magdalena urbaniak analiza porównawcza zawartości dioksyn i ...
magdalena urbaniak analiza porównawcza zawartości dioksyn i ... magdalena urbaniak analiza porównawcza zawartości dioksyn i ...
DYSKUSJA wymywane wraz z deszczem, natomiast kongenery wyżej schlorowane dzięki adsorpcji na cząsteczkach zawieszonych w powietrzu łatwiej ulęgają wymyciu. Wykorzystywanie węgla jak materiału opałowego w domach jednorodzinnych zlokalizowanych w zlewni rzeki Sokołówki może przyczynić się do zwiększenia stężenia PCDD/PCDF w powietrzu atmosferycznym, które następnie, w wyniku depozycji suchej lub mokrej mogą dostać się do ekosystemu wodnego. Jak podaje GROCHOWALSKI, (2008) komin pieca domowego emituje ok. 100 ng PCDD/PCDF w 1 m 3 , co przy średniej emisji dobowej ok. 100 m 3 , daje emisję ok. 10 µg. Wg U.S. EPA emisja PCDD/PCDF z tego źródła w USA w latach 2002-2004 przekroczyła 600 g TEQ/rok, co stanowiło 60% całkowitej emisji omawianych związków do atmosfery. Ze względu na gwałtowny wzrost sprzedaży samochodów osobowych w ostatnich latach, które mogą generować od 1-218 pg TEQ/N m 3 PCDD/PCDF uważa się, iż to one są odpowiedzialne za część zanieczyszczeń omawianymi związkami (MARKLUND, 1990; GEUEKE I IN., 1999; RYAN I GULLET, 2000). Spaliny samochodowe mogą zawierać PCDD i PCDF w granicach od 6,5 do 14,5 pg TEQ/N m 3 , z dominującą frakcją kongenerów wysoko-schlorowanych (głównie 1,2,3,4,6,7,8-HpCDD/DF i OCDD/DF) oraz wyższym udziałem PCDF (KIM I IN., 2003). Jak podaje U.S. EPA stężenie sumy PCDD i PCDF w spalinach silnikowych samochodu jadącego z prędkością 50 km/godz. nie powinno być wyższe niż 218 pg TEQ/N m 3 (U.S. EPA, 1994) i wg badań przeprowadzonych przez HAGENMAIER I IN., (1990) oraz GEURKE I IN., (1999) limit ten nie jest przekraczany. W przypadku prób osadów dennych pobieranych z miejskich zbiorników małej retencji na rzece Sokołówce udział PCDF w ogólnym stężeniu PCDD/PCDF był niewielki, z wyjątkiem zbiornika SJG, gdzie wyniósł niecałe 60%. Przy czym tendencja do zmienności wzdłuż kaskady zbiorników od znacznego udziału kongenerów mniej schlorowanych na stanowisku SJG (głównie TeCDD i PeCDD, których udział wahał się w graniach 10-13%) na rzecz kongenerów bardziej schlorowanych (HpCDD i OCDF, których wartości wzrastały odpowiednio od 10,95 i 6,35% do 35,82% i 28,76% ogólnego stężenia PCDF) dominujących na dwóch ostatnich stanowiskach tj. SZT i SZP mogą wskazywać na dopływ zanieczyszczeń pochodzących ze spalin samochodowych. Dodatkowe analizy wody pobranej w lipcu 2008 z rzeki Sokołówki, na dwóch stanowiskach tj. powyżej zbiornika SJG i poniżej zbiornika SJD (są to stanowiska usytuowane przy ruchliwej ulicy Zgierskiej) wykazały stężenia sumy PCDD i PCDF, - 150 -
DYSKUSJA wynoszące odpowiednio 0,88 i 12,53 pg/l, przy czym na stanowisku pierwszym otrzymana wartość była w 100% generowana przez stężenie silnie toksycznego kongeneru 2,3,7,8-TCDD, natomiast stanowisko poniżej zbiornika SJD charakteryzowało się bardziej zróżnicowanym składem, jednakże z przewagą udziału kongeneru 1,2,3,7,8,9-HxCDD (szczegóły na Rys. 39 i w Załączniku 8). Dane te dowodzą, że bezpośrednia bliskość szlaków komunikacyjnych i cieków wodnych może generować zanieczyszczenie wód związkami PCDD i PCDF, przy czym należy wziąć pod uwagę fakt, iż PCDD i PCDF analizowano w próbach przefiltrowanej uprzednio wody (szczegóły w rozdz. Materiały i metody), co oznacza, iż związki zaadsorbowane na cząsteczkach zawieszonej materii organicznej oraz zakumulowane przez organizmy wodne (np. fito- i zooplankton) nie zostały uwzględnione. Badania te będą kontynuowane i uzupełnione o stężenia PCDD i PCDF w próbach zawieszonej materii organicznej oraz fitoplanktonu. 5.1.2. Zróżnicowanie PCDD, PCDF i dl-PCB w osadach dennych wzdłuż kaskady miejskich zbiorników małej retencji na rzece Sokołówce Transport hydrauliczny Tendencja do wzrostu stężeń PCDD, PCDF i dl-PCB oraz poziomu toksyczności prób w końcowych ogniwach kaskady miejskich zbiorników małej retencji tj. zbiorniku SZT i SZP (szczegóły na Rys. 29 i 31 oraz w Załączniku 2) może być efektem transportu hydraulicznego omawianych związków wzdłuż kontinuum zbiorników a następnie ich depozycji na końcu systemu. Ze względu na fakt, iż urbanizacja prowadzi do zaburzeń hydrologicznych i geomorfologicznych wzdłuż strumieni, sprzyja w efekcie, przyspieszonemu odpływowi wody, materii oraz substancji organicznych (takich jak PCDD/PCDF i dl- PCB) w dół rzeki (WALKER I IN., 1999; FOSTER I IN., 2000; JARTUN I IN., 2008). Jak już zostało wspomniane w podrozdz. 5.1. Dyskusji, w celu spowolnienia tego procesu konstruuje się małe budowle hydrotechniczne takie jak kaskada zbiorników zaporowych (przykładem jest kaskada miejskich zbiorników małej retencji na rzece Sokołówce), które dzięki zwolnieniu przepływu oraz zwiększeniu ilości zawieszonej w wodzie materii organicznej sprzyjają sedymentacji i depozycji zanieczyszczeń w postaci osadów dennych (KRISHNAPPAN I MARSALEK, 2002). Jednakże, należy podkreślić, iż system usytuowanych wzdłuż kontinuum rzecznego zbiorników, połączonych ze sobą - 151 -
- Page 99 and 100: poziom toksyczności [ng TEQ/kg s.m
- Page 101 and 102: WYNIKI 4.2.2.2. Zróżnicowanie prz
- Page 103 and 104: A B C 22,17% 11,03% 8 ,9 6 % 6,76%
- Page 105 and 106: WYNIKI do 4%. Stanowisko J2 równie
- Page 107 and 108: A B C 13,56% WYNIKI J1 J2 wiosna je
- Page 109 and 110: 4.2.3. Zbiornik Sulejowski WYNIKI 4
- Page 111 and 112: dwóch stanowisk (Rys. 59, Załącz
- Page 113 and 114: poziom toksyczności [ng TEQ/kg s.m
- Page 115 and 116: WYNIKI zmienność wartości z maks
- Page 117 and 118: A stężenie[ng/kg s.m.] B stężen
- Page 119 and 120: poziom toksyczności [ng TEQ/kg s.m
- Page 121 and 122: WYNIKI 4.2.4.2. Sezonowa zmiennoś
- Page 123 and 124: A B C 7,14% 34,48% 2,49% Wiosna Jes
- Page 125 and 126: WYNIKI ZALEŻNOŚĆ STĘŻENIA PCDD
- Page 127 and 128: WYNIKI poziomu toksyczności prób
- Page 129 and 130: 30000 A B Stężenie sumy PCDD, PCD
- Page 131 and 132: WYNIKI Analiza statystyczna z wykor
- Page 133 and 134: WYNIKI ZALEŻNOŚĆ STĘŻENIA PCDD
- Page 135 and 136: STAN ZANIECZYSZCZENIA OSADÓW DENNY
- Page 137 and 138: 5. DYSKUSJA DYSKUSJA PCDD (polichlo
- Page 139 and 140: DYSKUSJA W efekcie, przepływy natu
- Page 141 and 142: DYSKUSJA 5.1.1. Stężenia i źród
- Page 143 and 144: DYSKUSJA iż przemysł włókiennic
- Page 145 and 146: DYSKUSJA pochodzące z monitoringu
- Page 147 and 148: DYSKUSJA i SZP w okresie lata (1352
- Page 149: DYSKUSJA spływu powierzchniowego z
- Page 153 and 154: DYSKUSJA kaskady tj. SZP, podczas g
- Page 155 and 156: i jako jedyne spośród całej kask
- Page 157 and 158: DYSKUSJA zmniejszania się zapasów
- Page 159 and 160: (BARKOVSKII I ADRIAENS, 1996; 1998)
- Page 161 and 162: DYSKUSJA o długości fali 254 nm (
- Page 163 and 164: 5.2. ZBIORNIKI ZAPOROWE O ROLNICZO-
- Page 165 and 166: DYSKUSJA RAPPE I IN., 1994; STEWART
- Page 167 and 168: DYSKUSJA stanowiskach usytuowanych
- Page 169 and 170: DYSKUSJA 5.2.2. Sezonowa zmiennoś
- Page 171 and 172: DYSKUSJA odcinek tego zbiornika. Ja
- Page 173 and 174: DYSKUSJA silnie zależne od procent
- Page 175 and 176: DYSKUSJA dopływu zanieczyszczeń d
- Page 177 and 178: DYSKUSJA 5.5. WPŁYW CZASU RETENCJI
- Page 179 and 180: DYSKUSJA 5.6. OSZACOWANIE STANU ZAN
- Page 181 and 182: DYSKUSJA chronionych nie powinna pr
- Page 183 and 184: - rizodegrdacja, - rizofiltracja, -
- Page 185 and 186: DYSKUSJA ten temat w podrozdziale 5
- Page 187 and 188: DYSKUSJA zredukowała stężenie za
- Page 189 and 190: występującej wierzby (SUMOROK I K
- Page 191 and 192: 5.9. OKREŚLENIE KIERUNKU DALSZYCH
- Page 193 and 194: 6. WNIOSKI WNIOSKI 1. Spośród prz
- Page 195 and 196: Praca była realizowana w ramach na
- Page 197 and 198: LITERATURA BAO Z.C., WANG K.O., KAN
- Page 199 and 200: LITERATURA CHAUDHRY Q., BLOM-ZANDST
DYSKUSJA<br />
wynoszące odpowiednio 0,88 i 12,53 pg/l, przy czym na stanowisku pierwszym<br />
otrzymana wartość była w 100% generowana przez stężenie silnie toksycznego<br />
kongeneru 2,3,7,8-TCDD, natomiast stanowisko poniżej zbiornika SJD<br />
charakteryzowało się bardziej zróżnicowanym składem, jednakże z przewagą udziału<br />
kongeneru 1,2,3,7,8,9-HxCDD (szczegóły na Rys. 39 i w Załączniku 8).<br />
Dane te dowodzą, że bezpośrednia bliskość szlaków komunikacyjnych i cieków<br />
wodnych może generować zanieczyszczenie wód związkami PCDD i PCDF, przy czym<br />
należy wziąć pod uwagę fakt, iż PCDD i PCDF analizowano w próbach przefiltrowanej<br />
uprzednio wody (szczegóły w rozdz. Materiały i metody), co oznacza, iż związki<br />
zaadsorbowane na cząsteczkach zawieszonej materii organicznej oraz zakumulowane<br />
przez organizmy wodne (np. fito- i zooplankton) nie zostały uwzględnione. Badania te<br />
będą kontynuowane i uzupełnione o stężenia PCDD i PCDF w próbach zawieszonej<br />
materii organicznej oraz fitoplanktonu.<br />
5.1.2. Zróżnicowanie PCDD, PCDF i dl-PCB w osadach dennych wzdłuż<br />
kaskady miejskich zbiorników małej retencji na rzece Sokołówce<br />
Transport hydrauliczny<br />
Tendencja do wzrostu stężeń PCDD, PCDF i dl-PCB oraz poziomu toksyczności<br />
prób w końcowych ogniwach kaskady miejskich zbiorników małej retencji tj. zbiorniku<br />
SZT i SZP (szczegóły na Rys. 29 i 31 oraz w Załączniku 2) może być efektem<br />
transportu hydraulicznego omawianych związków wzdłuż kontinuum zbiorników<br />
a następnie ich depozycji na końcu systemu.<br />
Ze względu na fakt, iż urbanizacja prowadzi do zaburzeń hydrologicznych<br />
i geomorfologicznych wzdłuż strumieni, sprzyja w efekcie, przyspieszonemu<br />
odpływowi wody, materii oraz substancji organicznych (takich jak PCDD/PCDF i dl-<br />
PCB) w dół rzeki (WALKER I IN., 1999; FOSTER I IN., 2000; JARTUN I IN., 2008). Jak już<br />
zostało wspomniane w podrozdz. 5.1. Dyskusji, w celu spowolnienia tego procesu<br />
konstruuje się małe budowle hydrotechniczne takie jak kaskada zbiorników zaporowych<br />
(przykładem jest kaskada miejskich zbiorników małej retencji na rzece Sokołówce),<br />
które dzięki zwolnieniu przepływu oraz zwiększeniu ilości zawieszonej w wodzie<br />
materii organicznej sprzyjają sedymentacji i depozycji zanieczyszczeń w postaci<br />
osadów dennych (KRISHNAPPAN I MARSALEK, 2002). Jednakże, należy podkreślić, iż<br />
system usytuowanych wzdłuż kontinuum rzecznego zbiorników, połączonych ze sobą<br />
- 151 -