RASPRAVE o nacionalnom identitetu - Institut za istoriju Sarajevo
RASPRAVE o nacionalnom identitetu - Institut za istoriju Sarajevo
RASPRAVE o nacionalnom identitetu - Institut za istoriju Sarajevo
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Prema ovom principu osoba se već rađa unutar religijske i društvene, nacionalne<br />
<strong>za</strong>jednice i njeno pripadanje predodređeno je upravo rođenjem.<br />
Međutim, u stvarnosti, identifikacija sa određenom religijskom grupom<br />
više je u znaku simboličkog pripadanja pa se religioznost i prakticiranje vjere<br />
povlači u drugi plan. Stoga, izjašnjavanje o konfesionalnoj i nacionalnoj<br />
pripadnosti prihvatamo kao ispovijest o porijeklu, a ne ličnom uvjerenju. u<br />
skladu sa ovim principom pripadnicima bošnjačke nacije smatraju se osobe<br />
koje su odgojene ili pak samo rođene u islamskoj tradiciji. 31<br />
Socijalistički sistemi se mogu nazvati antinacionalističkim ali ne i antinacionalnim.<br />
jugoslavenskim ustavom iz 1946. godine priznato je pet ravnopravnih<br />
nacija, a 1968. godine priznata je šesta, muslimanska nacija koja sa<br />
brojnim nacionalnostima čine stanovnike jugoslavije. Podjela na nacije <strong>za</strong>dovoljava<br />
čovjekovu “volju <strong>za</strong> pripadanjem”. Pojedinac osjeća potrebu da se<br />
poistovjećuje, da pripada na što direktno utječe nacionalna svijest. Nacija pojedincu<br />
štedi mentalne napore razmišljanja i on se odlučuje i postavlja prema<br />
pojavama u skladu sa stavovima njegove nacije. 32<br />
Nacionalno pitanje je tokom cijelog perioda socijalističke uprave bilo u<br />
samom centru interesa vlasti jer nacionali<strong>za</strong>m u etnički mješovitim <strong>za</strong>jednicama<br />
kao što je Bosna i Hercegovina predstavlja ekstremnu političku doktrinu.<br />
Ravnopravnost svih etničkih grupa je nametnuta i, iako ne transparentno,<br />
lideri su birani ravnopravno iz sve tri etničke grupe. u cilju održanja nacionalne<br />
politike bez incidenata i gušenja nacionalizma, politički sistem u Bosni<br />
i Hercegovini postaje veoma krut a pojam civilnog društva, kao izvora kritike<br />
i novih ideja, ostaje nepoznat. 33<br />
Priznanje muslimanske nacije, a prije toga priznanje posebne Makedonske<br />
pravoslavne crkve imalo je <strong>za</strong> cilj “uništenje nacionalizma”. Priznanje muslimanske<br />
nacije predstavljao je obračun sa tradicionalnim nacionalizmom koji<br />
je svoje uporište imao u religijskom diskursu. Na taj način Muslimani, koji<br />
su prolazili kroz proces sekulari<strong>za</strong>cije, trebali su, umjesto Islamskoj <strong>za</strong>jednici<br />
Europe, Cambridge 1996, 17-18.<br />
31 Smail Balić, Bosna u egzilu, Preporod, <strong>za</strong>greb, 1995, 16.<br />
168<br />
Dženita Sarač<br />
32 Nikola Dugandžija, Religija i nacija, <strong>za</strong>greb 1983, 62.<br />
33 Neven anđelić, Bosna i Hercegovina između Tita i rata, Beograd, 2005, 39-41.<br />
<strong>RASPRAVE</strong> O NACIONALNOM IDENTITETU BOŠNJAKA
Change language