magdalena urbaniak analiza porównawcza zawartości dioksyn i ...

DYSKUSJA
tempo sedymentacji w wyższym stopniu wpływa ilość materii organicznej wnoszonej
do ekosystemu zbiornika zaporowego niż czas retencji wody w tymże zbiorniku. Można
to zauważyć na przykładzie Zbiornika Włocławskiego, w którym od roku 2005 nie
następuje retencja wody (wcześniej czas retencji wynosił 3,5 do 5,5 doby), jednakże
duża ilość materii wnoszonej przez rzekę Wisłę, deponowanej w postaci osadów
dennych, powoduje ciągłe wypłycanie dna tego zbiornika.
Również małe cieki na terenach miejskich podlegają dynamicznym zmianom
zawartości zawiesiny w wodach, spowodowanym zmianami dostawy materii
organicznej w okresach pogody suchej i mokrej. Jak podaje OSMULSKA-MRÓZ, (1986)
zawartość zawiesiny ogólnej i węgla organicznego w wodach małej rzeki na terenie
Warszawy wahała się odpowiednio od 0,0 do 79,8 g/m 3 oraz od 12,5 do 25,5 g/m 3
w czasie pogody suchej, podczas gdy w okresach wezbrań spowodowanych opadami
atmosferycznymi wartości te wrastały do 1161,2 g/m 3 i 59 g.m 3 . Jednocześnie autorka
podkreśliła, iż najwyższe stężenia notowano tuż po przejściu piku natężenia przepływu.
Dyskutując wyniki zależności stężeń omawianych związków od czasu retencji
wody nie należy zapominać, iż zbiorniki te usytuowane są w pewnym kontinuum
czasoprzestrzennym. W efekcie kumulacja znacznych ilości PCDD, PCDF i dl-PCB
w końcowych ogniwach kaskady miejskich zbiorników zaporowych (SZT i SZP) jest
wypadkową dopływu zanieczyszczeń ze zlewni, wielkości tej zlewni oraz
dynamicznych warunków hydrologicznych jakim podlega miejski system rzeka-
zbiornik.
W przypadku pozostałych zbiorników (Zbiornik Włocławski, Jeziorsko,
Sulejowski, Barycz) wielkość zanieczyszczenia osadów dennych należy również
rozpatrywać w kontekście wpływu takich jak czynników: wielkości rzeki i jej zlewni,
stopnia przekształcenia zlewni, przepływu wody w rzece oraz punktowych zrzutów
zanieczyszczeń a także zdolności ekosystemu rzeki do samooczyszczania.
Wszystkie w/w czynniki mogą wpływać w sposób bezpośredni i/lub pośredni na
ostateczny rozmiar zanieczyszczenia osadów dennych. W efekcie niezmiernie trudno
jest określić wpływ jednego wybranego parametru (w tym przypadku czasu retencji
wody w zbiorniku) na ich jakość. Stąd, zagadnienie wpływu czasu retencji na stężenia
PCDD, PCDF i dl-PCB w osadach dennych wymaga dalszych kompleksowych badań
prowadzonych w gradiencie wielkości zlewni, zbiornika i form przekształcenia
krajobrazu zlewni.
- 178 -