magdalena urbaniak analiza porównawcza zawartości dioksyn i ...

magdalena urbaniak analiza porównawcza zawartości dioksyn i ... magdalena urbaniak analiza porównawcza zawartości dioksyn i ...

switchurbanwater.eu
from switchurbanwater.eu More from this publisher
05.06.2013 Views

DYSKUSJA Potwierdziły to badania zarówno rozkładu przestrzennego jak i profili omawianych związków w ściekach i osadach dennych pobranych z rzeki Passaic River. Jednocześnie, autorzy podkreślili rolę punktowych źródeł w generowaniu poszczególnych stężeń PCDD i PCDF, przy czym zwrócili uwagę na prawie identyczny profil badanych związków zarówno w osadach jak i ściekach. Również wysokie stężenia dl-PCB są charakterystyczne dla ścieków. Jak podaje PHAM I PROLUX, (1997) stężenie PCB w ściekach w Montrealu (Kanada) wynosiło 4,3 ng/l, natomiast w badaniach BLANCHARD I IN., (2004) prowadzonych na terenie Paryża (Francja), stężenia PCB wyniosły od 70000 do 650000 ng/kg s.m. ścieków. Ci sami autorzy wykazali również, iż najwyższe ilości PCB były wnoszone do systemu kanalizacyjnego z terenów zurbanizowanych (do 3,5 kg PCB w ciągu roku). Również w ściekach bytowych oraz przemysłowych notowano pewne ilości PCB, jednakże źródło ich pochodzenia jest ciągle nieznane (CHEVREUIL I IN., 1989; LOGANATHAN I IN., 1997). Na podstawie powyższej dyskusji można wnosić, iż dopływ wód „szarych” (ang. grey water) do wód rzeki Sokołówki, w głównej mierze może determinować wysokie notowane stężenia PCDD, PCDF i dl-PCB w osadach dennych kaskady miejskich zbiorników zaporowych. Dopływ ścieków deszczowych: spływ z powierzchni zurbanizowanych i przemysłowych Spływ z powierzchni zurbanizowanych Stężenia PCDD, PCDF i dl-PCB w osadach dennych zbiorników zaporowych na rzece Sokołówce wahały się w granicach od 9,10 do 10428,26 ng/kg s.m. dla PCDD, od 13,29 do 164,50 ng/kg dla PCDF oraz 40,88 do 1003,64 ng/kg s.m. dl-PCB z najwyższymi wartościami na stanowiskach usytuowanych na końcu kaskady (głównie SZT i SZP). Również poziom toksyczności wykazywał tendencję do wzrostu na końcu kasady (18,89 ng TEQ/kg s.m. w SZP) (szczegóły na Rys. 29 i w Załączniku 2). Powyższe dane mogą wskazywać na spływ zanieczyszczonych wód deszczowych (ścieki deszczowe) z okolicznych osiedli mieszkaniowych i fabryk (np. Fabryka Pierścieni Tłokowych Prima S.A. przy ul. Liściastej 17, Auto-Komis Nissan, przy ul. Włókniarzy 216). Potwierdzeniem tego mogą być znaczne ilości związków PCDD/PCDF oraz wysoki zanotowany poziom toksyczności prób wody pobranych ze zbiornika SZP w okresie zimy (1327,935 pg/l i 60,368 pg TEQ/l) oraz zbiorników SZT - 146 -

DYSKUSJA i SZP w okresie lata (1352,500 pg/l i 73,461 pg TEQ/l dla SZT i 113,230 pg/l i 10,717 pg TEQ/l dla SZP) w porównaniu do pozostałych zbiorników (szczegóły na Rys. 37 i 38 oraz w Załącznikach 6 i 7). Zwłaszcza spływ powierzchniowy z terenów silnie zurbanizowanych (ulice, parkingi, dachy domów), zawierający substancje ropopochodne, jest uważany za poważne źródło PCDD/PCDF. HORSTMANN I MCLACHLAN, (1995) podają, iż stężenie PCDD/PCDF w wodach deszczowych wynosiło od 1,9 pg TEQ/l do 10,2 pg TEQ/l, przy czym autorzy podkreślają rolę intensywności i czasu trwania opadu w trakcie poborów prób. W przypadku nawalnych burz najwyższe stężenia PCDD/PCDF notowane były na początku trwania opadu, natomiast w przypadku deszczy ciągłych, umiarkowanie silnych, najwyższe wartości PCDD/PCDF notowano w końcowym odcinku trwania opadu. Związane jest to ze zdolnością związków PCDD/PCDF do adsorpcji na cząsteczkach materii organicznej. Stąd, silne, nawalne burze niosące znaczne ilości spłukiwanej materii organicznej w pierwszej fazie opadu i znacznie mniejsze w fazie końcowej, charakteryzowały się wyższymi stężeniami PCDD i PCDF w inicjalnej fazie opadu i niższymi w fazie finałowej. W przypadku deszczy o charakterze umiarkowanym zawartość spłukiwanej materii organicznej i związanych na jej powierzchni cząsteczkach zawiązków PCDD/PCDF była bardziej wyrównana w czasie. Autorzy wskazują również na wyższe stężenia PCDD/PCDF (do 29 ng TEQ/kg) w próbach materii organicznej ze ścieków deszczowych spłukiwanych z ruchliwych ulic (powyżej 20000 samochodów dziennie), przy czym profile kongenerów charakteryzowały się wysokim odsetkiem kongenerów nisko schlorowanych. W przypadku prób wody pobranych ze zbiorników zaporowych na rzece Sokołówce profile kongenerów wykazały wysoki udział kongenerów wysoko schlorowanych (głównie OCDD i OCDF). W zakresie zanieczyszczania ścieków deszczowych związkami dl-PCB, ROSSI I IN., (2004) na podstawie badań przeprowadzonych w zlewniach usytuowanych z Lozannie i Genewie (Szwajcaria), podają wartości od 0,11 do 403 ng/l, co daje ok. 110-125 kg PCB wprowadzanych do systemu kanalizacyjnego rocznie. W tych samych badaniach autorzy wykazali, iż skład PCB może wskazywać na zanieczyszczenie komercyjnymi mieszaninami Aroclor 1242+1254+1260 (ROSSI I IN., 2004). Również badania innych naukowców potwierdziły wysokie stężenia PCB w ściekach deszczowych, wynoszące 27-179 ng/l (MARSALEK I NG, 1989), 227 ng/l - 147 -

DYSKUSJA<br />

i SZP w okresie lata (1352,500 pg/l i 73,461 pg TEQ/l dla SZT i 113,230 pg/l i 10,717<br />

pg TEQ/l dla SZP) w porównaniu do pozostałych zbiorników (szczegóły na Rys. 37 i 38<br />

oraz w Załącznikach 6 i 7).<br />

Zwłaszcza spływ powierzchniowy z terenów silnie zurbanizowanych (ulice,<br />

parkingi, dachy domów), zawierający substancje ropopochodne, jest uważany za<br />

poważne źródło PCDD/PCDF. HORSTMANN I MCLACHLAN, (1995) podają, iż stężenie<br />

PCDD/PCDF w wodach deszczowych wynosiło od 1,9 pg TEQ/l do 10,2 pg TEQ/l,<br />

przy czym autorzy podkreślają rolę intensywności i czasu trwania opadu w trakcie<br />

poborów prób. W przypadku nawalnych burz najwyższe stężenia PCDD/PCDF<br />

notowane były na początku trwania opadu, natomiast w przypadku deszczy ciągłych,<br />

umiarkowanie silnych, najwyższe wartości PCDD/PCDF notowano w końcowym<br />

odcinku trwania opadu. Związane jest to ze zdolnością związków PCDD/PCDF do<br />

adsorpcji na cząsteczkach materii organicznej. Stąd, silne, nawalne burze niosące<br />

znaczne ilości spłukiwanej materii organicznej w pierwszej fazie opadu i znacznie<br />

mniejsze w fazie końcowej, charakteryzowały się wyższymi stężeniami PCDD i PCDF<br />

w inicjalnej fazie opadu i niższymi w fazie finałowej. W przypadku deszczy<br />

o charakterze umiarkowanym zawartość spłukiwanej materii organicznej i związanych<br />

na jej powierzchni cząsteczkach zawiązków PCDD/PCDF była bardziej wyrównana<br />

w czasie. Autorzy wskazują również na wyższe stężenia PCDD/PCDF (do 29 ng<br />

TEQ/kg) w próbach materii organicznej ze ścieków deszczowych spłukiwanych<br />

z ruchliwych ulic (powyżej 20000 samochodów dziennie), przy czym profile<br />

kongenerów charakteryzowały się wysokim odsetkiem kongenerów nisko<br />

schlorowanych. W przypadku prób wody pobranych ze zbiorników zaporowych na<br />

rzece Sokołówce profile kongenerów wykazały wysoki udział kongenerów wysoko<br />

schlorowanych (głównie OCDD i OCDF).<br />

W zakresie zanieczyszczania ścieków deszczowych związkami<br />

dl-PCB, ROSSI I IN., (2004) na podstawie badań przeprowadzonych w zlewniach<br />

usytuowanych z Lozannie i Genewie (Szwajcaria), podają wartości od 0,11 do 403 ng/l,<br />

co daje ok. 110-125 kg PCB wprowadzanych do systemu k<strong>analiza</strong>cyjnego rocznie.<br />

W tych samych badaniach autorzy wykazali, iż skład PCB może wskazywać na<br />

zanieczyszczenie komercyjnymi mieszaninami Aroclor 1242+1254+1260 (ROSSI I IN.,<br />

2004). Również badania innych naukowców potwierdziły wysokie stężenia PCB<br />

w ściekach deszczowych, wynoszące 27-179 ng/l (MARSALEK I NG, 1989), 227 ng/l<br />

- 147 -

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!