Teknologjia Ushqimore
Teknologjia Ushqimore
Teknologjia Ushqimore
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Lëng i përqendruar frutash quhet produkti i<br />
përfituar nga lëngu i frutave nëpërmjet<br />
largimit fizik të një pjese të ujit përbërës.<br />
Që produkti të jetë i destinuar për konsum<br />
të drejtpërdrejt, përqendrimi duhet të jetë<br />
të paktën 50%, Produkti duhet të<br />
konservohet vetëm me anë të mjeteve fizike<br />
dhe mund të jetë I turbullt apo i kthjellët,<br />
por kjo duhet të paraqitet në standardin<br />
përkatës.<br />
Lëng frutash i dehidratuar, quhet produkti<br />
në trajtë pluhuri, i përftuar nga lëngu i<br />
frutave, nëpërmjet procesit të dehidratimit.<br />
Nektar frutash, quhet produkti jo i<br />
fermentuar, por i fermentueshëm, i përftuar<br />
nëpërmjet shtimit të ujit e sheqernave, në<br />
lëngun e frutave të përqendruara, në<br />
purenë e frutave të përqendruara, ose në<br />
një përzierje të këtyre produkteve.<br />
Një emërtim i tillë mund të zëvendësohet<br />
edhe me emërtimin si “ lëng “ dhe tul i …”<br />
për produktet e përftuara, me anë të shtimit<br />
të ujit dhe sheqernave, në purenë e frutave,<br />
paraprakisht të përqendruara.<br />
Jo të gjitha varietetet e një frute të dhënë,<br />
paraqiten njësoj për përgatitjen e lëngut.<br />
Vështirësitë lindin sidomos gjatë procesit të<br />
presimit, sepse produkti i përftuar mund të<br />
rezultojë i papëlqyeshëm ose jo i<br />
qëndrueshëm.<br />
Ndryshimet që vërehen tek frutat gjatë<br />
zhvillimit dhe ruajtjes në gjendje të freskët,<br />
ndikojnë në mënyrë të konsiderueshme mbi<br />
cilësinë dhe qëndrueshmërinë e lëngut të<br />
përftuar. Vihet re se ndryshimet fiziologjike,<br />
që ndodhin pas vjeljes së frutave, ndikohen<br />
dukshëm nga dëmtimet dhe prishjet<br />
mekanike; kjo vihet re nga reaksione<br />
<strong>Teknologjia</strong> <strong>Ushqimore</strong><br />
kimike, enzimatike dhe joenzimatike, që<br />
ndodhin në lëngun qelizor, si rrjedhojë e<br />
shkatërrimit të strukturës së qelizave dhe<br />
të bilancit dinamik midis përbërësve të<br />
ndryshëm, të pranishëm në lëng.<br />
Reaksionet midis përbërësve të ndryshëm<br />
të lëngut dhe ato ndërmjet tyre dhe mjedisit<br />
të jashtëm (oksigjeni, sipërfaqet metalike<br />
në takim me lëngun, etj.) japin ndryshime<br />
jot ë kënaqshme në lëng. Çdo lëng paraqet<br />
karakteristika më të mira, sapo nxirret nga<br />
fruti, dhe çdo faktor që ndikon në brendësi<br />
dhe jashtë produktit e ndikon në cilësinë e<br />
tij.<br />
2. <strong>Teknologjia</strong> e pijeve freskuese<br />
Lëngjet e frutave duhet të përgatiten vetëm<br />
nga fruta të shëndosha. Edhe një fermentim<br />
i lehtë ose zhvillim i myqeve, që nuk dëmton<br />
frutat e paracaktuara për qëllime të tjera,<br />
ndryshon shijen dhe aromën e lëngut të<br />
frutës.<br />
Ashtu si edhe tek lëngjet e frutave edhe<br />
pijet freskuese që janë pothuajse e njëjta<br />
gjë ndiqen të njëjtat hapa me to për<br />
prodhim.<br />
Para se frutat të dërgohen për nxjerrjen e<br />
lëngut, është e nevojshme që ato t’i<br />
nënshtrohen larjes për largimin e pluhurit,<br />
pakësimin e numrit të mikroorganizmave,<br />
të pranishme në sipërfaqen e tyre dhe<br />
largimin e mbetjeve të trajtimeve kundër<br />
parazitëve.<br />
Gjithashtu frutat përgatiten për nxjerrjen e<br />
lëngut, nxjerrja e lëngut të frutave kryhet<br />
me anë të grirjes dhe presimit të puresë.<br />
Lëngu në pjesën më të madhe nxirret nga<br />
presa të formave të ndryshme, të cilat<br />
mund të jenë: presa me pllaka të cilat japin<br />
106