magdalena urbaniak analiza porównawcza zawartości dioksyn i ...

DYSKUSJA
W efekcie, przepływy naturalne w rzekach na terenie aglomeracji łódzkiej,
której przykładem jest Sokołówka, są bliskie zeru i formują się głównie z wód
drenażowych kanalizacji deszczowej przy minimalnym udziale spływów naturalnych:
powierzchniowych i gruntowych. Natomiast przepływy maksymalne mają charakter
gwałtowny i występują po opadach ulewnych i (rzadziej) po gwałtownych roztopach.
W celu redukcji tych niekorzystnych zjawisk konstruuje się małe zbiorniki retencyjne
usytuowane na rzekach, a częściowo i poza nimi.
W przypadku rzeki Sokołówki zbiorniki takie są obiektami istniejącymi od
dłuższego czasu, bądź są odtwarzane sukcesywnie wg programu renaturyzacji rzek
opracowanego w Katedrze Ekologii Stosowanej UŁ (KES UŁ) i Międzynarodowym
Instytucie Polskiej Akademii Nauk – Europejskim Regionalnym Centrum
Ekohydrologii p/a UNESCO (MI PAN ERCE) przy współpracy Urzędu Miasta Łodzi.
Oprócz funkcji retencjonującej i doczyszczającej wody opadowe odgrywają one
również rolę łagodzenia klimatu i wzbogacania krajobrazu. Jednakże zbiorniki te,
będące bezpośrednimi recypientami ogromnych ładunków zanieczyszczeń
biologicznych i chemicznych oraz wód burzowych z pn-zach części aglomeracji
łódzkiej, są systemami wyjątkowo wrażliwymi. Sytuację pogarsza fakt wspomnianego
wyżej uszczelnienia zlewni powodującego zwiększony spływ powierzchniowy oraz
braku stref buforowych, będących efektem dotychczasowego systemu budownictwa
miejskiego, zakładającego minimalizację odległości pomiędzy istotnymi dla
funkcjonowania aglomeracji centrami społeczno-gospodarczymi. Z kolei, uregulowanie
rzeki Sokołówki i włączenie jej w struktury hydrotechniczne miasta, takie jak system
kanalizacyjny, będący odbiornikiem wód deszczowych spłukiwanych z dróg (co
dodatkowo zwiększa ładunek zanieczyszczeń w wodzie i ich depozycję w osadach
dennych), obniża odporność zbiorników i ich zdolność do elastycznego reagowania.
Równocześnie należy podkreślić, iż omawiane miejskie zbiorniki zaporowe na rzece
Sokołówce są systemami o znacznej zasobności w zawieszoną materię organiczną, co
ma często bezpośredni wpływ na tempo sedymentacji oraz wielkość akumulacji
i uwalniania zanieczyszczeń z osadów (ZALEWSKI, 2007; KRAUZE I WAGNER, 2008;
KRAUZE I IN., 2008; WAGNER I ZALEWSKI 2008; ZALEWSKI I WAGNER 2008; ZALEWSKI
I IN., 2008). Stąd ilość i parametry osadów zdeponowanych w zbiornikach zaporowych
na rzece Sokołówce są odzwierciedleniem nie tylko procesów zachodzących w zlewni
rzeki, ale również na przyległych obszarach skanalizowanych, z których zbierane są
- 139 -