ama ken 

inada; ket awan coma ti mapaay kadacuada a nagubsang, naunget ken naliday 

a parang. Ti ayat ni Cristo coma ti mangsukog iti kababalinda.” – RH, Aug. 

22, 1899. 

“Iti agsapa ti umuna kadagiti kapanunotan dagiti Cristiano isu ti Dios. 

Mapan iti sangoananNa a sipapakumbaba, a ti pusoda napno iti ayat, ken 

kadagiti sulisog ken peggad a manglikmut kenca ken kadagiti annacmo. 

Bigat ken rabii, babaen iti napasnec a kararag ken napasnec a pammati, 

agaramidka iti alad iti aglawlaw dagiti annacmo. Siaanus a suroam ida; 

siaayat ken di agressat nga isuro kadacuada no kasano ti agbiag tapno mayayoda 

ti Dios.” – ST, Nov. 18, 1886. 

“Ti pagtaengan a dagiti kamengna ket naasi, nadayaw a Cristiano 

mangipaay iti adayo ti madanonna nga inpluensia para iti imbag. Sabali a 

pamilia ti mangmarka kadagiti resulta a nagun-odan ti kasta a pagtaengan ket 

surotenda ti naiparang nga ehemplo, ket bantayanda met dagiti pagtaenganda 

maibusor kadagiti dakes nga inpluensia…. Ti maysa a naurnos, disiplinado a 

pamilia ad-adu ti maibagana maipapan iti kinaCristiano ngem iti amin a 

sermon a mabalin nga icasaba… Ti inpluensia ti naan-anay ti 

pannakabantayna a Nacristianoan a pagtaengan kadagiti tawen ti kinaubing 

ken kinaagtutubo isu ti kasiguradoan a talged maibusor kadagiti pangdadael ti 

lubong.” – MLT, p. 124. 

b. Kasano a pagtalinaeden dagiti Nacristianoan a nagannac ti 

makaisalacan nga inpluensia kadagiti kakaddua ken saan a mamati? 

1 Timoteo 4:12-16. 

“No makaipaayka iti makaisalacan nga inpluensia iti maysa a kararua, 

laglagipem adda ragsak sadi langit gapu iti maysa a nagbabawi… Mabalinmo 

a, babaen iti natanang a peksa, mapasubli ti napukaw a karnero iti arban ni 

Jesus…. Dagiti natibker a panggep nga adda kenca a mangipatpatungpal 

kadagiti naimbag a prinsipio addaan iti inpluensia a mangbalanse kadagiti 

kararua nga adda iti umiso a turong. Awan ti pagpatinggaan ti imbag a 

mabalin nga aramidem.” – Ibid., p. 122. 

59


4. CRISTIANOKAYO COMA ITI PAGTAENGAN 

a. Iti ania a rukod nga ipalgac dagiti pudno a Cristiano ti Espiritu ti 

Dios ken addaan iti tunos iti pagtaengan? 1 Corinto 13:6, 7; 1 Juan 

4:7. 

“Dackel ti magun-odan ti bukod a disiplina iti pagtaengan…. Tunggal 

maysa armidenna ti biag a makay-ayo para iti sabali…. Kasapulan a 

maaddaantayo iti Espiritu ni Dios, wenno pulos a saantayo a maaddaan iti 

tunos iti pagtaengan… Saantayo a maipateg ti ayat ti pagtaengan babaen iti 

nalabes a saluad; ta ti pagtaengan, no agtaeng sadiay ti Espiritu ti Apo, maysa 

a kita ti langit…. Lapdan ti tunggal banag nga agduyos a mangperdi iti talna 

ken panagkaykaysa ti pamilia …. Naumbi nga ayat ti kankanayon coma nga 

ipateg dagiti agassawa, nagannac ken annac, kakabsat a lallaki ken babbai…. 

Pagrebbengan ti tunggal maysa iti pamilia ti agbalin a makaay-ayo, ti agsao a 

siaayat. Ti balay nga adda ti ayat kencuana, a maipeksa kadagiti sasao, ikikita 

ken ar-aramid, ket lugar a pagaayat dagiti angeles a panangipalgacan iti 

presenciada ken pasantoenda ti buya babaen iti raya ti lawag manipud 

Gloria…. Rumbeng a makita ti ayat kadagiti ikikita ken tigtignay ken 

mangngegan kadagiti tonada ti boses…. Panangtengngel iti bagi iti paset ti 

amin a kameng ti pamilia ti mamagbalin iti pagtaengan a ngannganin maysa a 

paraiso.” – MLT, p. 84. 

b. Kasano a maipalgac ti pudno nga ayat? 1 Juan 5:2, 3; 2 Juan 6; 

Roma 13:10. 

“Ti ayat a naipalgac iti pagtaengan ket maysa a pannakaipalgac iti ayat ni 

Cristo nga agayos babaen Kencuana manipud iti puso ti awan patinggana ng 

ayat a mangbendisyon kadagiti kameng ti pamilia. Ti ayat ti mangbukel iti 

ragsak ti nainlangitan a pamilia. Dagiti mangpasantac iti ayat iti 

pagtaenganda sukogenda ti kababalin a maiyasping ken Cristo, ket mapilitda a 

mangipaay iti makatulong nga inpluensia iti labes ti sibubukel a pamilia, 

tapno mabendisyonan ti sabali babaen iti naayat, naasi a panagservi, babaen 

kadagiti makaay-ayo a sasao, babaen iti kas ken Cristo a simpatia, babaen 

kadagiti tigtignay ti kinamanangngaasi…. Dagiti addaan iti nainlangitan a 

pangusig a mangwatwat iti naayat a panangibilang iti tunggal kameng ti 

pamilia, iti panangaramidda iti sibubukel a pagrebbenganda, itutopda ti bagida 

a mangaramid iti trabaho a mangparanyag kadagiti sabsabali a pagtaengan 

ken isuroda ti sabali babaen iti pagallagadan ken ehemplo no ania dayta 

mamagbalin iti pagtaengan a naragsak.” – RH, Oct. 15, 1895. 

60


5. KINAMATALEK ITI INALDAW A PAGREBBENGAN 

a. Iti ania a rukod a ti pudno a Nacristianoan a nagannac ket namatalek 

uray iti panangaramid kadagiti babassit a banbanag? Mateo 25:21. 

“No aguummong ti pamilia para iti pammigat wenno iti lamisaan ti 

pangrabii, isu met la a panagdayaw ti rumbeng a mapapigsa a kunam no adda 

sangaili. Pukawen ti babalaw, reklamo, saan a makaay-ayo a panagsisinnungbat 

ken eskandalo, saan a nababbaba ngem iti nasimron nga ulimec. 

Naragsak coma ti panagsasao ken no mabalin, maitutop kadagiti babassit nga 

ubbing.” – HR, Feb. 1, 1874. 

“Saoen ti kinapudno mainaig kadagiti kababassitan a banbanag. Inaldaw 

nga agaramid kadagiti naayat nga ar-aramid ken agsao kadagiti nararagsak a 

sasao. Iwara ti isem iti dana ti biag. Bayat iti panagtrabaho iti daytoy a 

wagas, isaad ti Dios ti yaanamongNa kenca, ket iti maysa a tiempo ibaganto 

ni Cristo kenca, ‘Naimbag, adipen nalaing ken mapagtalcan’ (Mateo 25:21).” 

MYP, pp. 144, 145. 

b. Kas bunga ti naimbag nga inpluensiada, anianto ti mangngeg dagiti 

namatalek nga annac ti Dios manipud iti bibig ni Jesus? Mateo 

25:34, 35, 40. 

“Iti aldaw ti ocom, dagiti nagbalin a napudno iti inaldaw a biagda, a 

naalisto a makakita iti trabahoda ket aramidenda, a saanda a panpanunoten ti 

pammadayaw ken ganansia, mangngegdanto dagiti balikas, ‘Umaycayo 

bendito ni Amac, tawidenyo ti pagarian a naisagana cadacayo nanipud idi 

pannacabangon ti lubong’ (Mateo 25:34). Saan a padayawan ida ni Cristo 

gapu kadagiti nasalawitwit a panagbitlada, kadagiti nainsiriban a bileg nga 

imparangda wenno nabuslon a donasyon nga intedda. No di ket ti 

panangaramidda kadagiti babassit a banbanag a saanda a napupuotan a nagungunaanda.” 

– YI, Jan. 17, 1901. 



1. Iti ania a kaadayo a madlaw ti inpluensia ti pagtaengan nga adda iti uneg ti 

purok a pagnanaedan ti pamilia? 

2. Iladawan ti practikal a pannakaiparang ti Kinacristiano. 

3. Kasano a makaipaay ti pudno a Nacristianoan a pamilia iti makaisalacan nga 

inpluensia? 

4. Ania ti pammanecnec a ti Espiritu ti Dios ti mangkonkontrol iti pagtaengan? 

5. Kasano a ti inpluensiatayo para iti imbag ket marukodto inton aldaw ti 

ocom? 

61


Gagayyem, Kakabagian ken Pagliwliwaan 

“Ti tao a mannakigayyem la unay pacadadaelanna met laeng; ngem 

adda gayyem a nadecdecket ngem cabsat” (Proverbio 18:24). 

“Babaen iti pannakinaig iti kagimongan, maiyasideg ti relihion ni Cristo 

iti lubong. Tunggal maysa a nakaawat iti nadiosan a lawag paraniagenna ti 

dana dagiti saan a makaammo iti Lawag ti biag.” – DA, p. 152. 

Maisingasing a Basbasaen: Patriach and Prophets, pp. 85-89; 

Child Guidance. Pp. 288-290. 


1. EHEMPLO NI CRISTO 

a. Kasano a masabat ti Dios ti kaindaclan a kasapulan ti sangkataoan? 

Roma 5:6-10; Juan 3:16. Kasano ti panangituladtayo kadagiti 

bagbagitayo iti nadiosan a Pagtuladan? 1 Pedro 2:21-23. 

“Saantayo nga ilacsid ti pannakitaripnongtayo. Saantayo nga isina dagiti 

bagbagitayo manipud iti dadduma. Tapno madanon ti amin a klase, kasapulan 

a danonentayo ida iti ayanda…. Saan laeng a manipud iti pulpito a matignay 

dagiti puso ti tattao babaen iti nadiosan a kinapudno. Adda pay sabali a tayak 

ti trabaho, mabalin a nanumnumo, ngem mainanama. Masarakan daytoy 

iti pagtaengan dagiti nababa ken kadagiti mansion dagiti natan-oc; iti hospital 

ken kadagiti um-ummong para iti inosente a pagraragsakan.” – DA, p. 152. 

“Suroten ni Cristo a manggayyem kadagiti agkasapulan unay ken awanan 

gayyem. Suroten Isuna a nanglipat iti bagina, aglablabonan kadagiti araramid 

a nangilacsid ken nangisacrificio iti Bagina tapno agaramid iti imbag 

iti sabali.” – 2 T, p. 178. 

b. Kasano a ti tignaytayo makatulong a mangparukma kadagiti adda iti 

lubong? Hebreo 5:2; 1 Corinto 13:4-8. Iti ania a kalawa a ti dakes a 

bunggoy inpluensiaanna ti destinasyon? 1 Corinto 15:33. 

“Kadawyan ti mangsapul iti kadua. Tunggal maysa agsapul kadagiti 

kadkadua wenno aramiden ida. Ket kasmaitutop iti pigsa ti panaggayyem, isu 

met ti rukod ti inpluensia a maipaay ti maysa a gayyem iti gayyemna para iti 

imbag wenno para iti dakes.” – Ibid., vol. 4, p. 587. 

62


2. ITI LUBONG NGEM AWAN ITI LUBONG 

a. Kasano ti pannakaammotayo a saan a panggep ti Dios a maisina 

dagiti Cristiano iti naespirituan a bunggoy? Juan 17:15-17; 

Proverbio 18:24. Kasanu a malibasan dagiti Cristiano ti nalatac a 

tulaw ti pannakikadua iti basol ken managbasol? Hebreo 12:2 

(umuna a paset). 

“Awan coma a maporma ti saan a napasanto a galut iti nagbaetan ti annac 

ti Dios ken kadagiti gagayyem ti lubong. Awan coma ti kallaysa a maarmid 

iti nagbaetan dagiti mamati ken saan a mamati. – RH, July 31, 1894. 

Ti relihion ti mangdiktar ken mangibagnus kenca iti amin nga aramidem 

ken isu ti naan-anay a mangkontrol iti riknayo. No isukoyo dagiti bagbagiyo 

a naan-anay kadagiti ima ni Cristo, pagbalinen ti bilegNa a pigsayo, ngarud ti 

sirmatayo agbalin a nalawag a mangilasin iti kalidad ti kababalin tapno 

saancayo a maallilaw kadagiti langa ket makaaramid iti naindaclan a biddut iti 

pannakigayyemyo. Ti bileg moralyo natadem ken masiglat coma tapno 

maandoranyo ti nakana a suot ket saan a matulawan. Ti integridad ti 

kararuayo natibker tapno saannakayo a makir-in ti kinaubbaw, pammarang 

wenno ar-artiok.” – 3 T, p. 47. 

b. Ania ti ipaawat ni Cristo babaen ti “lubong”? 1 Juan 5:19; 4:4-6. 

Apay a ti pannakaisina idiayana ti saan a makapnek a solusyon iti 

pannakaakar iti basol? 

“Saan nga ipaawat ti Dios a siasinoman kadatayo agbalin nga ermitanyo 

wenno mongha ket sumina iti lubong tapno isangratna ti bagina kadagiti 

aramid nga agdaydayaw. Ti biag rumbeng a kas ti biag ni Cristo – iti 

nagbaetan ti bantay ken kadagiti umariwekwek. Isuna nga awan ti 

aramidenna no di laeng agkararag iti mabiit agsardengton nga agkararag, 

wenno dagiti kararagna ket agbalin a gagangay nga aramid. No iyadayo 

dagiti tattao ti bagbagida iti pannakikadua, adayo manipud iti tay-ak ti 

Nacristianoan a pagrebbengan ken panangawit iti cruz; no agsardeng nga 

agtrabaho a sipapasnec para iti Apo, sino ti agtrabaho a sipapasnec para 

kadacuada, napukawda ti anag ti kararag ket awananda iti mangpapigsa nga 

agdebosyon. Ti kararagda agbalin a personal ken managimbubukod.” – SC, 

p. 101. 

63


3. DAGITI GAGAYYEM KEN KINAMANNAKIGAYYEM 

a. Dakamaten ti ehemplo ti saan nga agkupas a panaggayyem kas 

naisurat iti Biblia. 1 Samuel 18:1-3. Ania ti gagangay nga interes a 

pakaibatayan ti pudno a pannakigayyem? 

“Pasantaken ti kinaayat ken kinamannakigayyem iti inaldaw a biagmo. 

Ipakita ti pudno a panagdayaw ken Nacristianoan a panagraem. Ti puso a 

talaga nga agayat ken Jesus ayatenna isuda a nakatayanNa. Kas kapudno ti 

panangiturong ti dagum iti murdong, kasta met iti pudno a pasurot ni Cristo, 

buyogan ti espiritu ti napasnec a panagtrabaho, ikagumaan ti pannakaisalacan 

ti kararua a nangipaayan ni Cristo iti biagNa.” – 3T, p. 466. 

“Ipapan a kaduatayo ti maysa a gayyem, ket makasaraktayo iti am-ammo 

iti dalan ket iturong ti imatangtayo iti baro a nasarakan nga am-ammo, a 

saanen nga ikankano ti kaadda ti gayyemtayo, ania ti mapanunot dagiti tattao 

maipapan iti kinapudnotayo iti gayyemtayo, iti rukod ti respetotayo 

kencuana? Ket kastoy ti panangtratar tayo ken Jesus. Malipatantayo a 

kaduatayo Isuna. Iti pannakisasaotayo pulos a saantayo a dakamaten ti 

naganNa wenno iraman ti panursuroNa kadagiti sasaotayo. Saoentayo dagiti 

nainlubongan a banbanag ti negosio ket sadino ti saan a pakasugatan ti 

kararua, sadino ti kangrunaan a saan a pakaibabainan ni Jesus, ngem 

ibabaintayo Isuna no saantayo a dakamaten iti intayo pannakisao kadagiti 

gagayyem ken kakaduatayo. Isuna ti kaimbagan a gayyem, ket ikagumaan ti 

mangsapul iti gundaway nga isao ti maipapan Kencuana.” – ST, Jan. 9, 1893. 

b. Kasano nga impakita ni Ruth a ti pannakigaayyemna ken Naomi ket 

addaan iti naispirituan a pakaibatayan? Ruth 1:16-18. Apay a saan 

a mabalinan ti Cristiano a pagtalinaeden nga awanan peggad ti 

nadekket a pannnakigayyemna iti saan a mamati? Amos 3:3. 

Kasano ti panagsao ni Cristo iti panagpiliNa iti gagayyem? Juan 

15:14-16. 

“Iti panangporma iti pannakigayyem, naindaklan nga annad ti kasapulan 

nga ipakat di la ketdi ta matulag ti pannakisinninged iti maysa a ti ehemplona 

ket saan a natalged a tuladen; ta ti bunga ti kasta a pannakisinninged isu ti 

pannakaiyadayo manipud iti Dios, manipud iti panagdebosyon ken iti 

panagayat iti kinapudno. Pudno unay a napeggad para kenca ti makisinninged 

kadagiti gagayyem nga awanan narelihionan a kapadasan… No … ipategmo 

ti pannakaisalacan ta kararuam, saanmo a pilien kas nasinged a gayyem dagiti 

saan a mamagtalinaed iti serioso a panangibilang kadagiti narelihionan a 

banbanag.” – 3T, p. 42. 

64


4. DAGITI CRISTIANO KEN DAGITI KABAGIANDA 

a. Ipakita ti ehemplo a timmabuno da Jesus ken dagiti DisipulosNa iti 

panagtitipon ti pamilia. Juan 2:1, 2, 11. 

“Adda idi boda iti Cana ti Galilea. Dagiti masecnan ket kabagian da Jose 

ken Maria. Ammo ni Jesus daytoy a panagtitipon ti pamiliaket adu kadagiti 

mabigbigbig a tattao ti tumabuno, ket kaduaNa dagiti barobaro a disipulosNa, 

nagturongda idiay Cana. Apaman a naamoan nga umay ni Jesus iti dayta a 

lugar, naisangsangayan nga awis ti naipatulod Kencuana ken kadagiti 

gagayyemNa. Daytoy ti rinantaNa, gapuna a pinaraboranNa ti rambac iti 

presenciaNa.” – 5 BC, p. 1132. 

b. Kasano ti panagannadtayo iti pannakikaduatayo kadagiti 

nainlubongan a kakabagian? 1 Corinto 15:33 

“Saantayo a maservian ti Dios ken ti lubong iti isu met la a tiempo. 

Saantayo nga isentro dagiti riknatayo kadagiti nainlubongan a kakabagian nga 

awanan tarigagay a mangammo iti kinapudno. Mabalin nga ikagumaantayo 

iti amin a wagas, a pagraniagen ti lawagtayo kabayatan a makikaduatayo 

kadacuada; ngem dagiti sasaotayo, panaglanglangatayo, kannawidantayo, ken 

ar-aramidtayo, iti aniaman a kapanunotan, saan a mosukog babaen kadagiti 

kapanunotan ken kannawidanda. Ipakitatayo ti kinapudno kadagiti amin a 

pannakisaotayo kadacuada. No saantayo a maaramid daytoy, no 

nabatbattaway ti pannakikadua kadacuada, naim-imbag met para iti 

espiritualidadtayo. No isaadtayo dagiti bagbagitayo kadagiti kakaddua nga 

addaan iti inpluensia a mamagduyos kadatayo a manglipat kadagiti nangato a 

tontontonen ti Dios kadatayo, awisentayo ti sulisog ket agbalintayo a nakapuy 

a mangsarked kadacuada. Maisangbaytayo a makipaset iti espiritu ken ipateg 

dagiti kapanunotan dagiti gagayyemtayo ket isaadtayo dagiti sagrado ken 

banbanag ti kinaagnanayon a nababbaba ngem kadagiti kapanunotan dagiti 

gagayyemtayo. Iti mabiit, malevadoraantayo kas ti panggep ti kabusor ti amin 

a kinalinteg a pagbanagantayo.” – 5T, p. 543. 

“Saantayo nga itag-ay ti pagrukodantayo a nangatngato bassit ngem iti 

pagrukodan ti lubong, no diket pagbalinen ti pagdumaan a nakalawlawag 

unay. Ti rason no apay a bassit unay ti inpluensiatayo kadagiti saan a mamati 

a kakabagian ken gagayyemtayo, gapu ta bassit ti makita a pakaidumaan ti araramidtayo 

kadagiti ar-aramid ti lubong.” – 6T, pp. 146, 147. 

“Adu dagiti annac ti naan-anay a nadadael babaen iti pannakibiang dagiti 

kakabagian ken gagayyem iti panangimatonda iti pagtaengan. Inna, pulos a 

saan a pulobosan dagiti kakabsat wenno inna a makibiang iti nasayaat a 

panangiturongyo kadagiti annacyo.” – CG, p. 288. 

65


5. PANAGWATWAT KEN PANAGALIWAKSAY 

a. Ania nga ehemplo ni Cristo ti mangipakita a dagiti Nacristianoan a 

trabahador kasapulanda ti inana ken panagaliwaksay? Marcos 6:30- 

32. Apay a ti panagwatwat iti layang nga angin ket makapagin-awa? 

“PapigsaenNatayo ti Dios a mangut-utob kadagiti trabahoNa iti kadawyan 

a lubong. TarigagayNa nga ibaw-ingtayo dagiti panunottayo manipud iti 

panagadal kadagiti artipisyal ket iturongnatayo iti natural.” – SDG, p. 110. 

“Ti panagwatwat iti layang nga angin ket makapasayaat iti salun-at 

kadagiti addaan trabaho iti uneg ken agop-opisina. Amin a makabael, 

kasapulan a mariknada a pagrebbenganda nga aramiden daytoy. Awan ti 

mapukaw, no di ket dackel ti magun-guna. Makasublida kadagiti trabahoda 

nga addaan iti baro a biag ken baro a tured a mangsango kadagiti trabahoda a 

sigaganetget ken nasaysayaat ti pannnakaisaganada a manglaban iti sakit.” – 1 

T, p. 515. 

b. Iti ania a panggep ti pulos a saantayo a lipatan iti tay-ak ti panagaliwaksay? 

Filipos 4:8. Iti ania a pagpatinggaan ti pananglikliktayo 

kas Cristiano kadagiti pagduaduaan a pagliwliwaan? 

“Saan a tarigagayan ti pudno a Cristiano ti sumrek iti aniaman a lugar ti 

pagliwliwaan wenno sumrec iti aniaman a pagaliwaksayan a saanna a 

makiddaw ti bendisyon ti Dios. Saan a makita isuna kadagiti pagsinean, 

bilyaran wenno pagbobolingan.” – MYP, p. 398. 

“Iti tunggal taripnong a pagraragsakan a pakataraknan ti kinatangsit ken 

pakapalugodan iti raman, sadinoman a pakaiturongan ti maysa a manglipat iti 

Dios ken kadagiti banbanag ti kinaagnanayon, adda sadiay ni Satanas a 

mangigalgalut iti kawarna iti kararua.” – AH, p. 515. 



1. Kasano ti panangiparang ti Dios iti prinsipio ni ayat? 

2. Babaen iti ikikita ken Jesus, kasano a masalacnibantayo manipud iti lubong? 

3. No porpormaen ti pannakigayyem, kasano ti kinaannadtayo? Apay? 

4. No tumabunotayo kadagiti taripnong ti pamilia, kasano a magun-gunaantayo 

dagiti tumabuno? 

5. Ania dagiti pagduaduaan a lugar ti pagliwliwaan a rumbeng a liklikantayo 

ken apay? Dakamaten dagiti sumagmamano nga aktibidad a saan a 

makagun-guna kadatayo ken kadagiti pamiliatayo. 

66


Panangimaton kadagiti Pakarikutan ti Pagtaengan 

“Agpacumbaba iti mannakabalin nga ima ti Dios, tapno Isu itanocnakay 

coma iti pannakaipaayna nga aldaw; nga itaclinyo kencuana ti 

amin a pagdanaganyo gapu ta isu aluadannacayo” (1 Pedro 5: 6, 7). 

“Aniaman ti mabalin a kasasaadtayo, addaantayo iti Bagnus a 

mangiturong iti dalantayo; aniaman dagiti pakarikutantayo, addaantayo iti 

sigurado a Mamagbaga; aniaman ti pagladingitantayo, pagleddaangantayo 

wenno pakalidayantayo, addaantayo iti mannakipagrikna a Gayyem.” – COL, 

p. 173. 

Maisingasing a Basbasaen: The Ministry of Healing, pp. 247-250, 483-496. 


1. DAGITI RIRIBOK A DI KASAPULAN A NAPARNUAY 

a. Ania dagiti nainsiriban a sasao a mangipalagip kadatayo iti 

panangliklik iti panagsusungbat iti pagtaengan? Proverbio 17:1; 

21:9. 

“Iti sumagmamano a pamilia, ti espiritu ti panagsusuppiat ken diskusyon ti 

mangdadael iti tunos; tunggal linabag ti sarita ket allawatenda nga amirisen, 

ket pattapataaend ti naan-anay a pannakaator ti tunggal sao. Lapdanna ti 

wayawaya a makikadua no dagiti saan nga importante a pagbiddutan ket 

mabantayan ken maiparang gapu man laeng iti pannakabigbig. Kakabsat a 

lallaki ken babbai no maminsan addaanda ti saan a mapupuotan nga ugali nga 

agiinnangaw, kagudua napasnec, kagudua pagkakatawaan. Kaadduanna 

makapasakit iti dadduma, padasenda ti aniaman a pagduaduaan a 

panagliwliwa.” – HR, Feb. 1, 1874. 

b. Ilawlawag no kasano, iti maysa nga okasyon, nagbuteng ni Pedro 

idiay baybay. Mateo 14:26-31. Kasano a masansan nga agtignaytayo 

kas ken Pedro no adda iti maipada a kasasaad? 

“No sumangbay ti riribok kadatayo, kasano kasansan a kasla tayo kenni 

Pedro! Kumitatayo kadagiti dalluyon, imbes a pagtalinaeden a nakaturong 

dagiti matatayo iti Mannubbot. Maikaglis dagiti addangtayo, ket dagiti 

natangig a danum sallukodanna ti kararuatayo.” – DA 382. 

67


2. TULONG ITI PANAWEN TI PANAGKASAPULAN 

a. Ania a kasasaad ti mangikeddeng, iti naindaclan a rukod, no 

makitatayo met laeng ti managtulong nga ima ti Dios gapu kadatayo 

wenno saan? Marcos 9:23; Mateo 8:26 (umuna a paset). 

“Amin a banbanag ket mabalin kencuana a mamati; ket aniaman a banag a 

tarigagayantayo no agkakaragtayo, no patientayo a maawaatayo ida, 

matagikuatayo ida. Daytoy a pammati sarotenna ti kasipngetan nga ulep ket 

isangbayna dagiti raya ti lawag ken namnama ti agladladingit, maup-uppapay 

a kararua. Ti kinaawan daytoy a pammati ken talek a maisangbay ti riribok, 

makauppapay a buteng ken pagpagarup a kinadakes. Agaramid ti Dios 

kadagiti naindaclan a banbanag para iti iliNa no ipaayda ti naan-anay a 

talekda Kencuana.” – 2T, p. 140. 

b. Ania a pasamac ti mangsinga iti pannakisaotayo iti Dios iti kasta 

saanNa nga ipangag dagiti kararagtayo? Salmo 66:18; Isaias 59:1, 2. 

k. Kasano kasansan a mapantayo iti riribok a saan a kasapulan? 

Santiago 3:1-6. Ilawawag no kasano a maliklikan ti kaadduan a 

ririboktayo? 

“Ti makasair a rikna ken makasugat a babalaw saanna a matignay ti tao 

wenno magun-od ti simpatiada…. 

“Ti kadackelan a bingay ti pakasingaan ti biag, ti inaldaw a makadadael 

nga alluadna, ladladingitna, ung-ungetna, isu ti bunga ti saan a nakontrol a 

rikna. Ti tunos ti pagtaengan ket masansan a madadael babaen iti 

nadarasodos a sao ken nagubsang a panagsasao. Naim-imbag pay no saandan 

a naisao. Ti maysa a makaay-ayo nga isem, maysa a natanang ken 

manganamong a sao a maibalikas iti naemma nga espiritu, bileg daytoy a 

mangpabang-ar, mangliwliwa ken mangbendisyon. Ti turay iti bagi isu ti 

kasayaatan a turay iti lubong. Babaen iti panangikabil iti arkos ni kinaemma 

ken naulimek nga espiritu, maispal ti siam a pulo ket siam manipud iti 

sangagasut a riribok a mamagpait iti biag. Adu ti mangekskyus iti 

nadarasodos a sasaoda, ti naunget a rikriknada babaen iti panangibagada: 

‘arisagidnac ngamin, nalakaak a makaunget.’ Pulos a di makaagas daytoy 

kadagiti sugat a pinataud ti nadarasodos, makapasakit a sasao.” – Ibid., vol. 4, 

p. 348. 

68


3. TULONG ITI PANAWEN TI PANAGKASAPULAN (maituloy) 

a. Ania ti kankanayon a laglagipen dagiti naunget a nagannac iti 

panawen ti parikot ken krisis? Salmo 28:1, 2; 27: 14. 

“Ited dagiti naunget ken naringgor nga amma ken inna kadagiti annacda 

dagiti leksion nga iti sumagmamano a panawen ti biagda itedda amin a 

lubong, no kukuada, tapno malipatanda. Rumbeng a makita dagiti annac iti 

biag dagiti nagannacda ti kinatibker a maiyanatup iti pammatida. Babaen iti 

pannakiturong iti natibker a biag, panangwatwat iti kinaparbeng, mabalin 

dagiti nagannac a sukogen ti kababalin dagiti annacda.” – CG, p. 482. 

“ Áddatayo iti lubong ni panagsagaba. Parikut, suot ken ladingit ti agururay 

kadatayo iti amin a dana nga agturong sadi langit. Ngem adu dagiti 

mangaramid a doble kadagiti dadagsen ti biag babaen iti agtultuloy a 

panangantisipar iti riribok. No makasaracda iti rigat wenno uppapay 

ipagarupda a madadaelen ti amin, a ti biagda isu ti karigatan unay, a sigurado 

a makurangandanto. Iti kasta isangbayda ti kinaay-ay kadagiti bagbagida, ket 

ipaayda ti sipnget iti amin a manglawlaw kadacuada. Agbalin ti biag a 

dadagsen kadacuada. Ngem saan coma a kasta. Pataudenna ti napinget a 

peksa a mangbalbaliw iti panagpanpanunotda. Ngem maaramid ti 

panagbalbaliw. Ti ragsacda iti daytoy a biag ken iti umay a biag agsanggir iti 

panangisimpada kadagiti kapanpanunotanda kadagiti nararagsac a banbanag. 

Saanda coma a kitaen dagiti nasipnget a ladawan, a partuat laeng ti 

imahinasyonda ket kumitada kadagiti pagsayaatan nga inwara ti Dios iti 

dalanda, ken iti labes daytoy iti saan a makita ken kinaagnanayon.” – MH, pp. 

247, 248. 

b. Ania ti inkari ti Dios nga aramiden para kadagiti natulnog nga annacNa no 

agdawatda Kencuana iti tulong? Salmo 34:17; 145:19; 1 Pedro 5:7. 

“Iti dalan nga agturong iti Ciudad ti Dios awan ti parparikut a saan a 

mapagballaigian dagiti agtalek Kencuana. Awanto ti peggad a saanda a 

malasat. Awan ti ladingit, awan ti leddaang, awan ti nataoan a pagkapsutan, a 

saanNa nga ipaayan iti remedio. 

“Awan iti mangbaybay-a iti bagbagida iti pannakauppapay ken 

pannakapaay. Umay ni Satanas kadacayoa kaduana ti nadawel a singasing, 

‘Awanen ti namnama ta kasoyo. Awan ti pannakasubbotmo.” Ngem adda 

namnama para kenca kenni Cristo. Saan nga imbilin ti Dios kadatayo nga 

agballaigitayo iti bukodtayo a pigsa. Kiniddawnatayo nga umasideg iti 

sibayNa. Aniaman a pakarikutan a mangimameg iti kararua ken bagi, aguray 

Isuna a mangwayawaya kadatayo.” Ibid., p. 249. 

69


4. PANNAKAPNEC ITI PAGTAENGAN 

a. Ania nga ehemplo ni Cristo, no nasurot, serraanna ti ruangan 

maibusor iti umariwekwek a riribok iti pagtaengan? Mateo 20:25-28. 

“Tapno agbalin a naragsak, ikagumaantayo a gun-oden dayta kababalin 

nga imparang ni Cristo. Ti maysa a nalawag a naidumduma ken Cristo isu ti 

panangilacsidNa iti bagina ken ti kinamanagipaayNa. Saan nga immay tapno 

sapulenNa ti bukodna. Napan a nagar-aramid iti imbag ket daytoy ti taraon 

ken inumenna. Mabalintayo, babaen iti panangsurot iti ehemplo ti 

Mannubbot, maaddaantayo iti nasanto a pannakisao Kencuana; ket babaen iti 

inaldaw a panangikagumaan a panangtulad iti kababalinNa ken panangsurot 

iti pagpatuladNa, agbalintayo a bendisyon iti lubong ket magun-odtayo ti 

pannakapnec ditoy ken iti kinaagnanayon kalpasan itoy a biag.” – 4T, p. 227. 

b. Ania ti aramiden ti pannakapnec iti uneg ti pagtaengan ken kasano a 

mapasantac daytoy? 1 Timoteo 6:6-8; Salmo 37:16. 

“Adu unay a pakasecnan ken pakadagsenan ti naisangbay kadagiti 

pamiliatayo ket bassit unay ti naipateg a kadawyan a kinasimple ken talna ken 

ragsac. Bassit coma ti panangigaga no ania ti mabalin nga ibaga ti akinruar a 

lubong ket ad-adu ti ipaay a panangtaming kadagiti kameng ti pamilia.” – 

MLT, p. 169. 

“Napakumbaba man ti pagtaengan wenno nadaeg, ti pananakaisaadna 

nangina wenno nalaka, awanto ti ragsak iti uneg ti didingna malacsid no ti 

espiritu dagiti agtaeng ket maitunos iti nadiosan a pagayaan. Pannakapnec ti 

rumbeng a mangituray iti uneg ti sangakabbalayan.” – AH, p. 154. 

k. Ania a kari ti mangipakita iti kinapateg ti kinamatalec iti uneg ti 

kabukbukodan a pagtaengan? Salmo 101:2. Ilawlawag no apay a ti 

pannakapnec isu ti tulbec ti naragsak a biag ti pagtaengan? 

“Iti pagtaengan a nagballaigian ti pudno a panagdayaw, kasla sabtennaka 

iti mismo a ruangan. Iti iseserrek, marikna ti naayat a pannakapasangbay. 

Awan ti bastos a mata a mangamiris iti kawwesmo. Awan ti naunget a boses 

idiay ngato. Awan ti nasidunget nga ubbing a maibaon manipud kuwarto. 

Awan ti naturay a bilin a mangibaon a mangabbong kadagiti nabaybay-an a 

trabaho dagiti parabalay wenno adipen. Naragsak a law-ang ti nangpanapan 

iti pagtaengan – nalawag, ken saan a mailadawan.” – HR, Feb. 1, 1874. 

70


5. MAKAAGAS KADAGITI PUSO KEN PAGTAENGAN 

a. Ania ti impaay ti Dios para iti tunggal pakasapulan? Oseas 6:1, 2; 

Malakias 4:2. 

“Laglagipen coma ti tunggal nasuot ken nasulisog nga adda Natan-oc ti 

langit a nasulisog iti amin a punto kas pannakasulisog dagiti kamkameng ti 

nataoan a pamilia, ket ammoNa no kasano a tulongan dagiti rarauten ti bileg ti 

kasipngetan.” – SMC, p. 292. 

“Iti tunggal suot, no sapulentayo Isuna, ikkannatayo ni Cristo iti tulong. 

Malukatan dagiti matatayo tapno mailasin dagiti makaagas a karkari a 

nairekord iti saoNa. Isuronatayo ti Nasantoan nga Espiritu no kasano nga 

ibagay ti tunggal bendisyon nga isu ti mangagas iti leddaang. Iti tunggal pait 

a maikabil kadagiti bibigtayo, makasaraktayo iti makaagas.” – MH, p. 248. 

b. Ania ti kasapulan a mapadasantayo sacbay a tulongannatayo ti Dios a 

makalusot kadagiti riribok ken agasanNa dagiti sacsakittayo? Isaias 

27:5; Aramid 5:31; Salmo 103:3. 

“Saan a palubosan ti masacbayan, kadagiti narigat a problema, kadagiti 

saan a nalawag nga inanama, a mangpakapoy iti pusotayo, agpigerger dagiti 

tumengtayo, malpay kadagiti imatayo. [Isaias 27:5 naadaw]. Dagiti 

mangisuko iti biagda iti bagnusNa ken iti servicioNa dinto pulos maikabil iti 

saad nga awan ti inaramidNa a sagana. Aniaman ti kasasaadtayo, no 

itrabahotayo ti saoNa, addaantayo iti Bagnus a mangiturong iti dalantayo; 

aniaman ti pakariribukantayo, addaantayo iti sigurado a Mangbalakad; 

aniaman ti ladingit, leddaang wenno lidaytayo, addaantayo ti 

mannakipagrikna a Gayyem.” – Ibid., pp. 248, 249. 


PERSONAL A PANGREPASO A BASBASAEN 

1. Ania ti resulta ti saan a nakontrol a rikna? 

2. Kasano a dagiti adu a dadagsen ti biag nadoble ti dagsenna para 

kadagiti bagbagida? 

3. Ania ti pudno a pagtaudan ti pakariribokan, panagsagaba ken 

bunteng? 

4. Isao ti maysa nga ugali ni Jesus a rumbeng a sukogentayo tapno 

maliklikan ti saan a kasapulan a riribok. 

5. Sangngoen dagiti peggad ti masacbayan, ania ti mautangtayo 

kadagiti bagbagitayo ken kadagiti pamiliatayo? 

71

Dagiti Nagannac ken Annac (II) - Seventh Day Adventist Reform ...

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?