RASPRAVE o nacionalnom identitetu - Institut za istoriju Sarajevo
RASPRAVE o nacionalnom identitetu - Institut za istoriju Sarajevo
RASPRAVE o nacionalnom identitetu - Institut za istoriju Sarajevo
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
270<br />
Husnija Kamberović, priređivač<br />
onalnom pitanju i međunacionalnim odnosima neprestano prilaziti i sa onih<br />
konkretnih manifestacija koje se ispoljavaju u razvoju našeg društva, biti vrlo<br />
osjetljivi i vrlo budni kada donosimo odluke i rješavamo ona pitanja politička<br />
i društvena koja se tiču međunacionalnih odnosa”.<br />
Humo je u nastavku govorio o birokraciji i ekonomskoj nejednakosti u<br />
društvu, te o transformaciji etatističkog u samoupravno društvo, a prilikom te<br />
transformacije “pojavljuju se određene osobine nacije koje ona u etatističkim<br />
strukturama nije mogla da ima. ustvari sada nacija kao jedno specifično organizovano<br />
društveno biće po svojoj strukturi, po svojim nosiocima progresa<br />
i napretka istura radničku klasu odnosno samoupravljače koji stoje ne samo<br />
na pozicijama interesa borbe neposrednih proizvođača u našem društvu kroz<br />
samoupravni mehani<strong>za</strong>m nego se oni istovremeno pojavljuju i kao nosioci interesa<br />
same nacije. Prema tome nacija danas dobiva više jedan politički značaj,<br />
imanentno u sebi nosi jednu vrlo značajnu političku težinu i mi se moramo<br />
podesiti, odnosno stvoriti takve društveno-političke odnose kroz koje će nacija<br />
kao takva moći potpuno da se ispolji”.<br />
u nastavku Humo naglašava kako u Bosni i Hercegovini postoji više nacionalnih<br />
grupa, te da se, zbog <strong>za</strong>kašnjelog društvenog razvoja tokom historije<br />
dugo vremena ovdje nisu mogle konstituirati nacije. “Dok je na <strong>za</strong>padu nacija<br />
stvorena sa jednim određenim periodom i formirala se u jednom određenom<br />
periodu mi u Bosni imamo jedno <strong>za</strong>kašnjenje koje je posljedica jednog dvostruko<br />
eksproprianog viška rada koji se stvarao na našem terenu”. Naglašava<br />
izostanak građanskog društva. “šta mi imamo u Bosni? Vjerovatno da je u<br />
jednoj drugoj situaciji, da je ranije Bosna bila oslobođena od turske carevine<br />
mogao je da <strong>za</strong>čne jedan proces i formiranja bosanske nacije, jer vjerska podjela<br />
to nije nacionalna osobina (....), ali da bude nacija. Međutim, usljed tako<br />
izrabljujućeg viška rada koji je cijeđen sa bosanskoga sela i cijepanje toga rada<br />
između domaćih feudalaca i jedne države u vidu turske to je onda spriječilo<br />
svaki razvoj proizvodnih snaga i svaki iole kulturni i civili<strong>za</strong>torski osnov <strong>za</strong><br />
razvoj nacije”. takvim stupnjem razvoja Humo objašnjava kašnjenje nacionalnointegracijskih<br />
procesa u Bosni i Hercegovini, ali je “<strong>za</strong> nas vrlo bitna stvar u<br />
sadašnjem momentu da mi potpuno jasno i otvoreno kažemo tu su tri naroda<br />
koji sad kroz razvoj socijalizma u našoj zemlji dobivaju sve više onih elemenata<br />
ne samo <strong>za</strong>jedničkog povezivanja i povezivanja <strong>za</strong>jedničkih interesa nego<br />
dobivaju i sve više elemenata individualnosti kao narodnost. Muslimani kao<br />
<strong>RASPRAVE</strong> O NACIONALNOM IDENTITETU BOŠNJAKA
Change language