RASPRAVE o nacionalnom identitetu - Institut za istoriju Sarajevo
RASPRAVE o nacionalnom identitetu - Institut za istoriju Sarajevo
RASPRAVE o nacionalnom identitetu - Institut za istoriju Sarajevo
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
NACIONALNI IDENTITET U KONTEKSTU IzRAžENOG REGIONALNOG IDENTITETA I POLITIČKIH POTRESA...<br />
ko je društvo, također, bilo jako izloženo tim pojavama. Posebna pove<strong>za</strong>nost<br />
ovih događaja se nalazi u liku jedne osobe i njegove sudbine, Fikreta abdića,<br />
direktora “agrokomerca”. Posebnost, pak, ovoga pojedinca je u tome što je<br />
svoju sudbinu ve<strong>za</strong>o <strong>za</strong> sudbinu stanovištva Bihaćke krajine, koje je, također,<br />
slično reagiralo. Njegovi usponi i padovi su bili odraz kolektivnih krajiških<br />
uspona i padova. Događaji koje sam u uvodu spomenuo su, dakle, na regionalnom<br />
nivou imali veliki značaj. Da li samo u vremenu svoga izravnog dejstva<br />
ili i na neke trajnije odnose to treba tek vidjeti. Kao nusprodukt svega bilo je<br />
oživljavanje tradicije 8 , a i legendarni junaci su postali ponovo popularni. 9 <strong>za</strong><br />
proces izgradnje nacije su, također, ova dva događaja imala veliki značaj jer je<br />
tada muslimansko pitanje otvoreno unutar masa, ne samo u <strong>za</strong>tvorenim krugovima<br />
naučnika i političara. Pitanje izgradnje nacije, odnosno, <strong>za</strong>vršnog čina<br />
osnovnog uobličavanja, obzirom da je bošnjačka nacija de facto postojala pod<br />
imenom Muslimani, bilo je suštinski otvoreno u ovome periodu.<br />
Muslimansko stanovništvo Bihaćke krajine može poslužiti kao dobar<br />
okvir u razumijevanju izgradnje bošnjačke nacije i problema koji su iskrsavali.<br />
Etničko jedinstvo, usljed vrlo živih migracija na ovome području, nije postojalo.<br />
Postojao je, uvjetno rečeno, jedinstven ideološki okvir i jedinstveni znak<br />
kolektivne identifikacije – muslimani. Ovo ime je odražavalo sve. Regionalni,<br />
krajiški identitet u procesu izgradnje bošnjačke nacije utjecao je dvojako i dijametralno<br />
suprotno. Period od 1987. do 1990. godine bio je satkan od brzih<br />
i snažnih događaja koji su bili nosioci novih/starih značenja. Krajiški identitet<br />
je, otvaranjem afere “agrokomerc”, postao lučonoša muslimanskog identiteta.<br />
Regionalni identitet i regionalni vođa su prihvaćeni kao opći nacionalni obra<strong>za</strong>c<br />
i lik što se snažno manifestiralo na predizbornom skupu SDa u Velikoj<br />
Kladuši 1990. Stoga je doprinos krajiškog identiteta i narativa o njemu naci-<br />
8 Invetion of Tradition, shodno Hobsbawmovom razumijevanju ovakvih fenomena, bio bi<br />
bolji termin jer se, <strong>za</strong>pravo, o tome radilo.<br />
9 Najinteresantniji i najznačajniji je lik Muje Hrnjice, narodnog junaka iz 17. stoljeća, koji<br />
se suprostavljao neprijateljima koji su upadali sa habzburško – osmanske granice, ali i centralnim<br />
vlastima Bosanskog ejaleta. Njegov lik je do te mjere postao popularan da je identifikacija<br />
Fikreta abdića s njim bila skoro potpuna. tome svjedoči ogromni spomenik koji<br />
je izrađen i na kratko postavljen u Kladuši da bi nakon otvaranje afere bio sklonjen. Na<br />
predizbornom skupu SDa (15. septembar 1990.) u Kladuši lik Muje Hrnjice je predstavljan<br />
kao centralna figura velike bine koja je bila postavljena.<br />
<strong>RASPRAVE</strong> O NACIONALNOM IDENTITETU BOŠNJAKA 145
Change language