07.06.2013 Views

gazeta pdf.pmd - Gazeta 55

gazeta pdf.pmd - Gazeta 55

gazeta pdf.pmd - Gazeta 55

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

HOMAZH<br />

FORUM<br />

Kontaktoni në opinion@<strong>gazeta</strong><strong>55</strong>.net<br />

Kosiga, një president kundra hipokrizisë së<br />

të Majtëve dhe një mik i shquar i shqiptarëve<br />

Nga Lavdrim Lita<br />

Ndjesë pastë, Ish-presidenti italian<br />

Françesko Kosiga është ndarë<br />

para dy ditësh nga jeta në moshën<br />

82-vjeçare pas një ataku kardiak. Ai<br />

ndodhej i shtruar në spitalin e<br />

Romes “Gemelli”, - i njëjti spital ku<br />

u shua At Zef Pllumi, - prej 9 ditësh.<br />

Për respekt të figurës së tij lamë që<br />

të ishin të parët komentuesit italianë<br />

të portretizonin figurën e këtij burri<br />

shteti të madh fqinj. Më pas në radhë,<br />

ne, shqiptarët duke ditur nderin indirekt<br />

me ndërhyrjen në luftën e Kosovës.<br />

Ai ishte Ministër i Brendshëm në<br />

vitin 1978 kur ish-kryeministri Aldo<br />

Moro u rrëmbye dhe pastaj u vra nga<br />

Brigadat e Kuqe, grup i majtë terrorist.<br />

Kosiga, i cili i refuzoi negociatat<br />

me rrëmbyesit e Moros, dha<br />

dorëheqje pak pasi u gjet trupi i pajetë<br />

i Aldo Moros në maj 1978. Por<br />

karriera e tij politike dhe institucionale<br />

nuk mbaroi. Kurrsesi. Ai kishte<br />

një mision. Kosiga, me origjinë nga<br />

ishulli i Sardenjës - u rikthye në politikë<br />

një vit më vonë si kryeministër,<br />

dhe pastaj si kryetar i parlamentit deri<br />

në vitin 1985, e pas këtij viti u zgjodh<br />

president i Italisë deri në vitin<br />

1992. Një figurë tragjike, dhe kurrë<br />

banale. Thuhet se kur Henry Kissinger<br />

e takoi, u shpreh se “nuk duket<br />

fare si demokristian”. Dhe kjo ishte<br />

pothuajse një kompliment, pasi sekretari<br />

i Shtetit amerikan Kissinger i<br />

donte pak politikanët e italianë.<br />

Në të vërtetë gjykimi i tij ishte jo<br />

ekzakt, sepse Kosiga në deri në fund<br />

të gjallimit të tij ishte një demokristian<br />

i bindur. Dhe këtë e konfirmon<br />

besimi katolik dhe militantizmi politik<br />

demokristian. Afërmendsh ai nuk<br />

mund të ishte ndryshme në vitet e<br />

rindërtimit të Italisë dhe më pas të<br />

Luftës së Ftohtë. Megjithatë, malësori<br />

Kosiga ishte një njeri i Oksidentit,<br />

çka nuk mund të thuhet për të<br />

gjithë demokristianët. Dhe njeri i<br />

Oksidentit do të thotë të jesh mik i<br />

Amerikës dhe i Izraelit, një përkrahës<br />

i demokracive liberale dhe i sistemit<br />

të tyre të aleancave (NATO-s), një<br />

admirues i shtetarëve që bënë historinë<br />

në shekullin e XX (Çërçill, De<br />

Gasper, De Gol).<br />

Kjo nuk është e mjaftueshme për<br />

të përcaktuar kompleksitetin e njeriut,<br />

paradokset dhe kontradiktat e<br />

tij, të cilat ishin aq të mëdha sa edhe<br />

koherenca e tij. Megjithatë këtu<br />

shpjegohet se pse SHBA-ja e ka parë<br />

atë gjithmonë me miqësi, me mirënjohje.<br />

Padyshim amerikanët kishin<br />

mirënjohje të pakufizuar sepse Kosiga<br />

qe ai që vendosi pranimin në fillim<br />

të viteve ’80 të sistemit të Raketave<br />

Europiane, i njëjti vendim me Gjermaninë<br />

e Helmut Schmidt-it. Dhe po<br />

aq mirënjohje, në kohët e fundit, pas<br />

operacionit politik që e vuri Italinë në<br />

ballë të luftës së Kosovës, me<br />

Lidhja e ish-presidentit italian Francesco<br />

Cosiga me Institutin e<br />

Kërkimeve Politike “Alcide de Gasperi”<br />

Që në themelimin e tij, ish-presidenti italian e ka<br />

përshëndetur përzemërsisht punën e Institutit të Kërkimeve<br />

Politike, “Alcide de Gasperi”, themeluar nga publicisti<br />

Fahri Balliu. Pas marrjes së publikimit periodik<br />

të institutit, më 19 maj 2004, ai jep këtë vlerësim për<br />

punën e tij. “Nëpërmjet relacioneve të konferencës së<br />

zhvilluar me 25 mars 2004, kam patur mundësinë të<br />

njoh aktivitetin që Instituti Alcide de Gasperi zhvillon<br />

me shumë përkushtim, duke u frymëzuar nga figura e<br />

shtetarit të madh italian, parimet e tij, shembulli i tij<br />

dhe veprat e tij, që përbëjnë një pikë të sigurtë referimi”,<br />

thuhet në përshëndetjen e ish-presidentit italian,<br />

drejtuar moderatorit të aktivitetit të dytë të institutit,<br />

D’Alemën si kryeministër, në fund<br />

të viteve ‘90. Puna ishte e madhe,<br />

duke e ditur se Masimo D’Alema<br />

vinte nga radhë e Partisë Komuniste<br />

Italiane, e cila pas skandaleve të korrupsionit<br />

“Tangentopoli” u konvertua<br />

në partinë Demokracia e Majtë.<br />

Në të paktën dy raste, i ndjeri<br />

Kosiga demaskoi hipokrizinë e së<br />

majtës post-komuniste: së pari kur<br />

takoi pjesëtarët e organizatës<br />

klandestine “Gladio” (të krijuar nga<br />

NATO e CIA, që aktivizohej vetiu<br />

nëse komunistët e financuar nga<br />

Moska do kërkonin pushtetin), të<br />

Divizionit “Ossopo” që komandohej<br />

nga një partizan “i bardhë”, që kishte<br />

luftuar si nazifashistët po ashtu edhe<br />

partizanët e Marshallit Tito; dhe rasti<br />

i dytë ishte kur bindi mendjen e<br />

D’Alemës të intervenonte kundra<br />

Serbisë, në krah të NATO-s e pro<br />

Kosovës.<br />

Gjithsesi pengu i jetës së tij politike<br />

ishte rrëmbimi i ish-kryeministrit<br />

Aldo Moro, drejtues i Demokracisë<br />

Kristiane dhe vendimi i fortë e i<br />

drejtë për të mos negociuar me terroristët.<br />

Ai doli i shkatërruar, njerëzisht,<br />

nga eksperienca e rrëmbimit sepse<br />

ai drejtonte strukturat e rendit, paçka<br />

se Çështja Moro është konsideruar më<br />

shumë si një çështje politike, sesa<br />

gjyqësore. Një çështje që gjithsesi<br />

mbetet ende e hapur... Dokumentet,<br />

dëshmitë, <strong>55</strong> ditët e Aldo Moros në të<br />

ashtuquajturin “Burgu i Popullit”,<br />

tregohen nga burgosësit e tij, anëtarët<br />

me temë “Alcide de Gasperi, formulë e suksesit politik”,<br />

që u mbajt 29 majin e të njëjtit vit. Letërkëmbimi<br />

i drejtuesve të Institutit “Alcide de Gasperi” me<br />

ish-presidentin italian Cosiga ka vijuar edhe më tej<br />

në vite, prandaj me humbjen e tij, kontributorët e<br />

këtij instituti ndjejnë humbjen e një bashkëpunëtori<br />

të vyer. Me humbjen e tij, drejtori ekzekutiv i Institutit,<br />

publicisti Fahri Balliu, shpreh pikëllimin e<br />

thellë, për largimin nga kjo jetë të njeriut që shenjoi<br />

një pjesë të rëndësishme të historisë së re të Italisë,<br />

si një personalitet që forcoi shumë lidhjet me SHBAtë<br />

dhe luftoi që shteti italian të fitonte vendin që<br />

meriton në skakierën ndërkombëtare.<br />

e “Brigadave të Kuqe”. Ai mendonte<br />

se po sakrifikonte një mik për hir të<br />

interesit të shtetit, sigurisht kishte<br />

rënë pre e diktatit të Partisë Komuniste<br />

Italiane, e cila mohonte çdo lloj<br />

negociate. Pastaj zbuloi se gjithçka<br />

ishte një lojë e ndyrë. Në biografinë e<br />

tij shkruan “Nëse kam flokat e thinjura<br />

dhe njolla në lëkurë është për këtë<br />

gjë. Sepse ishim duke lënë që të vdiste<br />

Moro-n, paçka se unë po e kuptoja.<br />

Sepse dhimbja jonë ishte në sintoni<br />

më atë çfarë po pësonte Moro.<br />

Sidoqoftë Françesko Kosiga ishte<br />

një njeri i drejtë e i fortë dhe i<br />

rifitoi energjitë e hodhi shpejt në<br />

arenën politike: Kryeministër në<br />

1979, pastaj President i Senatit gjer<br />

më 1983, më në fund, në 1985 Pres-<br />

E enjte, 19 gusht 2010<br />

identi i Republikës (me votë unanime<br />

të Parlamentit, e para herë), gjatë<br />

ushtrimit të mandatit të tij presidencial,<br />

dëshmoi vlera dhe devotshmëri<br />

ndaj shtetit dhe popullit italian,<br />

duke dhënë kështu një kontribut<br />

të pazëvendësueshëm në jetën<br />

politike të Republikës Italiane.<br />

Në fillim të këtij shkrimi thamë<br />

se ai kishte një mision. Dhe misioni<br />

ishte të zbulonte të fshehtat e Italisë<br />

republike, dhe për këtë u quajt<br />

nga media “il piccanatore”, njeriu me<br />

kazmë, që shembi murin e heshtjes<br />

pikërisht me zbulimin e organizatës<br />

sekrete “Gladio” dhe planin e koduar<br />

“Stay behin” që parashikohej, në<br />

rast se komunistët merrnin pushtetin<br />

me dhunë. Hera e fundit që ai i<br />

futi stërkëmbëshin jetës politike italiane<br />

ishte në vjeshtën e 1998-s, kur<br />

me një grup të vogël parlamentar të<br />

krijuar prej tij, të ashtuquajturit<br />

“rreckamanët e Valmy-s”, votuan - pas<br />

rënies së qeverisë Prodi nga ana e<br />

komunistit Bertinoti, aleat i tyre pro<br />

serb dhe kundër NATO-s - qeverinë<br />

D’Alema, që zhdoganoi kryesimin e<br />

Këshillit të Ministrave Italianë për<br />

herë të parë nga një ish-komunist.<br />

Kosiga ka vuajtur dramën e historisë<br />

republikane italiane, sepse ka parë<br />

anët e errëta të pushtetit e fytyrën<br />

demoniake të saj. Dikush thotë me<br />

të drejtë dhe pa të drejtë se ai mbante<br />

“sekretet e Shtetit”, që shpesh<br />

herë kur dilnin skandalizonin publikun<br />

italian. Por a ishte kështu?<br />

Sigurisht, ai dinte shumë gjera, por<br />

mbi të gjitha ishte njeri i Institucioneve.<br />

Një njeri që jetoi me intensitet<br />

zgjedhjen e tij liberale, besimin<br />

në një Perëndim që di të rinovohet<br />

pikërisht pse themelohet mbi lirinë.<br />

<strong>55</strong> 7

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!