magdalena urbaniak analiza porównawcza zawartości dioksyn i ...

(BARKOVSKII I ADRIAENS, 1996; 1998).
Transformacja aerobowa (tlenowa)
DYSKUSJA
W przeciwieństwie do wyżej omówionego procesu anaerobowego,
transformacja aerobowa zachodzi w środowisku zasobnym w tlen i polega na
wykorzystaniu przez mikroorganizmy cząsteczek bifenyli, mono- i dichlorobifenyli,
a w przypadku PCDD/DF mono- i di-CDD/DF jako źródła węgla i energii. Należy tutaj
zaznaczyć, iż w ok. 90% przypadków proces tez zachodzi jako ko-metabolizm,
co oznacza, iż oprócz wymienionych w/w związków mikroorganizmy potrzebują
również innego, dodatkowego źródła węgla.
Pierwsze badania nad aerobową biodegradacją omawianych substancji pochodzą
roku 1973, kiedy to AHMED I FOCHT, (1973) udokumentowali rozkład przez bakterie
z rodzaju Achmobacter sp., cząsteczek bifenylu i monochlorobifenylu do kwasu
benzoesowego. Nastepnie w pracy FURUKAWA I IN., (1978) wykazano, że bakterie
rodzaju Acinetobacter sp. i Alcaligenes sp. są zdolne do adsorpcji przez ścianę
komórkową 2,5,2’-trichlorobifenylu, a następnie usuwania jego produktów przemiany
materii poza komórkę. Kolejne badania dowiodły, że również komercyjne produkty
zawierające PCB są efektywnie degradowane przez mikroorganizmy: np. w roku 1979,
CLARK I IN., (1979) udowodnili zdolność bakterii Alcaliganes denitrificans i A. odorans
do rozkładu Arocloru 1242. Nowsze badania np. NOVAKOVA I IN., (2002) potwierdziły
wyżej opisane wyniki. Należy przy tym zaznaczyć, iż optymalne warunki do
biodegradacji aerobowej zachodziły w przypadku dodania do mieszaniny PCB pewnych
ilości bifenyli nieschlorowanych oraz dodatkowego źródła węgla w postaci sacharozy,
agaru lub aminokwasów. Natomiast hamowanie tego procesy zachodziło po dodaniu
glicerolu i pirogronianu.
Również w przypadku PCCD i PCDF istnieją dane literaturowe potwierdzające
aerobową biodegradację tych związków, przy czym tempo tego procesu wzrasta
w miarę spadku schlorowania PCDD i PCDF (PARSONS I STORMS, 1989; WILKES I IN.,
1996; SCHREINER I IN., 1997; KEIM I IN., 1999; DU I IN., 2001). Tym samym np.
cząsteczki zawierające 5 i więcej atomów chloru nie są podatne na działanie
mikroorganizmów aerobowych. Obecnie wyizolowano wiele szczepów bakterii
zdolnych do biodegradacji nisko schlorowanych związków PCDD/PCDF w warunkach
tlenowych. Należą do nich np. Rhodococus opacus SAO101, Beijerinckia sp. B8/36,
Psudomonas veronii PH-03, Psudomonas sp. HH69, CA10, EE41, Bacillus megaterium
- 159 -