magdalena urbaniak analiza porównawcza zawartości dioksyn i ...
Share Embed Flag
Download ePaper

magdalena urbaniak analiza porównawcza zawartości dioksyn i ...

magdalena urbaniak analiza porównawcza zawartości dioksyn i ... magdalena urbaniak analiza porównawcza zawartości dioksyn i ...

switchurbanwater.eu
from switchurbanwater.eu More from this publisher
05.06.2013 Views

PCDD i PCDF w osadach dennych. DYSKUSJA Z kolei stężenia dl-PCB, wyższe na stanowisku W2, mogą wynikać z bliskości największego miasta i ośrodka przemysłowego na Kujawach, jakim jest Włocławek i funkcjonujących na jego obszarze zakładów, wśród których wymienić można m.in.: Anwil S.A. (dawniej Zakłady Azotowe Włocławek), Kujawską Fabrykę Farb i Lakierów Nobiles, Firmę W. Lewandowski – Fabrykę Papieru we Włocławku, oraz nieistniejące już Zakłady Celulozowo-Papiernicze im. Juliana Marchlewskiego i zakłady produkcyjne Ursus (http://pl.wikipedia.org/wiki/W%C5%82oc%C5%82awek). Zbiornik Sulejowski W przypadku Zbiornika Sulejowskiego, usytuowanego na rzece Pilicy, w zlewni o charakterze rolniczym (60%) oraz leśnym (25,3%), wartości stężenia PCDD, PCDF i dl-PCB były znacznie niższe w porównaniu do wcześniej omawianego Zbiornika Włocławskiego (szczegóły w Tabeli 15, Załączniku 11 i 17), co może wskazywać na determinującą rolę zagospodarowania zlewni rzeki poniżej zbiornika, charakteryzującej się brakiem dużych ośrodków przemysłowych i miejskich. Dodatkowo rozpatrując uzyskane wartości PCDD, PCDF i dl-PCB w osadach Zbiornika Sulejowskiego, należy podkreślić wpływ filtratorów bentosowych, jakimi są m.in. racicznice zmienne (Dreissena polymorpha) na dynamikę omawianych związków (WOJTAL, 1999). Jak podaje CHO I IN., (2004) racicznice mogą oddziaływać na stężenia mikro- zanieczyszczeń w osadach w dwojaki sposób: poprzez bioakumulację w tkankach oraz biodepozycję wraz z fekaliami w osadach. Również BRUNER, (1994) podaje, że organizmy te ze względu na dużą zdolność do bioakumulacji oraz ich znaczne zagęszczenie wpływają na krążenie mikro-zanieczyszczeń w ekosystemie zbiornika. Badania prowadzone na wybrzeżu Bałtyku wykazały, iż również omułki jadalne (Mytilus edulis) mogą wpływać na redepozycję PCB w ekosystemie na poziomie 50% (BJORK I IN., 2000). CHO I IN., (2004) stwierdzili, iż racicznice filtrowały od 46 do 90% komórek fitoplanktonu zanieczyszczonych PCB, z czego 45-78% dostawało się w postaci fekaliów do osadów a 15-35% było kumulowanych w tkankach. Ponadto THOMPSON I IN., (1999), stwierdzili, iż opisywane mięczaki posiadały wyższe stężenia PCB niż osady w których żyły. Być może ten mechanizm jest odpowiedzialny za niskie stężenia PCDD, PCDF i dl-PCB notowane w Zbiorniku Sulejowskim. Również rozkład przestrzenny sumy PCDD, PCDF i dl-PCB w Zbiorniku Sulejowskim przedstawiał się odmiennie, z wyższymi wartościami notowanymi na - 166 -

DYSKUSJA stanowiskach usytuowanych w dole zbiornika tj. S2 i S3 (odpowiednio 387,51 i 250,32 ng/kg s.m.) i niższymi w części górnej zbiornika (S1) (208,93 ng/kg s.m.). Również zawartość materii organicznej była najniższa na stanowisku S1 (4,32% - 5,94%) i wzrastała w kierunku tamy, z najwyższą wartością na stanowisku S3 (7,04% - 8,73%) (szczegóły na Rys. 57 i w Załączniku 1). Przyczyną takiego stanu może być długi czas retencji wody (42 dni), co sprzyja sedymentacji zawieszonej materii cząsteczkowej w części dolnej zbiornika, jak również, podobnie jak to miało miejsce w przypadku Zbiornika Włocławskiego na stanowisku W1, wykorzystaniem turystyczno- rekreacyjnym okolic Bronisławowa (S2) i zatoki Tresty (S3). Dodatkowo, ujęcie brzegowe wody ze Zbiornika Sulejowskiego z pompownią I-szego stopnia i wstępną stacją dezynfekcji wody dozującą ClO2, które funkcjonowało do 2004 roku, mogło wpłynąć na zwiększenie stężenia omawianych związków w osadach dennych na omawianym stanowisku. Przyczyną mogło być cofanie chlorowanej wody ze stacji pomp z powrotem do zbiornika (ZWIK, Łódź, B. Rzerzycha – informacja ustana). Wyższe stężenie omawianych związków w dolnym odcinku Zbiornika Sulejowskiego może być również spowodowane przeważającymi wiatrami z kierunku zachodniego spychającymi masy wody wraz z zawieszoną materią organiczną, w tym głównie fitoplanktonem, w kierunku ujęcia wody w Bronisławowie (S2) lub w kierunku tamy (S3). Zjawisko to zaobserwowano podczas cotygodniowego monitoringu zbiornika i kumulacji dużych ilości zakwitów sinicowych w okolicach w/w stanowisk (IZYDORCZYK I TARCZYŃSKA, 2005; JURCZAK, 2006). Więcej informacji na ten temat w podrozdziale 5.1.3. Dyskusji. Zbiornik Jeziorsko Zbiornik Jeziorsko, charakteryzujący się podobnym zagospodarowaniem zlewni jak Zbiornik Sulejowski (szczegóły w Tabeli 8), posiadał o 2-krotnie wyższe stężenia PCDD, PCDF i dl-PCB w osadach (szczegóły w Tabeli 15 i Załączniku 13 i 17). Wytłumaczeniem tego może być fakt lokalizacji w zlewni Warty powyżej Zbiornika Jeziorsko dwóch ośrodków miejskich o liczbie mieszkańców powyżej 100 000, co może determinować wyższy stopień zanieczyszczenia wód Warty związkami PCDD, PCDF i dl-PCB. Dodatkowo, znaczne ilości zanieczyszczeń wprowadzanych bezpośrednio do zbiornika wraz z wodami rzeki Pichny, odprowadzającymi częściowo oczyszczone ścieki (oczyszczalnia biologiczna) ze Zduńskiej Woli - miasta charakteryzującego się prężnym przemysłem odzieżowym i włókienniczym oraz zakładami przetwórstwa - 167 -

DYSKUSJA<br />

stanowiskach usytuowanych w dole zbiornika tj. S2 i S3 (odpowiednio 387,51 i 250,32<br />

ng/kg s.m.) i niższymi w części górnej zbiornika (S1) (208,93 ng/kg s.m.). Również<br />

zawartość materii organicznej była najniższa na stanowisku S1 (4,32% - 5,94%)<br />

i wzrastała w kierunku tamy, z najwyższą wartością na stanowisku S3 (7,04% - 8,73%)<br />

(szczegóły na Rys. 57 i w Załączniku 1). Przyczyną takiego stanu może być długi czas<br />

retencji wody (42 dni), co sprzyja sedymentacji zawieszonej materii cząsteczkowej<br />

w części dolnej zbiornika, jak również, podobnie jak to miało miejsce w przypadku<br />

Zbiornika Włocławskiego na stanowisku W1, wykorzystaniem turystyczno-<br />

rekreacyjnym okolic Bronisławowa (S2) i zatoki Tresty (S3). Dodatkowo, ujęcie<br />

brzegowe wody ze Zbiornika Sulejowskiego z pompownią I-szego stopnia i wstępną<br />

stacją dezynfekcji wody dozującą ClO2, które funkcjonowało do 2004 roku, mogło<br />

wpłynąć na zwiększenie stężenia omawianych związków w osadach dennych na<br />

omawianym stanowisku. Przyczyną mogło być cofanie chlorowanej wody ze stacji<br />

pomp z powrotem do zbiornika (ZWIK, Łódź, B. Rzerzycha – informacja ustana).<br />

Wyższe stężenie omawianych związków w dolnym odcinku Zbiornika<br />

Sulejowskiego może być również spowodowane przeważającymi wiatrami z kierunku<br />

zachodniego spychającymi masy wody wraz z zawieszoną materią organiczną, w tym<br />

głównie fitoplanktonem, w kierunku ujęcia wody w Bronisławowie (S2) lub w kierunku<br />

tamy (S3). Zjawisko to zaobserwowano podczas cotygodniowego monitoringu<br />

zbiornika i kumulacji dużych ilości zakwitów sinicowych w okolicach w/w stanowisk<br />

(IZYDORCZYK I TARCZYŃSKA, 2005; JURCZAK, 2006). Więcej informacji na ten temat w<br />

podrozdziale 5.1.3. Dyskusji.<br />

Zbiornik Jeziorsko<br />

Zbiornik Jeziorsko, charakteryzujący się podobnym zagospodarowaniem zlewni<br />

jak Zbiornik Sulejowski (szczegóły w Tabeli 8), posiadał o 2-krotnie wyższe stężenia<br />

PCDD, PCDF i dl-PCB w osadach (szczegóły w Tabeli 15 i Załączniku 13 i 17).<br />

Wytłumaczeniem tego może być fakt lokalizacji w zlewni Warty powyżej Zbiornika<br />

Jeziorsko dwóch ośrodków miejskich o liczbie mieszkańców powyżej 100 000, co może<br />

determinować wyższy stopień zanieczyszczenia wód Warty związkami PCDD, PCDF<br />

i dl-PCB. Dodatkowo, znaczne ilości zanieczyszczeń wprowadzanych bezpośrednio do<br />

zbiornika wraz z wodami rzeki Pichny, odprowadzającymi częściowo oczyszczone<br />

ścieki (oczyszczalnia biologiczna) ze Zduńskiej Woli - miasta charakteryzującego się<br />

prężnym przemysłem odzieżowym i włókienniczym oraz zakładami przetwórstwa<br />

- 167 -

logo

products

Resources

Company

Terms of service
Privacy policy
Cookie policy
Cookie settings
Imprint
Change language
Made with love in Switzerland
© 2024 Yumpu.com all rights reserved

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!