gazeta pdf.pmd - Gazeta 55

10 liderët më të respektuar në botë
Nga revista Newsweek
Revista amerikane Newsweek
stilon emrat e 10 liderëve që në një
mënyrë a në një tjetër kanë fituar
respektin e vendit të tyre.
1- Ambiciozi i sapoardhur,
David Kameron, Mbretëria e Bashkuar
-
Ai është kryeministri më i ri që
ka pasur Britania e Madhe në njëqind
vitet e fundit dhe u gjet në
një detyrë e situatë aspak të lehtë:
me një luftë jopopullore, me një
ekonomi të dobët dhe një popull i
lodhur nga një politikë që kishte
krijuar pothuajse vetëm skandale.
Kurse masa drastike e manovrës së
tij ekonomike i siguroi tregjet dhe
fitoi pëlqimin e njerëzve të duke
rritur pëlqimin popullor në
pothuajse 50%, që është gjë e
rrallë në Britani. Përveç kësaj, Kameron
ka fituar respektin e
kolegëve të tij në Europë, cka është
mjaft e vështirë për një konservator
britanik. Të kuptohemi, ai
është konservator sa për të thënë,
nëse krahasohet pozicionet e tij me
politikën amerikane - në të drejtat
e homoseksualëve, për shembull -
është më majtas se i gjithë Parlamenti
italian.
2. – Lideri i ambientalistëve:
Mohamed Nasheed, ishujt Maldive
- Ndofta ishte domosdoshmëri,
sepse administron një ishull e cila
mund të gëlltiten nga detit, por
Mohamed Nasheed është bërë një
hero në mesin e ambientalistëve.
Për të paralajmëruar botën për fatin
që mund të prekë Maldive – dhe
shumë ishujt të ngjashëm - në
Konferencën e fundit në Kopenhagen
për ngrohjes globale ai zhvilloi
një takim me ministrat e tij
nënuje. Pastaj ai premtoi se do të
bënte Maldivet shteti e parë me
Kosova fillon të gjejë identitetin e pavarur
"Time"
Në kafenenë e tij moderne në
Prishtinë, pronari Petrit Selimi dëshiron
që bota ta kuptojë se kosovarët
janë larg stereotipit të atij bujku nga
fshati me kallashnikov në dorë. Sipërmarrësi
i ri dhe ish-aktivist i të rinjve,
thekson se Kosova është e re,
moderne dhe liberale. "Çdo të dytën
ditë këtu këndon Snoop Dogg, të
drejtat e grave dhe të homoseksualëve
janë në agjendën politike. A e dini se
në Prishtinë njerëzit për çdo ditë pinë
nga 20 milionë makiato?", pyet Petriti.
Njëmbëdhjetë vjet pas fushatës
ajrore të NATO-s, e cila i detyroi
forcat serbe të largohen, Kosova po e
zbulon identitetin e vet. Deklarata e
pavarësisë e vitit 2008 është njohur
nga 69 shtete, përfshirë SHBA-të dhe
shumicën e BE-së. Vendimi i
Gjykatës Ndërkombëtare të Drejtësisë
se pavarësia "nuk është e jashtëligjshme"
i dha një shtysë tjetër
shtetit të ri, por pavarësia e Kosovës
ndikim zero në mjedis. Al Gore –
një që merret me politika mjedisore
– e citon shpesh, dhe në prill
të Kombeve e Bashkuara ka
zgjedhur Naseed një nga gjashtë
“kalorësit e Tokës në 2010”.
3. – I dashur jashtë vendit, i
urryer në shtëpi: Nikolas Sarkozi,
Francë -
Në fakt, Sarkozi nuk gëzon një
reputacion të lartë në shtëpi: papunësia
e tejkalon dhjetë për
qindëshin, ekonomia shkon keq
dhe kundërshtitë e ndryshme kanë
tronditur qeverinë e tij. Por sapo
del jashtë vendit, dhe merr një
skenë Europiane, Sarkozi ndryshon
fytyrën: është në ballë të punës aty
ku ka diçka për të zgjidhur, nga
lufta ndaj piraterisë në Somali deri
për të vepruar si ndërmjetësues
mes të Gjeorgjisë dhe Rusisë. Vitin
e ardhshëm, Sarkozi do të presë në
shtëpi G-8 dhe G-20, dhe në mes
ka çështjen e Iranit dhe recesionin
ekonomik çka pritet të ketë shumë
punë: nga ai pritet të marrë një
pozicion të fortë në rregullimin e
tregjeve financiare. Në shtëpi ka
probleme, kurse në botë është protagonist.
Dhe pastaj ai ka Karlën .
4. - Njeri i popullit: Uen Jiabao,
Kinë -
Njerëzit të cilët dënohet me
vdekje në Kinë çdo vit, janë shumë
nuk është ende e njohur nga një
numër vendesh të fuqishme, të cilat
druajnë për precedentin e secesionizmit.
Kështu, Kosova mbetet jashtë
shumë organizatave ndërkombëtare,
përfshirë Kombet e Bashkuara. Nuk
e ka as kodin telefonik të vetin, por
megjithatë, për shumë kosovarë, shtetësia
nuk vihet në dyshim. Një
tregues i besimit të kosovarëve në
pavarësinë është marrëdhënia e tyre
me Shqipërinë fqinje, me të cilën shumica
e ndajnë gjuhën dhe identitetin
etnik. Bashkimi me Shqipërinë
ishte temë e përbashkët për ata që i
luftonin serbët një dekadë më parë,
por tash partitë politike që angazhohen
për bashkim kanë marrë vetëm 2
për qind të votave. Sigurisht që kosovarët
janë të lumtur që kanë lidhje
të mira me Shqipërinë, pasi blloku i
Lindjes i la të dy të vendet të izoluar
për 50 vjet. Autostrada e re bëri që
1.3 milionë njerëz ta kalojnë kufirin
gjatë qershorit, që është shumë për
më tepër se ata që janë dënuar me
vdekje në të gjitha vendet e tjera
të bëra së bashku; në Kinë janë
ende aktive “Laogai”, kampet e
përqendrimit kinez, dhe mospajtimi
është ndaluar nga censura dhe
brutalitett. Ka kushte të pabesueshme
të punës, dhe ka represion
në Tibet. Me pak fjalë, nëse
një njeri mendon për dhunën shtetërore,
Kina është një nga vendet
e para që të vjen në mendje:
edhe pse kryeministri kinez Uen
Jiabao ka fituar reputacionin si një
udhëheqës me një “zemër”. Në
2008, pas tërmetit katastrofik në
Sixhuan, Uen tregoi emocion e tij
në takimet me të mbijetuarit; e
njëjta gjë ka ndodhur kohët e fundit,
pas përmbytjeve në provincën
Gansu, ku - pavarësisht shiut - Ven
shkoi në vend për të inkurajuar
viktimat e fatkeqësisë. Është për
këto arsye që shumë në Kinë janë
të përkushtuar për të “Gjyshin
Uen.”
5. - Tirani i taksave: Brian
Couen, Irlandë -
Irlanda nuk ia kalon mirë: papunësia
është në 13 për qind, njerëzit
emigrojnë, dhe tregjet financiare
e vlerësojnë vetëm pak para rangut
të Greqisë si një nga ekonomitë
në më pak të sigurta. Prandaj,
qeveria e Kouen dhe ministri i
popullsinë dy milionëshe sa ka Kosova.
Në Sheshin "Nëna Terezë" në
Prishtinë, vazhdon të shitet flamuri
kuq e zi me shqiponjën dykrerëshe.
Por, gjithashtu, ka mjaft suvenirë me
flamurin e ri të Kosovës, të frymëzuar
nga standardet e BE-së. Një diplomat
vëren se flamuri i ri ka filluar
të shfaqet edhe në dasma, ku më herët
kryesisht valonte flamuri shqiptar,
bashkë me atë amerikan, në shenjë
nderimi të Uashingtonit për mbështetjen
e Kosovës. "Kosova po i kap
gjërat", thotë Selimi. "Kur Snoop
Dogg performoi këtë verë, ai parakaloi
me flamurin e Kosovës, dhe mund t'i
ndjenit emocionet në publik. Bashkimi
nuk është më në agjendë. Kosovarët
po punojnë për të ardhmen e
tyre të pavarur", thotë ai. Shteti po
ndërtohet, por korrupsioni është i
përhapur në të gjitha nivelet e shoqërisë,
thotë Eulex-i. Zyrtarë të lartë
të Qeverisë, së fundmi, janë vënë nën
dyshime. Krimi i organizuar dhe
Ekonomisë e tij Lenihan është duke
u përpjekur për të arnuar krizën.
Duke pasur parasysh situatën nuk
bën ulje, duke zbatuar gjithashtu
edhe masa jopopullore të tilla si
ngritja e taksave apo paga të ulëta
për nëpunësit civilë. Sigurisht,
këto masa nuk kanë pasur simpatinë
e elektoratit të tij: vlerësimin e
tij është 18 për qind dhe ka gjasa
që partia e tij të dalë keq në zgjedhjet
e 2012; por politika në afat të
gjatë do ta paguajë. Kush e di se
ku do të jetë ai, ndërkohë.
6. - Luan në dimër: Luiz Inácio
Lula da Silva, Brazil -
Mandati i Lulës po përfundon,
dhe ai tashmë konsiderohet si një
yll roku. Sigurisht, ekonomia dhe
shoqëria braziliane do të rritesh
edhe para se të rritej pushteti i tij
në 2002, por Lula - megjithatë të
kaluarën sindikaliste - e kuptoi se
bota e biznesit ishte një aleat dhe
jo një armik. Ka qenë Kryeministrit
i tanishëm që e çoi Brazilin drejt
shndërrimit nga një shtet i Botës
së Tretë në një nga tregjet më të
shpejtë në rritje të globit. Situata
braziliane është për t’u patur zili:
një ekonomi e qëndrueshme, me
një rezervë të madhe të burimeve
të energjisë, një klasë e mesme në
rritje progresive dhe ngushtimi i
hendekut mes të pasurve dhe të
shpëlarja e parave gjithashtu përbëjnë
shqetësim të madh. Ekonomia legale
rritet, por ngadalë. Vendi mjaft varet
nga importi dhe remitencat jashtë.
Shumë sipërmarrës gjithashtu janë
skeptikë për mjedisin e biznesit. "Gara
është e egër", thotë Agim Dushi, pronar
i fabrikës "Bonita" për ujë të
pijshëm. Ai thotë se 25 kompani të
ngjashme të ujit janë ndërtuar shpesh
herë pa kontroll të cilësisë. "Duhet
të përshtatemi nëse duam të mbijetojmë",
thotë ai. Mungesa e energjisë
elektrike gjithashtu i pengon bizneset,
megjithëse kanë filluar
përmirësime në sistemin e përfitimit
të energjisë nga thëngjilli dhe uji.
Problem kryesor për zbatimin e ligjit
mbetet statusi i enklavës serbe në veri
të vendit, ku popullata e sheh Beogradin
si qeveri legjitime. Kufiri i saj
me Serbinë nuk patrullohet, duke i
lënë dyert hapura për trafikantët.
Zbatimi i ligjit gjithashtu është i
vështirë, sepse policia në veri nuk u
E enjte, 19 gusht 2010
DITA
varfërve. Edhe pse disa nga daljen
e tij në krah të demagogëve si Hugo
Chávez dhe Mahmoud Ahmadinejad
kanë tërhequr kritikat më të
mëdha, Lula mbetet në thelb një
njeri pragmatik: mjaft i mençur për
të mos harxhuar pasuritë e vendit
të tij me ndjenja populiste. Ordem
nuk e dihet, kurse Progres është i
sigurt.
7. - Drejtori i përgjithshëm: Lee
Myung-bak, Koreja e Jugut -
Lee Myung-bak është një
menaxher, dhe nuk ka gjendje më
të mirë se një krizë globale financiare
për të testuar një mostër të
menaxhimit. Duke marrë përvojën
e tij si drejtor i përgjithshëm i
Hyundai, Lee e ka bërë kompaninë
që përmes të kalojë mirë edhe stuhinë
ekonomike. normat e interesit
historikisht të ulëta, para të
kursyer për bankat dhe kompanitë,
dhe shkëmbime monetare të mëdha
tregtare për të siguruar rezervat e
çmuara në valutë. Rezultati? Është
ekonomia mirë e gjithë vendeve
kryesore të OSBE-së. Në nëntor,
Seul-i do të presë G-20, dhe një
nga tema kryesore e diskutimit do
të jetë kriza ekonomike, ka të ngjarë
që të ngrejë zërin.
8 – Reformatorja Ellen Johnson
Sirleaf, Liberi -
Një grua, më në fund. Dhe është
e vetmja e një vendi Afrikan, pas
zgjedhjes së saj në 2005. Liberia,
vinte nga dy luftërat civile që kishte
vrarë gati një dhjetën e popullit të
Liberisë dhe armëpushimin e
brishtë që pasoi me ngritjen e 15
mijë paqeruajtësve të OKB- për të
siguruar paqen. Kur ajo u zgjodh,
pas një karrierë në organizatat
ndërkombëtare si Banka Botërore
dhe të OKB-ja, Sirleaf tha se ajo
dëshironte të jetë para së gjithash
një nënë, për Liberinë. Pesë vjet
kanë kaluar,
raporton drejtpërdrejt autoriteteve në
Prishtinë. "Veriu po bëhet gjithnjë e
më shumë çështje e rendit dhe ligjit",
thotë komisionari i policisë, Behar
Selimi. Ai sheh përparim në bashkëpunimin
me autoritetet lokale në
veri, por e përshkruan situatën si
kaotike. Momenti më i rëndësishëm
për pavarësinë e Kosovës do të jenë
marrëdhëniet e saj me Beogradin.
Pasi dështoi ta bindë Gjykatën
Ndërkombëtare të Drejtësisë për ta
hedhur poshtë pavarësinë e Kosovës,
Beogradi mund të bëhet më i hapur.
Përderisa njohja nuk është në tavolinë,
ai tash flet për zgjidhje të pranueshme
nga të dyja palët për të gjitha
çështjet e hapura. "Situata aktuale
nuk është në interesin e askujt", ka
thënë sekretari shtetëror për Kosovën
në Beograd. Prishtina dhe Beogradi
shpresojnë t'i bashkëngjiten BE-së.
Kjo mund të nxitë bashkëpunim më
të madh dhe të krijojë kokëçarje për
shumë trafikantë.
55 9