magdalena urbaniak analiza porównawcza zawartości dioksyn i ...
magdalena urbaniak analiza porównawcza zawartości dioksyn i ... magdalena urbaniak analiza porównawcza zawartości dioksyn i ...
DYSKUSJA AL4V, Sphingomonas sp. RWI i HL7 i wiele innych (KLECKA I GIBSON, 1980; WILKES I IN., 1996; DU I IN., 2001; KIMURA I URUSHIGAVA, 2001; HONG I IN., 2004; SULISTYANINGDYAH I IN., 2004). Podobnie jak to miało miejsce w przypadku PCB, w celu podniesienia tempa tego procesu należy wprowadzić dodatkowe źródło węgla, poprzez np. dodanie niewielkiej ilości niepodstawionej dibenzo-para-dioksyny (HONG I IN., 2002), bifenyli (PARSONS I IN., 1998), karbazolu (HABE I IN., 2002), o-dichlorobenzenu (DU I IN., 2001) czy też kwasu benzoesowego lub 3-metoksybenzoesowego (PARSONS I STORMS, 1989). Istnieją również dane dowodzące, iż konsorcja bakterii aerobowych są zdolne do wykorzystywania PCDD i PCDF jako jedynego źródła węgla i energii. Przykładem są tu szczepy bakterii Sphingomonas sp. RW1 zdolne do degradacji 4CDF oraz Psudomonas veronii PH-03 utylizujące 1-CDD i 2-CDD (ARFMANN I IN., 1997; HONG I IN., 2004). Dodatkowo należy wspomnieć o grzybach, które podobnie jak bakterie są zdolne do degradacji PCDD/PCDF w warunkach aerobowych, w procesie zarówno mineralizacji jak i ko-metabolizmu. Grzyby te wykorzystują enzym – peroksydazę ligninową lub peroksydazę manganową do utlenienia cząsteczki danego związku. Pierwszym opisanym przypadkiem biodegradacji aerobowej z wykorzystaniem grzybów jest praca BUMPUS I IN., (1985) w której autorzy dokumentują mineralizację [ 14 C]2,3,7,8-TCDD do 14 CO2 przez grzyby Phanerochaete chrysosporium w ciągu 30 dni. Również P. chrysosporium z powodzeniem były wykorzystywane do degradacji 2,7-DCDD (VALLI I IN., 1992). Należy również wspomnieć, iż aktywność biodegradacyjna grzybów nie ogranicza się tylko do kongenerów mniej schlorowanych. Istnieją dowody, że P. chrysosporium jest zdolny do usunięcia 34% i 48% mieszaniny kongenerów zawierających od 5 do 8 atomów chloru w cząsteczce w okresie odpowiednio 7 i 14 dni (TAKADA I IN., 1996) Degradacja fizyko-chemiczna Istnieje również podział uwzględniający fizyko-chemiczną degradację omawianych związków, jednakże ze względu na ograniczenia wynikające z wykorzystania tego rodzaju procesów w środowisku naturalnym, w pracy omówiona zostanie jedynie degradacja fotochemiczna. Także ten typ degradacji zależy od takich czynników jak stopień schlorowania związku i pozycja atomów chloru w cząsteczce a także medium, w którym dany związek się znajduje. Po raz pierwszy proces fotolizy związków chloroorganicznych zaobserwowano przy wykorzystaniu lamp rtęciowych - 160 -
DYSKUSJA o długości fali 254 nm (ultrafiolet) (RUZO I IN., 1974). Następnie wykorzystywano lampy imitujące światło słoneczne, co również potwierdziło degradację związków chloorganicznych, przy czym kongenery wysoko schlorowane ulegały degradacji szybciej niż nisko schlorowane, np. ekspozycja mieszaniny PCB na działanie światła o długości fali 310 nm spowodowała redukcję 70% kongenerów zawierających 4 atomy chloru, 96% kongenerów zawierających 6 atomów chloru i 99% kongenerów zawierających 8 atomów chloru (RUZO I IN., 1974; BUNCE I IN., 1978). Jednocześnie BUNCE I IN., (1978) stwierdzili, że redukcja PCB w środowisku naturalnym postępuje w tempie 10 do 1000 g/km 2 /rok, a w płytkich jeziorach co najmniej jeden atom chloru jest usuwany w wyniku tego procesu w ciągu roku. Z kolei ZEPP I IN., (1981) zanotowali zwiększenie tempa fotolizy w akwenach o dużej ilości kwasów humusowych i zawieszonej materii cząsteczkowej. W przypadku zbiorników małej retencji na rzece Sokołówce procesy zarówno biologicznej jak i fotochemicznej degradacji mogą mieć pewien wpływ na ogólny poziom notowanych stężeń. Widać to w przypadku kongeneru PCB-77 (4Cl), PCB-81 (4Cl) PCB-126 (5Cl), PCB-118 (5Cl), PCB-123 (5Cl) i PCB-189 (7Cl), których stężenia w okresie jesiennym uległy zmniejszeniu w porównaniu do wartości notowanych podczas wiosny (szczegóły na Rys. 35 i w Załączniku 20). Możliwe, iż jednym z mechanizmów zmniejszenia tego stężenia, obok wcześniej opisanych procesów zwiększonej dostawy PCB wraz ze ściekami roztopowymi i deszczowymi w okresie zimowo-wiosennym, jest dehalogenacja w warunkach beztlenowych oraz degradacja fotochemiczna. Zwłaszcza fakt deficytów tlenowych występujących cyklicznie podczas miesięcy letnich (SKOWRON 2008AB; SKOWRON I IZYDORCZYK, 2008) oraz zwiększenia tempa fotolizy związków chloroorganicznych wraz ze zwiększeniem ilości zawieszonej materii cząsteczkowej może być wytłumaczeniem otrzymanych wyników (ZEPP I IN., 1981). Z kolei w przypadku zmniejszenia stężenia kongenerów PCDD i PCDF, głównie OCDD, proces redukcyjnej dehalogenacji czy też fotodegradacji, wydaje się być mechanizmem o marginalnym znaczeniu w porównaniu do opisanych w rozdziale wcześniejszym źródłach tego kongeneru np. dopływu ścieków bytowych czy też spływu powierzchniowego. Przemawia za tym również skład procentowy badanych związków. Jak to zostało opisane w rozdziale poprzednim, profile związków PCDD/PCDF oraz dl-PCB mogą być użytecznym mechanizmem determinacji źródeł zanieczyszczenia. - 161 -
- Page 109 and 110: 4.2.3. Zbiornik Sulejowski WYNIKI 4
- Page 111 and 112: dwóch stanowisk (Rys. 59, Załącz
- Page 113 and 114: poziom toksyczności [ng TEQ/kg s.m
- Page 115 and 116: WYNIKI zmienność wartości z maks
- Page 117 and 118: A stężenie[ng/kg s.m.] B stężen
- Page 119 and 120: poziom toksyczności [ng TEQ/kg s.m
- Page 121 and 122: WYNIKI 4.2.4.2. Sezonowa zmiennoś
- Page 123 and 124: A B C 7,14% 34,48% 2,49% Wiosna Jes
- Page 125 and 126: WYNIKI ZALEŻNOŚĆ STĘŻENIA PCDD
- Page 127 and 128: WYNIKI poziomu toksyczności prób
- Page 129 and 130: 30000 A B Stężenie sumy PCDD, PCD
- Page 131 and 132: WYNIKI Analiza statystyczna z wykor
- Page 133 and 134: WYNIKI ZALEŻNOŚĆ STĘŻENIA PCDD
- Page 135 and 136: STAN ZANIECZYSZCZENIA OSADÓW DENNY
- Page 137 and 138: 5. DYSKUSJA DYSKUSJA PCDD (polichlo
- Page 139 and 140: DYSKUSJA W efekcie, przepływy natu
- Page 141 and 142: DYSKUSJA 5.1.1. Stężenia i źród
- Page 143 and 144: DYSKUSJA iż przemysł włókiennic
- Page 145 and 146: DYSKUSJA pochodzące z monitoringu
- Page 147 and 148: DYSKUSJA i SZP w okresie lata (1352
- Page 149 and 150: DYSKUSJA spływu powierzchniowego z
- Page 151 and 152: DYSKUSJA wynoszące odpowiednio 0,8
- Page 153 and 154: DYSKUSJA kaskady tj. SZP, podczas g
- Page 155 and 156: i jako jedyne spośród całej kask
- Page 157 and 158: DYSKUSJA zmniejszania się zapasów
- Page 159: (BARKOVSKII I ADRIAENS, 1996; 1998)
- Page 163 and 164: 5.2. ZBIORNIKI ZAPOROWE O ROLNICZO-
- Page 165 and 166: DYSKUSJA RAPPE I IN., 1994; STEWART
- Page 167 and 168: DYSKUSJA stanowiskach usytuowanych
- Page 169 and 170: DYSKUSJA 5.2.2. Sezonowa zmiennoś
- Page 171 and 172: DYSKUSJA odcinek tego zbiornika. Ja
- Page 173 and 174: DYSKUSJA silnie zależne od procent
- Page 175 and 176: DYSKUSJA dopływu zanieczyszczeń d
- Page 177 and 178: DYSKUSJA 5.5. WPŁYW CZASU RETENCJI
- Page 179 and 180: DYSKUSJA 5.6. OSZACOWANIE STANU ZAN
- Page 181 and 182: DYSKUSJA chronionych nie powinna pr
- Page 183 and 184: - rizodegrdacja, - rizofiltracja, -
- Page 185 and 186: DYSKUSJA ten temat w podrozdziale 5
- Page 187 and 188: DYSKUSJA zredukowała stężenie za
- Page 189 and 190: występującej wierzby (SUMOROK I K
- Page 191 and 192: 5.9. OKREŚLENIE KIERUNKU DALSZYCH
- Page 193 and 194: 6. WNIOSKI WNIOSKI 1. Spośród prz
- Page 195 and 196: Praca była realizowana w ramach na
- Page 197 and 198: LITERATURA BAO Z.C., WANG K.O., KAN
- Page 199 and 200: LITERATURA CHAUDHRY Q., BLOM-ZANDST
- Page 201 and 202: LITERATURA DYREKTYWA NR 76/769/EWG
- Page 203 and 204: LITERATURA HABE H., ASHIKAWA Y., SA
- Page 205 and 206: LITERATURA KE L., WONG W.Q., WONG T
- Page 207 and 208: LITERATURA LIZAK R., RACHUBIK J., P
- Page 209 and 210: LITERATURA PAN J., YANG Y-L., CHEN
DYSKUSJA<br />
o długości fali 254 nm (ultrafiolet) (RUZO I IN., 1974). Następnie wykorzystywano<br />
lampy imitujące światło słoneczne, co również potwierdziło degradację związków<br />
chloorganicznych, przy czym kongenery wysoko schlorowane ulegały degradacji<br />
szybciej niż nisko schlorowane, np. ekspozycja mieszaniny PCB na działanie światła<br />
o długości fali 310 nm spowodowała redukcję 70% kongenerów zawierających 4 atomy<br />
chloru, 96% kongenerów zawierających 6 atomów chloru i 99% kongenerów<br />
zawierających 8 atomów chloru (RUZO I IN., 1974; BUNCE I IN., 1978). Jednocześnie<br />
BUNCE I IN., (1978) stwierdzili, że redukcja PCB w środowisku naturalnym postępuje w<br />
tempie 10 do 1000 g/km 2 /rok, a w płytkich jeziorach co najmniej jeden atom chloru jest<br />
usuwany w wyniku tego procesu w ciągu roku. Z kolei ZEPP I IN., (1981) zanotowali<br />
zwiększenie tempa fotolizy w akwenach o dużej ilości kwasów humusowych<br />
i zawieszonej materii cząsteczkowej.<br />
W przypadku zbiorników małej retencji na rzece Sokołówce procesy zarówno<br />
biologicznej jak i fotochemicznej degradacji mogą mieć pewien wpływ na ogólny<br />
poziom notowanych stężeń. Widać to w przypadku kongeneru PCB-77 (4Cl), PCB-81<br />
(4Cl) PCB-126 (5Cl), PCB-118 (5Cl), PCB-123 (5Cl) i PCB-189 (7Cl), których<br />
stężenia w okresie jesiennym uległy zmniejszeniu w porównaniu do wartości<br />
notowanych podczas wiosny (szczegóły na Rys. 35 i w Załączniku 20). Możliwe, iż<br />
jednym z mechanizmów zmniejszenia tego stężenia, obok wcześniej opisanych<br />
procesów zwiększonej dostawy PCB wraz ze ściekami roztopowymi i deszczowymi<br />
w okresie zimowo-wiosennym, jest dehalogenacja w warunkach beztlenowych<br />
oraz degradacja fotochemiczna. Zwłaszcza fakt deficytów tlenowych występujących<br />
cyklicznie podczas miesięcy letnich (SKOWRON 2008AB; SKOWRON I IZYDORCZYK,<br />
2008) oraz zwiększenia tempa fotolizy związków chloroorganicznych wraz ze<br />
zwiększeniem ilości zawieszonej materii cząsteczkowej może być wytłumaczeniem<br />
otrzymanych wyników (ZEPP I IN., 1981).<br />
Z kolei w przypadku zmniejszenia stężenia kongenerów PCDD i PCDF,<br />
głównie OCDD, proces redukcyjnej dehalogenacji czy też fotodegradacji, wydaje się<br />
być mechanizmem o marginalnym znaczeniu w porównaniu do opisanych w rozdziale<br />
wcześniejszym źródłach tego kongeneru np. dopływu ścieków bytowych czy też spływu<br />
powierzchniowego. Przemawia za tym również skład procentowy badanych związków.<br />
Jak to zostało opisane w rozdziale poprzednim, profile związków PCDD/PCDF oraz<br />
dl-PCB mogą być użytecznym mechanizmem determinacji źródeł zanieczyszczenia.<br />
- 161 -