magdalena urbaniak analiza porównawcza zawartości dioksyn i ...

DYSKUSJA
(KARI I HERMAN, 1989), 150 ng/l (XANTHOPOULOS, 1990), 27-1120 ng/l (WALKER I IN.,
1999). Dodatkowo, prace ROSSI I IN., (2004) wykazały, iż w wodzie deszczowej
niemającej kontaktu z powierzchnią ziemi stężenia PCB wynoszą od 13 do 35 ng/l, przy
czym wartość ta jest ok. 2-krotnie wyższa w przypadku tej samej wody, ale spływającej
po powierzchni jezdni, parkingów, dachów domów itd. (ścieki deszczowe). Powyższe
dane mogą sugerować, iż zanotowane stężenia dl-PCB w osadach dennych zbiorników
małej retencji na rzece Sokołówce, wahające się od 40,88 do 1003,64 ng/kg s.m., mogą
być dwojakiego pochodzenia: (1) atmosferycznego (wody deszczowe) oraz (2) ze
spływu powierzchniowego (ścieki deszczowe) (HORSTMANN I MCLACHLAN, 1995).
Z powyższych rozważań wynika, że poważnym źródłem PCDD i PCDF oraz dl-
PCB w osadach dennych miejskich zbiorników zaporowych na rzece Sokołówce mogą
być obok nieoczyszczonych ścieków bytowych także ścieki deszczowe wprowadzane
bezpośrednio do wód rzeki za pomocą przelewów/wylotów burzowych i spływu
powierzchniowego z obszarów zurbanizowanych. W tym miejscu należy również
podkreślić fakt, iż miejskie ekosystemy wodne są bardziej wrażliwe i zależne od
warunków atmosferycznych, zwłaszcza opadów, które jak podaje MARSALEK I IN.,
(2006) są o około 5 – 10% wyższe na obszarze miejskim niż na terenach wokół miasta,
a podczas niektórych nawalnych opadów nawet o 30% wyższe. Prowadzi to do
czasowej zmiany charakteru zbiorników miejskich z lotycznego na lenityczny,
z okresami o gwałtownym przepływie, które są dodatkowo generowane przez znaczne
ilości wprowadzanych do wód rozcieńczonych zanieczyszczeń (ścieki deszczowe
i nieoczyszczone ścieki bytowe) poprzez wyloty kanalizacji burzowej. Efektem tego jest
nasilenie procesów resuspensji i redystrybucji zanieczyszczeń ze zdeponowanych
osadów. Z kolei w okresach spadku przepływu wzrasta tempo sedymentacji
w zbiornikach powodując zwiększoną depozycję mikro-zanieczyszczeń w osadach
dennych. Należy również podkreślić fakt dopływu znacznie wyższych ilości
zanieczyszczonych wód do zbiornika SZP poprzez dopływ rzeki Brzozy, odwadniającej
teren osiedli mieszkaniowych "Radogoszcz Wschód” i „Radogoszcz Zachód”.
Spływ z powierzchni przemysłowych
Zanieczyszczenie osadów dennych zbiorników na rzece Sokołówce zawiązkami
PCDF wynoszące od 14,94 w SZZ do 164,50 ng/kg s.m. w SZP, a zwłaszcza
kongenerem OCDF, którego udział wahał się w granicach 6,35% w SJG do 67,41% w
SZT, może być, jak podają BELLUCCI I IN., (2000) oraz FRIGNANI I IN., (2001), efektem
- 148 -