RASPRAVE o nacionalnom identitetu - Institut za istoriju Sarajevo
RASPRAVE o nacionalnom identitetu - Institut za istoriju Sarajevo
RASPRAVE o nacionalnom identitetu - Institut za istoriju Sarajevo
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
RAzLOzI zA ODRžAVANJE SKUPA “NACIONALNI IDENTITET BOŠNJAKA 1945-2008”<br />
buržoaske političke snage. [zbog toga je prvi janoš Kadar 1956. primijenio<br />
formulu komunističkog nacionalizma, a kasnije su to primijenili i u Čehoslovačkoj.]<br />
“jugoslavenski nacionalni komuni<strong>za</strong>m najprije se doimao kao faktor<br />
vanjske politike i međunarodnih odnosa, no pružio je temelj <strong>za</strong> unutrašnji<br />
razvoj komunističkog nacionalizma. Nacionalne komunističke partije razvile<br />
su ideju nacionalnih interesa dotičnog naroda vis a vis “drugih” u jugoslaviji.<br />
Ovi “nacionalni komunisti” našli su se pod kontradiktornim pritiscima. S<br />
jedne strane, tradicionalni je nacionali<strong>za</strong>m ideološkim pritiskom jednostavno<br />
nastojao progutati komunistički moderni<strong>za</strong>m i transformirati ga u tradicionali<strong>za</strong>m.<br />
S druge strane, ortodoksni komunisti branili su legitimnost režima koji<br />
je došao na vlast nakon građanskog rata od tradicionalnog nacionalizma čiji su<br />
najistaknutiji predstavnici bili ustaše i četnički pokret. Predstavnici “nacionalnog<br />
komunizma”, tito i federalna armija, formirali su centar i dopuštali razvoj<br />
reformističkih tendencija nacionalnih komunista koje su trebale povećati<br />
učinkovitost sustava, sve dok su oni držali monopol na moć unutar vlastitih<br />
republika. Kad bi nacionalni komunisti pokušali udružiti se s tradicionalnim<br />
nacionalistima u borbi protiv nacionalnih komunista u drugim republikama<br />
ili federalnog središta, tito bi reagirao i uništio taj razvoj. Najbolji primjer je<br />
pojava nacionalizma u Hrvatskoj 1971, čiji je razvoj titov centar podržavao<br />
do onog trenutka dok se nije počeo vezivati uz tradicionalni nacionali<strong>za</strong>m.<br />
Kad je savezništvo postalo očito, centar ga je odmah sklonio”. (Sekulić, 2004,<br />
str. 42-43).<br />
u kontekstu tih teorija želimo također provjeriti još jednu tezu: Da li je<br />
istina da se “Čitava povijest komunističkog razdoblja, kao i povijest komunističke<br />
partije, može (se) opisati, s jedne strane, u okvirima upotreba nacionalizma<br />
<strong>za</strong> posti<strong>za</strong>nje vlastitih političkih ciljeva, a s druge strane, kao borba<br />
protiv tradicionalnog nacionalizma.” u tom smislu kako se može tumačiti<br />
odluka bosanskohercegovačkih komunista o priznavanju <strong>za</strong>sebnog nacionalnog<br />
identiteta Bošnjaka (tada pod nazivom Musliman, o čemu će, također, na<br />
ovoj konfereniciji biti govora).<br />
Kao što se može vidjeti iz Programa konferencije, pitanja koja ćemo tretirati<br />
postavljena su dosta široko (od historijskog konteksta i teorijskih razmatranja<br />
o <strong>identitetu</strong> i nacionalnim odnosima u Bosni i Hercegovini do konkretnih<br />
pitanja o različitim dimenzijama bošnjačkog nacionalnog identiteta<br />
od <strong>za</strong>vršetka Drugog svjetskog rata do najnovijeg doba, te utjecaja vladajućih<br />
<strong>RASPRAVE</strong> O NACIONALNOM IDENTITETU BOŠNJAKA 13
Change language