Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
financiare për bujqit e goditur nga<br />
katastrofat natyrore ose<br />
sëmundjet e kafshëve.<br />
Në nivelin e hartimit të saj,<br />
politika e përbashkët bujqësore i<br />
nënshtrohet procedurës<br />
vendimmarrëse që parashikon<br />
shumicën e kualifikuar të këshillit<br />
dhe konsultimin e Parlamentit<br />
Europian.<br />
Qëllimet zyrtare të politikës së<br />
përbashkët bujqësore,përbëjnë<br />
detyrimet ligjore të Bashkimit<br />
Europian. Gjermania, Franca,<br />
Spanja dhe Italia, jane vendet qe<br />
financojne më tepër buxhetin<br />
për politikën e përbashkët<br />
bujqësore.<br />
Politika e përbashkët<br />
bujqësore është kompetencë<br />
eksluzive e Bashkimit Europian.<br />
Sipas nenit 33 të traktatit të BEsë<br />
ajo synon në sigurimin e<br />
çmimeve të arsyeshme për<br />
konsumatorin europian dhe një<br />
shpërblim të barabartë të<br />
bujqëve,sidomos nëpërmjet<br />
organizimit të përbashkët të<br />
tregjeve bujqësore dhe<br />
respektimin e parimeve qe vijojne.<br />
Traktati i Romës në vitin 1957,<br />
përcaktoi 5 objektivat të politikës<br />
së përbashkët bujqësore:<br />
-rritjen e produktivitetit bujqësor;<br />
-sigurimin e nje niveli jetese të<br />
kënaqshëm për popullsinë<br />
bujqësore;<br />
-stabilizimin e tregjeve;<br />
-sigurimin dhe plotësimin e<br />
nevojave ushqimore si dhe<br />
-garantimin e çmimeve të<br />
arsyeshme për konsumatorët.<br />
Ato janë hartuar në nenin 39<br />
të Traktatit të themelimit të<br />
Komunitetit Europian dhe janë si<br />
vijon:<br />
rritje në produktivitetin<br />
bujqësor me anë të progresit<br />
teknik dhe zhvillimin racional të<br />
prodhimit bujqësor;<br />
një standard jetese të<br />
kënaqshëm të komunitetit<br />
bujqësor;<br />
BUJQËSIA DHE BE<br />
çmime të qëndrueshme me<br />
të cilat fermerët shesin prodhimet<br />
e tyre;<br />
siguri ushqimore ( duke<br />
siguruar që të ketë gjithmonë një<br />
furnizim me ushqime);<br />
çmime të arsyeshme me të<br />
cilat konsumatorët blejnë ushqimet<br />
e tyre.<br />
Më 26 qershor të vitit 2003,<br />
Ministrat e Bujqësisë të Bashkimit<br />
Europian, miratuan një reformë<br />
thelbësore të CAP-it.Reforma<br />
synonte në ndryshimin komplet<br />
të rrugës së mbështetjes së<br />
sektorit bujqësor ne Bashkimin<br />
Europian. Politika e re e<br />
përbashkët nevojitej të përshtatej<br />
në drejtim të konsumatorëve dhe<br />
taksapaguesve, gjithsesi duke i<br />
dhënë bujqëve te BE-së lirinë të<br />
prodhonin çfarë kërkonte tregu.<br />
Për të evituar braktisjen e<br />
prodhimit bujqesor, shtetet antare<br />
mund të zgjedhin që të mbajnë një<br />
lidhje të kufizuar midis<br />
subvencionit dhe prodhimit, në<br />
kushtet e përcaktuara mirë dhe<br />
brënda kufijve të qartë.<br />
Kjo pagesë e re e vetme<br />
bujqësore (single farm payments)<br />
do të jetë lidhur me respektimin e<br />
standarteve mjedisore, të sigurisë<br />
ushqimore dhe mirëqënies së<br />
kafshëve si dhe kërkesave per te<br />
mbajtur te gjithe ekonomine<br />
bujqesore ne kushte te mira<br />
BUJQËSIA SHQIPTARE 19<br />
bujqesore e mjedisore,e njohur ne<br />
Bashkimin Europian me termin<br />
"Perputhja" (cross-compliance).<br />
Përputhja eshte krijimi i nje<br />
lidhje midis marrjes së pagesës<br />
së vetme nga ana e fermerëve<br />
dhe përputhja e tyre me disa<br />
rregulla të cilat jane në interes të<br />
gjithë shoqërisë.<br />
Këto rregulla kanë të bejne me<br />
mbrojtjen e mjedisit, shëndetin<br />
publik, sigurinë ushqimore,<br />
shëndetin e kafshëve,<br />
mirëqënien e kafshëve,<br />
mbrojtjen e bimëve dhe kushtet<br />
mjedisore. Kjo lidhje është e<br />
shprehur në terma konkrete në<br />
mundësinë, nëqoftëse rregullat<br />
nuk janë respektuar, një pakësim<br />
ose heqje e pagesave direkte.<br />
Pra, me fjale të tjera, ne rast se<br />
fermeri nuk zbaton këto rregulla,<br />
nuk mund te marre disa ose te<br />
gjitha pagesat e tij direkte.<br />
Kalimi nga një sistem<br />
subvencionesh për prodhimin<br />
në një sistem pagesash direkte<br />
për bujqit, përfaqeson<br />
ndryshimin më të madh që ka<br />
njohur CAP qysh me krijimin e<br />
saj në vitin 1958.<br />
Pagesat e vetme hyne ne<br />
zbatim duke filluar nga viti 2004.U<br />
ra dakort që në rast se një shtet<br />
anetar kishte nevojë për një<br />
periudhe tranzicioni, si rezultat i<br />
kushteve specifike bujqesore,<br />
mund ta zbatonte pagesen e<br />
vetme jo me vonë se viti 2007.<br />
Kjo masë është vënë në zbatim<br />
në mënyre progresive dhe<br />
tashmë është shtrirë për me<br />
shumë prodhime si vera, perimet,<br />
etj. Braktisja e ndihmave të lidhura<br />
me prodhimin në përfitim të një<br />
mbeshtetje direkte për bujqit,<br />
kontribon në një tregti botërore<br />
më të barazueshme sepse duke<br />
pasur ndihmën mbi bujqit dhe jo<br />
mbi prodhimet, zvogelohet rreziku<br />
i shtrembërimeve të<br />
shkëmbimeve tregtare të<br />
shkaktuara nga subvencionet e<br />
BE-së për eksportin e tepricave<br />
të prodhimit.