Raport o stanie sektora małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce

20
czwartym krajem unijnym o najwyższym tempie wzrostu zatrudnienia w przedsiębiorstwach (18% wobec 1,4% dla UE 16 ). Najszybciej
zwiększającymi liczbę zatrudnionych w UE była Irlandia, Luksemburg i Litwa (powyżej 30%) (wykres 2.11). 17
Wykres 2.11. Dynamika PKB i liczby pracujących w przedsiębiorstwach według wielkości w latach 2003-2008
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Eurostatu.
Według danych Eurostatu udział pracujących w sektorze MSP w ogóle pracujących przedsiębiorstwach w Polsce (68,9%) jest nieznacznie
wyższy niż przeciętnie w UE-27 (67,4%). Udział pracujących w mikroprzedsiębiorstwach (39%) i firmach średnich (18,7%)
w ogólnej liczbie pracowników przedsiębiorstw jest wyższy, niż wynosi średnia UE (odpowiednio 30% i 17%) (wykres 2.12). Tymczasem
udział małych firm, jako miejsca pracy (11,6% pracujących), jest niższy niż w UE-27 (20,7%). Prawie jedna trzecia z 8,8 mln
pracujących w przedsiębiorstwach w Polsce pracowała w dużych firmach, a sektor MSP był miejscem pracy dla dwóch trzecich
pracujących (68,9%; 5,9 mln osób) 18 . Według danych GUS utrzymuje się wyraźna przewaga pracujących w mikro i małych firmach,
w których łącznie miejsce pracy znalazł co drugi pracujący (52%). Firmy średnie dawały zatrudnienie co piątemu pracującemu
(19%), a duże niemal co trzeciemu (29%).
Nieco inaczej sytuacja prezentuje się z punktu widzenia zatrudnienia (wykres 2.12). Liczba zatrudnionych w przedsiębiorstwach
w 2009 r. wyniosła 6,55 mln osób (wobec 6,74 mln w 2008 r.). Wysoka liczba mikroprzedsiębiorstw o bardzo niskim poziomie
zatrudnienia, w szczególności wysoki udział osób samodzielnie prowadzących działalność gospodarczą, ma swoje implikacje
w tym, że udział mikro firm w zatrudnieniu w przedsiębiorstwach (20,1%) jest niemal dwa razy mniejszy niż w przypadku liczby
pracujących, przy czym w przedsiębiorstwach małych, średnich i dużych jest on niemal o jedną trzecią wyższy niż w przypadku
liczby pracujących. Podobnie jak w przypadku liczby przedsiębiorstw, dominacja mikro firm w liczbie pracujących na przestrzeni
lat – choć bardzo powoli – zmniejsza się. W efekcie rośnie udział liczby pracujących w małych, średnich i dużych przedsiębiorstwach,
co świadczy o wzroście firm działających w Polsce. Nadal należą one do jednych z najmniejszych w UE pod względem
liczby pracujących.
Wykres 12. Struktura liczby pracujących (z lewej) i zatrudnionych (z prawej) w przedsiębiorstwach w Polsce
w 2009 r.
29,4%
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych GUS.
16 UE-27 bez Malty, Grecji i Cypru, sekcje C-I oraz K NACE Rev. 2.
17 Sekcje C-I oraz K NACE Rev.2
18 Dane za 2008 r.
38,7%