Raport o stanie sektora małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce

126
pośród podmiotów małych nigdy nie czyniło tego sześć na dziesięć, a wśród średnich – cztery na dziesięć. Za główną przyczynę
niewystępowania o finansowanie bankowe respondenci uważają: 1) brak takiej potrzeby, 2) obawę przed zaciąganiem długów
oraz 3) lęk przed zadłużaniem się z jednoczesną świadomością wyboru wolniejszego tempa rozwoju, niż byłby on teoretycznie
możliwy przy wykorzystaniu finansowania zwrotnego” 183 . Małe firmy mają trudności z pozyskaniem kapitału zewnętrznego także
na bardziej ryzykowne, innowacyjne projekty. Innowacje w małych firmach były w latach 2006-2008 finansowane aż w 58% ze
środków własnych, podczas gdy w okresie 2004-2006 wskaźnik ten wynosił 52% 184 . Poprawa dostępu najmniejszych firm do
kapitału oraz stworzenie stabilnej oferty doradczej w zakresie ich rozwoju to warunek sukcesu w budowaniu innowacyjnej gospodarki
185 . Pamiętając o tym, że rozwój firm z sektora wysokich technologii może stanowić istotny impuls rozwojowy dla polskiej
gospodarki, Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości postanowiła ogłosić 2011 r. rokiem nowo powstałych firm.
12.1. Wsparcie rozwoju start-up’ów w Polsce
Nowo powstałe przedsiębiorstwa potrzebują zarówno dostępu do finansowania, ale także skutecznego wsparcia doradczego,
w tym możliwości czerpania wiedzy od doświadczonych przedsiębiorców i ekspertów, którzy odnieśli sukces rozwijając własne
działalności lub inne start-up’y. Od kilku lat w Polsce pojawia się coraz więcej inicjatyw, które mają ambicję łączyć kilka celów:
profesjonalizację działań związanych z zakładaniem firmy, zwiększenie szans rynkowych start-up’ów, skuteczniejsze kojarzenie
przedsiębiorców z dysponentami kapitału czy wreszcie promocję samej idei start-up’u.
Poniżej prezentujemy kilka przykładów inicjatyw, które roboczo można nazwać szkołami start-up’ów działających w naszym kraju.
CambridgePYTHON 186 to projekt służący rozwojowi i promocji przedsiębiorczości akademickiej oraz komercjalizacji nauki, który
korzysta z metod opracowanych na Uniwersytecie Cambridge. Ten znany brytyjski uniwersytet osiąga znaczne sukcesy we
wsparciu rozwoju firm korzystających z dorobku akademickiego. Zgodnie z filozofią uczelni, nauka i biznes nie stanowią dwóch
osobnych światów, ale doskonale się uzupełniają. Naukowcy inspirują przyszłych i obecnych przedsiębiorców do rozwijania nowych
przedsięwzięć, a właściciele firm mogą zwiększać swoją przewagę konkurencyjną dzięki wykorzystaniu przełomowych
wynalazków. „Współpraca ta osadzona być musi w odpowiednim środowisku. Owo środowisko to społeczność otwartych i pragmatycznych
ludzi, wśród których spotykamy badaczy, przedsiębiorców, menedżerów i przedstawicieli instytucji finansowych. Siłą
tej grupy nie są poszczególni jej członkowie, ale relacje pomiędzy nimi. Łatwość nawiązywania kontaktów biznesowych, dostępność
kapitału, bliskość młodych naukowców i ekspertów przesądza o efektywności inkubacji przedsięwzięć innowacyjnych” 187
– przekonują twórcy projektu CambridgePYTHON.
Słowo „python” występuje w nazwie nieprzypadkowo. Odnosi się ono do pojęcia pythoningu, które stworzył Shailendra Vyakarnam,
profesor Uniwersytetu Cambridge. Uważa on, że tradycyjna inkubacja przedsiębiorczości to za mało, by start-up mógł odnieść
sukces i przyrównuje proces udanej inkubacji do opieki pytona nad młodymi. Gdy tylko wąż złoży jaja, te sklejają się ze sobą,
umożliwiając pytonowi owinięcie się wokół nich, a tym samym – zapewnia im odpowiednie warunki do rozwoju. Przez około trzy
miesiące zarodki mają czas by spokojnie rosnąć i się rozwijać. Vyakarnam przekonuje, że tradycyjna, „twarda” infrastruktura inkubatora
rozumiana jako przestrzeń biurowa, sprzęt komputerowy i telekomunikacyjny ma w istocie niewielkie znaczenie, a liczą się
jedynie ludzie zaangażowani w rozwój innowacyjnych start-up’ów oraz stworzenie odpowiedniej atmosfery („sieci społecznej”)
do rozwoju najlepszych pomysłów 188 .
Urzeczywistnieniem opisanej wyżej filozofii jest projekt CambridgePYTHON. Jego celem jest stworzenie odpowiednich warunków
do rozwijania przez studentów, absolwentów i młodych naukowców pomysłów na biznes w branży ICT (technologie
informacyjno-komunikacyjne). Cechy wyróżniające projekt to ułatwianie młodym przedsiębiorcom dostępu do zasobów wiedzy,
mentoring oraz wsparcie w nawiązywaniu kontaktów przydatnych w prowadzeniu biznesu, czyli networking. W ramach projektu
od 2007 r. organizowany jest konkurs „Wiesz? Wymyśl... Wygraj!”. Składa on się z trzech etapów. Pierwszym z nich jest trwający
1-2 kwartały „Information & Inspiration” (Informacja i inspiracja). W jego trakcie uczestnicy samodzielnie pracują nad swoimi pomysłami,
przygotowują ich opisy i następnie przekazują je do organizatorów. Zalecenia dla początkujących przedsiębiorców
to przygotowanie maksymalnie zwięzłego opisu, który jednocześnie w pełni wyjaśnia istotę przedsięwzięcia. To także czas, by
skompletować zespół początkującej firmy. Kolejny etap to „Improvement” (Ulepszenie), kiedy następuje selekcja pomysłów przez
organizatorów. Najlepsze zespoły mogą liczyć na wsparcie w zakresie przygotowania profesjonalnego biznesplanu oraz wziąć
udział w szkoleniach, warsztatach oraz spotkaniach prowadzonych przez pracowników firm zajmujących się, m.in. doradztwem
183 Ibidem, s. 5.
184 P. Zadura-Lichota (red.), Innowacyjność 2010, Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, Warszawa 2010, s. 63.
185 P. Zerka, Turning gaps into niches. For a new innovation paradigm in Central Europe, Demos Europa, Warszawa 2010, s. 43.
186 Więcej informacji można uzyskać na stronie projektu: http://www.cambridgepython.pl
187 Więcej na stronie internetowej: http://www.cambridgepython.pl/index.php?option=com_content&task=view&id=44&Itemid=97
188 Więcej o tym zagadnieniu można przeczytać w opublikowanym na Portalu Innowacji artykule „Pythoning – angielski model tworzenia innowacji”:
http://www.pi.gov.pl/PARP/chapter_86197.asp?soid=799302726A084092B5B25493740DE16C