RASPRAVE o nacionalnom identitetu - Institut za istoriju Sarajevo
RASPRAVE o nacionalnom identitetu - Institut za istoriju Sarajevo
RASPRAVE o nacionalnom identitetu - Institut za istoriju Sarajevo
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
kulture sjećanja na orvelovski način prekrajaju. Mentalni transferi običnih ljudi<br />
sa jedne na drugu kulturu sjećanja pri tom su “olakšani” uvjetima političke<br />
i ekonomske krize kroz koju se prethodni sistem diskreditira.<br />
Sudski proces Mladim Muslimanima iz 1983, koji je u decembru 1989. i<br />
januaru 1990. kroz medije intenzivno reaktualiziran, 55 kroz kulturu sjećanja<br />
koju novo-izrastajuće političke elite oblikuju početkom devedesetih, obogaćen<br />
je novim konotacijama, vrlo dobro uklopljenim u objektivni kontekst, a u<br />
skladu sa političkim predizbornim marketingom. 56<br />
Preporod u tom periodu počinje sa objavljivanjem posebne rubrike pod<br />
nazivom Suđenje imamima koja je imala <strong>za</strong> cilj da makar simbolično rehabilitira<br />
osuđene i da “razotkrije” represivni karakter režima koji se naročito oštro<br />
ispoljavao u odnosu prema vjernicima. 57 Glavna žaoka u člancima uperena<br />
je protiv komunista, i to posebno onih koji su barem sa formalne strane, po<br />
55 u vrijeme procesa mediji su inkriminirane proglasili krivim čak i prije zvanične presude<br />
suda. Početkom devedesetih oni su prvi skinuli društvenu anatemu. u decembru 1989.<br />
urednik “tribine” u Oslobođenju objavljuje tekst četveročlane komisije koja potvrđuje da je<br />
proces bio montiran; 28.12.1989. Omladinski program Radio-Sarajeva u emisiji “Radioring”<br />
sa Senadom Hadžifejzovićem i tV <strong>Sarajevo</strong> u emisiji “Crno na bijelo” od 4. januara<br />
1990. sa Dubravkom Brigićem ugošćavaju aliju Izetbegovića i Džemaludina latića koji<br />
govore o svojim iskustvima. Fahira Fejzić, “Sarajevski proces ‘83.”. Preporod, <strong>Sarajevo</strong>, 15.<br />
januara 1990, 16.<br />
56 “Sarajevskim procesom svi segmenti muslimanstva i demokratije bili su dovedeni na optuženičku<br />
klupu. Niko više nije bio siguran! Vjernici muslimani nisu bili sigurni jer su<br />
optuženi suđeni što su u džamijama čitali Kur’an, što su od supruga tražili da se islamski<br />
odijevaju, što su govorili protiv vjerski mješovitih brakova – najeminentnijeg načina asimiliranja<br />
muslimanskog bića. Nacionalno svjesni Muslimani bili su <strong>za</strong>strašeni činjenicama da se<br />
na Procesu sudilo ljudima <strong>za</strong>to što su govorili da je sevdalinka najljepša ljubavna pjesma, da<br />
muslimanski narod obrazovanjem i upoznavanjem svoje tradicije i prošlosti mora popraviti<br />
svoje teško stanje (....) Sarajevski proces bio je najorganiziraniji pogrom Muslimana u Bosni<br />
i Hercegovini i posljednji pokušaj njihova <strong>za</strong>tucanja, što ilustruju mnoge činjenice.(...) tako<br />
je muslimanski narod svojom patnjom, stoičkim podnošenjem toga totalitarističkog udara<br />
i decenijama robije samo u ovom procesu dao svoj vrijedni danak demokratiji, na koju ima<br />
jednako veliko pravo kao i drugi, koji mu to nisu uvijek skloni priznati.” Hasan Čengić,<br />
“Posljednji eksperiment boljševizma”. Ogledalo, <strong>Sarajevo</strong>, novembar 1990, 49.<br />
57 Navest ćemo samo neke naslove iz pomenute rubrike u kojoj obično sudionici svjedoče o<br />
tragičnim dešavanjima: Fahira Fejzić, “tri hapšenja jednog imama”. Preporod, 1. april 1990,<br />
8; Fahira Fejzić, “Dedžal to su demagozi”. Preporod, <strong>Sarajevo</strong>, 1. juni 1990, 8 itd.<br />
206<br />
Sabina Veladžić<br />
<strong>RASPRAVE</strong> O NACIONALNOM IDENTITETU BOŠNJAKA
Change language