magdalena urbaniak analiza porównawcza zawartości dioksyn i ...

5.1. KASKADA MIEJSKICH ZBIORNIKÓW MAŁEJ RETENCJI NA RZECE SOKOŁÓWCE
DYSKUSJA
Ludzie od wieków kształtowali otoczenie, w którym żyli w celu zapewnienia
bytu i bezpieczeństwa sobie i rodzinie. Proces ten przybierał różne formy: od
wykorzystania naturalnych właściwości ekosystemów i ich usług (ang. ecosystem
services) po rabunkową eksploatację zasobów przyrody. W efekcie w krajobrazie
zaczęły dominować formy mniej lub bardziej przekształcone przez człowieka,
a efektem tego jest zmiana procesów biogeochemicznych zachodzących w skali danego
ekosystemu. Szczególną postać prezentują tutaj ekosystemy wodne w obszarach
zurbanizowanych.
Jednym z efektów wpływu urbanizacji na środowisko przyrodnicze jest zmiana
obiegu wody i materii w zlewni co bezpośrednio wpływa na degradację ekosystemów
rzecznych. Uszczelnienie powierzchni zlewni miejskich powoduje przyspieszenie
spływu powierzchniowego, redukcję infiltracji i ewapotranspiracji, przyczyniając się do
powstawania zagrożeń powodziowych, przedłużających się okresów niżówek oraz
nasilenia odpływu ładunku zanieczyszczeń do wód. (ZALEWSKI, 2007; KRAUZE
I WAGNER, 2008; KRAUZE I IN., 2008; WAGNER I IN., 2008; WAGNER I ZALEWSKI 2008;
ZALEWSKI I WAGNER 2008; ZALEWSKI I IN., 2008). Przykładem takiego
zurbanizowanego ekosystemu jest Łódź, w której zlokalizowana jest zlewnia rzeki
Sokołówki.
Sytuację hydrologiczną Łodzi determinują cztery główne czynniki:
- położenie na wododziale I rzędu między dorzeczami Wisły i Odry,
biegnącym przez północną część miasta;
- związana z tym sytuacja na głównych ciekach, które stanowią odcinki
źródłowe, w przeważającej części biegnące ze wschodu na zachód
i prowadzące znikome ilości wód własnych wobec zniszczenia w wyniku
urbanizacji i uszczelnienia koryt i dolin, dawnych źródeł i obszarów
naturalnego zasilania w wodę;
- silne obciążenie cieków spływami powierzchniowymi podczas opadów
deszczu, a niekiedy i nielegalnie odprowadzanymi ściekami bytowymi;
- sztuczne uregulowanie koryt większości cieków z zamysłem stworzenia
z nich odbiorników wód opadowych, a w niektórych przypadkach wręcz
krytych kanałów miejskich.
- 138 -