Teknologjia Ushqimore
Teknologjia Ushqimore
Teknologjia Ushqimore
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Tabela 7.1. Sasia e vajit për materialet vajprodhuese<br />
(variacioni)<br />
Materiali vaj –<br />
prodhues<br />
Sasia e vaji në %<br />
Kanola 40 deri në 45<br />
Arrë kokosi 65 deri në 68<br />
Misri 3 deri në 6<br />
Pambuku 18 deri në 20<br />
Ulliri 25 deri në 30<br />
Palma 45 deri në 50<br />
Palmë kernel 45 deri në 50<br />
Kikiriku 45 deri në 50<br />
Saffloëer 30deri në 35<br />
Soja 18 deri në 20<br />
Luledielli 35 deri në 45<br />
2. <strong>Teknologjia</strong> e prodhimit të vajrave me<br />
presim në temperatura të ulëta<br />
Vaji ndahet nga faza tjetër e brumit të<br />
formuar, faza ujore, dhe faza e ngurtë me<br />
anë të impianteve të presimit që kryhen nën<br />
presion. Ndarja me presim është një<br />
metodë e vjetër dhe gjen përdorim edhe sot<br />
në ekstraktimin e vajit të ullirit.<br />
Bazohet në parimin se kur brumi i ullirit<br />
shtypet nën kushtet e përshtatshme ai<br />
lëshon mushtin vajor (vaj ulliri + fazë<br />
ujore/ujërat vegjetale) dy faza të lëngëta të<br />
cilat ndahen nga faza e ngurtë me ndihmën<br />
e efektit të kullimit, drenazhimit të<br />
materialitfiltrues dhe fragmenteve të<br />
gurëve të vegjël. Aplikimi me presim në<br />
thelb përfshin aplikimin e presionit ndaj një<br />
grumbulli materiali filtrues të cilat<br />
alternohen edhe me disqe metalike që<br />
vendosen në një bosht qendror. Pajisjet<br />
shtypëse kanë ndryshuar në mënyrë<br />
drastike me kalimin e viteve, jo vetëm janë<br />
përmirësuar materialet por janë bërë më të<br />
fuqishme dhe të besueshme dhe bëjnë një<br />
ndarje të mirë të solideve nga faza e lëngët.<br />
Kur përdoret metoda e presimit, faza e<br />
ngurtë ndahet nga ajo e lëngshme duke<br />
shtypur masën e hedhur në hyrjen e presës.<br />
Duke shtypur midis fibrave sintetike të<br />
materialit, pasta (në këtë rast e ullirit)<br />
zvogëlohet në volum. Efekti i presimit është<br />
ai që faza ujore rrjedh përmes kekut të<br />
ullinjve të shtypur të formuar nga shtypja<br />
dhe nëpër masën filtruese, duke prodhuar<br />
dy rrjedhje të mushtit vajor – një centripetal<br />
dhe një centrifugal të cilat mblidhen në<br />
tavolinat e presimit.<br />
Niveli i presionit të aplikuar është<br />
veçanërisht i rëndësishëm në këtë aspekt.<br />
Impianti me presim që punon në kushte të<br />
ulëta temperature, kryen nxjerrjen e vajit të<br />
ullinjve pa shtimin e ujit.<br />
Sistemi i ekstraktimit bazohet në<br />
përdorimin e disqeve prej najloni dhe ndarja<br />
e mushtit me dekantim, mundëson<br />
prodhimin e një produkti me cilësi superior<br />
dhe me një ndarje, rendiment të shkëlqyer.<br />
Vaji i prodhuar me këtë metodë i ruan<br />
karakteristikat origjinale prezentë në frutë<br />
dhe, nëse ullinjtë janë të shëndetshëm,të<br />
mbledhur me kujdes dhe në fazë të<br />
hershme të pjekjes dhe të shtypur<br />
menjëherë,vaji në vetvete i prodhuar ka<br />
karakteristikat e frutit, është i pasur në