magdalena urbaniak analiza porównawcza zawartości dioksyn i ...

DYSKUSJA
5.1.3. Sezonowa zmienność stężenia PCDD/PCDF i dl-PCB w miejskich
zbiornikach małej retencji na rzece Sokołówce
Sezonowa zmienność stężenia PCDD, PCDF i dl-PCB w osadach dennych jest
wypadkową takich czynników jak: (1) dopływ zanieczyszczeń chloroorganicznych
i stopień ich schlorowania, (2) parametry fizyczne (temperatura, dostępność światła,
pH, przewodność elektrolityczna) i (3) biologiczne (obecność mikroorganizmów
zdolnych degradować omawiane związki) oraz (4) warunki hydrologiczne występujące
w danym ekosystemie. Wszystkie w/w czynniki determinują stopień transformacji
biologicznej i fizycznej PCDD, PCDF i dl-PCB w osadach dennych wpływając na ich
sezonową zmienność.
Wpływ intensywności spływu powierzchniowego i depozycji atmosferycznej
na sezonową zmienność stężenia PCDD, PCDF i dl-PCB w osadach dennych
miejskich zbiornikach małej retencji na rzece Sokołówce
Dane literaturowe dotyczące sezonowych zmian stężenia PCDD, PCDF i dl-
PCB są bardzo ograniczone i skupiają się raczej na analizie zmienności sezonowej
omawianych związków w wodzie. W pracy CAILLEAUD I IN., (2007) wykazano,
iż stężenia PCB w próbach wody są wyższe podczas zimy oraz w czasie letnich
okresów wysokich stanów wód. Z kolei najniższe wartości otrzymano dla prób
pobieranych w okresach niżówek. Tym samym, można wnosić, iż zanieczyszczenia
wymywane z atmosfery i spłukiwane z powierzchni zlewni podczas opadów a następnie
wnoszone do wód, są głównym czynnikiem determinującym stopień zanieczyszczenia
ekosystemów wodnych. Zanieczyszczenia te dostają się do wody w formie silnie
rozcieńczonej i jako takie są transportowane wzdłuż cieku, by następnie podczas
okresów niskich stanów wód (lato) ulec sedymentacji i depozycji w osadach dennych.
Być może taki właśnie mechanizm jest odpowiedzialny za sezonowy rozkład stężeń
PCDD/PCDF w osadach dennych w kaskadzie miejskich zbiorników małej retencji,
z wyższymi wartościami w okresie jesiennym w trzech pierwszych zbiornikach kaskady
tj. SJG, SJD oraz SZZ (szczegóły na Rys. 32 i w Załączniku 4). Przemawia również za
tym fakt letniej akumulacji znacznych ilości związków PCDD/PCDF na liściach drzew,
krzewów oraz na powierzchni gleby, które następnie w okresie nawalnych deszczy
(okres lipca i sierpnia; szczegóły w podrozdz. 2.2.2 Terenu badań) zostają wymywane i
wnoszone do ekosystemu wodnego (KIRCHNER I IN., 2006). Należy przy tym zaznaczyć,
iż zbiorniki SJG i SJD usytuowane są w Parku im. A. Mickiewicza
- 154 -