Raport o stanie sektora małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce

40
cydowanie największej wartości wywozu – eksport małych i średnich przedsiębiorstw zwiększył się z 59,2 mld PLN w 2009 r. do
62,3 mld PLN w 2010 r. (o 5,1%). Spośród tych działów, dla których są dostępne dane, największy wzrost eksportu wystąpił w przypadku
działów: produkcja komputerów, wyrobów elektronicznych i optycznych (wzrost o 94%); poligrafia i reprodukcja zapisanych
nośników informacji (o 76,5%); produkcja urządzeń elektrycznych (o 32,1%). Natomiast eksport realizowany przez MSP
zmniejszył się najbardziej w takich działach jak: naprawa, konserwacja i instalowanie maszyn i urządzeń (spadek o 22,1%); produkcja
odzieży (o 13,9%) i produkcja artykułów spożywczych (o 10,2%).
Eksporterzy wyspecjalizowani i eksporterzy niewyspecjalizowani
Podobnie jak w całym eksporcie, również w wywozie MSP główną rolę odgrywali eksporterzy wyspecjalizowani. W 2010 r. na tę
grupę firm przypadało prawie 63% całego badanego eksportu MSP. W ostatnich dwóch latach udział eksportu realizowanego
przez MSP-eksporterów wyspecjalizowanych w całym eksporcie MSP zwiększył się: z 59,4% w 2008 r. do 60,1% w 2009 r. i do
62,6% w 2010 r. Nadal było to jednak poniżej poziomu tego wskaźnika notowanego w latach 2003-2004 (tabela 9).
Tabela 9. Udział eksportu realizowanego przez MSP-eksporterów wyspecjalizowanych w eksporcie MSP
Wyszczególnienie
Eksport realizowany przez MSP
– eksporterów wyspecjalizowanych
(w mld PLN)
Eksport MSP
(w mld PLN)
Udział eksportu realizowanego przez
MSP – eksporterów wyspecjalizowanych
w eksporcie MSP (w %)
2003 39,32 60,05 65,5
2004 49,81 77,88 64,0
2005 48,69 78,91 61,7
2006 52,82 82,20 59,9
2007 57,52 97,30 59,1
2008 59,91 100,79 59,4
2009 62,43 103,81 60,1
2010 70,61 112,86 62,6
Źródło: Dane GUS przetworzone przez IBRKK oraz obliczenia własne.
We wszystkich głównych sekcjach większość eksportu MSP przypadała w 2010 r. na eksporterów wyspecjalizowanych. W budownictwie
eksporterzy wyspecjalizowani realizowali 77,6% eksportu MSP, w informacji i komunikacji było to odpowiednio 67,1%,
przetwórstwie przemysłowym 66,4%, w transporcie i gospodarce magazynowej 64,6%, w działalności profesjonalnej, naukowej i technicznej
63,3%, w handlu 54,1%. W eksporcie pozostałych sekcji także na ogół dominowali eksporterzy wyspecjalizowani. Wyjątkiem
była sekcja K – działalność finansowa i ubezpieczeniowa. W sekcji tej eksport realizowany przez eksporterów niewyspecjalizowanych
wynosił 163,7 mln PLN, co stanowiło 64% całego eksportu MSP tej sekcji.
W przetwórstwie przemysłowym na 19 działów, dla których są dostępne dane, eksporterzy wyspecjalizowani realizowali większość
eksportu MSP w 18 działach. W 2010 r. udział eksporterów wyspecjalizowanych w eksporcie MSP danego działu należał
do najwyższych w przypadku następujących działów: produkcja mebli (81,2%); produkcja odzieży (77,6%); produkcja wyrobów
z drewna oraz korka, z wyłączeniem mebli (74,8%); produkcja urządzeń elektrycznych (73,9%); produkcja maszyn i urządzeń, gdzie
indziej niesklasyfikowana (73,6%); produkcja pojazdów samochodowych (73,3%). Natomiast eksporterzy niewyspecjalizowani
dominowali w eksporcie MSP tylko w dziale produkcji metali (54,7%).
Zarówno w strukturze eksportu realizowanego przez przedsiębiorstwa sprzedające głównie na rynkach zagranicznych, jak
i w strukturze eksportu realizowanego przez przedsiębiorstwa sprzedające głównie na rynku krajowym, dominowało przetwórstwo
przemysłowe (wykresy 6 i 7). Na sekcję tę przypadało 58,5% całego eksportu MSP wyspecjalizowanych i 49,5% całego eksportu
MSP niewyspecjalizowanych. Drugie miejsce w obu przypadkach zajmowała sekcja G (handel). W 2010 r. na firmy handlowe
przypadało 34,3% całego eksportu MSP niewyspecjalizowanych i 24,2% całego eksportu MSP wyspecjalizowanych. Trzeci pod
względem wartości eksport miały – w obu wyodrębnionych grupach przedsiębiorstw – małe i średnie firmy z transportu i gospodarki
magazynowej.
W przetwórstwie przemysłowym największy pod względem wartości eksport – zarówno w grupie MSP-eksporterów wyspecjalizowanych,
jak w grupie MSP-eksporterów niewyspecjalizowanych – był udziałem przedsiębiorstw z działu 10 obejmującego
produkcję artykułów spożywczych. W tej pierwszej grupie firm był to eksport o wartości 6,2 mld PLN, a w tej drugiej grupie
– o wartości 3,4 mld PLN (dane dla 2010 r.). Kolejnymi działami o dużej wartości eksportu były – w przypadku MSP-eksporterów
wyspecjalizowanych – produkcja metalowych wyrobów gotowych, z wyłączeniem maszyn i urządzeń (6 mld PLN) i produkcja
wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych (4,4 mld PLN). Natomiast w grupie MSP-eksporterów niewyspecjalizowanych były to
odpowiednio: produkcja wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych (3 mld PLN) i produkcja metalowych wyrobów gotowych, z wyłączeniem
maszyn i urządzeń (2,9 mld PLN).