RASPRAVE o nacionalnom identitetu - Institut za istoriju Sarajevo

Sabina Veladžić
HOMOGENIzACIJA BOŠNJAKA KROz PREPOROD 1990.
Pad komunizma u Europi i njegova povijesna dotrajalost najavili su demokratizaciju
i politički pluralizam i na južnoslavenskom prostoru. Ovim dešavanjima
je prethodila pobjeda velikosrpske nacionalističke politike i njenih
eksponenata unutar partijskih i državnih struktura republike Srbije koji su
“olako obećanom brzinom” 1 krenuli u “rješavanje” srpskog pitanja u jugoslaviji
tj. u nedemokratsku rekonceptualizaciju jugoslavije. 2 to je dodatno pogoršalo,
ionako napete, međurepubličke i međunacionalne odnose u ovoj zemlji, i
pokrenulo ubrzanu nacionalnu homogenizaciju drugih zajednica kao reakciju.
tema našeg izlaganja u pomenutom kontekstu je homogenizacija bosanskohercegovačke
muslimanske zajednice i njene pojavne manifestacije tokom
1990. na stranicama Preporoda, islamske informativne novine.
Činjenica da je eskalacija međunacionalnih odnosa prethodila političkom
pluralizmu na južnoslavenskom prostoru dovela je do toga da se ovi procesi
dešavaju u znaku nacionalnog pitanja. Kroz interakciju djelovanja nacionalnih
politika u javnom prostoru, i naročito kroz interakciju nacionalnih propagandi
koje prizivaju povijesno pamćenje, formira se mišljenje javnog mnijenja.
1 Sintagma koju je skovao Dragiša Pavlović, predsjednik beogradske partijske organizacije,
kritikujući direktore glavnih srpskih medija koji su slučaj ubistva u Paraćinu medijski “iscjedili”
ne bi li po ko zna koji put “dokazali” represiju albanaca nad Srbima. Dejan jović,
Jugoslavija – država koja je odumrla, Uspon, kriza i pad Četvrte Jugoslavije (1974.- 1990.),
Samizdat B92, Beograd, 2003, 388.
2 Ključni događaj koji je označio konačan zaokret u “rješavanju” srpskog pitanja je, i po
mišljenju samih sudionika dešavanja, Osma sjednica CK SKS održana 23./24. 9. 1987, Ivan
Stambolić, Put u bespuće (Odgovori Ivana Stambolića na pitanja Slobodana Inića), Beograd,
1995.
RASPRAVE O NACIONALNOM IDENTITETU BOŠNJAKA 185