magdalena urbaniak analiza porównawcza zawartości dioksyn i ...

6. WNIOSKI
WNIOSKI
1. Spośród przebadanych osadów dennych wybranych zbiorników zaporowych 65%
prób przekroczyło poziom zanieczyszczenia (0,85 ng TEQ/kg s.m.), a 5,8%
przekroczyło poziom prawdopodobnego wystąpienia skutków – PEL (21,5 ng
TEQ/kg s.m.) określonych w Canadian Sediment Quality Guidelines;
2. Stwierdzono tendencję do wzrostu stężenia sumy PCDD, PCDF i dl-PCB oraz
poziomu toksyczności prób osadów dennych wraz ze wzrostem wielkości zlewni
oraz udziału terenów zurbanizowanych i rolniczych, przy czym efekt ten jest
dwukrotnie silniejszy w przypadku terenów zurbanizowanych niż rolniczych;
3. Stwierdzono tendencję do wzrostu stężenia sumy PCDD, PCDF i dl-PCB oraz
poziomu toksyczności prób osadów dennych wraz ze zwiększeniem dopływu
i skróceniem czasu retencji wody w zbiorniku. Stwierdzona tendencja wymaga
dalszych badań prowadzonych w gradiencie wielkości zlewni i zbiornika oraz
udziału form krajobrazu przekształconych antropogenicznie;
4. Analiza osadów w obrębie poszczególnych zbiorników wykazała wyższe stężenia
sumy PCDD, PCDF i dl-PCB w części dolnej zbiorników (60% prób), przy czym
poziom toksyczności prób był wyższy w środkowej części zbiorników (67%
prób). Przyczyną mogło być tempo transferu w/w związków wzdłuż zbiornika
zależne od hydrodynamiki zbiornika oraz specyfika biogeochemiczna
determinująca transformację kongenerów PCDD, PCDF i dl-PCB o różnej
toksyczności;
5. Stwierdzono tendencję do wzrostu stężenia sumy PCDD, PCDF i dl-PCB (69%
prób) oraz poziomu toksyczności (61% prób) w okresie wiosennym w porównaniu
do okresu jesiennego. Wskazywać to może na potencjalne znaczenie wyższej
depozycji atmosferycznej i spływu powierzchniowego zwiększających zagrożenie
w okresie zimowo-wiosennym oraz intensyfikacji procesów biologicznych
w okresie lata jako czynników redukujących stężenia PCDD, PCDF i dl-PCB
w osadach dennych.
- 193 -